آشنایی با سکه بهار آزادی

[Almas Parsi]

آشنایی با سکه بهار آزادی

سکه بهار آزادی، تنها مسکوک طلای قانونی در جمهوری اسلامی ایران و جایگزین سکه‌های پهلوی سابق است.

پس از انقلاب اسلامی ایران به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و با تأیید و دستور نخست وزیر دولت موقّت، به مناسبت و یادبود نخستین بهار پیروزی انقلاب اسلامی، اجازه ضرب انواع مسکوک طلای بهار آزادی صادر شد.


یک روی این سکّه مزیّن بود به نام حضرت علی(ع) و قید عبارت بانک ملّی ایران در زیر آن، و روی دیگر آن تصویر بارگاه حضرت علی‌بن موسی الرضا(ع) با عبارت نخستین بهار آزادی و تاریخ 1358 منقوش بود.


از آن پس، انواع سکه‌های بهار آزادی (ربع، نیم، یک، دو و نیم و پنج بهار) با همین طرح تولید می‌شد.

با توجه به ماده 5 قانون نحوه حفظ آثار و یاد حضرت امام خمینی(ره) - مصوّب 14/8/1368 مجلس شورای اسلامی- بانک مرکزی ایران موظّف گردید که تصویر بنیانگذار جمهوری اسلامی را بر یک طرف سکه‌های بهار آزادی به گونه‌ای مناسب نقش کند.


بنابر پیشنهاد بانک مرکزی و موافقت وزارت اموراقتصادی و دارایی و به استناد بند 2 قانون اصلاح قانون ضرب مسکوک طلا مصوّب 1337، هیئت وزیران در جلسه مورخ 19/3/1370 تصویب کرد: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مجاز است به مناسبت دومین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره) سکه یادبود یک بهار آزادی را طبق نمونه‌ای که در نهاد ریاست جمهوری نگهداری می‌شود ضرب نماید:

عیار طلا: 900 در هزار؛

وزن سکّه : 13598/8 گرم؛

قطر سکّه 22 میلیمتر؛

یک روی سکّه مزین به تصویر حضرت امام (ره)

و قید سال ضرب (1370) در ذیل تصویر؛

یک روی سکّه تصویر بارگاه حضرت امام (ع)

و قید عبارت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

در بالای تصویر و عبارت بهار آزادی در پایین تصویر.

مصوبه مذکور جهت اجرا به بانک مرکزی جمهوری اسلام ایران ابلاغ گردید و در دومین سال رحلت رهبر کبیر انقلاب اسلامی، تنها طرح سکه یک بهار آزادی تغییر کرد و از آن پس (1370 به بعد) سکه‌ها بر اساس آن مصوبه ضرب می‌شود.


مسکوک طلای بهار آزادی، از لحاظ مشخصات، منطبق است بر قانون مسکوک طلا
(مصوّب 28/1/1337 مجلس شورای ملّی) ونیز قانون اصلاح قانون ضرب مسکوک طلا
(مصوّب 26/12/1354 مجلس شورای ملّی، 22/2/1355 مجلس سنا).

شکل این مسکوک بر اساس ماده دوم قانون 1337 مدور و میزان عیار آن بر طبق ماده چهارم همان قانون عبارت است از 900 در هزار طلای خالص و 100 در هزار مس یا آلیاژی از نقره و مس.


حد ترخّص عیار آن نیز دو در هزار است.

دیگر مشخصات کلی انواع سکه‌های بهار آزادی (بر اساس قوانین مذکور) به این قرار است:

مسکوک طلا وزن به گرم (طلای خالص) قطر به میلیمتر حدترخّص وزن در هزار:

• ربع: 8305955/1 16 10
  
• 
  
• نیم: 661191/3 19 5
  
• 
  
• یک: 322382/7 22 5
  
• 
  
• دو و نیم: 305955/18 30 5/2
  
• 
  
• پنج: 611910/36 40 2

منبع