نسا-شهر اشكاني






نزديك شهر عشق آباد-اشك آباد- تركمنستان خرابه هاي شهر قديمي نسا قرار دارد . اين محل از سال 1946 حفاري علمي شده است و هنوز حفاريهاي آن ادامه دارد. شهر نسا موطن اصلي شاهان اشكاني است و آنها در اينجا قدرت گرفتند و به امپراطوري رسيدند.هسته اصلي شهر به نام نساي جديد به شكل كثير الاضلاع نامنظم است كه در گوشه ديوارهاي شهر برجهاي چهارگوشي دارد.درون شهر محله هاي مسكوني ،عمارت،ساختمانهاي ديني و عمومي و آرامگاه قرار دارد.بالاي تپه جنوبي شهر ارگ قرار دارد كه درون آن زرادخانه انبار غله و مشروب و عمارات مسكوني است. دور ارگ زمينهاي كشاورزي بوده و ارگ ديگري نيز در قسمت جنوب شرقي قرار دارد كه نساي كهن ناميده ميشود كه بر روي تپه اي سنگي ساخته شده است. ديوارهاي خشتي قلعه به قطر 5 متر و ارتفاع بيش از 20 متر و داراي برجهاي چهارگوش بوده. درون شهر خم بزرگي از شراب كشف شده است. همچنين نزديك به 3000 نوشته بر روي سفال حاوي مطالب اقتصادي آن زمان نيز كشف شده است. ولي با ارزش ترين چيزي كه در نسا كشف شده است گنجينه اي است از ريتونهاي دوره اشكاني. اين گنجينه در ساختماني مربع شكل كشف شد كه آرامگاه بزرگان اشكاني بوده و از قرن دوم و سوم پيش از ميلاد تا قرن اول پس از ميلاد آنرا ساخته اند. به اين ترتيب كه هر فرد را درون اتاقي دفن ميكردند و اتاق او را پر از اجناس گرانبها ميكردند و در اتاق را براي هميشه ميبستند. نفر بعدي را در اتاقي كنار آن دفن ميكردند. اين شيوه دفن سه قرن به انجام ميرسيد تا اينكه از انتهاي قرن اول پس از ميلاد ديگر كسي را در اين محل دفن نكردند. مقابر در قرن سه پس از ميلاد به طور وحشيانه غارت شده است. ريتونهاي كشف شده از عاج فيل هستند و به شدت پوسيده هستند به طوري كه با وزش باد متلاشي ميشوند. باستان شناسان تعدادي از آنها را سالم نگه داشته اند و مقدار زيادي از آنها از بين رفته است وروي آنها تصاوير خدايان و حيوانات افسانه اي حك شده است.


نقشه دژ مهرداد كرت

طرح يكي از ريتونها