دستگاههای یخ ساز خانگی و صنعتی :

از زمانهای قدیم از یخ طبیعی و یخ برای نگهداری مواد طبیعی و سرد کردن نوشابه ها استفاده می شد . در ایران نیز تا زمانی که تهیه یخ مصنوعی متداول نشده بود از یخچالهای بزرگ سر باز و غیر بهداشتب استفاده می شد . به این ترتیب که در زمستان ها با ریختن آب روی سطح اولیه در محلی که در معرض وزش باد سرد قرار داشت قشری از یخ تشکیل می شده . ریختن آب را روی همان سطح ادامه می دادند تا قشر دیگری از یخ تشکیل شود و به ایت ترتيب قشر ضخیمی از یخ تولید می شد . بعد این یخ را شکسته و آنها را در انبارهای زیر پوشال، خاک اره یا کاه و گونی که در واقع نوعی از عایق ها بودند نگهداری و در تابستان به فروش می رساندند .

طرز کار :

گاز مبرد پس از خارج از کمپرسور وارد کندانسور هوایی اجباری شده و پس از دفع حرارت،ِ به صوت مایع از لوله های پایین کندانسور به حرکت در می آید . مایع پس از عبور از فیلتر و از دست دادن رطوبت احتمالی، از طریق مویین وارد تبخیر کننده (اواپراتور ) می شود . لوله های اواپراتور سر تا سر قالبهای یخ را پو شانده اند . مایع مبرد در اثر تبخیر در لوله های اواپراتور حرارت نهان خود را از محیط گرفته و باعث سرد شدن بیش از حد قالبها می گردد. پس از عمل سرد سازی، بخار از اواپراتور وارد مخزنی بنام اکومولاتور می شود تا احتمالا مایع موجود در آن گرفته شده و تنها بخار مبرد به طرف کمپرسور مکیده می شود و سیلک تبرید دوباره تکرار می گردد.
آب سرد بوسیله پمپ و افشانکها (water sprayer tube) به درون قالبهای وارونه پاشیده می شود و چون بدنه قالبها توسط اواپراتور بیش از حد سرد شده اند،ِ آب از سطح قالب شروع به یخ زدن می کند و تا زمانی که آب پاشیده می شود و قالبها پر نشده اند تا آخرین قطره موجود در قالب، تبدیل به یخ شده و یخهای قالبی مکعبی شکل درست می شوند .
پس از تشکیل یخ، بوسیله کنترل خودکاری دستگاه خاموش می شود و یک سیستم الکتریکی به کار می افتد و بوسیله یک هیتر برقی ( electric defroster ) تا اندازه ای سطح قالبها گرم می شوند تا قالبهای یخ خالی شوند و در ظرف مخصوص ( ice cube bin ) که در زیر قالبها با سطح شیبداری قرار دارد جمع و برای استفاده در دسترس قرار می گیرند.