گام جدید دانشمندان در درمان ناباروری با اولین نقشه مسیر رشد سلول‌های زایای انسان

[سونای]

دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس موفق به شناسایی مسیری شدند که در آن سلول‌های بنیادی به سلول تخمک تبدیل می‌شوند. علل ناباروری که حدود 10 درصد از زوجها را تحت تاثیر خود قرار داده‌اند، اغلب ناشناخته هستند؛ اما در برخی موارد ممکن است از عدم توانایی بدن در تولید گامت‌ها یا همان سلول‌های جنسی قابل دوام نشات گرفته باشند.
پژوهش جدید این محققان در پرورش این سلولهای زایا می‌تواند به دانشمندان در یادگیری چگونگی تولید آنها در آزمایشگاه کمک کند.
اگرچه سن تولیدمثل انسان بین 15 تا 45 سالگی است، سلول‌های پیش‌ساز که سلول‌های اسپرم و تخمک انسان را می‌سازند، بسیار قبل‌تر و در زمانی که تخمک بارور شده به شکل یک توپ کوچک سلولی در رحم مادر ایجاد می‌شود، شکل می‌گیرد.
این توپ سلولی حاوی سلولهای بنیادی شبه جنینی بوده که قابل برنامه‌ریزی برای تبدیل به هر نوع سلول در بدن هستند و محققان امیدوارند بتوانند از آنها برای درمان بیماری‌های مختلف مانند ناباروری استفاده کنند.
این در حالیست که به دلیل حساسیت کار با بافت انسان، اطلاعات کمی در مورد مراحل ابتدایی رشد گامت‌های انسانی در دست بوده و بیشتر کارها در این حوزه شامل انجام آزمایشات بر روی موشها بوده است.
محققان در پژوهشی که در مجله Nature Cell Biology منتشر شده، به پیگیری مرحله رشد سلول‌های زایای اولیه در جنین‌های انسانی بین شش تا 20 هفته پرداخته و زمان خاموش یا روشن شدن ژنها را بررسی کردند.
دی‌ان ای درون این سلولهای زایا با خود تغییرات فراژنتیکی را حمل می‌کنند که بر خود توالی دی‌ان‌ای تاثیر نداشته اما بر شیوه ابراز ژن اثرگذار هستند. این تغییرات ممکن است در زمان زندگی والدین جمع شده باشد و در مرحله جنینی باید حذف شوند.
محققان توانستند دو رویداد اصلی که این تغییرات را حذف یا مجددا برنامه‌ریزی کرده، شناسایی کنند. بیشتر این برنامه‌ریزی مجدد پیش از شش هفتگی رخ داده اما محققان توانستند یک رویداد دیگر را شناسایی کنند که این برنامه‌ریزی مجدد را پس از شش هفته تکمیل می‌کند.
همچنین آنها دریافتند که سلولهای زایای شش هفته‌ای تولید شده در آزمایشگاه با یک سلول زایای انسانی مطابقت نداشته و یک مانع در پرورش این سلولها در آزمایشگاه وجود دارد که دانشمندان قادر به درک آن نیستند. محققان در گام بعدی خود قصد دارند این مشکل را ریشه‌یابی کنند.
منبع: ایسنا