به نظر شما مهم ترین عامل مشترک در کسب نتایج مثبت مانند بهره وری بالا، وفاداری بالای کارکنان در محیط های کاری چیست؟

پاسخ چیزی جز بالا بودن رضایت کارکنان از محل کار خود نیست. زمانی که کارکنان از محل کار رضایت داشته باشند، انجام کارهای سخت تر را می پذیرند، کارهای ارجاع شده را با سطح انگیزه بالاتری انجام می دهند و تعهد سازمانی را به شکل مناسبی به معرض نمایش می گذارند.


بین موفقیت سازمان و میزان رضایت کارکنان رابطه ای مستقیم وجود دارد، بنابراین کشف سطح رضایت کارکنان و استفاده از اطلاعات برای کسب نتایج بهتر سازمانی ایده ارزشمندی به نظر می رسد، اما سوال اینجا است چگونه می توان این کار را به طور کارآمد و اثربخش انجام داد؟

صحبت کردن با هریک از کارکنان در مورد عوامل موثر بر رضایت آنها کاری زمان بر است. درک تاثیر عواملی چون حقوق و دستمزد، میزان حمایت و آموزش های ارائه شده و همچنین مشکلاتی که مدیریت و حل شده اند، کار آسانی نیست و در عمل غیرممکن است.

ابزار نظرسنجی، راه مناسبی برای سنجش رضایت کارکنان است. با انجام نظرسنجی از کارکنان به آنها اجازه می دهید تا بدون نگرانی بازخوردهای مناسبی از وضعیت خود ارائه کنند. گردآوری و تحلیل اطلاعات حاصل از نظرسنجی می تواند برای شما شرایط مناسبی برای تصمیم گیری مناسب درخصوص سیاستگذاری برای تامین رضایت آنها فراهم کند.



استفاده از ابزار نظرسنجی رضایت کارکنان


برای کسب بیشترین استفاده از این ابزار، درک این نکته بسیار حایز اهمیت است که نظرسنجی تنها مختص یک بازه زمانی خاص یا هرچند سال یکبار نیست.

وقتی محیط دچار تغییر می شود، نگرش افراد نیز تغییر می کند. اغلب سازمان های پیشرو نظرسنجی ها را پس از انجام تغییری بزرگ در سازمان برای کشف مشکلات ناشی از تغییر و تاثیر آن بر انگیزش و تعهد کارکنان انجام می دهند، اما کلید موفقیت بلندمدت این ابزار، پیگیری و نظارت مستمر بر وضعیت رضایت کارکنان است.


نظرسنجی یک تصویرکلی از احساس و ادراک افراد در یک زمان مشخص ارائه می کند و با توجه به اینکه ممکن است با توجه به فرآیند تغییر نظرات کارکنان نیز دستخوش تغییر شود، نیاز است نظرسنجی در بازه های زمانی مشخص تکرار و مورد ارزیابی قرار گیرد.

نکته مهم در استفاده از ابزار نظرسنجی رضایت کارکنان، این است که پس از گردآوری و تحلیل اطلاعات، باید واقعا کاری انجام دهید، به کارکنان خود نشان دهید که نظرات آنها با ارزش است و تصمیمات شما مبتنی بر نظرات آنها است.

اگر به طور منظم از کارکنان نظرسنجی کنید و در عین حال هیچ اقدامی نکنید به تدریج کارکنان آزرده خاطر و نسبت به سازمان بدبین می شوند.

به طور معمول نظرسنجی از کارکنان در چهار حوزه کلیدی صورت می گیرد:


ارتباطات:

رهبران سازمان با کارکنان چگونه ارتباط برقرار می کنند؟ آیا روش های مناسب و کافی برای ارائه اطلاعات در سطح سازمان وجود دارد؟



توسعه کارکنان:

آیا سازمان به ارائه آموزش، توسعه و فرصت های برای پیشرفت افراد متعهد است؟


فرهنگ:

کارکنان محیط کار خود را چگونه توصیف می کنند؟



جبران خدمات:

آیا کارکنان از حقوق و مزایای خود رضایت دارند؟



برای هر یک از حوزه هایی که معرفی شد، می توانید سوالات متنوع چند گزینه ای طراحی کنید تا هرچه دقیق تر برداشت کارکنان از حوزه مرتبط را درک کنید.

در هنگام طراحی سوالات نظرسنجی، سعی کنید طوری عمل کنید که پرسش ها در ذهن کارکنان انتظار برای تغییر ایجاد کند. برای مثال اگر به دنبال افزایش روحیه در میان کارکنان هستید، سوالاتی با این زمینه طراحی کنید.

با توجه به اینکه نتایج نظرسنجی باید مورد تجزیه و تحلیل و ارزیابی قرار گیرد، سعی کنید تعداد سوالات طراحی شده را بهینه کنید.


در پرسشنامه نظرسنجی چند سوال باز (سوالاتی که پاسخ آن به صورت تشریحی است) بگنجانید که به شما در چرایی و چگونگی نظرسنجی کمک کند.

در هنگام انجام نظرسنجی از کارکنان، فرصتی طلایی برای ارتباط موثر با کارکنان برای شما فراهم می شود. شما می توانید به کارکنان برای درک بهتر سوالات کمک کنید و همچنین برای چگونگی تسهیم اطلاعات و نتایج حاصل از آن برنامه ریزی کنید. به این ترتیب وقتی افراد درک بهتری از فرآیند نظرسنجی و محتوای آن داشته باشند، مشارکت بیشتری در آن خواهند داشت و نتایج حاصل از نظرسنجی از دقت بالاتری برخوردار خواهد بود.


نرخ مشارکت برای افزایش اعتبار نظرسنجی بسیار مهم است، بنابراین باید پرسشنامه نظرسنجی را طوری طراحی کنید که کارکنان بتوانند برای تکمیل آن به طور کامل وقت بگذارند. معمولا تکمیل یک نظرسنجی مناسب نباید بیش از ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول بکشد.



در طراحی سوالات به این نکات توجه کنید:


• مجموعه ای از سوالات متنوع طراحی کنید. سوالات (بله/خیر)، سوالات چندگزینه ای (مانند هرگز، گاهی اوقات، اغلب) یا سوالاتی که در آن باید جای خالی یک واژه پر شود.


• از سوالات باز به طور محدود استفاده کنید. از سوالات باز تنها برای زمانی که واقعا نیاز به درک عمیق تری از یک موضوع هستید، استفاده کنید به این دلیل که تجزیه و تحلیل پاسخ های اینگونه سوالات زمانبر است. تجربه نشان می دهد افراد ناراضی در سازمان تمایل بیشتری برای پاسخ به اینگونه سوالات دارند.


• از واژگان و عبارات مثبت و منفی در سوالات نظرسنجی استفاده کنید. به جای استفاده از تعدادی سوال کاملا مثبت، بهتر است از مجموعه ای از سوالاتی با واژگان و عبارات مثبت و منفی استفاده کنید.


• سوالات کوتاه و دقیق بپرسید.


• از طرح سوالاتی که پاسخ بدیهی دارند، پرهیز کنید.


• چند سوال را در قالب یک سوال مطرح نکنید.


به خاطر داشته باشید استفاده از ابزار نظرسنجی رضایت کارکنان در صورت پیگیری و نظارت مستمر بر وضعیت کارکنان موثر خواهد بود.


سید محمد اعظمی نژاد


عضو هیات‌رییسه کمیته تخصصی توسعه - انجمن مدیریت منابع انسانی ایران

منبع:
آفتاب