Hiv پروتئاز

[Admin]

ویروس HIV برای عفونت سلولها به دو نوع پروتئین به نام های پروتئین های ساختاری که محصول ژن Gag هستند و پروتئینهای کاتالیتیکی که محصول ژنPol هستند، نیاز دارد.ژنوم ویروسی به علت غنی بودن از لحاظ ژنی، برای بهبود همانند سازی نیاز به تکامل بخشیدن به سیستمهای رونویسی و ترجمه دارند. از اینرو محصولات هر دو ژنهای Gag و Pol به صورت پلی پروتئین بیوسنتز و توسط یک پروتئاز به واحد های عملگر جدا و تقسیم میگردد.

پروتئینی که این عمل را تسریع می کند پروتئاز HIV نام دارد که خود محصول ژن Pol است. این پروتئاز از لحاظ ساختاری شباهت زیادی به آنزیم پپسین و دیگر آسپارتیک پروتئازها دارد.

وجود دو اسید امینه آسپارتیک نزدیک به هم در جایگاه فعال ویژگی تمام این پروتئاز ها است. این دو اسید امینه که pK بسیار متفاوت (pK یکی بیشتر و pK دیگری کمتر) نسبت بهpK معمولی آسپارتیک اسید، دارند در واکنش های اسید و باز عمومی برای هیدولیز پیوند های پپتیدی شرکت می کنند. این پروتئاز از این لحاظ با پپسین متفاوت است که جایگاه فعال در بین دو زیر واحد یکسان پروتئاز قرار دارد اما جایگاه فعال در پپسین بین دو دومن (یا لوب) یک زنجیره ی پلی پپتیدی قرار دارد

مکانیسم هیدرولیز پپتیدها توسط آسپارتیک پروتئازها
یکی از Asp های پروتونه شده، پروتون خود را به اکسیژن گروه کربنیل می دهد در همین حال Asp دیگر یک پروتون از آب گرفته و تولید نوکلئوفیل هیدروکسیل میکند، OH به کربن کربونیل حمله کرده ویک حدواسط چهار وجهی را تولید میکند. در این وضعیت نیتروژن پیوند یک پروتون ازAsp پروتونه میگیرد و انتهای آمینه پلی پپتید رها می گردد، Aspدیگر از یکی از OH پروتون گرفته و تولید گروه کربوکسیل را کاتالیز می کند. این آنزیم از لحاظ ویژگی شکست پیوند در سلول ها بی همتا است.زیرا پیوند پپتیدی بین Phe یا Tyr و Pro را به طور اختصاصی می شکنند.از اینرو تلاش هایی برای تولید داروهای مهار کننده ی آن انجام گرفته است این مهارکنندها ساختاری شبیه به الیگوپپتیدها دارند. با این حال به دلیل تغییرات مکرر پروتئاز در طی نسلهای ویروسی و وجود اثرات جانبی استفاده از این دارو ها دارای محدودیت هایی است. از جمله ی این دارو ها Ritonavir ،Indinavirو Saquinavir را می توان نام برد. ‏

منبع: ویکیپدیا