بازار قیصریه






بازار قیصریه
بازار
راستهٔ بازار قیصریه ورودی بازار قدیمی اصفهان در شمال میدان نقش جهان است که در دوران صفویان ساخته شده است.
علاوه بر بازار قیصریه و بازارهای منشعب از آن بازارهای دیگری هم در اصفهان وجود داشته‌اند که معروف‌ترین آنها «بازار شاهی» یا «بازارچه بلند» است که در سال ۱۱۱۸ هجری برابر با ۱۷۰۶ میلادی به همراه «مدرسه و سرای فتحیه» در زمان شاه سلطان حسین آخرین حکمران صفویه ساخته شد.

ذکر منبع الزامی است(ایران آرشیتکت)

در بازارهای بزرگ شرقی به راسته ای که در دو سوی آن حجره و مغازه باشد و دو در ، در آغاز و پایان راسته قرار گرفته باشد ، قیصریه می گویند که
به معنی سرای دراز است که از کلمه لاتینی “کایسارئا” به معنیبازار شاهی مشتق شده است. در بعضی از منابع اشاره شده که واژه قیصریه با کلمه “قیصر” یا “سزار” مربوط بوده است. واژه ی قیصریه مونث قیصری که خود منصوب به قیصر (شاهی و سلطنتی) است . واژه ی قیصر از زبان آرامی وارد عربی شده و لقب امپراطوران روم بوده است. صنعتگران و پیشه وران ظریف کارمانند زرگران ، گوهریان، سوزن دوزان و بزازان در آنجا به کار می پرداختند. قیصریهها در داشته و محیط خلوت آن اجازه می داده است که کارهای هنری در آن انجام گیرد.
واژه قیصریه در ایران به فضایی قیصریه گفته می شد که از لحاظ خصوصیات معماری به یک راسته فرعی، دالان یا تیمچه و در موارد معدودی به یک سرا شبیهبود، اما از لحاظ کارکردی غالبا به عرضه کالاهای لوکس و گرانبها، به ویژه انواعمنسوجات عالی اختصاص داشت، به همین سبب فضای قیصریه ها یک یا چند در ورودی داشت، کهدر هنگام شب آن را می بستند. در اصفهان نمونه هایی از این نوع قیصریه ها وجودداشت.
به طور کلی قیصریه به بازارهایی گفته می شد که عمدتا به دستور پادشاهان و یا حکام وقت با طراحی و برنامه ریزی قبلی و تا حدودی با توجه به نیازهای اقتصادی شهر و ارتباطش با حوزه ی نفوذ آن ساخنه می شد.این بخش مسقف نسبت به سایر قسمت های بازار از نظر معماری و تزیینات زیباتر و دلبازتر بوده و در آن کالاهای گران بها از جمله فرش یا طلا و جواهرات فروخته می شده است.
در بعضی از بازارهای عثمانی در شهرهای تاریخی ترکیه امروز، و نیز در سوریهو الجزایر، فضایی به نام “بدستان” وجود داشت که برخی محققان اظهار داشتند که نام آناز واژه بده بستان فارسی گرفته شده است. کارکرد بدستان کاملا مشابه کارکرد قیصریهبود و به عرضه کالاهای گرانبها و به خصوص منسوجات نفیس اختصاصداشت.قیصریه قزوین، قیصریه ابراهیم خان در کرمان، بازارچه بلند در اصفهان، قیصریه اصفهان ، قیصریه لارو قیصریه وکیل شیراز از زیباترین قیصریه ها هستند.