رفتارهای دراماتیک نوزاد ستاره

[مسافر007]

منجمان با استفاده از چشمان مجهز به اشعه ایکس سه تلسکوپ فضایی، موفق به رصد رفتارهای دراماتیک یک نوزاد ستاره خورشیدمانند شدند.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، آن‌‌ها این موفقیت را به هنگام انتشار فوران‌های ماندگار و پرقدرت این ستاره پرسرعت صورت دادند.

ستاره نوزاد که V1647 Orionis نام دارد، در واقع به عنوان یک پروتوستار شناخته شده و از ابرهای متشکل از گاز و غبار اطراف به وجود آمده است.

ستاره جدید در یک هزار و 300 سال نوری از زمین و در McNeil's Nebula (کانون شلوغ شکل‌گیری ستارگان در مجمع‌الکواکب اوریون) واقع شده است.

ستاره V1647 هر روز یک دور (حدود 30 بار سریع‌تر از خورشید) به دور خود می‌چرخد و دارای دو نقطه فعال انتشار دهنده پرتو ایکس است.

این پروتوستار منجمان را فریب داد زیرا در سال 2004 فوران کرد و به مدت دو سال McNeil's Nebula را روشن نگه داشت اما اوایل سال 2006 فروکش کرد. این نوزاد ستاره‌یی در سال 2008 بار دیگر فعال شد و از آن زمان تاکنون درخشان مانده است.

در مطالعه جدید، ستاره‌شناسان منبع انتشارات با انرژی بالای آن را توسط سه تلسکوپ رصدخانه پرتو ایکس چاندرای ناسا، ماهواره ژاپنی سوزاکو و همچنین XMM-Newton متعلق به آژانس فضایی اروپا شکار کردند.

آن‌هااز انحناهای نوری پرتو ایکس ستاره برای تعیین چرخش آن بهره بردند. این امر V1647 را به یکی از جوان‌ترین ستاره‌هایی بدل کرده که چرخش آن از این طریق محاسبه شده است. دانشمندان این ستاره را یک پروتوستار می‌دانند که هنوز در فرایند شکل‌گیری است.

به گفته کنجی هاماگوچی از مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا، تحقیقات صورت گرفته با استفاده از مادون قرمز حاکی از آن است که بیش از یک میلیون سال از عمر این پروتوستار نمی‌گذرد و شاید جوان‌تر هم باشد.

گفته می‌شود V1647 توسط گاز ناشی از دیسک اطراف سوخت‌رسانی می‌شود و قادر است تا میلیون‌ها سال به همین طریق به رشد خود ادامه دهد. این امر قبل از توانایی آن در تولید انرژی خود از طریق همجوشی هیدورژن و هلیم در هسته‌اش روی می‌دهد. خورشید و سایر ستاره‌های بالغ از این روند برای تامین انرژی‌شان استفاده می‌کنند.

هاماگوچی و همکارانش همچنین دو ناحیه ستاره نوزاد را که انتشاردهنده پرتو ایکس بوده و هزاران بار داغ‌تر از سایر نقاط آن هستند، مطالعه کردند. این نقاط دینامیک در طرفین مقابل ستاره قرار دارند و نقطه جنوبی پنج برابر درخشان‌تر از دیگری است.

در طول انتشارات وسیع ستاره، آن‌‌ها دریافتند که این شی کیهانی جرم به دست می‌آورد، پلاسما و اشعه ایکس خارج می‌کند و همچنین افزایش متناوب دما را نشان می‌دهد.

دانشمندان بر این باورند که فعالیت مغناطیسی موجود بر روی سطح ستاره‌یی یا در اطراف آن منجر به ایجاد پلاسماای فوق داغ می‌شود.این رفتار با تغییر، شکستن و اتصال دوباره میدان‌های مغناطیسی که ستاره و دیسک را به هم متصل می‌کنند، (اما با سرعت‌های چرخشی متقاوت) ادامه یابد. فعالیت مغناطیسی بر روی سطح ستاره‌یی همچنین می‌تواند از به‌هم‌پیوستگی مواد موجود بر روی آن ناشی شود.

انتشارات اشعه ایکس مشاهده شده به هنگام چرخش ستاره نشان‌ می‌دهد که این شی بدون تبدیل خود به قطعات کوچک‌تر، می‌تواند با سرعت هر چه تمام‌تر بچرخد.

با این حال بر خلاف رفتار خشن ستاره و دیسک مشاهده شده، V1647 از سال 2004 در وضعیت نسبتاً ثابتی بوده است.

تحقیقات و مشاهدات انجام شده توسط ماهواره‌های پرتو ایکس چندگانه دیدگاه‌های بهتری را در خصوص رویدادهای ا درونی دیسک‌های پوشیده از غبار ستاره‌های جوان در اختیار می‌گذارد.

جزئیات این تحقیق در مجله Astrophysical Journal انتشار یافت.


ایسنا