malta fever(brucellosis

[دستیار]

بروسلوز يا تب مالت: بيماری تب مالت، يک عفونت باکتريايی است که از گاوها، گوسفندان يا بزهای آلوده و عفونی شده به انسان انتقال می‏يابد، اين بيماری از انسان به انسان مسری نيست. اين بيماری، در حيوان به نام سقط جنين واگير موسوم است و به نام‏های ديگری نظير تب مواج، تب ديوانه، تب مديترانه‏ای نيز ناميده می‏شود. بروسلوز انسانی (تب مالت) ناشی از بروسلا ملی تنسيس در جاهايی که گوسفند و بز آلوده زياد است خطر جدی بهداشت عمومی در آن مناطق می‏باشد و بيشتر در فصول تابستان و بهار يعنی فصل زايش و شيردهی دام‏ها ديده می‏شود.
عفونت باکتريايی اعضای خون‏ساز بدن، از جمله مغز استخوان، گره‏های لنفاوی، کبد و طحال را متأثر می‏سازد. بيماری در مردان 60 - 20 ساله شايع‏تر است. دوره نهفتگی بيماری ممکن است 60 - 50 روز يا حتی تا چندين ماه باشد. بيماری يک نوع حاد و يک نوع مزمن دارد.


وضعيت بيماری در جهان و ايران ‏
بيماری تب مالت اگرچه در سراسر جهان وجود دارد ولی اين بيماری بيشتر در کشورهايی ديده می‏شود که فاقد برنامه‏ای موثر برای کنترل اين بيماری در حيوانات هستند.
اين بيماری درايران نيز از ساليان پيش به صورت بومی وجود داشته است.
اين بيماری، در تمام نقاط کشور، پراکنده است ولی وفور آن در مناطق مختلف، يکسان نمی‏باشد، بطوری که در برخی از مناطق جنوب کشور، از کمترين ميزان و در اصفهان و استان مرکزی، براساس برخی از مطالعات، از بيشترين ميزان برخوردار بوده است.
اين بيماری در ايران برای اولين بار در سال 1311 بروسلاملی تنسيس توسط کارشناسان انستيتو پاستور ايران از کشت خون يک نفر بيمار مبتلا به تب مالت جدا شد و از آن سال به بعد پيشرفت‏های قابل ملاحظه‏ای در زمينه ساختن آنتی ژن‏های مختلف و انواع واکسن‏های بروسلوز دامی نيز بدست آمده است.



راه‏های سرايت بيماری به انسان
ميکروب بروسلا قادر است از راه‏های زير وارد بدن انسان شود:
1 - تماس مستقيم با بافت‏های حيوانی آلوده نظير خون، ادرار و...
2- مصرف شير خام و فرآورده‏های لبنی خصوصاً پنير تازه، خامه، سرشير و بستنی (بستنی مهم‏ترين فرآورده لبنی است که می‏تواند باعث بروز بيماری تب مالت شود.)
سرايت اين بيماری به انسان بيشتر در اثر مصرف شيرآلوده نجوشيده و فرآورده های آن است .


علائم بيماری در انسان
بيماری ممکن است تدريجی يا ناگهانی شروع شود و با يک يا چند مورد از علائم زير همراه باشد
01تب
2. لرز
3. ضعف
4. دردهای استخوانی و درد مفاصل
5. کاهش وزن
6. ضعف اعصاب ( افسردگی )
7. از کار افتادگی



علائم شايع در حيوان
سقط جنين— کاهش وزن— کاهش شير



روش‏های مختلف ورود ميکروب به بدن دام عبارتند از:
روش خوراکی: مصرف آب، علوفه و خوردن جفت و ترشحات رحمی آلوده.
پوست: ورود آلودگی به بدن از طريق زخم‏های موجود در پوست می‏باشد.



روش‏های انتقال بيماری در دام
‏ حيوانات مبتلا به بروسلوز در هنگام سقط جنين، عامل بيماری را به شدت از طريق ترشحات رحمی دفع می‏نمايند. همچنين باکتری عامل بيماری از طريق شير حيوانات مبتلا دفع می‏شود به گونه‏ای که بز آلوده در تمام مدت شيرداری، گوسفند آلوده معمولا در 2 ماهه اول و گاو مبتلا در تمام مدت شيرداری ، به صورت متناوب عامل بيماری را از طريق شير دفع می‏نمايند.


درمان بيماری تب مالت
درمان، شامل يک دوره استراحت در رختخواب و مصرف دارو است و معمولاً لازم نيست که بيمار از ديگران جدا شود. تمامی اعضای خانواده که ممکن است از همان محصول لبنی آلوده مصرف کرده باشند، بايد تحت معاينه و آزمايش قرار گيرند.



رعايت نکات زير در رژيم غذايی اين بيماران ضروری است :
ميزان پروتئين دريافتی بايد بالا باشد، تا تخريب پروتئين بدن جبران شود و همچنين وزن بدن در حد مطلوب حفظ گردد. که در اين خصوص ميزان نياز به پروتئين می‏تواند از 100 تا 150 گرم در روز متغير باشد.
شير پاستوريزه، عالی‏ترين نمونه از مايعات است که، انرژی، پروتئين، بعضی ويتامين‏ها و برخی مواد معدنی مانند پتاسيم و کلسيم را تأمين می‏کند.
مايعات بايد به مقدار زياد به بيمار داده شود، چرا که مقدار زيادی از آب بدن به صورت عرق دفع می‏گردد.



مهمترين راههای کنترل و پيشگيری :
- عدم مصرف شير خام و غير مطمئن
- عدم استفاده از پنير محلی ,خامه ,کره تهيه شده از خامه محلی
- عدم مصرف بستنی سنتی دست ساز
- عدم استفاده از سبزی های نشسته و ضد عفونی نشده
- واکسيناسيون مرتب دامها و از بين بردن دامهای آلوده به روش صحيح ( حذف دامهای آلوده )

مهم ترين راه پيشگيری از بيماری تب مالت از بين بردن عامل بيماری از طريق جوشاندن و يا پاستوريزه کردن شير و فرآورده های آن است ( در مصارف مقادير کم و و برای سالم سازی شير خام در منزل بايد شير را در حالت جوش حداقل به مدت يک دقيقه بهم زده و بعد بلافاصله با قرار دادن در آب سرد ، آن را خنک کرده ودر يخچال نگهداری نمود .
عدم تماس با ترشحات و بافتهای آلوده حيوانی مثل خون و ترشحات حاصل از سقط جنين دامها ،به خصوص در کسانی که با دام سر و کار دارند . مانند دامداران دامپزشکان کارگران کشتار گاه
همچنين با دادن اطلاعات وآگاهی کافی در مورد راههای انتقال و راههای پيشگيری از بيماری تب مالت به گروههای در معرض خطر ( کارگران کشتارگاهها ، دامپروران ، قصابها و ...) می توان از بروز بيماری در اين افراد جلوگيری نمود .
استفاده از وسايل حفاظتی از جمله ماسک ، دستکش ، و روپوش برای کسانی که با دام سر و کار دارند

آسان‏ترين راه برای پيشگيری از بيماری تب مالت، جوشانيدن شير به مدت 20 دقيقه و استفاده از دستکش هنگام تماس با احشام و دام‏ها است. مرکز تحقیقات بیماری عفونی دانشگاه علوم پزشکی گلستان