دانستنیها و مبانی آکواریوم داری + نحوه ساخت

[Almas Parsi]

نحوه ساخت آکواریوم : مقدمه : به منظور تهیه و ساخت آکواریوم در منازل ، توجه به نکاتی از جمله اندازه ، شکل ، مکان و وضعیت قرار گرفتن آن ضروری است . در این سلسله مقالات ، سعی بر آن است که با زبانی ساده ، شما خوانندگان عزیز را در جریان این امر قرار دهیم .
اندازه آکواریوم : اولین تصمیمی ک شما علاقمند گرامی باید در نظر بگیرید ، بزرگی و ابعاد آکواریوم منزل شماست ، نقشه و برنامه شما ، معیار اصلی در تصمیم گیری ها می باشد . آکواریوم های کوچک نه تنها ارزان قیمت تر هستند ، بلکه نیاز به ملزومات کمتری داشته انرژی مصرفی کمتری هم نیاز دارند . اندازه آکواریوم مطلوب شما بستگی به محل و موقعیت قرارگیری آن دارد . تقریبا هیچکس تمایل به اشغال فضای زیادی از اطاق نشیمن خود توسط یک آکواریوم بزرگ را ندارد در هیچ خانه ای یک اطاق اختصاصی برای این کار در نظر گرفته نشده است . از دیگر معیارهای اندازه آکواریوم ، نوع ، تعداد ماهی و نیازمندی های ماهیان می باشد . ماهیان سرد آبی نیاز بیشتری نسبت به ماهیان بومی مناطق حاره گرمسیری به اکسیژن داشته و بنابراین سطح آب در این تانک ها نسبتا باید وسیع تر باشد . محاسبه تعداد ماهیان قبل از خرید آنها یک امر اجتناب ناپذیر و ضروری است . تراکم بالای ماهیان در آکواریوم ها باعث ناراحتی و سرانجام منجر به مرگ آنها می شود و در نهایت شما نیاز به خرید یک تانک بزرگتر خواهید داشت .
شکل آکواریوم : نه تنها ابعاد و اندازه های آکواریوم‌ها متفاوت و گوناگون می باشند ، بلکه انتخابات زیاد و متعددی در ارتباط با شکل آکواریوم ها وجود دارد . معمولا آکواریوم های مستطیلی شکل برای اطاق نشیمن در نظر گرفته می شود ، اما امروزه اشکال متفاوت و گوناگونی همانند مربع ، مثلث ، بیضی و استوانه وجود دارند ، البته این بخش کوچکی از انتخاب شما در زمینه خرید یا ساخت یک آکواریوم می باشد . برای مثال ، آکواریوم های مستطیلی قدیمی خیلی ارزانتر نسبت به آکواریوم های امروزی مخصوصا هرمی شکل ها می باشند .
ولی همیشه به خاطر داشته باشید که هر نوع ماهی را نمی توان در هر آکواریومی نگهداری نمود . برای مثال ، ماهیان لایبرنت دار ، کمبود اکسیژن موجود در آب را مستقیما از اتمسفر تامین می کنند ، چراکه تنفس از طریق آبشش جوابگوی نیاز این ماهیان نمی باشد ، بنابراین ماهیان لایبرنت دار گاه و بی گاه برای دریافت اکسیژن باید به سطح بالایی آب شنا کنند . شکل تانک فقط تاثیر برروی میزان اکسیژن درون آب ندارد، بلکه بر روی شنای ماهیان آکواریوم تاثیر مبنایی دارد و بیشتر گونه هایی که درون تانک های با عمق بیشتر زندگی می کنند از شنای خود لذت می برند . هر چند که یک سطح وسیع در تماس با هوا برای بقاء ماهیان علاوه بر شنا ضروری به نظر می رسد . بنابراین ، دلایل زیادی مبنی بر اهمیت طول و پهنای آکواریوم نسبت به عمق آن وجود دارد .
مکان و موقعیت آکواریوم : حرکت و جابجایی مداوم یک آکواریوم برای ماهیان و تانک آکواریوم شما مناسب نیست. شما باید محلی را برای قرار دادن آکواریوم انتخاب کنید که حداقل برای چند سال آن را مجددا جابجا نکنید . شما باید فاکتورهای متعددی را در این انتخاب مد نظر داشته باشید : الف ) نور مستقیم خورشید باعث رشد جلبک ها و سبز شدن سریع آب در آکواریوم شما خواهد شد . گاهی اوقات جلبک ها فقط در دیواره ها و کناره های تانک رشد می کنند ولی گاهی منجربه رشد سریع جلبک های شناور و کدر شدن آب آکواریوم شما در مدت زمان کوتاهی بعد از تعویض آب می شود . یک گوشه (کنج ) سایه و غیر نور گیر ، مطمئنا محل مناسبی است ، چرا که شما می توانید روشنایی را توسط نور مصنوعی کنترل کنید ، نور مصنوعی دارای جندین مزیت نسبت به نور طبیعی است .
ب ) آکواریوم را نباید در نزدیکی درب ورودی اطاق و یا پنجره قرار دارد . چرا که با باز و بسته شدن درب ، ماهیان ممکن است دچار استرس و شوک شده و حتی منجر به مرگ بعضی از گونه ها شود. همچنین باز و بسته شدن پنجره ها باعث تغییر سریع دمای آکواریوم می شود . ج ) از استحکام محل قرار گرفتن آکواریوم مطمئن شوید ، چرا که آکواریوم سنگین هستند . تانک آکواریوم به تنهایی سنگین می باشد ولی پس از پر شدن آب و قرار دادن ملزومات درون تانک ها بسیار سنگین تر هم می شوند . د ) آکواریوم شما باید به کلید و پریز برق برای انتقال جریان به پمپ و بخاری نزدیک باشد . ه ) محل قرار گرفتن آکواریوم باید کاملا مسطح و صاف باشد . همواره به خاطر بسپارید که یک لایه یونولیتی هر چند که آکواریوم شما کوچک باشد ، در زیر آن قرار دهید .
هوادهی و فیلتراسیون : تمامی آکواریوم برای تمیز و سالم نگهداشتن آب تانک باید مجهز به دستگاه فیلتراسیون باشند . متناسب با نوع نیاز و حجم آکواریوم ، انواع مختلفی از فیلترها وجود دارد . اصول عملکرد یکی فیلترها سه نوع است ، مکانیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی فیلتر مکانیکی : باعث حذف ذرات معلق از آب می شود . فیلتر شیمیایی : باعث تنظیم فاکتورهای شیمیایی آب می شود . فیلتر بیولوژیکی : توانایی قدرت پاک کنندگی کلنی های باکتریایی آب را دارد .
در عمل یک فیلتر ساده بیولوژیکی بطور همزمان می تواند هر سه نوع عملکرد فوق را داشته باشد . بهترین نوع فیلترهای بیولوژیکی ، فیلترهایی هستند که در زیر شن وماسه بستر قرار می‌گیرند (فیلتر زیر شنی) این فیلترها یک صفحه پلاستیکی مواج با سوراخ های ریزی باشد که در یک گوشه آن حفره دایره ای بزرگی تعبیه شده است که یک لوله عمودی پلاستیکی در آن قرار می گیرد . ضخامت این صفحه و لایه شنی که روی آن ریخته می شود به حدود 5 تا 5/7 سانتی متر می رسد . زمانی که آکواریوم پر از آب باشد و لوله هوا که یک طرف آن به پمپ هوا متصل و طرف دیگر آن به لوله عمودی ولی در جهت روبه پایین قرار گرفته باشد ،باعث می شود هوایی که به طرف سطح آب حرکت می کند ، آب درون لوله را با خود به بالا بکشد و یک جریان آب به طرف پایین در لایه های شن و ماسه بستر ایجاد کند .
در حقیقت شن و ماسه به صورت یک بستر فیلتر کننده که در کف آکواریوم پخش شده است ، عمل می کند . این کار نه تنها باعث تصفیه آب از ذرات معلق می شود بلکه بعد از چند ساعت باعث گسترش کلنی های مفید از باکتری های هوازی که در محیط غنی از اکسیژن رشد می کنند در بین شن و ماسه خواهد شد . بعد از چند هفته این کلنی ها چندین برابر شده و در برابر باکتری های مفید و ضایعات شیمیایی تولید شده براحتی مقاومت نموده و آنها را از بین خواهند برد . برای تقویت این نوع از فیلترها می توان بجای استفاده از پمپ هوا از پمپ تصفیه ای که در بالای لوله عمودی وصل می شوند ، استفاده نمد . این نوع پمپ ها جریان آب از پایین به بالا را بیشتر می کند و در نتیجه کارایی عمل فیلتراسیون را افزایش می دهند . این صفحه فیلتراسیون در اندازه های استاندارد و متناسب با وسعت آکواریوم ها در دسترس است در صورت لزوم برای آکواریوم های بزرگتر می توانید از چند صفحه فیلتراسیون استفاده کند . اما توجه داشته باشید که هر یک از صفحات بطور جداگانه باید یک لوله عمودی داشته باشد ، بهترین نوع تصفیه زمانی است که لوله عمودی آن در یکی از گوشه های عقب فیلتر تعبیه گردد ، بطوریکه با تزئینات سنگی و گیاهان آبزی اطراف آن پوشیده شود .
نوع دیگری از فیلترها ، فیلترهای خارجی موتورداری هستند که معمولا به صورت یک مخزن که در بالای آن موتور پمپی که با نیروی الکتریسیته کار می کند ، قرار دارد . این نوع فیلترها آب را به خارج از آکواریوم هدایت می کنند و بعد از تصفیه آب دوباره به درون آکواریوم باز می گرداند . اگر مخزن این نوع فیلترها با شن و ماسه پوشیده شوند ، دقیقا مانند فیلترهای نوع قبل عمل کنند ، بعضی از فیلترهای بیولوژیکی وجود دارند که معمولا به صورت یک مخزن به همراه حلقه های کوچک سرامیکی یا به صورت پلاستیک های فشرده چند لایه ای می باشند که سطح وسیعی برای رشد باکتری ها ایجاد می کند . فیلترهای تصفیه موتوردار هنگامی که با یک محیط مناسب مانند اسفنج یا ابریشم آکواریوم ( Aquarium floss) پرمی شوند ، می توانند به صورت یک فیلتر مکانیکی و بیولوژیکی عمل کنند. توصیه ما استفاده از یک فیلتر خارجی مناسب است ، چرا که شست و شو و تعویض بستر فیلتر به راحتی صورت می پذیرد .
نوع دیگر فیلترهای مکانیکی شامل فیلترهای با موتور ساده ، فیلتر جعبه ای که پر از ابریشم آکواریومی هستند می باشد که درون آکواریوم جای می گیرند . همچنین فیلترهای اسفنجی دارای متعادل کننده هوا هستند که آب را به یک لوله اسفنجی هدایت می کنند که هم فیلتر مکانیکی مناسب است و نیز به علت رشد باکتری ها روی اسفنج یک فیلتر بیولوژیک مناسب محسوب می شود که هوای مورد نیاز برای این فیلتر توسط پمپ هوا تامین می شود .
این پمپ ها را می توان در اندازه ها و قیمت های متفاوت از فروشگاه های مربوطه خریداری نمود . البته برخی از انواع نسبت به بقیه ، ایجاد صدای بیشتری می کنندکه در صورت قراردادن آکواریوم در اتاق باید این نکته را در نظر داشت . هرگز سعی نکنید از پمپ هایی که برای مصارف غیره ساخته شده اند ، استفاده کنید . زیرا که این پمپ ها داری روغن بوده و در صورت نشت روغن از طریق لوله هوا بر آب باعث مرگ و میر آبزیان خواهند شد . انواع مختلفی از پمپ ها در بازار موجود است . در بازار انواع پمپ یک لوله ، دو لوله ، چهار لول ، هشت لول و غیره وجود دارد . بنابراین می توانید از پمپ ، چندین لوله هوا منشعب ساخته و جریان هوا را در هر قسمت که می خواهید تنظیم کنید .
پمپ هوا حتما باید در سطح بالاتری از سطح آب قرار داشته باشد تا اگر به هر دلیلی از کار افتاد ، آب به درون پمپ برنگشته و باعث خرابی آن نشود. اگر به دلایلی نمی توانید پمپ را بالاتر از سطح آب قرار دهید ، باید در مسیر هوا در نزدیک پمپ یک سوپاپ برگشت پذیر نصب کنید . این عمل باعث می شود هوا به درون آکواریوم جریان داشته باشد ولی مانع از برگشت آب به درون پمپ شود . یک دستگاه تنظیم هوا برای کمک به تنفس ماهیان در درون آکواریوم مورد نیاز است .
این دستگاه ها معولا هوا را از پمپ به سنگ های هوا منتقل می کند که در این سنگ ها هوا تبدیل به حباب های ریز می شود و حرکت این حباب ها به بالا باعث به گردش در آمدن آب آکواریوم شده بنابراین به جذب اکسیژن از سطح آب کمک می کند . سنگ های هوا را می توان در اندازه ها و انواع مختلف بسته به سلیقه خودتان از فروشگاه ها تهیه نمائید .
دما و تامین گرما در آکواریوم : یکی از عوامل مهم و حیاتی در سلامتی و شادابی ماهیان آکواریومی ، تامین دمای مناسب تانک ها می باشد . معمولا آب آکواریوم توسط یک یا چند بخاری شیشه ای که شامل المنت و ترموستات است ، تامین می شود . بخاری ها در بالای خود دارای یک نازل تنظیم کننده دما هستند که قابلیت تنظیم آنها به صورت دستی وجود داشته و ترموستات را کنترل می کنند . اکثر بخاری ها در هنگام خرید در درجه حرارت 24 درجه سانتیگراد تنظیم شده اند که حدودا درجه حرارت مناسب برای بعضی از گونه ها است .
برخی بخاری ها که سرپوش بالای آنها دارای آببندی مناسبی است را می توان به طور کامل در آب قرار داد و حتی در گوشه های پشت آکواریوم و یا در سایه گیاهان و سایر دکورها ثابت نموده تا نمای ظاهری تانک بد جلوه نکند . توصیه می شود بخاری ها را بیشتر از یک سانتی متر مانده به سرپوش در داخل آب فرو نبرید . یکی از نکات بارز در تعبیه بخاری در داخل آب ، قراردادن بخاری در محل تلاطم آب یعنی محل خروج هوا از نازل فیلتر کفی است که باعث پخش گرما به طور یکنواخت در تمام تانک می شود . انواع مختلفی از بخاری ها با توان های متفاوت وجود دارند . معمولا به ازاء هر 5/4 لیتر آب ، 15 وات انرژی در نظر می گیریم ، البته در طول تابستان و یا در صورت قراردادن آکواریوم در مکان گرم به این انرژی حرارتی نیاز نیست .
در صورتی که از بخاری با توان انرژی حرارتی بالاتری استفاده می کنیم ، چون گرمای بیشتری تولید می شود ، مدت زمان کارکرد آنها کمتر خواهد بود .ایرادهای وارده به بخاری ها، اولا گران بودن آنها ، ثانیا بزرگی و اندازه شان می باشد. برخی از بخاری ها دارای سیستم های تنظیم دما از خارج آکواریوم هستند که شما را قادر می سازند بدون اینکه دستتان خیس شود ، دما را تنظیم کنید ، برخی مدل ها از یکسری ورقه های نازک ساخته می شوند که بسیار دقیق بوده و حرارت را در یک حد ثابت و یکنواخت نگه می دارند . همچنین دستگاه های گرما زایی وجود دارند که در زیر شن و ماسه بستر کف اکواریوم جای می‌گیرند ولی گران هستند و باید به سیم ترموستات خارج از آکواریوم وصل شوند ، چنانچه بتوان ترموستات را در پشت سنگ‌ها و گیاهان مخفی نمود ، مشکلی پیش نخواهد آمد . تحت هیچ شرایطی بخاری های شیشه ای معمولی را در زیر شن و ماسه قرار بدهید زیرا خطر شکستن و برق گرفتگی وجود دارد همیشه قبل از تنظیم حرارت در هر نوع بخاری ابتدا جریان برق را قطع کنید در ضمن باید برنامه ای برای کنترل واقعی حرارت را داشته باشید . بخاری را با یک چسبک پلاستیکی دریک گوشه طوری نصب کنید که قسمت ترموستات در بالای المنت بخاری باشد . قبل از جایگذاری دستگاه بخاررای درون آب آکواریوم از مناسب بودن محل نصب و قرارگیری دستگاه مطمئن شوید .
دماسنج : انواع مختلفی از دماسنج های آکواریومی وجود دارند برخی از آنها به صورت شناور در داخل آکواریوم قرار می گیرند . بعضی دیگر در بیرون یا درون آکواریوم ها چسبانده می شود مناسب ترین نوع دماسنجی است که به صورت یک نوار چسبیده می باشد و رنگ آن متناسب با درجه حرارت آب آکواریوم تغییر می کند و بر جدار خارجی شیشه مخزن می چسبد . بهترین منطقه نصب دماسنج دقیقا مقابل نازل فیلتر کفی آکواریوم است، چرا که آب این منطقه به طور مداوم در حال جابجایی بوده و خنک ترین منطقه آکواریوم محسوب می شود.
روشنایی آکواریوم : در آکواریوم های سرپوشیده بهترین روش روشنایی و تامین نور آکواریوم استفاده از لامپ های فلور سانت می باشد. این لامپ ها شبیه لامپ های خانگی هستند ودر اندازه های متفاوت یافت می شوند هرگز از لامپی که دقیقا هم اندازه طول آکواریوم است ، استفاده نکنید ، بلکه لامپ همیشه باید حدود 10 الی 15 سانتی متر کوچکتر باشد تا درست درون قاب بالای آکواریوم جای گیرد .
استفاده از لامپ های لوله ای باعث تقویت رنگ قرمز در ماهیان و گیاهان می شود . لامپهایی که باعث تقویت رنگ قرمز در ماهیان و گیاهان می شود. لامپهایی که باعث تقویت رنگ های سرد هستند و روشنایی روز را تقویت می کنند ، باعث می شوند نور طبیعی تر باشد و به آکواریوم جلوه خاصی می دهند . در حقیقت با استفاده از چند نوع لامپ آکواریوم که دارای رنگ های سرد و گرم باشند می توان نمای زیبای در آکواریوم ایجاد کرد . به جهت دور نگه داشتن لامپ ها از آب ، از پوشش های ضد آب در انتهای لامپ ها استفاده می شود. درصورتی که آکواریوم درپوش نداشته باشد باید لامپ ها را بالای آکواریوم روی دیوار طوری نصب کرد که هم به طرف پائین نورافشانی کند و هم در گوشه های مختلف باشند تا نمای زیبایی داشته باشند.
لامپ هایی مانند لامپ های هالوژن نور متمرکز دارند و سایه هایی ایجاد می کنند که محل مناسبی برای مخفی شدن ماهیان خجالتی هستند و به آکواریوم نمای زیبایی می دهند . حرکات آب در سطح ، باعث مواجه شدن شن و ماسه می شود. لامپ های بخار جیوه ای برای روشنایی آکواریوم ایده آل می باشند که بسیار قوی بوده و نورسفید زیادی تولید می کنند و در مقایسه با سایر وسایل روشنایی برق کمتری مصرف می کنند ، که هم می توان آنها را از دیوار آویزان کرد و یا اینکه زیرسرپوش آکواریوم تعبیه نمود . برای ایمنی بیشتر توصیه می شود از لامپ های ماوراء بنفش استفاده نکنید . زیرا نگاه مستقیم به آنها باعث آسیب رساندن به چشم می شود. برای میزان روشنایی هیچ محدودیت و یا حد ثابتی وجود ندارد ، زیرا آنچه که مورد نیاز است روشنایی کافی و مناسب برای دیدن ماهیان می باشد . بنابراین اگر آکواریوم دریک مکان روشن باشد ، نیازی به لامپ نیست ، ولی در صورتی که خواهان رشد مناسب گیاهان در آکواریوم تان هستید ، حداقل 4 وات روشنایی به ازاء هر 5/4 لیتر آب نیاز است . لامپ را سعی کنید 11 ساعت در روز روشن نگاه داشته تا مطابق طول روز در مناطق گرمسیری باشد . از آنجائیکه ماهیان و گیاهان هر دو نیاز به تاریکی برای استراحت دارند می توان از یک کلید خودکار برای خاموش و روشن نمودن لامپ استفاده نمود .

http://aquariumsecret2.vcp.ir

[Almas Parsi]

---

اصول اولیه تصفیه آب


روشهای تصفیه آب :

۱ - تصفیه اولیه
۲ - تصفیه ثانویه
۳ - تصفیه نهایی یا پیشرفته

تصفیه اولیه (تصفیه فیزیکی) :
تصفیه یا جدا سازی فیزیکی که در مورد ذرات و مواد شناور آب انجام میگیرد . معروف به تصفیه فیزیکی یا تصفیه اولیه می باشد. در ابتدا برای تصفیه آب کار با حذف مواد معلق و شناور در آب صورت می گیرد. در این مرحله با عبور آب از غربال های مختلف مانند غربالهای میله ای و سپس خرد کردن و در انتها با استراحت آب در تانک ته نشین کننده به سهولت برخی از ذرات شناور و ذرات سنگین از آب جدا میشوند .

تصفیه ثانیویه: در تصفیه ثانویه هدف حذف مواد جامد ،حذف سختی آب و کاهش آلاینده های آلی می باشد . و به دو روش صورت میگیرد :

الف - روشهای شیمایی
ب - روشهای بیوشیمیایی

در روشهای شیمیایی موادی به آب اضافه میشوند ، با اضافه کردن این مواد ذرات بسیار ریز در آب بی بار می شوند، بعلت خنثی بودن بدلیل قطبیت به هم جذب شده و تشکلیل توده های بزرگ می دهند. مواد تحت یک سری واکنشهای شیمیایی و فیزیکی رسوب می کنند و با سهولت جدا می گردند. این فرآیند را لخته سازی می گوییم . لخته سازی در بسیاری از موارد استفاده می شود ، از جمله استفاده از آب رودخانه ها که دارای گل و لای هستند .
مواد لخته ساز :

۱ - آب آهک : Ca(OH)2 یا آهک هیدراته هم خاصیت باکتری کشی دارد . هم لخته سازی و هم سختی گیری . در بعضی مواقع از آهک خشک استفاده می کنیم .مقدار آهک استفاده شده از روش Jaytest تعیین می شود .در این روش از آب نمونه برداری می کنیم و با افزودن آب آهک میزان آهک مورد نیاز برای کل سیستم معین می شود . میزان استفاده از آهک در حدودppm10 تا ۳۰ ppm می باشد. با افزودن ۲۰۰ppm آهک به آب در دمای ۳۰ درجه سانتی گراد پس از گذشت ۶ تا ۲۴ ساعت می توان مطمئن بود که تمام باکتری ها از بین رفته اند.
۲ - آلوم یا سولفات آلومینیوم
۳- کلرورفریک یا سولفات فریک
۴ - پلی الکترولیت
۵ - املاحی مثل FeCl2

در حالت بیو شیمیایی تجزیه مواد توسط باکتری صورت میگیرد و هوادهی بسیار ضروری است .
اصطلاح تصفیه زیستی در یک مفهوم گسترده به فنون تصفیه که در آن از موجودات زنده ریز جهت حذف یک ماده از محلول مایع استفاده میشود ، اطلاق می گردد. اینتعریف شامل سیستمهایی نیز می شود که جلبک و گیاهان سبز را برای صاف کردن آب به کار می گیرند . این سیستمها معمولا” به سیستمهای رشد گیاهان در آبهای مغذی (Hydroponics) معروفند اصطلاح تصفیه زیستی یا صافی زیستی که در اینجا مورد استفاده قرار میگیرد . اشاره به حذف آمونیاک و نیتریت به وسیله باکتری دارد .و یا می توان گفت در این تصفیه هدف حذف مواد آلی بوسیله میکروباکتری ها است . اکسیژن دهی خوب در انجام عمل تاثیر گزار می باشد.
خصوصیات بهره برداری از صافیهای زیستی:
مواد محلول مضر از سیستم در حالت معلق، مانند لجن فعال ، و یا در حالت ثابت با صافی خارجی می شود . در هر فرآیند ماده یا موادی به وسیله دستهای از باکتریهای مخصوص ۰ اصولا” نیتروزوموناس و نیتروباکتر) که سعی می شود رشد داده شوند ، کاهش داده می شوند . حذف مواد به وسیله لجن فعال در صنعت تصفیه آب معمول است ولی در پرورش آبزیان کمتر مورد استفاده قرار می گیرد چون غلظت کم فضولات در پساب پرورش ماهی تناسب آن را برای این فرایند کم می کند .
در تحقیقات اولیه سیستمهای مدار بسته پرورش و نگهداری آبزیان ، صافیهای غوطه ور معمولترین نوع بودند. این صافیها خیلی زود ، در سطح وسیع ، به وسیله صافیهای قطره ای جایگزین شدند .
انواع صافیهای زیستی :
صافیهای زیستی در انواع مختلف وجود دارند ، برای مثال صافیهای غوطه ور ، قطره ای ، صفحات زیستی گردان یا استوانه های زیستی ، بستر های روان و مصالح سبک .
- صاغیهای غوطه ور: این صافیها خود به دو دسته تقسیم می شوند جریان به پایین (از بالا به پایین) و جریان به بالا(از کف به بالا)این نوع صافی شاید قدیمی ترین نوع صافی مورد استفاده بوده باشد . اساسا” صافی دارای یک مخزن است که با نوعی مصالح پر شده است . و باکتریها در آن رشد می کنند . آب معمولا” به وسیله یک دوش به سطح صافی ریخته می شود و با نیروی جاذبه بطرف پایین حرکت میکند مصالح داخل صافی دائما به حالت غوطه ور باقی می مانند . در زیر مصالح صافی یک شبکه مشبک وجود دارد که آب تصفیه شده از آن زهکشی شده و به بیرون از واحد هدایت می شود .
- صافی قطره ای: اصول کار در این صافی ها همانند صافی های غوطه ور هست ولی مصالح در این غوطه ور نیست . آب به طرف پایین داخل مصالح چکانده شده و باکتریها را مرطوب نگاه می دارد ، بدون اینکه آنها را غوطه ور سازد . پساب در زیر کف سوراخدار که که صالح را نگه میدارد، جمع می شود . چون فضای بین ذرات جامد مصالح صافی با هوا پر است باکتریها کمتر از نبود اکسیژن رنج می برند . گردش هوا در داخل مساله نیاز اکسیژنی باکتریها را برآورده می سازد .
- صافیهای گردان : این صافیها معمولا” به صافیهای زیستی با صفحه گردان یا تماس دهنده های گردان معروفند . یک صفحه زیستی یک صفحه صاف یا موجدار است که بر روی یک محور افقی سوار شده است مجموعه در داخل یک مخزن گردش میکند . تقریبا” ۴۰ درصد از سطح صفحات در آب غوطه ور بوده و با گردش صفحات پوشش زیستس مرطوب نگهداشته می شود . سرعت حرکت نباید آنقدر زیاد باشد که موجب جدا شدن پوشش زیستی گردد .
عوامل موءثر در کارایی صافیهای زیستی :
موءثر بودن عملکرد صافی زیستی در پرورش آبزیان اغلب بستگی به قدرت اکسید کردن آمونیاک به نیترات دارد . بازدهی صافیها به عوامل متعدد شیمیایی ، فیزیکی و زیستی بستگی دارد .

عوامل شیمیایی :
PH صافی زیستی باید در محدودهء بین ۹-۶ کار کند . این محدوده ممکن است برای صافیهای مخصوصی که در آن باکتریها نسبت به پذیرش تغییرات سریع PH کند هستند ، محدود تر باشد .در صافیهای زیستی که باکتریها بتدریج سازگار شدند ممکن است در محدوده ۱۰-۵ عمل کنند . ولی هر قدر PH به سمت حد های بالا و پایین کشیده شود بازده آمونیاک زدایی کاهش میابد . حداقل PH برای توسعه باکتریهای نیتروزوموناس و نیتروباکتر بین۷ - ۶.۵ می باشد محدودیت آمونیاک زدایی از کمی پایینتر از ۷ شروع می شود . بهترین مقدار PH معمولا” در سمت قلیایی حالت خنثی قرار می گیرد ولی دقیقا” مشخص نگردیده است .
اگر PH آب خیلی بسمت حالت اسیدی کشیده شود خطر مسمومیت با گاز Co2 آزاد برای ماهیان احتمالا” باکتریها نیز وجود خواهد داشت . باکتریها میتونند با تغییرات تدریجی PH سازگار گردند . میزان سازگاری تابعی از درجه حرارت ، تغییرات درجه PH ، غلظت آمونیاک و سایر عوامل می باشد . تغییرات سریع PH در حدود ۵/۰ تا ۱ واحد بازدهی تبدیل آمونیاک به نیتریت را در صافی به مقدار قابل توجه کاهش می دهد . تا وقتی که باکتریها با شرایط جدید سازگار شوند افزایش سریع درآمونیاک مشاهده خواهد شد .
آمونیاک و نیتریت :
غلظتهای بسیار بالای آمونیاک و نیتریت برای باکتریهای نیتریت کننده بسیار سمی است . این باکتریها در سطوح مختلف از مسمومیت تاثیر می پذیرند . عوامل عمدهء ایجاد خطر آمونیاک یونیزه نشده (NH3) و اسید نیتریک (HNo3) می باشند .
آمونیاک در مقادیر PH بالا سمی تر است . چون در این شرایط بیشتر آمونیاک کل به شکل یونیزه نشده می باشد . نیتریت در مقادیر PH بالا کمتر سمی است چون به شکل یونیزه شده تبدیل می شود .
اکسیژن:
میزان آمونیاک زدایی در صافیهای زیستی با کاهش میزان اکسیژن قابل دسترس کم میشود . غلظت محدود کننده اکسیژن به دما ، شوری ، غلظت نا خالصیها ، وزن توده زیستی سیستم و عوامل کاهنده بستگی دارد . ولی بسیاری از محققین بر ایتن عقیده هستند که آب خروجی از صافیهای زیستی باید حداقل ۲ میلی گرم در لیتر اکسیژن محلول داشته باشند . برای نگه داشتن غلظت اکسیژن مطلوب در آب خروجی ، باید آب ورودی صافی حداقل ۶-۵ میلی گرم اکسیژن داشته باشد .
شوری :
صافیهای زیستی می توانند تقریبا” در هر محدوده شوری کارآیی داشته باشند . به شرطی که باکتریها بتدریج با تغییرات شوری سازگار شوند . به کار گیری باکتریهای نیتریت کننده آب شیرین در آب شور کاملا” منع شده و بالعکس .
دما :
باکتریهای تولید کننده نیترات ، میتوانند با دامنه وسیعی از دما سازگاری پیدا کنند ، در صورتی که بتدریج با شرایط جدید سازگاری پیدا کنند .
نور :
صافیهای زیستی در تاریکی کامل کارایی بهتری دارند . این مسئله همیشه عملی نیست ، ولی شدت نور در حدود یک درصد از شدت نور روز مانع از آمونیاک زدایی می شود . نیتروباکتر بیشتر به نور حساس است .
تصفیه پیشرفته :
در تصفیه نهایی یا پیشرفته آب تا مرحله زلال سازی و نوشیدن پالایش می شود و به روشهای زیر انجام پذیر است .

- استفاده از سیستم های تعویض یونی
- فعالیت لایدرسودا توسط آهک و کربنات سدیم
- استفاده از غشا
- استفاده از تبخیر
- استفاده از الکترودیالیزه
- استفاده از کربن اکتیو
- روشهای دی نیتری کیشن

روشهای مرسوم :
استفاده از کربن فعال :

کربن فعال با تولید زغال از زغال سنگ ،چوب گردو، نارگیل یا پوست گردو و یا استخوان حیوانات با حرارت دادن آنها در خلاء تا حدود ۹۰۰ درجه سانتیگراد درست میشود . سپس با قرار دادن مواد زغال شده در معرض یک گاز اکسید کننده در درجه حرارت بالا فعال می گردند. گاز یک ساختمان مشبک در زغال ایجاد میکند، به دنبال آن یک سطح داخلی بزرگی در داخل زغال ایجاد می شود . مساحت سطح جذب ماده در حدود ۱،۰۰۰،۰۰۰مترمربع در کیلو گرم برآورد می شود .
کربن فعال برای گرفتن مواد آلی فرار رنگ بو و تیرگی پساب به کار میرود . صافیهای کربنی در بارهای کم مواد آلی بسیار موءثر عمل می کنند .
غلظتهای بالاتر از ۲۰ ppm مواد جامد معلق بر روی ذرات کربن تشکیل رسوب داده و سبب مسدود شدن، کوتاه شدن مسیر، افت انر‍ژی زیاد و کاسته شدن ظرفیت جذب سطحی کربن خواهد شد .
وقتی که ظرفیت جذب سطحی کربن کامل شد یک صافی دانه ای ساده خواهیم داشت صافی های کربن اغلب در کنار صافیهای زیستی ، به عنوان یک مرحله پالایش جهت حذف مواد آلی غیرقابل تجزیه زیستی مورد استفاده قرار می گیرند . این صافیها برای حذف بعضی عناصر شیمیایی اصلی موثر در فیزیولوژی ترکیبات درمانی به کار می روند .
بعد از فعال شدن ، مواد کربنی را می توان در اندازه های مختلف، با ظرفیتهای جذب سطحی متفاوت آماده کرد . دو اندازه بسیار متداول کربن اکتیو پودر شده (PAC) و کربن اکتیو دانه ای (GAC) هستند PAC کربن کاملا آسیاب شده و نرم می باشد که دارای قطر کمتر از الک نمره ۲۰۰ می باشدو GAC دارای قطر بالای ۰/۱ میلی متر بوده PAC به جز تجارت اکواریوم درارتباط صنعت آبزی پروری کار جالب توجهی نکرده است. به علت بزرگ بودن سطح این نوع صافیها جذب سطحی بسیار سریع بوده ، ولی بسیار گران قیمت هستند . کربن فعال نوع GAC در تصفیه پساب مورد استفاده قرار می گیرد .
بعلت هزینه زیاد ،کربن اکتیو معمولا در تولید ماهیهای خوراکی مورد استفاده قرار نمی گیرد ، ولی در مورد تولید ماهی های زینتی در اکواریومهای عمومی که شفافیت آب و روئیت ماهیان مد نظر است و همچنین در تولید ماهیهای کمیاب یا گونه های با ارزش کاربرد دارند .



عصر ایران

[Almas Parsi]

---

کلیه لوازم مخصوص آکواریوم آب شور

تانک های مناسب برای آب شور

نمک مهمترین نیاز آکواریوم آب شور است.


3 نوع نمک داریم .

1 . نمک تترامـارین سـی سالت (TetraMarin Sea Salt)
مناسب برای ماهی ها و بی مهرگان آب شور

• دارای فرمولی کامل و منحصر به فرد
• با قدرت حلالیت سریع دارای سطل و کیسه با قابلیت بسته بندی مجدد
• فاقد نیترات و فسفات

این محصول با ایجاد شرایط مطلوب برای بی مهرگان و ماهی های آب شور و مطابق با استانداردها و سال ها تجربه و تحقیق به منظور تضمین شرایط ایده آل آب در آکواریوم های آب شور تولید شده است.

2 . نمک دریایی مانستر (Sea Salt)
مناسب برای آکواریوم های آب شور مرجانی - حاوی خواص دارویی






نمک دریایی Munster از مواد خام خالص دارویی ساخته شده است و شامل تمامی 70 عنصر کمینه است که در اقیانوس های طبیعی یافت می شود. این نمک فاقد فسفات ، نیترات و مواد زاید دیگر است. Aquarium Munster Sea Salt محیط ایده آلی برای ماهی های زینتی ، بی مهرگان و گیاهان دریایی به وجود می آورد.
نحوه مصرف :
هر 5 کیلو گرم از این نمک را در 150 لیتر آب گرمی که در حال جریان است حل کنید. سپس محلول را هم بزنید تا رنگ آب شفاف شود.

3. نمک تروپیک مارین
نمک دریایی با خاصیت دارویی مناسب برای نگهداری ماهی های آب شور








دستگاه استرلیزه و لامپ UV

چند نوع لامپ داریم

1. لامپ های یو وی (UV Lamp)
مناسب برای آب شور و شیرین

• مناسب برای آکواریوم و حوضچه ها در اندازه های متفاوت
• دارای شیشه کوارتز
• دارای سیستم محافظ که مانع از پرتو افشانی اشعه فرابنفش می شود
• طراحی مناسب، کارا و ایمن

2. ایکس ری یو وی لایت (X-Ray UV Light)
مناسب برای آب شور و شیرین

• دارای قطعات جداشونده برای نگهداری و تمیز کردن آسان
• با قابلیت اتصال شیلنگ در سایزهای مختلف
• از بین برنده خزه ها، باکتری ها و دیگر آلاینده ها
• راحتی در ضد عفونی نمودن آب
• جلوگیری از سبز شدن و بوی بد آب

3. استرلیزه UV زیر آبی (Submersible UV Sterilizer)
مناسب برای آب شور و شیرین

انواع واترپمپ

پروتئین اسکیمر

کلسیم رئاکتور (Calcium Reactor)

عصر ایران

[Almas Parsi]

موج ساز

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 688x715.

بخاری

تجهیزات نورپردازی

در مبحث نور سه پارامتر مهم باید مورد توجه علاقمندان قرار گیرد :

• مدت تابش
• شدت تابش
• طیف نور

هر سه این پارامترها را می توان با مهارت کنترل نمود تا با توجه به عمق در محیط های طبیعی شرایط مشابهی برای صخره های مرجانی که در آکواریوم های کم عمق زندگی می کنند بوجود آورد. این امر براحتی با بکار گیری منابع نوری مصنوعی مناسب امکان پذیر خواهد بود.
مدت تابش:

بیانگر طول مدت روشنایی است و تجربه نشان داده است که بهترین نتایج در طول مدت روشنایی 10 تا 12 ساعت و نه بیشتر به دست می آید. ارگانیسم های فتوسنتزی به همان اندازه که به نور نیاز دارند به تاریکی نیز نیاز دارند. بعد از خاموشی لامپ ها می توانید از یک لامپ LED معمولی آبی با ولتاژ کم برای بوجود آوردن نوری شبیه به نور مهتاب استفاده نمایید.
شدت تابش :

شدت تابش نور میزان نوری است که پس از منتشر شدن توسط لامپ و بازتابنده های در نهایت به سطح می رسد. شدت نوری مناسب برای آکواریوم بستگی به موجودات موجود در آن و نوع محیط مرجانی دارد. بعضی از کُرال ها با استفاده از لامپ های متال هالید که بسیار پر نور هستند به بهترین شکل رشد کرده و شکفته می شوند.
طیف نور :

نور قابل رویت بخش کوچکی از طیف الکترو مغناطیسی انرژی تابشی است که در فضا سیر می کند. رنگ نور قابل رویت بوسیله طول موجها یا طیف ها تعیین می شود.رنگ نور با افزایش عمق تغییر می کند یعنی همینطور که نور در آب نفوذ می کند با افزایش عمق رنگش تغییر می یابد. یکی از دلایل آن مربوط به ویژگی های طیفی منبع نوری و دلیل دیگر مربوط به عمل فتوسنتز است. در گیاهان دریایی و بی مهرگان طول موج های خاص از نور جذب می شوند.ارگانیسم های مختلف عکس العمل های متفاوتی در برابر نور از خودشان نشان می دهند.





برای دیدن عکس در اندازه اصلی اینجا کلیک کنید . اندازه اصلی 800x707 پیکسل میباشد

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 1022x903.

پمپ هوا

چیلر ( خنک کننده )

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 1887x1528.

فیلت رfilter

مواد داخل filter

[Almas Parsi]

آشنایی: آکواریوم ماهیهای آب شور (دریایی)

مقدمه:
ماهیان زینتی دریایی به گروهی از ماهیان جزایر مرجانی مناطق گرمسیری گفته می شود که به لحاظ زیبایی، رنگ آمیزی و نقوش سرآمد همنوعان خود در دریاها می باشند. البته در این میان آنهایی که دارای اندازه مناسب بوده و توانایی سازگاری با محیط اسارت را داشته باشند، به آکواریوم ها راه می یابند.
علاقه مندان به ماهیان آکواریومی اغلب می دانند که ماهیان زینتی دریایی از لحاظ جمع آوری، حمل و نقل و نگهداری نیازمند توجه و دقت بسیار زیادی می باشند.
بیشتر آکواریوم داران با تجربه نگهداری ماهیان آب شور را تا حدودی سخت و پیچیده می دانند. این پیچیدگی ناشی از آن است که جزایر مرجانی با ثبات ترین اکوسیستم های روی کره زمین هستند و ساکنان این اکوسیستم نیز با تغییرات در شرایط زیست خود تقریبا ناآشنا می باشند و می توان چنین گفت از آنجا که ایجاد ثبات در شرایط زندگی این دسته از موجودات کار نسبتا مشکلی می باشد، تا مدتهای زیادی نگهداری آنها در آکواریومها تقریبا غیر ممکن بود.



انتخاب آکواریوم مناسب
قدم اول برای راه اندازی یک آکواریوم دریایی انتخاب مخزن ( آکواریوم ) مناسب می باشد . اندازه مناسب آکواریوم برای هر کس همواره بزرگترین آکواریومی است که شخص می تواند برای آن جای کافی در اختیار داشته باشد . بدین ترتیب تهیه آکواریوم کوچک برای شروع کار ، تقریبا اشتباه است . زیرا شراسط زیستی در آکواریوم های نسبتا بزرگ به آهستگی تغییر می کند و در نتیجه تاثیر کمتری روی ماهی ها خواهد داشت . در نتیجه می توان گفت در یک آکواریوم بزرگ راحت تر می توان به موفقیت پایدار دست یافت .


تجهیزات و وسایل مورد نیاز
برای راه اندازی یک آکواریوم دریایی به تجهیزاتی نظیر پمپ هواده ، سیستم روشنایی و لامپ های مخصوص ، بخاری اتوماتیک ، ***** برقی ، کف گیر پروتئینی ، ***** بیولوژیکی ، ضد عفونی کننده با اشعه ماوراء بنفش ، ***** زیر شنی ، سنگ هوا ، شلنگ های ارتباطی هوا و تقسیم کننده هوا ( ترمینال ) ، احتیاج خواهیم داشت . علاوه بر اینها به سنگریزه های مرجانی ، صدف ها ، دکورهای مناسب و نهایتا آب دریا با کیفیت مطلوب نیازمند هستیم .



نصب و راه اندازی
آکواریوم را پس از شستشو می توان با پرمنگنات یا نمک ضدعفونی نمود. پس از شستشوی کامل و قراردادن آکواریوم در جای مورد نظر ابتدا بایستی ***** زیرشنی را در یکی از زوایای عقبی مخزن قرار داد . در صورت بزرگ بودن اندازه مخزن می توان از دو ***** زیر شنی در زاویه عقبی مخزن استفاده کرد .سپس سنگ هوای مورد نظر در قسمت مناسبی از مخزن به دلخواه نصب می شود . پس از وصل کردن شلنگ های مرتبط پمپ هوا با ***** زیرشنی و سنگ هوا ، می توان روی آنها را با استفاده از مرجانهای خرد شده یا پوسته صدف ها و یا شن و ماسه مخصوص پوشاند . ضخامت بستر آکواریوم (سنگریزه ها ) در حدود 5 سانتی متر مطلوب به نظر می رسد .البته بهتر است شیب ملایمی به طرف جلوی آکواریوم داشته باشد .



در این مرحله می توان بخاری اتوماتیک را روی یکی از دیواره های جانبی (عرضی) آکواریوم نصب نمود. بهتر است محلی برای نصب بخاری در نظر گرفته شود که اولا در گوشه ها بوده تا منظره طبیعی آکواریوم را تحت تاثیر قرار دهند و بتوان آن را پشت دکورها مخفی نمود و ثانیا در مسیر چرخش آب باشد تا تمام محیط آکواریوم تقریبا هم دما شود. پیشنهاد می گردد دمای بخاری را توجه به گونه مورد نظر تنظیم نمایید . البته لازم به یادآوری است دمای مناسب جهت نگهداری و پرورش اغلب ماهیان زینتی دریایی 26 درجه سانتی گراد می باشد.
پس از این بایستی *****ها ( فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی) ، ضد عفونی کننده با اشعه ماوراء بنفش ، پروتئین اسکیمر و سیستم روشنایی مخصوص آکواریوم را در جای مناسب آنها وصل نمود . حال می توان آکواریوم را با دکور دلخواه تزیین و آبگیری کرد. سنگ ها ، مرجان ها ، صدف ها ، گیاهان آکواریومی آب شور و حتی دکورهای مصنوعی علاوه بر ایجاد جذابیت برای فرد آکواریوم دار ، به عنوان پناهگاهی امن برای ماهی ها محسوب می گردد .
در ابتدا مناسب ترین آب جهت آکواریوم دریایی ، آب دریا به نظر می رسد . در آب دریا پس از برداشت تغییرات زیادی رخ می دهد . به عنوان مثال رشد و نمو باکتری ها درآب باعث کمبود اکسیژن و از طرفی افزایش دی اکسید کربن و متعاقب آن pH ، و اسیدی شدن آب می شود. از طرفی ممکن است آب دریا حاوی باکتری ها ، انگل ها و برخی دیگر از عوامل بیماریزا باشد . به علاوه هزینه های حمل و نقل آب دریا سبب افزایش قیمت تمام شده آن می شود.

تمامی این عوامل باعث شده است تا نمک های مخصوص آکواریوم به عنوان جایگزین مناسبی برای آب دریا مطرح گردد . البته لازم به یادآوری است در صورت تمایل به یادآوری است در صورت تمایل به استفاده از آب دریا ، بهتر است آن را در شیشه های تاریک ، ظروف پلاستیکی و یا کیسه های پلاستیکی حمل نمود و از کاربرد ظروف فلزی اجتناب ورزید . امروزه ، استفاده از نمک های استاندارد مخصوص آکواریوم مشکلات مربوط به استفاده از آب دریا را مرتفع ساخته است . نمک ها علاوه بر اینکه عاری از باکتری ها و انگل ها می باشند ، هزینه ها و مشکلات حمل و نقل آب دریا را هم ندارند .

استفاده از مقدار مشخصی از این مواد در حجم معینی از آب شیرین (35 گرم به ازای هر لیتر آب ) و مخلوط کردن آنها آب مورد نیاز آکواریوم را تامین می کند . البته بهتر است پس از گذشت مدت زمان مطلوب (مثلا چند روز ) از زمان مخلوط نمودن آب و نمک آزمایش نمودن آب از نظر فاکتورهای شیمیایی ( مانند pH ، سختی ، آمونیاک ، نیتریت و نیترات ) اقدام به معرفی ماهی به آکواریوم نمود .

*****ها و نقش آنها در کیفیت آب آکواریوم
*****ها از موادی ساخته می شوند که آب طی فرایند عبور از آنها تصفیه شده و مواد نامطلوب آن حذف شود. این *****ها بر حسب اندازه آکواریوم، خواست و سلیقه آکواریوم دار و امکانات موجود می توانند به صورت داخلی یا خارجی ( داخل یا خارج آکواریوم ) طراحی شوند . به طور کلی در آکواریوم ها از سه نوع ***** استفاده می شود :
الف ) ***** مکانیکی (فیزیکی ) : این نوع *****ها به گونه ای طراحی می شوند که به عبور آب از آنها ذرات جامد متعلق اعم از فضولات ماهی یا پسمانده های غذایی از آب گرفته شود. عمومی ترین *****های مکانیکی الیاف مصنوعی ، اسفنج پلاستیکی و شن و ماسه می باشند .
ب ) ***** شیمیایی : دراین گروه *****ها از موادی استفاده می شود که خصوصیات شیمیایی آب را اصلاح می کنند . به عنوان مثال برای اصلاح pH از زغال سنگ نارس (تورب ) یا سنگ آهک غنی شده یا شن های مرجانی ، برای کاهش سختی از رزین و برای حذف تولیدات متابولیکی از زغال اکتیو ویا زئولیت استفاده می گردد .
ج ) *****های زیستی ( بیو*****ها ) : به زبان ساده می توان چنین گفت هر ماده حد واسط که بتواند مکان مناسبی را جهت کشت و فعالیت باکتری های مرتبط با چرحه نیتروژن آماده کند به عنوان یک بستر برای ایجاد ***** زیستی محسوب می شود. دارا بودن سطح زیاد نسبت به حجم یکی از خصوصیات بارز این مواد است . شن ، ماسه ، خرده شیشه ، سرامیک و پلاستیک ، اسفنج ، اسکلت آهکی مرجان ها و همچنین سفال می توانند انتخاب خوبی برای این کار باشند . البته اشیاء پلاستیکی مخصوصی جهت این کار ساخته شده و در اختیار آکواریوم داران قرار دارد. این اشیا را که دارای سطح نسبتا زیادی نسبت به حجم خود هستند اصطلاحا بیوبال می نامند .
یک ***** زیستی که از نصب و راه اندازی آن در آکواریوم زمان زیادی نگذشته باشد ، نمی تواند چندان مفید واقع شود . زیرا باکتری ها برای استقرار و ازدیاد به زمان احتیاج دارند . اگر قبل از کامل شدن ***** زیستی ، ماهی به آکواریوم معرفی گردد احتمال تلف شدن ماهی ها زیاد خواهد بود . این پدیده به سندرم آکواریوم جدید معروف است .




امروزه در اغلب آکواریوم فروشی های معتبر استوک تجاری باکتری های مناسب آکواریوم موجود است که با تهیه و استفاده از آنها می توان نسبت به مطلوب بودن نوع باکتری های موجود در بیو***** اطمینان حاصل کرد . برای کمک به ازدیاد باکتری ها می توان از مقداری خونابه ، تکه ای گوشت و یا کمی غذای پولکی استفاده نمود . تجزیه این مواد در آب سبب فعال سازی و رشد باکتری ها در بیو***** می شود . البته بدین منظور می توان از محلول های تجاری مخصوصی هم استفاده نمود .
به هر حال برای تکمیل شدن ***** زیستی در آب شور ین 3 تا 5 هفته زمان نیاز است که البته طی این مدت بایستی آب آکواریوم دائما در حال گردش و عبور از بیو***** باشد . بهتر است پیش از وارد کردن ماهی به آکواریوم آب را از نظر فاکتورای شیمیایی مورد آزمایش قرار دهید .

به منظور درک بهتر طرز عمل باکتری ها در بیو***** ، چرخه نیتروژن در آب را به طور اجمالی مورد بررسی قرار می دهیم :
بخش اعظم دفعیات ماهی به صورت آمونیاک می باشد که در آب رها می شوند . وجود غلظت های بسیار پائین (05/0 میلی گرم در لیتر ) آمونیاک غیر یونیزه در آب می تواند سبب مرگ و میر ماهی ها شود. با ورود آمونیاک به بیو***** در مرحله اول به وسیله باکتری های نیتروزوموناس به نیتریت تبدیل می گردد که آن نیز به شدت سمی است . در مرحله بعد نیتریت به وسیله باکتری های نیترو باکتر به نیترات تبدیل می شود. نیترات سمیت چندانی برای ماهی ها نداشته و در صورت وجود فتوسنتز ( وجود گیاهان زنده ) جذب شده و از آب حذف می گردد .
لازم به یادآوری است در طراحی بیو***** و جهت بهبود کارایی آن و به عبارتی کامل بودن آن بهتر است قسمتی از بیو***** به صورت غرقابی و بخش دیگر به صورت چکه ای تعبیه شوند . تا گروه های مختلف باکتری های چرخه نیتروژن بتوانند به خوبی فعالید کرده و چرخه نیتروژن را تکمیل نمایند . پروتئین اسکیمر (Protein Skimmer) و طرز عمل آن در تصفیه آب
بسیاری از مواد آلی ( پروتئین ها ) و غیر آلی در آب شور حل می شوند ولی به راحتی به فضای بین آب و هوا (حباب ) جذب می شوند . به این مواد ، مواد جذب سطحی ( surfactant) گفته می شود . در دستگاه پروتئین اسکیمر تعداد زیادی حباب ایجاد شده در استوانه پلاستیکی آن چرخیده و سبب جذب این مواد از آب آکواریوم می شوند . حبابهای مذکور در قسمت بالایی دستگاه به صورت کف درآمده و در بخش فوقانی تجمع پیدا می کند . بهتر است به صورت روزانه محل جمع شدن کف ها خالی و تمیز شود.
پمپ مخصوص این دستگاه داخل آب قرار گرفته و به وسیله شلنگ مخصوص به بدنه اصلی دستگاه مرتبط می شود . بدنه اصلی دستگاه روی لبه شیشه آکواریوم نصب می گردد .

ضد عفونی کننده ماوراء بنفش (UV sterilizer)
طول موج اشعه ماوراء بنفش با 254 نانومتر دارای خاصیت ضد میکروبی بوده و جهت از بین بردن موجودات میکروسکوپی مضر نظیر انگل ها ، اسپور قارچ ها و باکتری ها و همینطور جلبک ها در آب بسیار موثر است .
آکواریوم داران معمولا از دستگاه ضدعفونی کننده ماوراء بنفش در آکواریومهای آب شور استفاده می کنند تا به نوعی سلامت محیط آکواریوم را تامین نمایند.
دستگاه ضد عفونی کننده شامل جعبه ای حاوی یک لامپ ماوراء بنفش (UV) می باشد که آب آکواریوم با عبور از داخل جعبه عبور از فاصله حدود 6 میلی متری لامپ، تحت تاثیر تابش آن قرار گرفته و ضد عفونی می شود. عمر لامپ های دستگاه مذکور محدود بوده و پس از پایان عمر مفید که در کاتالوگ های مربوطه شان مشخص شده اند بایستی تعویض گردند.

در پایان توصیه می شود همواره با استفاده از کیت های آزمایشگاهی مخصوص از وضعیت شیمایی آب آکواریوم مطلع باشید تا با تشخیص به موقع مشکل، آن را مرتفع سازند. دما، pH، سختی، آمونیاک، نیتریت و نیترات از جمله فاکتور هایی هستند که بایستی تحت کنترل باشند تا ماهیان داخل آکواریوم تحت شرایط مطلوب و مطابق با محیط طبیعی نگهداری شوند.

عصر ایران

[Almas Parsi]

راهنمای جامع راه اندازی آکواریوم آب شیرین


قدم های اولیه در راه اندازی آکواریوم
اگر بتازگی به نگهداری از ماهی ها علاقمند شده اید و هنوز اطلاعات کافی از چند و چون کار ندارید و یا ماهی مورد علاقه تان را پیدا نکرده اید حتماً سری به انجمن های تخصصی آکواریوم بزنید و چند روزی را به مطالعه و جمع آوری اطلاعات اختصاص دهید. اینگونه انجمن ها حتی برای افرادی که سال ها فقط با اتکا به تجربه مشغول نگهداری از ماهی بوده اند نکات علمی فراوان و مفیدی در بر خواهند داشت.

دسته بندی ها
برای راه اندازی آکواریوم ابتدا باید سبک و سیاق خود را مشخص کنید. آکواریوم های آب شور اگرچه همانند گوشه ای از اقیانوس زیبا و وسوسه انگیزند اما انتخاب چندان مناسبی برای افراد تازه کار نیستند. بدلیل هزینه بالا و حساسیت بیشتر اینگونه ماهی ها بهتر است کار را با آکواریوم های آب شیرین آغاز نمود.

در آب شیرین نیز دسته بندی هایی وجود دارد. مانند آکواریوم های گیاهی که فقط میتوانند شامل ماهی هایی باشند که با گیاهان طبیعی سازگار بوده و آسیبی به آنها وارد نمیکنند. نگهداری حرفه ای از یک آکواریوم گیاهی خود مستلزم دانش کافی در مورد گیاهان آبی و نیازمندی های ویژه هر یک از آنهاست. نور مناسب، کود، تزریق دی اکسید کربن و ... از جمله این احتیاجات است. از آنجا که تمرکز صحبت ما بر روی یک آکواریوم عادی آب شیرین است که به سادگی قابل راه اندازی و اداره باشد فعلاً از آکواریوم های گیاهی و آب شور صرف نظر میکنیم.

گونه های بیشمار و دسته بندی های فراوانی از ماهی های آب شیرین که بومی مناطقی چون رودخانه ها، برکه ها و آبگیرها هستند وجود دارد. لذت آکواریوم داری مستلزم داشتن دانش کافی از ویژگی های اقلیمی ماهی ها مانند دما و خواص طبیعی آب، نوع پوشش و بستر محل زندگی آنها ( چوب، سنگ، شن، ماسه ... )، رژیم غذایی آنها در طبیعت، همزیستی و سازگاری آنها با یگدیگر و ... است. جز برخی گونه های سردابی مانند گلدفیش و کوی، اغلب ماهی هایی که در آکواریوم نگهداری میشوند جزو گونه های گرمسیری (Tropical) و بومی مناطقی در نزدیکی خط استوا هستند.

به دسته بندی های غلط رایج بین اکثر فروشندگان مانند دسته بندی گوشتخوار/گیاهخوار توجه نکنید. اکثر ماهی ها همه چیز خوار هستند و بطور صحیح باید آنها را در دسته های پرخاشجو/صلحجو یا بین این دو قرار داد.


ابعاد آکواریوم
برای انتخاب ابعاد آکواریوم ابتدا باید نوع ماهی های ساکن آن مشخص گردد. بهترین کار برای انتخاب ماهی سر زدن به محل هایی که به اصطلاح بورس این کار محسوب میشوند و مشاهده عینی ماهی هاست. اما توجه کنید که هیچگاه بنای انتخاب را تنها به مشاهده خود و الگو گرفتن از آکواریوم های فروشندگان و حرف های آنها نگذارید. این کار بزرگترین اشتباهی است که در شروع کار مرتکب میشوید و میتواند پس از مدت کوتاهی منجر به مشکلات زیاد و حتی دلسردی شما از آکواریوم داری شود. حتماً پس از مشاهده، به جستجو در سایت ها و منابع مرتبط پرداخته و درباره ویژگی های زیستی، خلق و خو ( پرخاشگر، صلحجو یا بین این دو )، سازگاری با دیگر ماهی ها، ابعاد آکواریوم مورد نیاز و دیگر موارد اطلاعات صحیح کسب کنید.

پس از مشخص شدن گونه های مورد علاقه تان، میتوانید در مورد سایز آکواریوم تصمیم گیری کنید. ملاک تعیین ابعاد آکواریوم را نه اندازه ماهی ها در هنگام خرید بلکه اندازه نهایی آنها بگذارید. یک آکواریوم 200 لیتری ممکن است برای 10 اسکار کوچک بسیار جادار و بزرگ جلوه کند اما ظرف مدت کوتاهی این حجم تنها جوابگوی 1 اسکار بالغ است. همواره سعی کنید بزرگترین ابعادی که در توانتان است را تهیه کنید. حجم آب بیشتر علاوه بر جلوگیری از درگیری بین ماهی ها، منجر به تعادل بیولوژیکی پایدارتری در آکواریوم میگردد. پس آکواریوم بزرگ کار آینده شما را ساده تر خواهد کرد.


مکان آکواریوم
قبل از اقدام به خرید آکواریوم باید جای مناسبی برای آن در خانه پیدا کنید. اگر در آپارتمان زندگی میکنید و آکواریوم قرار است بیش از 300 کیلوگرم وزن داشته باشد از نظر سازه ای بهتر است در کنار دیوارها یا ستون های اصلی خانه قرار گیرد. برای سهولت رسیدگی به آکواریوم، محل های نزدیکتر به یک چاه میتوانند در اولویت قرار بگیرند. اما فراموش نشود که برای بهره بردن از زیبایی آکواریوم، باید جایی قرار گیرد که کاملاً در دیدرس باشد. حتی میتوانید برای تعیین محل قرارگیری آکواریوم از اعتقادات شرقی مانند فنگ شویی استفاده کنید تا بیشترین انرژی مثبت به ساکنان خانه انتقال یابد! توجه کنید که آکواریوم در معرض نور مستقیم خورشید نباشد چرا که منجر به رشد شدید جلبک شده و آب به رنگ سبز در خواهد آمد. حتی الامکان آکواریوم از نور غیر مستقیم خورشید هم پوشیده باشد.


خرید آکواریوم و وسایل مورد نیاز
برای خرید آکواریوم، لوازم و ماهی ها به محل های اصلی این کار مراجعه کنید تا هم قیمت مناسب بوده و هم تنوع خوبی در اجناس و ماهی ها در اختیار داشته باشید. بزرگراه نواب بین دامپزشکی و مرتضوی، ماهیران مرکزی، و ساختمان پلاسکو نمونه هایی از این محل ها هستند.


تانک ( شیشه )
اگرچه ساخت آکواریوم ( چسباندن شیشه ها ) کار مشکلی نیست اما اگر تجربه ای در اینکار ندارید سعی نکنید اولین آکواریومتان را خودتان بچسبانید! کوچکترین بی تجربگی در انتخاب شیشه و طریقه چسباندن میتواند منجر به عواقب ناخوشایندی گردد. هزینه یک آکواریوم 150 لیتری 1 متری آماده چیزی در حدود 20-25 هزار تومان است. برای حجم های بالاتر از حدود 200
لیتر و یا ارتفاع های بیش از 50 سانتیمتر به دلیل آنکه ضخامت شیشه از 6 میل به 10 میل افزایش می یابد، با پرش قیمت به بیش از 2 برابر مواجه خواهید بود.

پایه
برای قرار دادن آکواریوم در خانه نیاز به یک پایه دارید تا آکواریوم در ارتفاع مناسبی قرار گیرد. برای آکواریوم های سبک تر میتوان از پایه های چوبی یا فرفورژه استفاده کرد. برای وزن های بالاتر از پایه های مستحکم تر فولادی استفاده میشود که برای بهتر کردن ظاهر آن میتوان روی آن را کمد MDF کار کرد. بالای آکواریوم نیز میتوان درپوشی چوبی برای پنهان کردن سیستم روشنایی و دیگر وسایل بکار برد.

لازم به ذکر است که آکواریوم های آماده از جنس اکریلیک نیز در بازار موجودند که خود دارای پایه ( کمد ) و درپوش و برخی وسایل مورد نیاز بوده و ظاهر جذابی دارند.


دیگر وسایل مورد نیاز
فــیلتـر :
از اجزای حیاتی یک آکواریوم است که وظیفه آن تصفیه فیزیکی ( گرفتن آشغالها ) و بیولوژیکی ( خنثی کردن آمونیاک ) آب می باشد. انواع مختلفی از آن وجود دارد از جمله :

- فیلــتـر زیر شنی، نوع منسوخ شده ای از فیلــتـر است که استفاده از آن بدلیل جمع کردن مواد زائد در زیر شنها توصیه نمیشود.
- فیلــتـر اینترنال که در داخل آکواریوم قرار گرفته و دارای محفظه هایی حاوی اسفنج است. این نوع فیــلـتر ساده ترین نوع آن است و کارایی بالایی ندارد، تمیز کردن آن هم دردسر بیشتری دارد.
- تاپ فیـلـتر که روی سقف تانک قرار میگیرد.
- هنگ آن فیلـتـر که روی شیشه پشتی تانک آویزان میشود.
- فیلتـر اکسترنال یا سطلی که محفظه آن خارج از آکواریوم قرار دارد. این نوع بدلیل داشتن فضای زیاد برای قرار دادن مواد مورد نیاز و همچنین سهولت در تمیز کردن میتواند بهترین انتخاب باشد.
- سامپ دست ساز که یک محفظه شیشه ای است و آب به ترتیب خاصی از روی مواد موجود در آن عبور میکند. کارایی آن بسیار بالاست اما بکارگیری آن نیازمند لوله کشی و ملاحظات ویژه ایست.

پرداخت هزینه بالا برای فــیلتـر آکواریوم هیچگاه کار بیهوده ای نبوده و ارزش این خرج را خواهد داشت.

پمپ هوا :
وظیفه آن اکسیژن رسانی به آب است. همانطور که میدانید اغلب ماهی های آکواریوم در اثر چند ساعت نبود اکسیژن در آب خواهند مرد. انواع چینی هم جوابگوست اما اگر خواستار ماندگاری بیشتر و صدای کمتر هستید میتوانید انواع اروپایی را در نظر بگیرید.

بخاری :
ماهیان گرمسیری به دمای آب متوسط 27 درجه نیاز دارند. ( برای گونه های مختلف ممکن است متفاوت باشد ). انواع چینی بخاری معمولاً جوابگوست اما طبیعتاً انواع اروپایی قابلیت اطمینان بالاتری دارند.

دکور :
دکور آکواریوم تابع سلیقه شماست اما میتوانید از المان های طبیعی مانند چوب، صخره و گیاه نیز کمک بگیرید. استفاده از عناصر موجود در محیط زیست طبیعی ماهی ها عموماً بهترین نتیجه را میدهد. برای سیکلیدهای امریکایی میتوان از چوب و سنگ استفاده کرد، سیکلیدهای افریقایی دکور صخره ای با حفره های فراوان را ترجیح میدهند و ... . بستر میتواند شن رودخانه ای یا ماسه نرم باشد. برای پشت آکواریوم میتوانید از پوسترهای منظره یا رنگ یکدست متناسب با ماهی و دکور خود استفاده کنید.
در دکور خود از مواد فلزی یا سنگ هایی با رگه های بزرگ فلزی به هیچ وجه استفاده نکنید. سنگ ها و صخره های مرجانی که پایه آهکی دارند بجز برای اندکی از گونه ها ( سیکلیدهای افریقایی و ماهی های لب شور ) برای دیگر گونه ها مضر است. سنگی که با ریختن سرکه بر روی آن کف کند آهکی است.

سایر موارد :
دماسنج برای اندازه گیری دقیق دمای آب. دماسنج بخاریها عموماً خطای بالای دارد و دمای آب را باید بر اساس دماسنج دقیق تری تنظیم کرد. دماسنج های دیجیتال دقت مناسب تری دارند.
سیستم روشنایی، در صورتیکه گیاه طبیعی در آکواریوم ندارید میتوانید از نور دلخواه استفاده کنید. مهتابی های عادی یا زیر کابینتی از موارد رایج هستند. توجه کنید که نور بیش از حد باعث ایجاد استرس در ماهی و همچنین رشد جلبک میگردد.
شلنگ هوا که به پمپ هوا متصل شده و سنگ هوا که در سر دیگر شلنگ قرار گرفته و حبابها را ریز و محلول تر در آب میکند. ترمینال در صورت نیاز برای استفاده از چند سنگ هوا.


خرید ماهی
مطمئن شوید که پیشاپیش از نوع ماهی ها و سازگاری آنها اطمینان حاصل کرده اید و نیازی به راهنمایی های اغلب اشتباه فروشندگان عزیز ندارید. ماهیتان را از آکواریومی که در آن ماهی مرده یا بیحال و مریض وجود دارد انتخاب نکنید. چشم های کدر و سفید، باله های جمع کرده، دانه های سفیدک روی بدن، گوشه گیری و رنگ پریدگی شدید، مدفوع بی رنگ یا سفید، از علائم واضح بیماری هستند.
سعی کنید ماهی های پرخاشگر و قلمروطلب را در اندازه های تقریباً برابر و همزمان وارد آکواریوم کنید.


تغذیه
از موارد مهم و تأثیر گذار بر سلامت، شادابی و خوش رنگی ماهی است. تنها یک رژیم غذایی کامل، متنوع و با کیفیت میتواند تمام عناصر و ویتامین های مورد نیاز بدن ماهی را تأمین کرده و سلامت آن را در دراز مدت تضمین کند. بهترین گزینه استفاده از محصولات شرکت های معتبر است که غذاهایی بر اساس رژیم طبیعی هر گونه از ماهی ها در بسته بندی های خشک و آماده تهیه کرده اند. برترین برندهای موجود New Life Spectrum محصول امریکا و Hikari محصول ژاپن هستند که اخیراً با قیمت تمام شده بالایی به بازار ما نیز راه یافته اند. Tetra از آلمان هم که به وفور در بازار ما یافت میشود کیفیت قابل قبولی دارد اما نه در سطح دو محصول قبل.

نکات دیگری در مورد تغذیه :
غذاهای چینی یا تولید داخل دارای کیفیت مطلوبی نیستند.
ماهی زنده یا خوراک بدلیل ریسک بالای انتقال بیماری مناسب نیست.
دل مرغ، جگر، گوشت حیوانات خونگرم، و این قبیل مواد مناسب استفاده برای ماهی نیست.
کرم خونی، کرم خشک و اینگونه محصولات بدلیل درصد بالای آلودگی نمی بایست بطور مکرر استفاده شوند.
غذای دست ساز فریز شده ( دل گوساله بدون چربی + میگو + اسفناج + هویج + سیر + ... ) برای تنوع گزینه خوبی بوده اما بعنوان رژیم اصلی معمولاً قادر به براورده کردن تمام نیازهای بدن ماهی نمی باشد.

نکته بسیار مهم در تغذیه، پرهیز از غذادهی بیش از حد است. برای اکثر ماهی ها و غیر از بچه ماهی ها، مقداری غذا که ظرف یک تا دو دقیقه خورده شود یک بار در روز کفایت میکند. تقسیم همین مقدار به وعده های کوچکتر در طول روز عمل مناسب تری است. غذا ندادن یک روز در هفته برای دادن فرصت تخلیه کامل و استراحت به سیستم گوارش ماهی توصیه میشود.


راه اندازی آکواریوم
کلر موجود در آب لوله کشی برای ماهی ها سمی و کشنده است بنابراین آب مورد استفاده در آکواریوم باید کلر زدایی شده باشد. کلر بطور طبیعی پس از 24 تا 48 ساعت خودبخود از آب خارج میشود. وجود جریان، اکسیژن و گرما فرایند دفع کلر را تسریع میکند. محصولات water conditioner نیز برای این منظور وجود دارد که کاربرد اصلی آنها خنثی سازی سریع کلر می باشد. استفاده از محصولاتی مانند ضدعفونی کننده در ابتدای راه اندازی آکواریوم که معمولاً به توصیه فروشندگان انجام میشود عملی کاملاً اشتباه و زیان بار است که مانع از ایجاد تعادل بیولوژیک در آب میگردد. ( توضیحات بیشتر در قسمت سیکل ازت )

قبل از وارد کردن ماهی به آکواریوم بگذارید تصفیه و پمپ هوا و بخاری یک تا دو روز مشغول بکار باشند تا آب از نظر دما و نبود کلر مناسب گردد.
شوک دمایی در هنگام ورود ماهی به آکواریوم میتواند اثرات بسیار مخربی داشته باشد بنابراین پلاستیک حاوی ماهی ها را بدون آنکه باز کنید آب کشیده و حدود 15 دقیقه در آکواریوم رها کنید ( معلق میماند ) تا آب ماهی ها با آکواریوم مقداری همدما شوند. پلاستیک را باز کرده و مقداری از آب آکواریوم در آن بریزید تا فرایند همدما سازی را تسریع کنید و همچنین ماهی به آرامی با پارامترهای متفاوت آب شما ( سختی، ph، ... ) تطبیق پیدا کند. دقایقی بعد اینکار را تکرار کنید و سپس پلاستیک را بیرون آورده ماهی را با تور بگیرید و به آرامی در آکواریوم رها کنید. سعی کنید چیزی از آب آکواریوم های غریبه به تانک شما راه نیابد!

ماهی تازه وارد ممکن است تا روزها دچار استرس بوده و تمایل به مخفی شدن داشته باشد، این امر طبیعی است و باید ماهی را بحال خود گذاشت تا به مرور به محیط جدید عادت کند. کم کردن نور آکواریوم و ایجاد مخفیگاه برای ماهی به کاهش استرس کمک می نماید.


سیکل ازت
عامه مردم و حتی آکواریوم دارهای تازه کار یا بی اطلاع بر این باورند که فـیـلتـراسیون و تصفیه آب آکواریوم تنها به جمع آوری فضولات توسط دستگاه های تصفیه و شفاف بودن آب ختم می شود، غافل از اینکه این نوع تصفیه مکانیکی بیشتر جنبه ظاهری داشته و مسئله اصلی تجزیه تدریجی فضولات و آزاد شدن آمونیاک در آب آکواریوم است که ترکیبی سمی برای موجودات آبزی می باشد.

دفعیات ماهی ها که در نتیجه تغذیه و هضم غذا بوجود می آید موجب تولید دائمی آمونیاک در فضای محدود آکواریوم می گردد، بنابراین برای حذف این ماده از آب باید چاره ای اندیشید. خوشبختانه فرایند خنثی سازی آمونیاک فرایندی طبیعی است که توسط گونه ای از باکتری های ازت خوار ( Nitrifying Bacteria ) انجام می گیرد که آمونیاک (NH3) را اکسید کرده و به نیتریت (NO2) تبدیل می کنند. در نهایت نیتریت نیز که خود مسمومیت بالایی دارد توسط گونه دیگری از این باکتری ها به نیترات (NO3) تبدیل می گردد که غلظت عادی آن ( بطور مثال زیر 20 ppm ) برای بسیاری ماهی های آب شیرین بیخطر شناخته می شود.

این باکتری های مفید که تصفیه بیولوژیکی آب را بعهده دارند در طی دوره ای موسوم به سیکل ازت در چند هفته اولیه راه اندازی آکواریوم شکل گرفته و کلونی های خود را تکثیر و تثبیت می کنند. لازمه حیات آنها وجود جریان دائمی آب ( که حاوی اکسیژن و آمونیاک است ) و محلی برای استقرار می باشد بنابراین مواد درون فـیلـتـرهای آکواریوم محل اصلی حضور اینگونه باکتری ها است. حتی شن های کف و اسفنج های عادی فـیـلـتر نیز محل مناسبی برای آنهاست اما برای بالا بردن ظرفیت بیولوژیکی آکواریوم و بازدهی بیشتر باکتری ها، از مواد دیگری نیز استفاده می شود. ویژگی این مواد سطح مؤثر بسیار بالای آنهاست که در اثر خلل و فرج میکروسکوپی فراوان آنها بوجود می آید و مکان مناسبی برای استقرار کلونی های زیادی از باکتری های مفید فراهم می کنند.

نمونه رایج این مواد حلقه های سرامیکی است که بسته به مرغوبیت می توانند دارای تخلخل میکروسکوپی زیادی باشند. برای استفاده بهینه این مواد می بایست بعد از موادی قرار گیرند که وظیفه تصفیه مکانیکی آب را دارند تا حفره های آنها با کثیفی و ذرات معلق پر نگردد. همچنین وجود فضای کافی برای قرار دادن مقدار مناسب از این مواد باعث شده است که فیـلـتـرهای سطلی و سامپ های دست ساز بهترین گزینه برای فـیلتـراسیون بیولوژیکی آکواریوم باشند.
همچنین می توان از انواع ارزان تر فـیلتـرها مانند تاپ فـیلـتر، فیـلتـرهای Hang on و ... نیز برای مقاصد بیولوژیکی استفاده کرد اما ظرفیت آنها محدودتر از انواع ذکر شده می باشد.

همانطور که گفته شد چند هفته ابتدایی راه اندازی آکواریوم تا زمانیکه سیکل ازت تکمیل شود شرایط نامطلوبی بر آب حاکم است. ممکن است آب کدر و مه آلود شود که بخاطر فعالیت شدید باکتری های مفید است. یا آب بوی بدی بگیرد که بدلیل تجزیه ناکامل آمونیاک و ترکیبات نیتروژن است. توصیه میشود این دوره را با ماهی های مقاوم تر طی کنید. تعویض بخشی از آب بصورت دو روز در میان و استفاده از محصولات تجاری که برای این دوره ساخته شده اند کمک شایانی به سپری کردن آن بدون تلفات و بیماری مینماید.

لازم به ذکر است که حفظ ثبات بیولوژیکی نیز به اندازه ایجاد آن مهم بوده و می بایست از انجام برخی اعمال مانند شستن مواد فــیلتـر با آب کلردار، خاموش کردن فـیلــتر، خشک شدن مواد یا عدم وجود جریان روی آنها طی چند ساعت، استفاده از ضدعفونی کننده ها، آنتی بیوتیک ها و بسیاری داروها در آکواریوم که می توانند موجب تضعیف یا تخریب سیکل ازت شوند تا حد امکان خودداری نمود. باز پس گیری توان بیولوژیکی به روزها یا هفته ها زمان نیاز دارد که در این بین در صورت عدم رسیدگی مناسب ممکن است ماهی ها دچار آسیب های پنهان یا آشکار فراوانی گردند.


تعویض مرتب بخشی از آب
افراد بی اطلاع گمان میکنند که باید هرچند ماه یکبار کل آب آکواریوم را تعویض نموده و آن را شستشو داد! حال آنکه این عمل بزرگترین جنایتی ست که میتوان در حق ماهیان زبان بسته انجام داد. با انجام این کار علاوه بر آن که تعادل بیولوژیک آکواریوم بهم میخورد، شوک کشنده تغییرات ناگهانی ph و دیگر خواص آب در اثر تعویض آب کهنه با آب جدید نیز به ماهی وارد میگردد.

روش اصولی نگهداری و رسیدگی به آکواریوم بصورت زیر است :
نیترات که محصول نهایی باکتری های ازتخوار است به مرور در آب افزایش می یابد. این ترکیب تا حد مشخصی بیخطر بوده اما مقادیر بالاتر به مرور و در دراز مدت ماهی را دچار مشکلات عدیده خواهد کرد. متعادل نگاه داشتن سطح نیترات عموماً بوسیله تعویض منظم بخشی از آب ( سیفونینگ ) صورت میگیرد. بطور مثال آکواریومی با تراکم استاندارد نیازمند تعویض هفتگی یک چهارم (25%) آب می باشد. این عمل علاوه بر کاهش نیترات، باعث کاهش هورمون های مضر ترشح شده از بدن ماهی در این محیط بسته، و همچنین افزودن مواد معدنی تازه به آب میگردد که مورد نیاز بدن ماهی هستند.

برای انجام عمل سیفون میتوان از یک شلنگ که در سر دیگر آن مکش ایجاد میکنید استفاده نموده و آب را به یک سطل یا مستقیماً به چاه هدایت کرد. وسیله ای بنام سیفون نیز بدین منظور در آکواریوم فروشی ها یافت میشود که در سر دیگر آن حباب هوایی برای ایجاد مکش بدون استفاده از دهان وجود دارد. سر دیگر شلنگ دارای دهانه گشادتری برای ورود به شنهای کف آکواریوم و کشیدن مواد زائد از بین آنها می باشد.

آب جایگزین باید بدون کلر و تقریباً همدما با آب آکواریوم باشد. برای اینکار میتوان مخزنی برای ذخیره آب در نظر گرفت و آب را پس از کلرزدایی و همدمایی با پمپ آب و شلنگ به آکواریوم هدایت کرد. اگر میخواهید آب را مستقیماً از شیر وارد آکواریوم کنید میتوانید از محصولات ضدکلر درجه یک ( و نه تولید داخل ) که کلر را بصورت آنی خنثی میکنند استفاده نمایید. ماده ای بنام تیوسولفات سدیم ( قابل تهیه از لوازم آزمایشگاهی ) نیز عمل مشابهی انجام میدهد و با دوز 30 گرم در یک لیتر آب مقطر میتوان محلول مادری که هر قطره از آن 1 لیتر آب را کلرزدایی میکند بدست آورد.

باید توجه شود که ابعاد کوچک آکواریوم، رعایت نکردن تراکم مناسب، تغذیه نا مناسب یا بیش از اندازه، باعث نیاز بیشتر به تعویض بخشی از آب شده و یا حتی کنترل نیترات را به کل از دست خارج میکند.


بیماری ها
بمنظور نگهداری مناسب و موفقیت آمیز از ماهی ها می بایست به روش های پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری های آبزیان واقف بود.
استرس عامل اصلی ابتلای ماهی به اکثر بیماری هاست. استرس باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن ماهی شده و راه را برای ورود عوامل بیماری زا که ناگزیر در محیط هر آکواریوم وجود دارند هموار میسازد. استرس به هر صورتی میتواند دردسر ساز باشد. استرس میتواند ناشی از رعایت نکردن هر یک از اصول ذکر شده باشد: ظهور آمونیاک و نیتریت در اثر آسیب دیدن سیکل ازت، بالا رفتن بیش از حد نیترات، تغییر دمای ناگهانی، تغییر خواص آب، استرس فیزیکی مانند ترساندن ماهی یا مورد حمله قرار گرفتن از سوی دیگر ماهی ها، حمل و نقل ماهی، و ... نمونه هایی از عوامل استرس زا هستند.
استفاده از مولتی ویتامین ها و مینرال های مخصوص آبزیان سیستم ایمنی را تقویت می نماید، استفاده از غذاهای معتبر حاوی مواد ضد میکروب مانند سیر درصد ابتلا به بیماری را کاهش میدهد.

بسیاری بیماری ها دارای نشانه های ظاهری هستند همچون دانه های سفید روی بدن ( بیماری سفیدک )، مالیدن بدن به دکور و شن ( انگل پوستی )، توده های پنبه مانند روی بدن ( قارچ )، مدفوع بیرنگ، سفید و کشیده ( انگل یا کرم روده ای ) و ...

با آگاهی داشتن از انواع بیماری ها میتوان در مواقع لزوم ماهی را از خطرات جدی نجات داد، پس واجب است که از طریق منابع مرتبط درباره بیماری ها و طریقه درمان نیز اطلاعات پایه ای را فرا گرفت.

داشتن یک آکواریوم قرنطینه از واجبات آکواریوم داری است. ماهی بیمار باید سریعاً قرنطینه شده و بطور مجزا تحت درمان قرار گیرد. زیرا اولاً اکثر داروها به سیکل آکواریوم صدمه میزنند و دوماً داروی بی دلیل برای ماهی های سالم مضر خواهد بود. شن و دکور در آکواریوم قرنطینه لازم نیست و تنها یک فیــلـتر اسفنجی و بخاری کفایت میکند.
ماهیان جدیدی که خریداری میشوند نیز قبل از معرفی به تانک اصلی می بایست در آکواریوم قرنطینه قرار گیرند و با دارویی وسیع الطیف چند روزی را سپری کنند تا شانس انتقال عوامل بیماری زا به آکواریوم اصلی حداقل گردد.



عصر ایران

[Almas Parsi]

---

سیفون کردن آکواریوم



سیفون کردن آکواریوم

یکی از راه های جلوگیری از کثیفی اب آکواریم، سیفون کردن مرتب آکواریم است.سیفون آکواریم وسیله ایست که با ان میتوان بدون تعویض کلی اب، کثافات و پس مانده های غذایی کف و لابلای شنها را تمیز کرد.با سیفون کردن آکواریم، دیگر احتیاج به تعویض کلی اب نیست و همچنین استرس کمتری به ماهیانتان وارد میشود، در ضمن سیفون کردن احتیاج به چرخه یا سیکل ندارد و تقریبا بهترین روش برای جمع اوری کثافات و تمیز سازی اکواریم است.


برای تمیز سازی اکواریم همیشه به تعویض کلی نیاز نیست و با تدابیری مانند سیفون کردن میتوانیم اب اکواریم را مدتها یا برای همیشه تمیز نگه داریم البته این کار حداقل ۲ تا ۳ هفته یک بار باید انجام شود ولی به نظر شخص بنده حتی اگر اب در اندازه ی زیادی هم کثیف باشد میتوان با سیفون کردن دوباره اب را به حالت اول برگرداند

برای تمیز کردن اب اکواریم و ایجاد شرایط بهداشتی برای ماهیانتان احتیاج به وسیله ای به اسم سیفون اکواریم دارید که در مغازه های فروش ماهی و اکواریم به وفور یافت میشود.

روش استفاده از سیفون و سیفون کردن اکواریم:

مرحله اول :برای سیفون کردن اکواریم ابتدا بایست مقدار آب مورد نیاز را ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل در ظرفی جداگانه قرار داده تا کلرآن از بین رود برای تسریع کار و کم کردن زمان کلر زدایی میتوان با استفاده از یک پمپ هوا در اب هوا دمید و بهتر است شرایط دیگر اب مانند دما را با اکواریم یکی کنید و اب را با نصبت لیتر با نمک یا متیلن بلو ضدعفونی کنید.

مرحله دوم:این مرحله خارج کردن اب از اکواریم با سیفون است .به اینصورت عمل میکنیم که ته سیفون را در اکواریم قرار میدهیم و برحسب نوع سیفون با تکان دارن بالا و پایین سیفون در اب یا فشار دادن پمپ ان جریان یا مکش اب را راهندازی میکنیم(در سیفون های موجود در بازار احتیاج به مکیدن شلنگ نیست بعضی از سیفون ها با داشتن ساچمه و تکان دادن ان در اب اکواریم جریان اب را انتقال میدهند یا بعضی دیگر پمپی هستند و….) بعد از راه افتادن جریان اب ته سیفون را به داخل شنها فرو میبریم با این کار اشغال و کثافات به صورت چشمگیری از کف خارج میشوند به نظر بنده بهتر است ته سیفون را در شنها فرو کنیم و قسمت به قسمت شنها را به همین صورت سیفون کنیم ولی شما میتوانید.ته سیفون را در شنها تکان دهید و شنها را زیر و رو هم بکنید که این که چطور اب اکواریم را سیفون کنید با تجربه ای که از هر بار سیفون کردن یاد میگیرید به دستتان خواهد امد. حتی شما میتوانید نهوه سیفون کردن را از فروشندگان با مسئولیت هم بپرسید فقط یاداوری این نکته ضروریست که ما میخواهیم کثافات بین شنها را خارج کنیم نه اینکه فقط اب اکواریم را بکشیم

مرحله سوم: جایگزین کردن اب تخلیه شده اکواریم که احتمالا در اکواریمی دیگر یا سطلهای بزرگ اماده کرده اید برای جای گزین کردن هم میتوانید از یک فیلتر که به شلنگی وصل شده اب داخل سطل را کشیده و به اکواریم انتقال دهید

نکته: بهتر است دو هفته یکبار یک چهارم اب را سیفون کنید یا حداقل ماهی یک بار سه پنجم اب را سیفون کنید یا در صورت کثیفی زیاد اب حتی میتوانید نیمی از اب را سیفون کنید و اب تازه جایگزین کنید

توجه:اب تمیزی که به اکواریم سیفون شده انتقال میدهید احتیاج به چرخه ندارد

مزایای سیفون کردن: با این کار دیگر احتیاج به تمیز سازی کل اکواریم ندارید. زحمات که در پی دارد بسیار کمتر از تعویض کلی اب است.احتیاج به چرخه و سیکل ندارد.استرس کمتری به ماهیانتان وارد میشود و…


عصر ایران

[Almas Parsi]

طریقه نگهداری از اسکیمر

اگر برای تغذیه مرجان ها و ماهی های داخل آکواریوم از غذاهایی استفاده می کنید که حاوی چربی هستند باقیمانده این مواد غذایی در محفظه اسکیمر تجمع کرده و لایه ای را تشکیل می دهند که به راحتی حباب های تشکیل شده را می ترکاند، با کم شده تعداد حباب ها امکان چسبیدن آن ها به مولکول های مواد آلی زائد کاهش می یابد پس باید مرتباً این محفظه را تمیز کنیم تا از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری شود.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1- Columnar SkimmerColumnar Skimmer
2- از چوب درخت مرکبات به خاطر طبیعت متخلخلی که دارند برای ساخت هواده های چوبی استفاده می شود. عملکرد این نوع هواده ها شبیه سنگ های هواده است.



شکل آکواریوم

بهتر است آکواریوم به شکل مکعب مستطیل باشد زیرا در اینصورت هم سطح تهویه آب افزایش می یابد و هم ماهی ها فضای بیشتری برای شنا در اختیار دارند.

ضخامت شیشه آکواریوم

ضخامت شیشه آکواریوم با توجه به حجم آن متغیر است. به عنوان مثال، در آکواریوم با حجم 30 لیتر می توان از شیشه ای به ضخامت 4 میلی لیتر استفاده کرد در حالیکه برای ساخت آکواریومی با گنجایش بیشتر از 30 لیتر باید شیشه 6 میلی متری بکار برد.



ابعاد آکواریوم

پس از اینکه محل قرارگیری آکواریوم را معین نمودید باید با توجه به اندازه آن محل، ابعاد آکواریوم خود را تعیین کنید. اما آیا می دانید که بهترین اندازه برای آکواریوم چقدر است؟ درواقع برای این سؤال، پاسخ کاملاً مشخص و دقیقی وجود ندارد زیرا عوامل مختلفی بر آن تأثیر گذارند اما به طور کلی می توان گفت بهتر است با توجه به اندازه ماهی هایی که قرار است خریداری کنید حداکثر اندازه متناسب با آن نوع ماهی ها را در نظر بگیرید. همواره این نکته را به خاطر داشته باشید که آکواریوم نباید از یک حدی کوچکتر باشد اما برای بزرگی آن محدودیتی وجود ندارد، به بیان بهتر می توان گفت هر چه آکواریوم بزرگتر باشد بهتر است. البته منظور ما از بزرگی، ارتفاع آن نیست بلکه منظورمان این است که بهتر است آکواریوم سطح وسیعتری داشته باشد (طول و عرضش بیشتر باشد) زیرا در این حالت مقدار تبادل گازی آب با محیط افزایش می یابد و بدین ترتیب، اکسیژن به میزان کافی در اختیار آبزیان قرار می گیرد. برای انتخاب آکواریومی با گنجایش مناسب همواره به این نکات توجه نمایید:

1- نوع ماهی ها: یکی از مهمترین عواملی که در تعیین ابعاد آکواریوم دخیل است نوع ماهی هاست. به عنوان مثال، برخی از انواع ماهی ها نظیر گلدفیش1 (طلا ماهی)، فضولات زیادی تولید می کنند بنابراین برای آنکه آب، کیفیت خود را به سرعت از دست ندهد بهتر است از این نوع ماهی در آکواریوم هایی که گنجایش بیشتری دارند نگهداری کنیم، زیرا همانطور که می دانید افت کیفی آب برای آبزیان خطرناک است. یکی دیگر از مزایای استفاده از آکواریوم هایی که گنجایش بیشتری دارند این است که در این نوع آکواریوم ها نیازی به تعویض مکرر آب نیست و کنترل کیفی آب در مقایسه با آکواریوم های کوچکتر آسانتر است. زیرا تجمع فضولات و مواد زائد، تأثیر چندانی بر کیفیت آب نخواهد داشت.
از سوی دیگر، برخی از انواع ماهی ها نظیر گاپی2 عاشق زندگی در جاهای وسیع هستند زیرا بدین ترتیب برای تکثیر و تولیدمثل فضای کافی در اختیار دارند.

2- اندازه ماهی ها: قبل از خرید آکواریوم باید بدانیم اندازه بزرگترین ماهی مورد نظر ما چقدر است تا بتوانیم در مورد سایز آکواریوم تصمیم گیری نماییم. به عنوان مثال، برخی ماهی ها نظیر (نئون تترا)3 ، حداکثر 5/2 سانتی متر، طول دارند در حالیکه طول برخی گونه های بزرگتر نظیر (آروانا)4 به 5/91 سانتی متر یا بیشتر می رسد، بنابراین در موقع خرید آکواریوم باید به اندازه ماهی ها توجه نمایید. هر 1 سانتی متر طول معادل حدوداً 10 سانتی مترمربع

3- تعداد ماهی ها: اگر چه کارشناسان در مورد مساحت مورد نیاز برای هر یک از ماهی ها نظرات مختلفی ارائه داده اند اما به نظر می رسد به ازای هر یک اینچ5 از طول هر ماهی، مساحتی معادل 5/30 سانتی مترمربع از آکواریوم مورد نیاز است. به عنوان مثال، اگر یک جفت ماهی 6 اینچی (24/21 سانتی متر) داشته باشیم مساحتی معادل 76/365 سانتی متر مورد نیاز است.
از آنجائیکه فضای کافی، تأثیر مهمی بر رشدونمو آبزیان دارد بنابراین آکواریوم باید اندازه مناسبی داشته باشد. ضمناً از قراردادن تعداد زیادی ماهی در آکواریوم بپرهیزید زیرا این کار سلامت آن ها را به خطر می اندازد. همواره به خاطر داشته باشید که انتخاب آکواریومی با اندازه نامناسب می تواند مشکلات زیادی را با خود به همراه داشته باشد.


محل قرارگیری آکواریوم

قبل از خرید آکواریوم ابتدا محل قرارگیری آن را مشخص کنید. در تعیین محل قرارگیری آکواریوم باید به چند نکته توجه نمایید: 1-اول آنکه از قراردادن آکواریوم در مجاورت پنجره درب ها و نور مستقیم خورشید اجتناب کنید زیرا نور مستقیم و شدید خورشید باعث رشد بی رویه جلبک ها می شود. 2- از قراردادن آکواریوم در محیط های آلوده و پردود و پرگردوغبار بپرهیزید. 3- هرگز آکواریوم را در محیط های پر رفت و آمد و شلوغ قرار ندهید در عوض آن را در جایی بگذارید که هم بتوانید از منظره زیبایش لذت ببرید و هم در موقع لزوم رسیدگی های لازم را انجام دهید. 4- همواره آکواریوم را روی سطح صاف و همواری که تحمل وزن آن را داشته باشد قرار دهید.


محاسبه گنجایش آکواریوم

گنجایش آکواریوم بر حسب لیتر از طریق این فرمول محاسبه می شود:
(برحسب لیتر) 1000 ÷ ارتفاع × عرض × طول = گنجایش آکواریوم
اگر می خواهید گنجایش آکواریوم را برحسب لیتر گالن6 به دست آورید کافی است عدد به دست آمده را در 22/0 ضرب نمایید.

صخره زنده صخره جاندار عمدتاً از خرده سنگهای مرجانی تشکیل شده که در نتیجه طوفان به این شکل درآمده اند و به عنوان یک منبع طبیعی است بسیار منفذدار است و تعدادی از جلبکها، باکتریها و بی مهرگان کوچک، مواد زائدی از قبیل آمونیاک، نیترات، فسفات روی آن قرار می گیرند، همچنین تبدیل آمونیاک به نیترات توسط این صخره ها نیز انجام می شود. در واقع اساساً نیتریفیکاسیون بیولوژیکی را انجام می دهد و پناهی برای موجودات ساکن آکواریوم است.
حواستان باشد که هر صخره ای که در هوای آزاد نگه داشته شود ممکن است در معرض آلودگی باشد بنابراین ابتدا آنها را کاملاً بشوئید و بهتر است برای تمامی آکواریوم های آب شور از صخره هایی با منشأ آهکی مثل Limestone یا مرجان استفاده کرد و در یک آکواریوم فقط ماهی با استفاده از صخره اقیانوس می توانید نماسازی کنید.
صخره اقیانوس از مرجان های قدیمی تشکیل شده است این صخره ها به راحتی قابل دسترس و ارزان، اما فشرده و متراکم است و در آکواریوم های کوچکتر باید آب کمتر از حد مطلوب باشد. چون فشردگی و تراکم این سنگها باعث می شود سطح آب بالا بیاید. همچنین در چیدمان این صخره ها ابتدا تکه های بزرگتر و سپس کوچکتر را بچینید و همه فضا را پر کنید.

نمک ابتدا در سطلی که حاوی آب بدون کلر و کلرامین است، مقداری نمک ریخته، هم می زنیم و سپس بوسیله شوری سنج، مقدار نمک آب را آزمایش کرده و اگر درجه شوری بین 20/1 تا 24/1 بود پس آماده ریختن در آکواریوم است بنابراین آب نمک مناسب را قبل از ریختن در آکواریوم مهیا کرده و املاح و نمک آن را مورد آزمایش قرار داده، سپس در آکواریوم بریزید البته استفاده از آب Ro درصورت نیاز، مناسب است همچنین به ازای هر 30 یا 25 لیتر، 1 کیلو نمک مورد نیاز است. درجه شوری، واحد اندازه گیری کل نمک های محلول در آب می باشد و می توان آنرا در واحد+PP و یا به عنوان سنگینی خاص اندازه گیری کرد. سنگینی خاص، واحد اندازه گیری وزن آب بوده که با میزان نمک محلول درآب اندکی تغییر می کند. هر چه نمک محلول درآب بیشتر باشد سنگین تر می شود آب خالص دارای سنگینی خاص یک و بدون نمک (opp+) می باشد از آنجائیکه سنگینی خاص آب شور بین 024/1-021/1 بوده و دارای نمک pp+35 می باشد میزان شوری برای ماهی های آب شیرین اهمیت چندان ندارد و حتی برخی از ماهیهای آکواریوم در آب نه شور و نه شیرین زندگی می کنند و میزان نمک آن بیش از pp+20 است. چنین آب شور مزه ای را نمی توان در باتلاق ها و در محل سرازیری آب رودخانه ها به دریاها یافت.


بخاری در آکواریوم های آب شیرین



چون اغلب ماهی هایی که در آکواریوم از آنها نگهداری می شود در واقع، ساکن مناطق گرمسیر هستند به گرما عادت دارند و بنابراین باید دمای آب آکواریوم با دمای آبهای گرمسیری مطابقت داشته باشد (دمای مطلوب برای ساکنان آکواریوم های آب شیرین 28-27 درجه سانتیگراد است) تا محیط مناسبی برای رشد آنها فراهم شود. اما از آنجائیکه ایجاد تغییر در دمای حجم زیادی از آب (نظیر آب آکواریوم) و ثابت نگاه داشتن آن بسیار وقتگیر است برای سهولت و تسریع کار باید از بخاری استفاده کنیم.
بخاری ها لوازم ازران قیمتی هستند که وجودشان برای آکواریوم بسیار ضروری است. با کمک آنها می توانید دمای آب را در تمامی فصول سال، ثابت نگاه دارید تا بدین ترتیب محیطی که از نظر دما شبیه آبهای مناطق گرمسیری است را برای آبزیان تداعی کنید. حتی اگر ساکن مناطق گرمسیری باشید باز هم استفاده از بخاری در آکواریوم کاملاً ضروری است، زیرا اختلاف موجود، میان دمای شب و روز هم می تواند برای ماهیها خطرناک باشد


اندازه بخاری:

در شرایط عادی، بخاری باید به ازاء هر لیتر از آب آکواریوم، توانی (بازدهی) معادل یک وات داشته باشد تا وجودش کاملاً مؤثر واقع شود، بنابراین در موقع خرید بخاری، حتماً به توان (بازده گرمایی) آن توجه نمایید. البته بخاطر داشته باشید. که اگر دمای محیط اطراف آکواریوم سرد باشد باید از بخاری هایی که توان (بازده گرمایی) بیشتری دارند استفاده کنیم. (یعنی توان (بازده) بخاری به ازاء هر لیتر از آب آکواریوم باید بیشتر از یک وات باشد.)


انواع بخاری ها:

بخاریهایی که در آکواریوم مورد استفاده قرار می گیرند را براساس محل قرارگیریشان می توان به سه گروه: 1- بخاری های شیشه ای داخل آبی، 2- بخاری زیرشنی، 3- بخاری زیرمخزنی تقسیم کرد.
1- بخاری های شیشه ای داخل آبی:
بخاریهای شیشه ای داخل آبی، از رایج ترین بخاری های آکواریومی هستند. این نوع بخاری ها از یک لوله شیشه ای ساخته شده اند، یک المنت گرمازا در درون این لوله شیشه ای قرار دارد که به دور محفظه ای سرامیکی یا شیشه ای پیچیده است. برخی از بخاری های شیشه ای داخل آبی، حاوی شن هستند و اغلب آنها باید بطور کامل، زیر آب قرار گیرند. لوله شیشه ای این بخاری ها حاوی ترموستات قابل تنظیمی است که المنت گرمازا را روشن می کند و بدین ترتیب، دما در درجه مورد نظز، ثابت می ماند. این ترموستات، درواقع، نواریست که از دو نوع فلز مختلف ساخته شده است و همانطور که می دانید دمای انبساط فلزات مختلف با هم متفاوت است در نتیجه وقتی دما افزایش می یابد انبساط این دو فلز باعث ایجاد خمیدگی در نوار می شود. این نوار که حاوی جریان گرماست دقیقاً در همان درجه مورد نظر ما خمیده می شود و در نتیجه دمای مطلوب، حاصل می گردد. نحوه قرار گیری فلزات بکار رفته در این نوار (ترموستات)، قابل تنظیم است. گاهی اوقات، در بخاری، لامپ کوچکی قرار دارد که بوسیله آن می توان نحوه عملکرد بخاری را به وضوح مشاهده کرد.

2-بخاری زیرشنی:
گاهی اوقات می توان گرمای مورد نیاز آکواریوم را از طریق یک المنت گرمازا تأمین کرد. این المنت به شکل سیم انعطاف پذیری است که زیر شن و ماسه کف آکواریوم قرار می گیرد. سیم های گرمازای زیرشنی، بیشتر در آکواریوم هایی که موجودات زیادی در آنها قرار دارند مورد استفاده قرار می گیرند.

3-بخاری زیرمخزنی:
گاهی اوقات نیز می توان سطوح گرمازایی در زیر آکواریوم قرار داد و بدینوسیله آنرا گرم نگه داشت اما از آنجائیکه شیشه، رسانای ضعیفی است این روش برای گرم کردن آکواریوم، چندان مناسب نیست.


انواع لامپ هایی که در آکواریوم های آب شیرین کاربرد دارند:


حال که میزان شدت نور مورد نیاز در انواع آکواریوم های آب شیرین برایمان مشخص شد نوبت به تعیین نوع لامپ می رسد. انواع لامپ هایی که در آکواریوم های آب شیرین مورد استفاده قرار می گیرند عبارتن از: 1- لامپ های فلورسنت (مهتابی)، 2- لامپ های متال هالید، 3- لامپ های

1- لامپ های فلورسنت (مهتابی) و انواع آن:
لامپ های فلورسنت (مهتابی) انواع مختلف دارند که عبارتست از: 1- لامپ های فلورسنت با بازده معمولیNO، 2- لامپ های فلورسنت با بازده بالا HO ، 3- لامپ های فلورسنت با بازده خیلی بالا VHO ، لامپ های فلورسنت کامپکت.

1-1- لامپ های فلورسنت با بازده معمولی:
لامپ های مهتابی T8 به این گروه تعلق دارند. آنها درواقع، همان لامپ های مهتابی معمولی هستند که در منازل و اداره جات مورد استفاده قرار می گیرند. قطر لوله آنها 25 میلی متر است. مزیت این لامپ ها در این است که اولاً ارزان قیمت بوده و به وفور یافت می شوند، ثانیاً از نظر رنگ نور، انواع متنوعی دارند.

2-1- لامپ های فلورسنت با بازده بالا (HO):
لامپ های فلورسنت T5 جز این گروهند. قطر لوله این لامپ ها 16 میلی متر است یعنی در مقایسه با لامپ های T8 حدود 9 سانت باریکترند اما با این وجود بازده آنها نسبت به این لامپ ها بیشتر بوده و پرنورترند. مزیت این لامپ ها در این است که به راحتی قابل دسترسی هستند و در عین حال چون نسبت به نوع معمولی(T8) بازدهی بیشتری دارند، در آکواریوم هایی که حجم گیاهانشان بیشتر است، بالطبع به نور شدیدتری نیاز دارند قابل استفاده اند.

3-1- لامپ های فلورسنت با بازده خیلی بالا (VHO):
لامپ های فلورسنت T5 دوقلو جز این گروهند. این لامپ ها از نظر ظاهری تا حدودی شبیه به لامپ های فلورسنت کامپکت می باشند با این تفاوت که اولاً فاقد استارت هستند و ثانیاً سرپیچ آنها دارای چهار زائده است که باید به پریز مخصوص وصل شود. مزیت لامپ های دوقلو این است که اولاً با آنکه اندازه آنها نسبت به لامپ های T5 وT8 کوچکتر است بازده بیشتری دارند ثانیاً این لامپ ها دورنگ هستند یعنی یکی از لوله ها رنگ سفید و دیگری رنگ آبی تولید می کند، همانطور که می دانید نور آبی برای رشد گیاهان بسیار مفید است.
1- لامپ های فلورسنت کامپکت:

این نوع لامپ ها که به خاطر جمع و جور بودنشان به این نام شهرت یافته اند در ایران به لامپ های کم مصرف مشهورند. لامپ های فلورسنت کامپکت بازده بالایی دارند و به خاطر شکل ظاهریشان نسبت به سایر لامپ های فلورسنت جای کمتری اشغال می کنند اما چون گران قیمت هستند به ندرت در آکواریوم مورد استفاده قرار می گیرند.

استفاده از رفلکتور (بازتاباننده) برای لامپ های فلورسنت:

از آنجائیکه قسمتی از نور لامپ های مهتابی (فلورسنت) که به سمت بالا می تابد عملاً به هدر می رود بهتر است برای آنکه درصد بیشتری از نور حاصله به داخل آکواریوم بتابد از رفلکتور (بازتاباننده) استفاده کنیم. رفلکتور (بازتاباننده)، نیمه بالایی لامپ مهتابی را تقریباً به طور کامل می پوشاند و بدین ترتیب، باعث می شود که بیشتر نور حاصله به درون آکواریوم بتابد، با این وصف، شدت نور، افزایش یافته و آکواریوم، روشنتر می شود. استفاده از رفلکتور، بویژه در آکواریوم های عمیق (عمق بیشتر از 45 سانتی متر) بسیار حائز اهمیت است. ضمناً برای افزایش میزان شدت نور، شیشه محافظ باید همواره تمیز باشد.

تعویض لامپ های فلورسنت (مهتابی):
از آنجائیکه شدت نور لامپ های فلورسنت با گذر زمان، کاهش می یابد و این امر بر رشد گیاهان، اثر نامطلوب دارد باید آنها را به موقع تعویض کرد. البته اغلب اوقات، کاهش شدت نور این لامپ ها با چشم، قابل مشاهده نیست اما هرگز نباید از آن غافل شد. بهتر است لامپ های فلورسنت را هر 6 -12 ماه یکبار تعویض کرد.
2- لامپ های متال هالید:

دمای رنگ نور لامپ های متال هالید بین 5500 تا 20000 درجه کلوین است و چون بازده بسیار بالایی دارند (بازده آنها حتی از لامپ های فلورسنت کامپکت مهم بیشتر است) مقدار شدت نور آنها برای رشد و نمو گیاهان کاملاً کفایت می کند. مهمترین عیب این لامپ ها گرانقیمت بودنشان است اما چون شدت نور فوق العاده ای دارند اغلب مورد توجه و استقبال آکواریوم داران قرار می گیرند.
از آنجائیکه لامپ های متال هالید، گرمای زیادی تولید می کنند برای جلوگیری از افزایش دمای آب، باید حتماً آنها را با فاصله زیادی از سطح آب آکواریوم نصب کرد.

حال که با انواع مختلف لامپ هایی که در آکواریوم های آب شیرین کاربرد دارند آشنا شدیم می توانیم با مدنظر قرار دادن مزایا و معایب هر یک از آنها، سیستم روشنایی مناسبی را در آکواریوم خود ایجاد کنیم. تجربه ثابت کرده، بهترین روش نورپردازی در این آکواریوم ها بکار بردن ترکیبی از انواع لامپ های فلورسنت است. اگر لامپ های فلورسنتی که نور سفید روشن تولید می کنند را در کنار لامپ هایی که نورشان به قرمز می زند مورد استفاده قرار دهیم نه تنها بر زیبایی آکواریوم افزوده می شود بلکه تمامی طیف های نور مورد نیاز برای رشد گیاهان فراهم می گردد.



مدت زمان روشن ماندن لامپ ها:


مدت زمان روشن ماندن لامپ های آکواریوم بستگی به نوع موجوداتی دارد که در آن زندگی می کنند. در آکواریوم هایی که حاوی گیاهان طبیعی است برای ایجاد چرخه طبیعی شب و روز باید لامپ ها به مدت 10 الی 12 ساعت روشن بمانند. زیرا نور در رشد و نمو گیاهان تأثیر بسزایی دارد. اما در آکواریوم هایی که فقط محتوی ماهیست و هیچ نوع گیاهی در آن قرار ندارد ایجاد چرخه نوری مشابه چرخه شب و روز، چندان اهمیتی ندارد زیرا ماهیها چرخه شب و روز مخصوص به خود را دارند که ربط چندانی با نور خورشید (ایجاد شب و روز طبیعی) ندارد.
شما می توانید ساعات روشنایی لامپ ها را طوری تنظیم کنید که وقتی در منزل هستید لامپ ها روشن باشند تا بتوانید از تماشای مناظر آکواریوم، لذت ببرید مثلاً به جای آنکه لامپ ها را از 7 صبح تا 7 شب که اغلب افراد در منزل نیستند روشن بگذارید این ساعت را به 11 صبح تا 11 شب تغییر دهید.


نورپردازی تیره:


برخلاف گیاهان که به نور شدید علاقه مند هستند و برای رشد و نمو خود بدان نیاز مبرم دارند برخی ماهیها نظیر بسیاری از کت فیش ها1 نسبت به افزایش شدت نور حساسند و این امر در آنها استرس ایجاد می کند. به منظور ایجاد آرامش در این گونه ماهیها بهتر است شدت نور آکواریوم را به حداقل برسانیم. در آکواریوم هایی که فاقد گیاه هستند می توان فقط از نور طبیعی روز برای روشنایی بهره برد تا بدین ترتیب، شدت نور برای این موجودات آزار دهنده نباشد اما درآکواریوم هایی که حاوی گیاهند نمی توان از این روش استفاده کرد زیرا نور طبیعی روز برای رشد و نمو گیاهان آکواریومی، کافی نیست بنابراین به جای این کار باید از وجود گیاهان شناور در آب برای ایجاد سایه و تاریک کردن آب استفاده کرد.


سیستم روشنایی آکواریوم های آب شیرین



همانطور که می دانید نوع و شدت نور، برفرآیند فتوسنتز، نحوه تولیدمثل و بطور کلی بر سلامت آبزیان داخل آکواریوم تأثیر مستقیم دارد، بنابراین وجود سیستم روشنایی مناسب در آکواریوم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در واقع، شدت نور مورد نیاز در آکواریوم بستگی به نوع آبزیانی دارد که در آن نگهداری می کنیم. به عنوان مثال، آبزیانی که به نواحی کم نور نظیر رودخانه هایی که از دل جنگل عبور می کنند تعلق دارند به نور شدید نیاز ندارند زیرا این موجودات، در طول روز، اغلب نور خورشید را بصورت غیرمستقیم دریافت می کنند. برخی از این موجودات نظیر شقایق های دریایی قارچی شکل اگر درمعرض نور شدید قرار گیرند به شدت کسل و بیمار می شوند. درواقع می توان گفت این نوع آبزیان نیازی ندارند که 12 ساعت کامل در معرض نور قرار گیرند.
از سوی دیگر برخی آبزیان به نور شدید نیاز دارند. این نوع موجودات، اغلب به نواحی کم عمق گرمسیری که آب آن بسیار زلال است تعلق دارند بنابراین می توانند 12 ساعت از روز را در معرض تابش نور خورشید قرار گیرند. درواقع می توان گفت آنها به نوعی با این شرایط سازگاری یافته اند به طوریکه قرار گرفتن در معرض نور شدید نه تنها باعث شادابی و سرزندگی آنها می شود بلکه فقدان آن زندگی را برایشان غیرممکن می سازد. گیاهان آکواریومی نیز از دسته موجوداتی هستند که برای رشد و نمو به نور شدید نیاز دارند. تا به حال فقط راجع به شدت نور خورشید صحبت کردیم اما براستی در محیط های مصنوعی نظیر آکواریوم که به جای نور خورشید از نور لامپ برای روشنایی محیط استفاده می شود چگونه می توان به میزان شدت و طول موج نور پی برد؟ دو عامل در تعیین شدت نور لامپ دخیل هستند:
1- دمای رنگ: نور خورشید بسته به اینکه در چه قسمتی از روز بتابد به رنگ های سفید یا زرد دیده می شود اما در واقع می توان گفت که نور خورشید طیف کاملی1 از رنگهاست که هر یک طول موج مخصوص به خود دارند. وقتی به لامپ ها نگاه می کنیم ارقامی نظیر 5500k، 6500k، 10000k، 20000k بر روی آن ها نوشته شده است. این ارقام درواقع مبین رنگ نوری است که هر لامپ از خود منتشر (ساطع) می کند. به عبارت دیگر، درجه کلوین، دمای رنگ نور2 را بیان می کند. رنگ های گرم، همواره دمای رنگ پایین تری دارند و به عکس، دمای رنگ، رنگ های سرد بیشتر است پس می توان گفت قرمز که گرمترین رنگهاست پایین ترین و بنفش که سردترین رنگهاست بالاترین دمای رنگ را دارد، پس هر چه یک طیف به رنگ قرمز نزدیکتر باشد دمای رنگش کمتر بوده و برعکس هر چه به رنگ بنفش نزدیکتر باشد دمای رنگ آن بیشتر است.
1. نور خورشید طیف کاملی از رنگهاست که از بالا به پایین عبارتن از: بنفش، آبی، نیلی، سبز، زرد، نارنجی، قرمز.
2. تون (درجه) رنگ هر یک از رنگ های تشکیل دهنده نور را اصطلاحاً دمای رنگ آن می نامیم.

دمای رنگ لامپ هایی که در آکواریوم مورد استفاده قرار می گیرند نباید کمتر از ْ5500 کلوین باشد زیرا طول موج طیف های قرمز و زرد در لامپ هایی که درجه رنگشان کمتر از 5500k باشد نسبت به طول موج سایز طیف ها بیشتر است. (به عنوان مثال، لامپ های رشته ای1 از این دسته اند) و از آنجائیکه این نوع نور باعث رشد بی رویه جلبک ها می شود در آکواریوم کاربرد ندارند. لامپ هایی که دمای رنگ آن ها بین 6500 تا 5500 درجه کلوین باشد برای آکواریوم های آب شیرین مناسب هستند مگر آنکه عمق آکواریوم خیلی بیشتر از حد معمول باشد، زیرا هر چه نور به عمق بیشتری از آکواریوم نفوذ می کند از شدت آن کاسته می شود. لامپ هایی که دمای رنگشان 000/10 کلوین است نور سفیدی از خود ساطع می کنند که هاله ای از رنگ آبی در آن دیده می شود. این لامپ ها چون شدت نور بیشتری دارند در آکواریوم های نسبتاً عمیق مورد استفاده قرار می گیرند. توجه داشته باشید که برای گیاهان، شدت نور، همواره مهمتر از میزان نور است آن ها در مقایسه با ماهی ها به نور شدیدتری نیاز دارند و از آنجائیکه هر چه نور به عمق نفوذ می کند از شدت آن کاسته می شود بنابراین در آکواریوم های حاوی گیاه باید از لامپ هایی که دمای رنگشان حداقل 6500 درجه کلوین باشد استفاده کرد. بطور کلی لامپ هایی که دمای رنگشان بین 6500 تا 18000 درجه کلوین باشد برای آکواریوم های آب شیرین حاوی گیاه مناسب خواهند بود. در مجموع، با صرف نظر از نوع لامپ، می توان گفت لامپ هایی که دمای رنگشان بین 5500 تا 000/10 کلوین باشد برای آکواریوم هایی که فقط محتوی ماهی هستند و لامپ هایی که دمای رنگشان بین 6500 تا 000/180 درجه کلوین است برای آکواریوم های حاوی گیاه مناسبند. پس بطور کلی لامپ هایی با دمای رنگ 000/18 تا 5500 کلوین در آکواریوم های آب شیرین کاربرد دارند. ضمناً توجه داشته باشید که در تمامی موارد ذکر شده، نوع آبزیان، مقدار دقیق شدت نور مورد نیاز را تعیین می کند.
2- بازده (توان الکتریکی): همانطور که می دانید یکی دیگر از عوامل تعیین کننده شدت نور لامپ، بازده (توان الکتریکی) آن است. توان الکتریکی لامپ برحسب وات (W) بر روی حباب آن نوشته می شود، اما چون ممکن است لامپ هایی که به ظاهر بازده یکسانی دارند (عدد درج شده بر روی حباب آنها یکی است) شدت نور متفاوتی داشته باشند محاسبه شدت نور آکواریوم از طریق ارقام موجود بر روی حباب لامپ ها چندان دقیق و مطمئن به نظر نمی رسد، اما به طور کلی در آکواریوم هایی که فقط محتوی ماهی هستند به ازای هر 5/4 لیتر از آب آکواریوم حداقل توان الکتریکی مورد نیاز 5/2 تا 5/1 وات است و در آکواریوم های آب شیرین حاوی گیاه به ازای هر 5/4 لیتر از آب آکواریوم حداقل توان الکتریکی مورد نیاز 5/3 وات است که هر چه این میزان بیشتر باشد برای رشد و نمو گیاهان بهتر خواهد بود. پس می توان گفت به عنوان مثال در یک آکواریوم 45 لیتری فاقد گیاه، باید مجموع توان الکتریکی لامپ ها حداقل بین 15 تا 25 وات باشد.


1- لامپ های برقی معمولی را اصطلاحاً لامپ های رشته ای می گویند.

__________________

عصر ایرن

[Almas Parsi]

نماسازي در آكواريوم آب شور

براي داشتن نماي طبيعي زير دريا كه مستقيما" در نگهداري شرايط استاندارد آب هم موثر خواهد بود لطفا "به نكات ذيل توجه كنيد :

1- براي كف آكواريوم از شنهاي سيليسي سفيد رنگ كه مقدار بسيار كمي دانه هاي سياه رنگ هم درآن وجود داشته باشد استفاده كنيد . ميتوانيد به جاي شن از خرده هاي مرجان هاي طبيعي استفاده كرده يا از تركيب شن و خرده مرجان استفاده كنيد كه در اين صورت كار فيلتراسيون با مشكل مواجه خواهد شد . پس بهتر است براي كف فقط از شنهاي سيليسي سفيد رنگ به ترتيبي كه در بالا گفته شد استفاده كرده و از خرده مرجانها در فيلتر استفاده كنيد .

2- براي بوجود آوردن محيط صخره اي در آكواريوم ميتوانيد از قطعات بزرگتر مرجان با اشكال متفاوت استفاده كنيد . در آكواريومهاي آب شور خارجي قطعات مصنوعي با نماهاي بسيار زيبائي از قرارگيري مرجانها بارنگهاي مختلف در كنار يكديگر استفاده مي گردد كه من هرچه تلاش كردم نتوانستم آنها را بيابم .

البته اخيرا" برخي از فروشندگان قطعات كوچكي را از طريق خريد خارجي براي فروش عرضه مي نمايند كه قيمت بسيار بالائي داشته و به هيچ وجه براي تزئين آكواريوم هاي بزرگ مناسب نيستند . من حتي براي توليد آنها با برخي از سازندگان قطعات پخته گلي مستقر در شهرهاي قم و شهرضا هم مشورت نمودم كه بدليل عدم آشنائي با اين قطعات ، اين كار عليرغم توضيحات مفصل داده شده متاسفانه تا كنون ميسر نشده است .

3- آنچه مسلم است اين استكه نبايد اكواريوم آب شور را همانند آكواريوم هاي آب شيرين چيد . زيرا من به تجربه دريافتم اين موضوع به خصوص در هفته هاي ابتدائي باعث استرس در ماهيان مي شود به نحوي كه به طرز محسوسي ميزان اسيد نيتريت آب هم افزايش مي يافت زيرا همانطور كه ميدانيد استرس در ماهي باعث توليد ادرار بيش از حد معمول خواهد شد .

4- حتما سطوحي از كف را براي شنا ، بهتر ديده شدن ماهي ، غذا دهي و فيلتراسيون بهتر خالي نگاه داريد .

5- من به اين نتيجه رسيدم كه Wall Aquarium هائي كه درون ديوار كار مي شوند بهترين روش براي نگهداري از آكواريوم آب شور هستند زيرا آنچه از روبرو ديده خواهد شد نماي بسيار زيباي زير درياست و در آن سو ميتوان به راحتي عمل غذا دهي و تجهيزات مورد نياز براي فيتراسيون و نوردهي و ... را بكار برد بدون آنكه نگران زشتي ظاهر بد نماي لوله ها و سيم ها و ... باشيد .


6- در چيدمان آكواريوم آب شور بايد مراقب باشيد نقطه خارج از دسترسي وجود نداشته باشد .

[Almas Parsi]

نحوه غذا دهي به ماهيان آكواريومي


قبل از شروع اين قسمت به خاطر داشته باشيد :
1- كه تغذيه بيش از اندازه در يك آكواريوم آب شور برابر با از دست دادن كيفيت استاندارد آب است بنابراين بيش از حد به غذا دهي اصرار نورزيد .
2- صرفا" تغذيه با گياه حتي براي گونه هاي گياه خوار به تنهائي موجب از دست دادن برخي از ويتامينها در گونه مورد نگهداري مي شود لذا حتما" بايد در كنار آن از موارد ديگري كه به آن تمايل بيشتري دارند هم استفاده شود .
3- بعد از غذا دهي حتما كار سيفون كشي را انجام داده و غذاهاي مصرف نشده را خارج نمائيد .
4- در صورت عدم تمايل يكي از گونه ها به رژيم مورد استفاده ، نوع و يا روش تغذيه را عوض نموده و نهايتا" از تغذيه نا اميد نشويد و به خاطر داشته باشيد ماهيهاي آب شور به تغذيه مصنوعي با روشهاي زير بدليل زندگي در طبيعت آزاد و وحشي آشنائي ندارند .
5- نوع رژيم غذائي بستگي به گونه هاي مورد نگهداري دارد لذا قبل از اقدام به تهيه ماهي براي نگهداري حتما" از منابع در دسترس در خصوص خلق و خو ، دماي مورد نياز ، ph مورد نياز ،‌ dgh مورد نياز و نوع تغذيه تحقيق كافي بعمل آوريد .
بطور كلي ميتوان تغذيه گونه هاي مختلف را در سه دسته گياه خوار ـ‌ گوشت خوار و همه چيز خوار طبقه بندي نمود .

(( گونه هاي گياه خوار ))
براي تغذيه گونه هاي گياه خوار عمدتا" جلبك فرآوري شده ، كاهو و اسفناج مورد مصرف قرار مي گيرد .
همانطور كه قبلا" هم گفته شد براي فراوري جلبك سبز مناسب ، ابتدا چندين صخره مرجاني تهيه و به تناوب صخره استريل شده را با استفاده از نور لامپ هالوژن و به فاصله حدود 25 – 20 سانتي متر نوردهي نمائيد پس از تشكيل جلبكها تا زماني كه رنگ آنها سبز روشن است مناسب براي استفاده مي باشند و چنانچه رنگ آن به قهوه اي گرائيد قابل استفاده نمي باشد . صخره جلبك زده را جهت تغذيه درون آكواريوم قراردهيد . مي توانيد به جاي استفاده از لامپ از نور خورشيد هم استفاده كنيد كه در اين صورت مراقبت بيشتري لازم خواهد بود .

(( گونه هاي گوشت خوار ))
بسته به تعداد گونه مورد نگهداري مقداري :
ـ دل پاك كرده گوسفند يا مرغ ، پخته شده به مدت 20 دقيقه با مقدار كمي نمك ( 3واحد )
ـ ميگوي پاك كرده پخته شده به مدت 20 دقيقه با مقدار كمي نمك ( 1 واحد )
ـ ماهي كيلكاي دو نيم شده ( 2 واحد )
ـ برگ كاهوي شسته شده ( 2 واحد )
ـ كف درياي آسياب شده ( 5/0 واحد )
ـ آرتمياي خشك بسته بندي ( 1 واحد )
ـ كرم خوني خشك بسته بندي ( 5/0 واحد ) . توجه داشته باشيد در صورت استفاده بيش از حد از اين واحد ماهي دچار يبوست خواهد شد .
ـ پولك و غذاهاي تقويتي ماهيهاي آب شور تهيه شده از فروشگاه ( 1 واحد )
تهيه و سپس به تناوب مواد تهيه شده را با دستگاه يك دو سه آسياب نموده تا حدي كه كاملا" ريز شده و حالتي چسبنده پيدا نمايد سپس با قراردادن در كيسه فريزر و كوبيدن آن تخته هائي را بدست آوريد كه بتوانيد با خط كش آنها را به قطعات مساوي تقسيم كنيد . سپس آنها را درون فريزر قراردهيد تا منجمد شوند و براي هر بار تغذيه قطعهاي را جدا نموده و استفاده نمائيد .
بهتر است قطعه اي را كه هر بار مورد استفاده قرار مي دهيد يك مرتبه درون آب نياندازيد و به مرور قطعات كوچكتري را از آن جدا نموده و ماهي ها را تغذيه نمائيد تا با اين كار هم از آلوده شدن آب جلوگيري نموده و هم در حين غذا دهي ميزان اشتهاي ماهي ها را بسنجيد . زيرا همانطور كه ميدانيد ماهي بيمار اشتهاي كمتري به خوردن غذا نشان مي دهد .

(( گونه هاي همه چيز خوار ))
براي اين گونه ها مي توانيد از همه رژيمهاي غذائي استفاده كنيد .
براي تغذيه همه گونه ها مي توانيد از موارد ديگري هم كه ذيلا" گفته مي شود استفاده كنيد .

1- آرتميا :
آرتميا نوعي سخت پوست كوچك است كه بطور طبيعي در آبهاي شور مثل درياچه اروميه زيست مي كند . اين همان جانداري است كه به تغذيه فلامينگو ها رسيده و باعث قرمز شدن پرهاي آنها مي شود . بنابراين علاوه بر آن كه براي ماهي هاي آب شور يك تغذيه زنده به شمار مي رود به شادابي و درخشاني رنگهاي آنها نيز كمك شاياني مي نمايد به نحوي كه پس از چند بار تغذيه اين موضوع در گونه هاي مورد نگهداري كاملا" مشهود خواهد شد .
آرتمیا يا همان ميگوي آب شور يكي از بهترين و مقويترين منابع غذائي است كه ميتواند كمك بسيار زيادي به رشد بچه ماهي و همچنين لاروها بنمايد .
آرتميا دربازار به صورت تخم يافت ميشود و مي توانيد از مغازه هاي ماهي فروشي و آكواريومي ها آنرا تهيه كنيد تخم اين موجود بسيار ريز است و تا چند سال ميتوانيد از تخم ها نگه داري كنيد به شرطي كه دور از رطوبت باشد.

نحوه تهيه آرتمیا :
ابتدا بايد تخم آرتمیا را از فروشگاه تهيه نمائيد.بعد از خريد تخمها به يك سري وسايل نياز داريد شامل يك متر شلنگ ، يك پمپ آكواريوم ، يك بطري یک و نیم ليتري يا همان بطري نوشابه خانواده و يك لامپ كوچك .
ابتدا بطري را برداشته و كف آنرا بطور كامل ببريد . نيازي به باز كردن درب بطري نيست .
درب بطري را محكم ببنديد تا آب نشت نكند بعد حدود يك سانت از ته بطري را كه بريده ايد از قسمت بريده شده به سمت درب بطري دو سوراخ به موازات هم ايجاد نمائيد و با رد كردن يك نخ يا سيم مفتول از داخل آن دسته اي را بوجود آوريد . تا بتوانيد آن را از يك نقطه اويزان كنيد.
اكنون به ابي كه جوشيده شده و كمي هم گرم باشد نياز داريد . آب را داخل بطري به اندازه يك ليتر بريزيد و به اندازه يك قاشق غذا خوري به آن نمك اضافه كنيد گرمي آب به حل شدن بهتر نمك كمك مي كند حالا پمپ هوا را روشن كرده و شلنگ را تا انتها در بطري قرار دهيد . در اينجا كف بطري در اصل در بطري است اما چون تنگتر هست كمك مي كند كه همه تخمها به راحتي در آب پراكنده شوند بعد از قرار دادن شلنگ پمپ را روشن كنيد وفتي كه شلنگ كاملا در کف قرار بگيرد باعث حل شدن كامل نمك ميشود بعد از اينكه اب به درجه طبيعي رسيد و خنك شد تخم هاي ميگو را اضافه كنيد توجه داشته باشيد كه مقدار زيادي از تخمها را استفاده نکنيد چون اندازه انها كوچك است اما وفتي كه تبديل به نوزاد شوند تعداد بيشتري به نظر مي رسند و اگر چند روز از تولد آنها بگذرد پوستشان سخت شده و غذاي مناسبي به حساب نمي آيند پس تخمها را به اندازه بريزيد پمپ هوا بايد هميشه كار كند لامپ تهيه شده را در كنار ظرف روشن كنيد اين عمل به باز شدن تخمها سرعت مي بخشد .
بعد از گذشت 24 تا 36 ساعت مشاهده خواهيد كرد كه موجودات ريز شفافي در داخل آب شناور هستند كه همان آرتميا يا ميگوهاي آب شور شما هستند . براي تغذيه ماهي ها شما بايد آرتمیا را از آب شور جدا كنيد . از يك پارچه مناسب استفاده كنيد و در تغذيه لاروها و بچه ماهي ها احتياط كنيد .
آرتميا را در 4 وعده غذايي به ماهي ها بدهيد تا جواب بهتري از اين غذاي مقوي بگيريد .

2- كرم خوني :
كرمهاي خوني سرشار از پروتئين بوده و ماهيهاي آب شور هم اشتهاي بسيار زيادي به خوردن آنها نشان مي دهند . كرمهاي خوني منجمد بسته بندي شده داخلي و خارجي در فروشگاههاي آكواريوم يافت مي شود . تصور اينكه بسته هاي خارجي كه گرانقيمت تر هم هستند مناسب است تصوري غلط است زيرا معمولا" بسته هاي آنها بدليل بعد مسافت سياه رنگ شده كه اين موضوع ناشي از يخ زدن و وارفتن هاي ممتد مي باشد لذا توصيه مي شود در هرصورت حتما" ازبسته هائي استفاده نمائيد كه رنگ آن كاملا" قرمز باشد .
بدليل تمايل عموم گونه ها به خوردن آن و قيمت مناسب و پروتئين كافي رژيم غذائي بسيار مناسبي به شمار مي آيد ليكن از مصرف مداوم آن بايد خودداري كرد . حتما" دربين دفعات استفاده از رژيمهاي ديگر هم استفاده كنيد .

3- لارو سنجاقك :
در حاشيه رودخانه ها ميتوان آنرا تهيه نمود كه عليرغم بسيار مغزي بودن آن مشكلات خاص خود را هم خواهد داشت .

4- دافني
__________________