عروسك هاي رقصان

[آرما]

عروسک های لرزان:

اركيده ها با داشتن حدود ۲۵ هزار گونه گياهي بزرگترين خانواده گياهان روي زمين را تشكيل مي دهند. در اين خانواده بزرگ هر ماه يك گونه جديد شناسيي و به جمعيت آن افزوده مي شود. اركيده ها در آب و هوي مختلفي قادر به رشدند و از توندرا تا جنگل هي مناطق حاره زيستگاه آنها محسوب مي شود. تنها در بيابان های سوزان و قطب هي يخ زده نمي توان از آنها سراغ گرفت. به همين دليل انتظار مي رود كه اركيده ها به عنوان گل های آپارتماني بسيار انتخاب می شوند. اما حقيقت چيز ديگري است. تا همين اواخر پرورش اركيده در خانه بسيار مشكل بود. ريشه گونه های مناطق معتدل بايد در خاكي باشد كه قارچ هاي مفيد در آن حضور داشته باشند تا بتواند مواد غذايي را جذب كند و در اختيار ريشه گياه قرار دهد. اركيده هاي مناطق گرمسيري به صورت درخت رشد مي كنند تا از رطوبت هوي ارتفاع بالاتر بهره گيرند و ريشه هايشان از هوموس خاك زير درختان استفاده كنند.
در اين بين اين اركيده هاي مناطق گرمسيري هستند كه مي توان آنها را در اتاق پذيرايي به گل نشاند، البته به شرطي كه رطوبت بالا را بريشان مهيا كنيم. خوشبختانه امروزه گونه هاي هيبريد زيادي قابل عرضه به دوستداران گل و گياه توليد شده اند كه مي توانند خشكي داخل اتاق را تحمل كنند. بعضي از انواع گل هاي اركيده كه به صورت دسته گلي زيبا درست شده باشند، از مناسب ترين هديه ها در دنياي گل ها است. قطعا كساني كه هديه اي اينچنين زيبا دريافت مي كنند، فورا زيبايي آن را مي ستايند اما نكته جالب تر اين است كه اگر در كنار تحسين رسيدگي مناسب هم به گل ها هديه كنيم تا ماه ها با گل هيشان به زيبايي دعوتمان خواهند كرد. مدت دوام گل ها به چند عامل بستگي دارد. يكي نوع اركيده مثلا اركيده هاي فالائنوپسيس ماه ها گل مي دهند، ديگر اينكه غنچه چقدر سن دارد و نيز نگهداري مناسب از گياه. اركيده ها هواي خنك را دوست دارند و از تابش مستقيم نور خورشيد آزرده مي شوند. بايد هفته اي يك بار آب بخورند و جمع شدن آب در گلدان برايشان مشكل يجاد مي كند. درست وقتي كه گل دهي اركيده متوقف مي شود، زماني است كه شما بر سر دوراهي تصميم گيريا يستاده يد و تصميمي كه مي گيريد، سرنوشت گياه را مشخص مي كند. يا آنها را در فراموشي رها مي كنيد تا بميرند و در خاك بپوسند و يا با فراهم كردن شريطي بعد از يك دوره استراحت اركيده را به گل دادن مجدد تشويق مي كنيد. اگر به تصميم دوام رسيده يد كه اميدوارم همينطور هم باشد، عواملي كه بيد در نظر بگيريد تا گياه دوباره گل هي زيبايش را به ما نشان دهد عبارتند از: آب، نور و دما. آب راحت ترين عاملي است كه مي توان كنترل كرد. اركيده ها به آبي كه هفته ي يك بار به آنها مي دهيد و درجه حرارت آن با درجه حرارت هواي اتاق برابر است، قانع اند. آنها در طول دوران رشد هفته ي يك بار به محلول رقيق غذايي به نسبت يك چهارم تا نصف قاشق چايخوري از كودهي مخصوص اركيده در سه ليتر آب نياز دارند. گل هاي اركيده هواي نمناك را خيلي دوست دارند. براي تامين رطوبت موردنيازشان آنها را در ظرف هايي كه با شن و ماسه يا سنگ ريزه پر شده است قرار دهيد تا جلوي هدررفت آب را بگيريد. نيازهاي نوري بسته به واريته متفاوت است، البته اكثر اركيده هيي كه در اتاق نگهداري مي شوند تابش مستقيم نور خورشيد را دوست ندارند. آنها را در جايي بگذاريد كه فقط روشنايي نور به آنها برسد و همواره به رنگ برگ ها توجه داشته باشيد. راستي مي دانستيد گياهان با برگ هايشان با ما حرف مي زنند گياهان نيازهايشان را به وسيله تغييرات در برگ به ما منتقل مي كنند. اگر برگ ها به زردي بگريد و شما بيش از حد به گياه آب نداده باشيد يعني گياه نور زيادي دريافت مي كند و اگر برگ ها سبز تيره شوند يعني دلشان بري خورشيد و نور آن تنگ شده پس بايد آنها را نزديك پنجره ببريم. نيازهاي دمايي نيز متفاوت است اما طيف عمومي همان متوسط دماي داخل ساختمان است، با ۱ تا ۱۵ درجه تفاوت بين دماي شبانگاهان و سپيده دمان. بدون وجود ين اختلاف دما اكثر اركيده ها گل نمي دهند. و اما چند گونه اركيده در زير معرفي مي شوند تا همدم سبز ما باشند در خانه هايمان.
اركيده كاتليا Cattleya intermedia
گل هاي زيبي اين گونه اولين بار در سال ۱۸۲۴ در اروپا مورد توجه عاشقان گل و گياه قرار گرفت.
امروزه هيبريدهاي زيبايي از اين اركيده ها وجود دارند كه به خوبي مي توانند در اتاق زندگي كنند. اركيده هاي اين جنس بعد از دوران گل دهي نياز به يك دوره استراحت دارند كه در آن آب كافي را بري جلوگيري از خشك شدن به دست بياورند. اگر اركيده هاي كاتليا در خانه داريد، علاوه بر چشم هيتان بايد از حس بويايي تان هم استفاده كنيد تا لذت تان كامل شود. بعضي از گونه هاي كاتليا علاوه بر ظاهري چشم نواز عطري شامه نواز هم دارند.

اركيده فالائنوپسيس spp.Phalaenopsis
اركيده هاي پروانه اي اين نامي است كه در بعضي منابع فارسي به آن مي دهند. اين گل ها از انواع اركيده هايي هستند كه پرورش آنها راحت است. اينها بسترهاي سنگي را بري رشد و زندگي ترجيح مي دهند.ا ين اركيده ها شامل حدود ۴۰۰ گونه هستند كه در جنوب شرق آسيا جايي كه گرم و مرطوب است به صورت درخت زندگي مي كنند. علاوه بر آن گونه هااي فالائنوپسيس از بهترين گونه ها بري نگهداري در آپارتمان هستند. اين گونه گل هاي زياد و بري يك دوره طولاني دارند. مناسب ترين زمان بري خريد ين گونه زماني است كه ساقه گل دهنده و تعداد كمي گل داشته باشد. با نگهداري مناسب، ساقه گل دهنده به رشد خود ادامه داده و گل هاي جديد توليد خواهد كرد و اين در حالي است كه گل هاي قبلي نيز همچنان شاداب روي ساقه باقي خواهند ماند و شايد تا يك ماه هم تازه بمانند. چند روز اول پس از خريد، دوران بحراني در زندگي فالائنوپسيس است. گاهي بزرگترين جوانه هاي گل به فاصله چند روز پس از خريدن گياه مي افتند. براي ا ين اتفاق دو دليل وجود دارد: يا اينكه گياه سردش شده و يا تحت تاثير گاز اتيلن قرار گرفته است. گاز اتيلن كه توسط ميوه هاي رسيده نيز توليد مي شود باعث ريزش جوانه ها مي شود. درا ين موارد بايد گل را از نزديك منابع توليد گاز اتيلن دور نگاه داشت و در مورد اول هم بايد از گياه در برابر سرما محافظت كرد. براي اين منظور بايد گياه را چند روز اول در هوايي مانند روزهاي قبل و در همان دما نگاه داشت تا به مرور به دماي اتاق عادت كند.
اركيده انسيديومspp.Oncidium
عروسك هاي رقصاني كه در جنگل هاي آمريكي جنوبي زندگي مي كنند. گل هاي اين اركيده ها با كوچك ترين نسيمي به حركت درمي يند و به آن مي ماند كه روي شاخه ها مي رقصند. صحنه ورود زنبورهاي Centris كه با تدبير و حساب شده و البته با برخورد به داخل گل هاي اين اركيده ها صورت مي گيرد دانشمندان را شگفت زده مي كند. اين زنبورها در جنگل از قلمرو خود در برابر ديگر همنوعانشان دفاع مي كنند. ظاهرا آنها تصور مي كنند اين نوع اركيده ها هم يكي از زنبورهاي هم نوع خودشان هستند. وقتي در اين تقابل زنبور با گل برخورد مي كند گرده ها به بدنش مي چسبند و در برخورد با گل ديگر سبب گرده افشاني مي شوند.ا ين موضوع نشان مي دهد راز شباهت اين اركيده ها به زنبورهاي Centris بقاي نسل گل ها است. اين راه يك وسيله مطمئن براي ادامه نسل اركيده ها است كه اينچنين به وسيله زنبورها لقاح مي يابند. البته ا ين تنها يكي از ترفندهاي جالب اركيده ها براي اطمينان از گرده افشاني موفق و ادامه نسل است.
حدود ۸۰۰ گونه از اين گل ها در مناطق مختلفي زندگي مي كنند. از فلوريدا گرفته تا منطقه آمازون و كشور آرژانتين. براي نگهداري اين عروسك هاي زيبا دماي اتاق بايد خنك باشد، حدود ۱۵ درجه سانتيگراد.ا ين گونه رطوبت بالايي را مي پسندد، نياز آبي اين گياه هم تنها در حدي است كه دمبرگ حبابي شكل آنها چروكيده نشود.
اركيده پافيوپديوم Paphiopedium callosum
اين اركيده ها را بانوي خرامان مي گويند. اين گونه ها با تركيب رنگ بسيار زيبا و متنوع در ميان ديگر اركيده ها خودنمايي مي كنند كه با توجه به رنگ برگ هايشان به دو گروه تقسيم مي شوند. يك گروه با برگ هاي لكه لكه اي كه در تابستان گل مي دهند و اركيده هاي با رنگ سبز يكنواخت كه هواي خنك تر را ترجيح مي دهند و غالبا در زمستان گل مي دهند. حدود ۶۰ گونه از اين اركيده ها كه بومي جنوب شرق آسيا هستند، شناخته شده است. اين اركيده ها در زمستان بايد در معرض نور خورشيد باشند و در تابستان ها نيز پنجره هاي رو به شمال را ترجيح مي دهند. گونه هاي گرمادوست به خوبي در دماي اتاق و حتي در رطوبتي بالاتر از متوسط به خوبي رشد مي كنند. نياز دمايي اركيده هاي خرامان بسته به نوع برگ و گل آنها تفاوت دارد. گياهاني كه برگ هاي لكه لكه ي دارند سرما را بسيار زياد تحمل مي كنند، حال آنكه گياهاني كه در هر ساقه بيش از يك گل دارند گرما را دوست دارند.
اركيده سيمبيديوم spp.Cymbidium
اينها اركيده هايي هستند كه در بيرون از ساختمان قادر به رشدند. آنها در نور كافي تابستان به بهترين نحو گل هاي خود را آشكار مي كنند، همينطور در اويل پاييز قبل از ينكه برگ ها به زردي بگريند.
اين نوع اركيده نيز مانند سير خويشاوندانش هنگامي كه غنچه هايش باز مي شود، بايد از تابش قوي خورشيد در امان باشد. اركيده هاي سيمبيديوم اولين اركيده هايي بودند كه به عنوان گياهان آپارتماني به فروش رسيدند. اين اركيده ها به صورت گل هاي شاخه بريدني عرضه مي شوند كه در ابتدا اندازه گل ها بسيار بزرگ بوده است. امروزه رقم هاي جديدي به نام mini cymbidium يا midi cymbidium توليد شده اند كه گل هاي كوچك تر و مناسب تري براي داخل آپارتمان توليد مي كنند. اين گياهان دو تا سه ماه در سال گل مي دهند. نگهداري اين اركيده ها در خانه خيلي راحت است و در مقابل رفتار بد انسان، تحمل بالايي دارند.
گونه هايي از اركيده كه درا ين مقاله از آنها نام برديم تنها نمونه كوچكي از انواع گياهاني است كه مي توانند زيبايي بخش خانه هاي ما باشند. هر چند زندگي امروزه ما را مجبور كرده باشد از طبيعت دور شويم و در آپارتمان كوچك و بدون باغچه زندگي كنيم. اما همين كه ما گلدان هاي گل و گياه سبز را به داخل خانه مان مي آوريم نشان مي دهد هنوز به گياهان وابسته يم با اين كار ثابت مي كنيم زندگي بدون سبزي گياهان طراوت و شادابي لازم را ندارد. آنها به ياد ما مي آورند كه هنوز زيبايي، زيبا است
منبع :روزنامه شرق