جهان نیازمند سیستم انرژی جدید
نیاز به منابع انرژی کم کربن و یا فاقد کربن قطعی‌ترین چشم اندازی است که می توان برای آینده بازار انرژی در نظر گرفت. در حال حاضر، حدود 80 درصد از انرژی جهان توسط سوخت‌های کربنی مانند زغال سنگ، نفت و گاز تامین می شود. این در شرایطی است که تا اواسط قرن حاضر نیازمند حرکت به سوی منابع انرژی فاقد کربن یا کم کربن خواهیم بود.

به گزارش گروه بین الملل زیست نیوز، نیاز به منابع انرژی کم کربن و یا فاقد کربن قطعی‌ترین چشم اندازی است که می توان برای آینده بازار انرژی در نظر گرفت. در حال حاضر، حدود 80 درصد از انرژی جهان توسط سوخت‌های کربنی مانند زغال سنگ، نفت و گاز تامین می شود. این در شرایطی است که تا اواسط قرن حاضر نیازمند حرکت به سوی منابع انرژی فاقد کربن یا کم کربن خواهیم بود. پرسش های بزرگ در این زمینه به چگونگی و زمان آغاز این حرکت باز می گردند.

در زمینه انرژی کم کربن سه گزینه را می توان در نظر گرفت؛ منابع انرژی تجدیدپذیر شامل باد، خورشید، زمین‌گرمایی، برق‌آبی و زیست‌توده؛ انرژی هسته‌ای؛ و جذب کربن و جداسازی که به معنای مصرف سوخت‌های فسیلی برای تولید انرژی، اما مهار دی اکسید کربن و ذخیره ایمن آن در زیر زمین است. سه دلیل قانع کننده برای جهان به منظور حرکت به سوی انرژی کم کربن وجود دارد. نخست، سطوح بالاتر دی اکسید کربن افزایش و تسریع روند اسیدی شدن آب اقیانوس‌ها را در پی دارد. ادامه روند فعلی بخش قابل توجهی از حیات دریایی را نابود کرده و به زنجیره مواد غذایی آسیب‌های شدیدی را وارد می کند.

دوم، دی اکسید کربن به طرز خطرناکی آب و هوایی جهان را تغییر می دهد، حتی اگر شرکت‌های بزرگ نفتی قصد داشته باشند خلاف آن را ثابت کنند.

سوم، جهان با روند افزایشی قیمت سوخت‌های فسیلی مواجه است. رشد اقتصادی کشورهای نوظهور به افزایش تقاضا منجر شده و روند کاهش منابع زغال سنگ، نفت و گاز را شاهد هستیم. اگرچه می توانیم به کشف و استخراج هرچه بیشتر سوخت‌های فسیلی اقدام کنیم، اما این مساله با هزینه‌های بالاتر و خطرات زیست محیطی بیشتر به واسطه نشت‌های صنعتی، مواد زائد و آسیب‌های دیگر همراه است.

اگرچه برخی از اقتصادهای مطرح حرکت به سوی انرژی کم کربن را در دستور کار خود قرار داده‌اند، اما اکثر کشورهای جهان فاصله بسیاری با آنها دارند. آمریکا یکی از کشورهای پیشرو در زمینه معرفی فناوری‌های انرژی کم کربن جدید محسوب می شود. آلمان و فرانسه دو قدرت اقتصادی اروپا نیز حرکت به سوی آینده کم کربن را در پیش گرفته‌اند.

بر همین اساس، آلمان انتقال به انرژی پایدار، برنامه‌ای جالب توجه در راستای تامین انرژی مورد نیاز این کشور از منابع انرژی تجدیدپذیر به ویژه انرژی خورشیدی و بادی را دنبال می کند. از سوی دیگر، فرانسه توجه ویژه‌ای به انرژی کم کربن هسته‌ای داشته و استفاده هرچه بیشتر از خودروهای الکتریکی را در دستور کار خود دارد.

پس از فاجعه نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما در مارس 2011، آلمان تعطیلی تمامی نیروگاه‌های هسته‌ای خود و انتقال کامل به راهبردی بر اساس بهره‌وری انرژی بیشتر و منابع انرژی تجدیدپذیر را مورد توجه قرار داده است. این در شرایطی است که نقشه راه روشنی برای چنین تحول عظیمی در بخش انرژی آلمان وجود نداشته و این کشور به طور قطع نیازمند تکیه بر شبکه برق سراسری اروپا و واردات برق خورشیدی از آفریقای شمالی و خاورمیانه خواهد بود.

از این رو، چشم انداز فرانسه و استفاده از انرژی هسته‌ای گزینه مقبول‌تری به نظر می رسد. بخش اعظم برق فرانسه توسط انرژی هسته‌ای تامین می شود و اگرچه اعتراضات و احساسات ضد هسته‌ای در اروپا بسیار قوی است، این منبع انرژی برای دهه‌های پیش رو همچنان از ارکان ترکیب انرژی جهانی محسوب می شود. بسیاری از کشورهای آسیا مانند چین، هند، کره جنوبی و ژاپن نیز از مصرف کنندگان بزرگ انرژی هسته‌ای هستند.

اما نکته کلیدی این است که آلمان و فرانسه و بسیاری از کشورهای اروپایی با ظرفیت‌های بالای انرژی‌های تجدیدپذیر این مساله را پذیرفته‌اند که جهان باید در مسیر کاهش استفاده از منابع انرژی فسیلی گام بردارد.

بر همین اساس، استفاده از منابع جایگزین حال چه رویکرد خورشیدی آلمان و چه رویکرد هسته‌ای فرانسه تا حدود زیادی مناسب هستند. مطالعات مختلف نشان داده‌اند که کاهش هرچه بیشتر کربن در اقتصاد جهانی تا اواسط قرن حاضر نیازمند اجرای تمامی گزینه‌های انرژی کم کربن - بهره‌وری بالاتر و منابع تجدیدپذیر - در مقیاس‌های عظیم است. کشورهای مختلف ممکن است رویکردهای متفاوتی را اتخاذ کنند، اما در مجموع باید سیستم انرژی جدیدی شامل منابع کم کربن، الکتریکی کردن خودروها و ساختمان و شهرهایی هوشمند و کارآمد از نظر مصرف انرژی شکل بگیرد.

پیشگامان این روند ممکن است هزینه‌های بالاتری را در زمان حال بپردازند، اما راهبردهای آنها در بلند مدت مزایای اقتصادی و زیست محیطی چشمگیری را در پی خواهد داشت. در حقیقت، با به کار گیری فناوری‌های پایدار، کشورهای جهان سیستم انرژی جدیدی را شکل می دهند که در آینده پشتیبان اقتصاد جهانی خواهد بود.