کاوه آهنگر شخصیتی اسطورهای متعلق به ایران باستان است.در شاهنامه فردوسی آمده که او قیامی مردمی علیه فرمانروایی به نام ضحاک (اژی دهاک) را پی میریزد.نشان جنبش او ، درفش کاویانی ، پیشبند چرمی اش است که بر سر نیزه ای می آویزد.
کاوه که بود
کاوه یکی از خاندان های معروف پهلوانی دوره اساطیری ایران بود.در آن زمان پادشاه ستمگری فرمانروایی می کرد که دو پاره گوشت به شکل مار از روی دوش های او سر برآورده بود که آن ها را نشانه ساحری خود می دانست و توسط آن ها مردم را به هراس می انداخت.
چون 800 سال از پادشاهی او گذشت ، آن گوشت پاره ها ریش گشت و درد گرفت و بی قرار شد. مرد شیطان صفتی به او می گوید مغز مردان جوان علاج درد است و به دستور او هر روز دو جوان را می کشتند و مغز سر آن ها را روی زخم ها می گذاشتند.با این حال همه مردم از او به ستوه می آیند.در این زمان در اصفهان مردی به نام کاوه که آهنگر بود در روستایی زندگی می کرد.این مرد روستایی دو پسر داشت که هر دو به حد شباب رسیده بودند.کارگزار ضحاک هر دوی آن ها را در یک روز دستگیر و نزد ضحاک برد.ضحاک دستور به کشتن آن دو می دهد.چون کاوه از دستور ضحاک آگاهی یافت به شهر آمد و بخروشید ، کمک خواست و آن پوست که آهنگران بر پیش می بندند بر سر چوبی مانند بیرقی می کند و فریاد آغاز کرد.
مردم چون از ضحاک به ستوه آمده بودند گرد کاوه جمع شدند و بسیاری از مردم به کمک او شتافتند.
کاوه در اصفهان کارگزار ضحاک را بکشت و شهر را گرفت و به پادشاهی نشست و زر و سیم خزانه را به مردم بخشید و سلاح تهیه کرد.
سپس به اهواز رفته ، عامل آن جا را بکشت و کسی جای اونشاند.از هر شهری مردمی بسیار گرد او آمدند که همه دل پر از کینه ضحاک داشتند.در آن موقع ضحاک در دماوند بود و طبرستان ؛ و چون از این کار آگاه شد لشکر بسیاری به جنگ کاوه فرستاد که آن ها کشته یا فراری شدند.در آن هنگام فریدون که در پي فرصتی مناسب برای قيام عيله ضحاک بود ، و ضحاک او را دنبال می کرد ، به طبرستان رسید در آن جا پنهان شد و وقتی شنید کاوه به ری رسیده است ، پنهانی خود را به ری رسانید و او را آگاهی داد که از فرزندان جمشید است.
در آن هنگام کاوه فریدون را امیر سپاه نموده و خود سپهسالار شد.چون لشکریان ضحاک و فریدون به هم رسیدند و جنگ شروع شد ، لشکریان ضحاک شکست خوردند.ضحاک گرفتار فریدون شد و او را در کوه دماوند زندانی نمود ، و ایرانیان از شر و بلای او آسوده شدند.
به روایت فردوسی از کاوه دو پسر باز می ماند : یکی قارن و دیگری قباد.
قارن سپهسالار منوچهر و نوذر بود و از پهلوانان بزرگ شمرده می شد.
کمی از روایت شاهنامه
حکیم ابوالقاسم فردوسی برخاستن کاوه آهنگر و برپا داشتن درفش کاویانی و پیدایش درفش کاویان و پیروزی درفش را چنین به نظم کشیده است :
چو کاوه برون شد ز درگاه شاه برو انجمن گشت بازارگاه
همی بر خروشید و فریاد خواند جهان را سراسر سوی دادخواد
از آن چرم کاهنگران پشت پای ببندند هنگام زخم درای
همی کاوه آن بر سر نیزه کرد همانگه ز بازار برخاست گرد
خروشان همی رفت نیزه به دست که ای نامداران یزدان پرست
کسی کو هوای فریدون کند سر از بند ضحاک بیرون کند
بپویید کاین مهتر اهرمنست جهان آفرین را به دل دشمن است
به پیش فریدون فرخ شویم به جان و تن و چیز یک رخ شویم
همی رفت پیش اندرون مرد گرد سپاهی برو انجمن شد نه خرد
ندانست خود کافر فریدون کجاست سر اندر کشید و همی رفت راست
بیامد به درگاه سالار نو بدیدندش از دور برخاست غو
چو آن پوست بر نیزه بر دید کی به نیکی یکی اختر افکند پی
بیاراست آن را به دیبای روم ز گوهر برو پیکر و زر بوم
بزد بر سر خویش چون کرد ماه یکی فال فرخ پی افکنده شاه
فروهشت ازو سرخ و زرد و بنفش همی خواندش کاویانی درفش
از آن پس هر آنکس که بگرفت گاه به شاهی به سر بر نهادی کلاه
برآن بی بها چرم آهنگران برآویختی نوبنو گوهران
ز دیبای پرمایه و گوهران بر آنگونه گشت اخیر کاویان
که اندر سر نیزه خورشید بود جهان را ازو دل پر امید بود
علاقه مندی ها (Bookmarks)