خاطـــــــــرات یلدایی نخبگان جوان 1392

[Almas Parsi]

به نام زیبا پروردگار مهربانیها
یلــــــدا ... شـــب گـــــــرم مهــــــربانان جـــاودان باد


با سلام خدمت همه دوستان خوب و با صفای انجمن

امیدوارم روز تعطیل زیبایی پیش رو داشته باشید

دوستان در این تاپیک تصمیم داریم با کمک همه شما دوستان مجموعه ای از خاطرات شب یلدا رو به تصویر بکشیم

از گذشته های دور یاد کنیم از آداب و رسوم مختلف از امکانات زمانهای قدیم و زیبایی هاش حرف بزنیم

همون روزهایی که یک سال رو منتظر میموندیم تا بریم خونه مادر بزرگ ها و پدر بزرگ های مهربون برای شنیدن

داستان های قشنگ اساطیری داستان ننه سرما و غول چراغ جادو یادش بخیر قصه های اون زمان تکرارش هم

دوست داشتنی بود

چه روزای قشنگی داشتیم

کرسی گرم و سینی پر از خوراکیهایی که برای همه اش ذوق میکردیم

بله همه ما از این لحظه ها خاطراتی داریم کسانی هم که متعلق به دهه های نزدیک تر هستند گاهی حرکت نمادین

شب چله و کرسی رو به زیباترین شکل به صورت سنت حفظ میکنند

حتی در زندگیهای مدرن امروزی هم هستند خانواده هایی که بزم های شب چله شون بصورت سفره خانه های قدیمی

اجرا میکنند و این شب زیبا رو در کنار دیگر اعضای خانواده سپری میکنند و شب سیاه رو با جمع گرمشون به

سپیدی صبح امید تبدیلش میکنند

از اهداف این تاپیک آشنایی با رسم و رسومات هر شهر از کشور زیبامون ایرانه

چون در هر شهری این شب زیبا به سبک و سنت همون شهر از گذشته تا به امروز اجرا میشه از همه دوستان که

در اقصی نقاط میهن مون هستند دعوت میکینم در مورد شبهای قشنگ یلدایی شون برامون بنویسن

دوستان و همراهان همیشگی در این تاپیک هم خاطرات و هم تصاویر و هم هر چیزی که بتونه آرشیو زیبایی رو برامون بوجود بیاره ثبت می کنیم
تا بشه بعنوان خاطرات یلدایی نخبگان جوان و ماندگار باشه

و در آینده با ورق زدن صفحاتش لبخند زیبای یادگاران گذشته رو روی لبهامون شکوفا کنه

من از مشارکت همه شما دوستان ممنونم و یلدای زیبایی رو براتون آرزو میکنم

روزگارتون طلایی
دلهای با صفاتون دریایی
لحظه های زیبای زندگیتون یلدایی


یلــــــداتون پیـــشا پیــــش مــــبارک

[masoume.a.92]

سلام
یکی دوسال پیش شب یلدا خونه پدربزرگم همه جمع بودیم
قرار شده بود مامان بابا ها پول بذارن وسط بعد بین همه بزرگترا و کوچیک ترا قرعه بندازیم و به 3 نفر اولی که اسمشون دراومد پولا رو تقدیم کنیم!
پولا رو من جمع کردم!
این دایی کوچیکم (هم سن خودمه) خیلی منو اذیت میکنه کلا! نصف پولا رو یه لحظه که من حواسم نبود برداشت گذاشت تو جیبش!
بعد خلاصه وسطای مراحل قرعه کشی بودیم که من متوجه شدم پولا کم شده! بعد شروع کردم دور و اطراف و گشتن و تو جیبم و اینا...
بعد سرمو آوردم بالا دیدم همه اینجوری و اینجوری نگام میکنن!
من اینجوری بودم!
شروع کردم تک تک قیافه ها رو نگاه کردن! دیدم این داییم به شدت سرش تو کارش خودشه و اصلا قیافش پلید شده بود!
بعد قبل از اینکه من چیزی بگم یه نفر گفت کار اینه.... من دیدم!
خلاصه این بود که من نجات یافتم!
ولی خب با اون داییم یک کتک کاری اساسی کردیم! منتها من بیشتر خوردم! نمیدونم چرا!

[مدیر بخش هنر]

من که تا وقتی یادمه یلدا ها رو تنهایی سر می کردیم!!

[Almas Parsi]

با سلام خدمت همه دوستان

در این قسمت تصاویری مربوط به شب یلدا در استان مازندران رو براتون به تصویر میکشم

که نشان دهنده برپایی سنت زیبای شب چله و کارهای مختلفی که برای این شب تدارک دیده میشه هست

ما شب یلدارو به همه دوستان مازندرانی مون تبریک میگیم و امیدواریم در کنار اعضای خانواده هاشون شب زیبا و خاطره انگیزی رو سپری کنند

در ضمن چنانچه نیاز به توضیحاتی هست لطفا دوستانی که اطلاعاتی دارن ممنون میشیم ما رو در جریان بگذارند

مراسم چله شو ( شب یلدا ) در مازندران

[Almas Parsi]

رسم و رسومات شب یلدا در شهرهای ایران

مراسم یلدا در استان خراسان





ایرانیان قدیم شادی و نشاط را از موهبت های خدایی و غم و اندوه و تیره دلی را از پدیده های اهریمنی می پنداشتند.

مراسم نوروز، جشن مهرگان، جشن سده، چهارشنبه سوری و شب یلدا و سنت های دیگر در واقع بیانگر این حقیقت است که ایرانیان پس از رهایی از بیدادگری و ستم به شکرانه بازیافتن آزادی، جشن برپا می ساختند و پیروزی نیکی بر بدی و روشنایی بر تاریکی و داد بر ستم را گرامی می داشتند.شب یلدا در خراسان به شب چله معروف و دارای پیشنیه دیرینه ای است و مردم در این شب با شرکت درشب نشینی های طولانی و خوردن انواع میوه و تنقلات سعی در بهتر گذراندن طولانی ترین شب سال دارند. مردم این منطقه برای استقبال نخستین روز از سردترین فصل سال تا آنجا که توان مالی دارند، در خرید میوه های مخصوص شب یلدا مانند هندوانه، انار و خربزه کوتاهی نمی کنند.




بردن هدیه به خانه عروس با عنوان شب چله ای از دیگر مراسم شب یلدا در استان خراسان به ویژه مناطق جنوبی این استان است.

در این شب برای دخترانی که به تازگی نامزد شده اند، ازسوی خانواده داماد، هدایایی فرستاده می شود و خانواده های عروس و داماد دور هم جمع می شوند.

در این شب افراد با جمع شدن در خانه بزرگ فامیل، خواندن شعر و داستان، خوردن شیرینی، آجیل و انواع تنقلات، بلندترین شب سال تا پاسی از شب بیدار می مانند.

[Almas Parsi]

مراسم یلدا در خراسان جنوبی

یکی از آیین های ویژه شب یلدا در استان خراسان جنوبی برگزاری مراسم کف زدن است.

در این مراسم ریشه گیاهی به نام چوبک را که در این دیار به بیخ مشهور است، در آب خیسانده و پس از چند بار جوشاندن، در ظرف بزرگ سفالی به نام تغار می ریزند.

مردان و جوانان فامیل با دسته ای از چوب های نازک درخت انار به نام دسته گز, مایع مزبور را آنقدر هم می زنند تا به صورت کف درآید و این کار باید در محیط سرد صورت گیرد تا مایع مزبور کف کند.کف آماده شده با مخلوط کردن شیره شکر آماده خوردن شده و پس از تزیین با مغز گردو و پسته برای پذیرایی مهمانان برده می شود.

در این میان گروهی از جوانان قبل از شیرین کردن کف ها با پرتاب آن به سوی همدیگر و مالیدن کف به سر و صورت یکدیگر شادی و نشاط را به جمع مهمانان می افزایند.

[Almas Parsi]

مراسم یلدا در استان اصفهان

اما در استان اصفهان نیز از قدیم الایام آیین های ویژه ای وجود داشته که کم و بیش هنوز هم ادامه دارد.

به باور اصفهانی های قدیم، زمستان به دو بخش چله و چله کوچیکه تقسیم می شد که موعد چله از اول دی ماه تا 10 بهمن بود اما چله کوچیکه از دهم بهمن آغاز می شد و تا سی بهمن ادامه داشت.

البته آیین برگزاری شب چله در اصفهان به دو نام چله زری (ماده) و عمو چله (نر) تقسیم می شود زیرا از گذشته تاکنون همه موجودات و اشیاء را بر اساس جنس مذکر و مونث تقسیم می کردند.

اصفهانی ها دو شب را به عنوان شب چله برپا می کردند و آیین های مخصوص به این شب را به جا می آوردند.

آیین شب چله در شهر اصفهان خانوادگی برگزار می شده است و خانواده های اصفهانی با پهن کردن سفره ای با عنوان سفره شب چله، این شب را گرامی می داشتند.

هندوانه به عنوان نمادی کروی که برونش سبز و درونش قرمز است و سمبل خورشید محسوب می شود، به عنوان مهمترین میوه بر سر سفره چله قرار می گیرد.

از دیگر بخشهای این آیین در اصفهان قدیم پهن کردن تمام البسه و رخت خوابها در هوای آزاد بویژه در مقابل خورشید با هدف خوش آمدگویی به عمو چله و چله زری بوده است.

[Almas Parsi]

مراسم یلدا در استان کرمانشاه

در استان کرمانشاه نیز که از شهرهای باستانی و کهن ایران زمین است، شب یلدا از جایگاه ویژه ای در میان مردم برخوردار است و همواره با مراسم زیبا و با شکوهی همراه است.

مردم استان کرمانشاه بر اساس آیینی کهن در این شب بیدار می مانند تا با شعر خواندن، قصه گفتن، فال حافظگرفتن و آجیل خوردن با مادر جهان در زادن خورشید همراهی و همدردی کنند.

میوه هایی نیز دراین شب خورده می شود که به گونه ای نمادی از خورشید است مانند هندوانه سرخ، انار سرخ، سیب سرخ و یا لیموی زرد، قصه هایی از عشق جاودانه شیرین و فرهاد، رستم و سهراب، حکایت حسین کرد شبستری و خواندن اشعار زیبا و دلنشین شامی کرمانشاهی در گذشته نقل مجالس شب یلدا در کرمانشاه بود.

آن روزها افراد فامیل بنا بر رسمی دیرینه به خانه بزرگترین فرد فامیل که معمولا پدر بزرگ و مادر بزرگ بودند می رفتند و با تکاندن برفهای زمستان از لباس هایشان در گرمای آرامش بخش کرسی فرو می رفتند.

افراد فامیل بر سر یک سفره باهم شام می خوردند و بر روی سفره مخصوص این شب خوردنیهای متنوعی چیده می شد.

خوردنی هایی از قبیل آجیل، راحت الحلقوم، مشکل گشا، شیرینی محلی دست پخت مادر بزرگها به خصوص نان شیرینی معروف نان پنجره ای، کاک و نان برنجی، و میوه هایی چون انار، سیب و هندوانه که نگین این سفره بود.

یکی از آداب زیبایی که شب یلدا در استان کرمانشاه وجود دارد گرفتن فال حافظ است که مردم با اعتقادات خاص خود رهنمودهایش را چراغ راه مشکلات خود در زندگی قرار می دهند.

همچنین دختران دم بخت با این کار از باز شدن بخت خود در آن سال خبری می گرفتند.

[Almas Parsi]

مراسم یلدا در استان زاهدان

مردم استان زاهدان نیز بر اساس یک سنت دیرینه در شب یلدا در خانه بزرگ قوم خویش گردهم می آیند و به قصه هایی که پدربزرگ ها و مادر بزرگ ها برایشان نقل می کنند گوش می دهند.

برگزاری جشن ها و نشست های خانوادگی همراه با گروهی از اعتقادات اسطوره ای، شبی خاطره انگیز را برای خانواده های زاهدانی به خصوص کودکان و نوجوانان فراهم می کند.

گفتن قصه، گرفتن فال حافظ، بازی های دسته جمعی نظیر گل یا پوچ و بیان لطیفه و خاطره را از سرگرمی های شب یلدا در این منطقه عنوان کرد.

[Almas Parsi]

مراسم یلدا در استان آذربایجان شرقی

استان آذربایجان شرقی نیز به عنوان یکی از خطه های زرخیز ایران زمین برای زنده نگه داشتن اینشب بیادماندنی برای خود آداب و رسوم ویژه ای دارند که به پاره ای از آنان اشاره می شود.

اکثر مردم آذربایجان در شب یلدا چیلله قارپیزی (هندوانه چله) می خورند و معتقدند با خوردن هندوانه، لرز و سوز سرما به تنشان تاثیر نداشته و اصلا سرمای زمستان را حس نمی کنند.

در بیشتر شهرها و روستاهای آذربایجان شرقی رسم بر این است که کسانی که نامزد هستند در دوران نامزدی در این شب برای نامزدهای خود خوانچه طبق می فرستند و اقوام در هر چه بهتر بودن این خوانچه ها کمک می کنند.

محتویات خوانچه ها عبارتند از شیرینی، پرتقال، سیب، انار، هندوانه، آیینه و پارچه که با پولک و تور تزیین می شود.

هنگام غروب، زنان فامیل هدایایی به رسم یاری به منزل داماد آورده و به جشن و پایکوبی می پردازند.

سپس طبق های آماده را بر سر افرادی که معین شده قرار داده و روانه خانه عروس می کنند و مادر عروس پس از تحویل طبق ها، هدایای مانند پول، شیرینی، جوراب و دستمال به آنها می دهد.

فردای این شب مادر دختر تمام طبق ها را در اتاق میهمان چیده و از زنان فامیل برای صرف میوه و شیرینی دعوت می کند.

همچنین علاوه بر فرستادن سهم چله برای نوعروس، در نخستین سال ازدواج زوج های تبریزی، پدر عروس قبل از غروب آفتاب سهم دختر و دامادش را که شامل هندوانه، میوه، آجیل، شیرینی، یک قواره پیراهنی با کفش و چادری روانه منزل آنها می کند.

در آذربایجان سابقا که ارتباطات به این آسانی نبود از اواخر تابستان مقدار زیادی هندوانه و خربزه در تور می گذاشتند و آن را از سقف آشپرخانه آویزان می کردند تا در هوای آزاد خراب نشود و یا اینکه در کاه قرار می دادند.

هندوانه مهمترین خوراک شب چله مردم آذربایجان شرقی است.اغلب مردم در این شب برنج، مرغ و آش شیر پخته و بعداز شام نیز از تنقلات موجود در منزل شاملقاورقا (گندم برشته با شاهدانه) آجیل، لبو، هویچ، حلوای گردو انواع میوه، خربزه، هندوانه و خشکبارهایی چون انگور، بادام و سنجد میل می کنند.

ریش سفید خانواده در حالیکه با چاقو هندوانه را می برد، می گوید قادا بلامیزی بو گئجه کسدوخ(بلایای خودمان را امروز بریدیم) در تبریز پوستهای میوه و آشغالها را در آب روان ریخته و این رفتار را خوب و خوش یمن می دانند.

بعد از خوردن تنقلات و میوه در سابق بزرگان خانواده به نقل حکایات و داستان هایی از حماسه های ملی این سرزمین نظیر، اصلی و کرم، بایاتی خواندن و ضرب المثل پرداخته و تا پاسی از شب به صحبت و گفت و گو مشغول می شوند.

زنان معمولا تا پایان چله کوچک خانه تکانی نمی کنند و اعتقاد دارند اگر در طول این دو چله کسی خانه تکانی کند، چله او را نفرین می کند و اگر چله کسی را نفرین کند به نکبت و بدبختی گرفتار می شود.