اصطلاحات تركي

[پیمان هادی فرکوش]

بخش اول:

<<اصطلاحات اقلیمی و آب و هوایی>>

آق یئل( بادسفید) بادی است که از سمت غرب آذربایجان میوزد و خاصیت آن باعث زود رسیدن محصول میشود.

مه یئل:باد مه از شرق وشمال آذربایجان می آید که بادی است مفید ومرطوب.

دومان یئل: همان چن است که بصورت توده های متراکم ابرهای سفید در بالای کوهستان پیدا میشود و علامت بارندگی برف در زمستان و باران سرد در پاییز و بهار است.

بورروغان:گردباد و طوفان که به آن تنوره هم میگویند.

سازاخ:نسیم سردی که از کوهستان به جلگه می وزد.

آیاز:آسمان بدون ابر و شفا ف و شبهای پر ستاره در زمستان را گویند. با پیداشدن این هوا در زمستان سرما بیداد میکند و بدنبال آن برف شروع به باریدن میکند.

اولکر:ستاره ثریا یا خوشه پروین که در میان مردم به اولکر مشهور است.

دولی:تگرگ و دانه های یخ که از آسمان میبارد.

شهله ماخ: رطوبت و نم نم باریدن را گویند بی آنکه بارندگی شدید باشد در چند دقیقه همه جا را خیس میکند مانندشبنمی سیل آساست که روی زمین مینشیند.

قیروو:شبنم یخ بسته در روی زمین- شاخه های درختان و مزارع.

خشه نم:وقتی در پاییز و بهار باران ببارد وزمین خیس شود به اندازه ای که خیش گاوآهن در رطوبت فرورود گویند باران خشه نم باریده است.

قوراخلیق:خشکسالی راگویند.

چن: مه غلیظ- چنلی: مه آلود-ابر مه آلود.

چووغون:طوفان کوچک- کولاک- بوران.

چیسگین:ریز یاغیشلی: ریزش باران ریز در مه غلیظ.

قره یئل( باد سیاه) که از شمال شرقی می وزد و وزش این باد حالت سوزندگی دارد و با وزشش محصول را میخشکاند.

[h.khakpour]

خیلی ممنون که اصطلاحات رو می گذارید واقعا مفید هستند.
من سالها بود که مه غلیظ رو فکر میکردم چم هست نه چن.

[پیمان هادی فرکوش]

ممنون از لطف شما
ما هم ميگيم چم ولي صحيحش چن است .
اگر شما مترجم گوگل كلمه مه آلود رو ترجمشو به آذربايجان ببينيد نوشته چنلي.
ياشاسين

[پیمان هادی فرکوش]

<< اصطلاحات جغرافیایی>>

گونی:آفتابگیر-در زبان ترکی گونی به معنای آفتابگیر و جبهه رو به خورشید کوهستان را گویند که در معرض تابش نور آفتاب باشد.


گوزی:محلی که آفتابگیر نباشد.


یوقوش(یوخوش):گردنه- سربالایی- فراز به معنای گردنه کوچک و سربالایی کوهستانی است.


کوفشن (کفشن):مزرعه کوچک پاره زمینهای پیرامون روستا که زیر کشت باشد.


کهل (کوفول): طویله – آغل –محل نگهداری دامها و چهارپایان را گویند که در داخل تپه ها و کوهها توسط مردم کنده شده یا بطور طبیعی بشکل غار بوجود آمده باشد.

[homeyra]

سلام
توی این تاپیک اون اصطلاحاتی که توی صحبت روزمره استفاده میشه رو هم میگید؟ من خیلی دوس دارم اونارو یاد بگیرم

[پیمان هادی فرکوش]

سلام
توی این تاپیک اون اصطلاحاتی که توی صحبت روزمره استفاده میشه رو هم میگید؟ من خیلی دوس دارم اونارو یاد بگیرم

سلام
چشم حتما يك موضوع جداگانه با عنوان اصطلاحات روزمره در تركي ايجاد ميكنم.

ياشاسينhomeyra

[پیمان هادی فرکوش]

<< اصطلاحات مرتع و زمین کشاورزی>>

چول:صحرا-بیابان-زمین بایر که زیرکشت نرفته باشد.

زمی:مزرعه زیر کشت غلات و علوفه.

هامار:منطقه هموار و زمین صاف و مسطح قابل کشت.

آرخاج:مکانی در پناه کوه و تپه که گوسفندان را برای استراحت می خوابانند.

دمه(قوزولوق) محل نگهداری بره های تازه به دنیا آمده.

گدیح- گدیه:گدوک-گردنه.

قایا- قیه:صخره و تخته سنگ بزرگ.

چانقیل:قوم – سنگریزه – شن.

[پیمان هادی فرکوش]

<<اصطلاحات واحدهای وزن(آغیرلیق اولچولری) >>


مثقال: مقدار آن دو برابر وزن سکه های یک ریالی ناصرالدین شاهی یا برابر با پنج گرم است. وزن کمتر از مثقال یک نخود است هر

24نخود یک مثقال است.

پونزا(پونزه): پنجه یک شانزدهم یک من هزار مثقال یعنی 5/62مثقال یا 5/12گرم.


چرک(چارک): یک چهارم یک من هزار مثقال یعنی 500 مثقال یا دو کیلو و نیم یا2500 گرم.


باتمان(من): یک من برابر هزار مثقال یا پنج کیلو گرم.(در میاب ده کیلو یک من است)


پوط:لغت روسی است که در زبان تکی و در مناطق روستایی آذربایجان رایج شده است. این مقدار وزن برابر است با 380/16


کیلوگرم. وزن پوط بیشتر در میان خریداران پشم یا روغن و گندم متداول بوده است.


گیروانکا: مانند پوط لغت روسی است مقدارآن برابر است با88مثقال یا200 گرم.


یوک(بار): حداکثر وزنی است که یک چهارپای باربر(اسب-الاغ یا قاطر) بتواند آن را بدون خسته شدن به میزان یک منزل کوهستانی


حمل کند.مقدارتقریبی آن برابر است با 75 کیلوگرم یا 15 من تبریز.


خلور( خروار): در دادو ستدهای بزرگ میان عمده فروشان و سوداگران رسم این است که اجناس سنگین مانند پشم و گندم


وسیب زمینی-آردوغیره را با وزن خروار خرید و فروش میکنند. هر خرواربرابر است با یکصد من 5 کیلوگرم تبریز.

[پیمان هادی فرکوش]

<<اصطلاحات زراعت و معیارهای مختلف وزن وحجم>>


جوت(جفت)قدرت کارایی یک گاو را که برای امور زراعتی مورد استفاده قرار میگیرد به دو واحدبرابر تقسیم میکنندکه هر قسمت را یک جفت یا جوت میگویند.

اوکوز(گاو)یک راس گاو نر قدرتمند که به کار کشت آید.یاریم اوکوز+بیر اوکوز+ایکی اوکوز=نیم گاو+یک گاو+ دوگاو.

باتمان: مقدار زمینی است که قدرت بار آوردن و کاشت یک من تبریز(5کیلو)بذر وتخم را داشته باشد.

دابباخ(تب فکی) ويروس بیماری در سم و پای دامها و زبان و دهان آنها که تولید زخم میکند.

[پیمان هادی فرکوش]

<<اصطلاحات قالیبافی و صنایع دستی>>


یوماق:گلوله نخ و پشم الوان

یون:پشم گوسفند

شیش: سیخ نوک کج

پیچاق:کارد

گوزم: پشم بهاره بسیار لطیف(پشم بره)

قزیل: پشم بز

پیتراق:غوزه خار چسبیده به پشم گوسفندان

تیفتک: کرک بسیار لطیف بز