با بیماری آکرو مگالی آشنا شویم

[AvAstiN]

آكرومگالي، بيماري غده هيپوفيز است. غده هيپوفيز، غده‌اي كوچك اما بسيار مهم است كه در قاعده مغز و پشت پل بيني قرار گرفته است.

وجود تومور در اين غده، عملكرد آن را تحت تأثير قرار مي‌دهد. البته هميشه اين تومورها نسبت به سرطانها كم خطرتر هستند و در هيچ جاي ديگر رشد نمي‌كنند.

آكرومگالي زماني ايجاد مي‌شود كه وجود يك تومور در غده هيپوفيز سبب توليد بيش از حد هورمون رشد شود.

آكرومگالي بيماري نادري است كه سالانه از هريك ميليون نفر، فقط ‌٤ نفر به آن مبتلا مي شوند و معمولاً در بزرگسالان ‌50-30 ساله ديده مي‌شود. اما در سنين ديگر هم ممكن است مشاهده شود.

اگر آكرومگالي در سنين رشد (و قبل از توقف آن) بروز كند سبب ?يگانتيسم يا غول آسايي مي‌شود زيرا افزايش هورمون رشد در بدن سبب رشد غيرمعمول استخوانهاي پاها و بازوها مي شود.

علايم و نشانه هاي آكرومگالي

علايم و نشانه‌هاي بيماري آكرومگالي در افراد بسيار متفاوت و متنوع است. اما اين اطمينان وجود دارد كه با درمان بيشتر اين علايم برطرف شوند.

برخي از نشانه‌هاي اوليه احساس خستگي و خواب آلودگي است. افزايش سطح هورمون رشد سبب بزرگي دستها و پاها مي‌شود. علاوه بر آن اين بيماري بر وضعيت چهره نيز تأثير مي‌گذارد و گاه باعث برجستگي غيرمعمول چانه و فك مي شود، تعريق زياد به خصوص در زنان و يا پوست چرب از جمله مشكلات اين افراد است. همچنين اين بيماران از احساس فشار و درد در دستهايشان رنج مي‌برند و در حدود ‌٣/١ آنها مبتلا به ديابت هستند.

بزرگ شدن غده هيپوفيز ممكن است باعث سردرد شود. تحت فشار قرار گرفتن اعصابي كه از بالاي غده هيپوفيز عبور مي‌كنند سبب ايجاد مشكلاتي در ميدان بينايي مي گردد.

وجود اين تومور سبب كم كاري هيپوفيز مي‌شود و از آنجايي كه اين غده اعمال تخمدانها، بيضه، تيروئيد و غده آدرنال را در كنترل دارد، كم كاري آن علائمي چون ناتواني جنسي، ناباروري و دوره‌هاي قاعدگي نامنظم را ايجاد مي‌كند. البته غده تيروئيد و آدرنال كمتر تحت تأثير كم كاري غده هيپوفيز قرار مي‌گيرند.

با توجه به شناخت اين علائم توسط بيمار و خانواده او مي‌توان از پيشرفت و گسترش آنها جلوگيري نمود.

روش تشخيص آكرومگالي

پزشك انجام آزمايش قند خون را به شما توصيه مي كند. ميزان قند و هورمون رشد خون شما اندازه گيري مي‌شود، در صورتي كه مبتلا به آكرومگالي باشيد ميزان هورمون رشد بالاتر از مقدار طبيعي نشان داده مي شود.

اگر چنين باشد ساير هورمونها مورد بررسي قرار مي‌گيرند و در صورت كمبود، مقدار آنها، با دارو جايگزين مي شود. علاوه بر آن با انجام يك اسكن (mri يا ct اسكن) اندازه غده هيپوفيز معين مي شود. ممكن است جهت واضح تر شدن تصاوير، از تزريق دارويي قبل از انجام اسكن استفاده شود.

آكرومگالي چگونه درمان مي شود

آكرومگالي ممكن است با عمل جراحي بر روي هيپوفيز، درمان با اشعه x، دارودرماني و يا تركيبي از همه اين موارد درمان شود. امروزه براي بيشتر بيماران (البته بسته به شرايط آنها) نخستين درمان، جراحي است.

هدف تمام روشهاي درماني كاهش توليد هورمون رشد و رساندن آن به حد طبيعي است كه سبب از بين رفتن علائم بيماري و بهبود وضعيت عمومي بيمار مي گردد.