تنبلی تخمدان

[yas-90]

سندرم تخمدان پلی کیستیک که در برخی موارد از آن به عنوان کم کاری تخمدان یاد می شود از بیماری های شایع در زنان است و به دلیل عوارضی که می تواند داشته باشد، بسیار مهم است.
این سندرم اغلب با وجود سابقه در بستگان (خواهر، مادر، عمه، خاله و...) اتفاق می افتد و در واقع مجموعه ای از علائم است که می تواند در یک نفر همه این علائم باشد یا تنها برخی از آنها خود را نشان دهد. مهم ترین علامت این سندرم، تخمک گذاری های کم و نامنظم ، عدم تخمک گذاری به مدت طولانی و حتی طی ماه هاست که این مشکل خود را به صورت پریودهای دیر به دیر و گاهی هر چند ماه یک بار نشان می دهد. اصولا قاعدگی طبیعی هر ۲۸ تا ۳۰ روز یک بار است و این فاصله می تواند از هر ۲۱ روز تا ۳۵ روز یک بار هم باشد. اما اگر طولانی تر از این زمان باشد یعنی از شروع یک قاعدگی تا شروع بعدی بیش از ۳۵ روز طول بکشد نیاز به بررسی و مراجعه به پزشک دارد. برخلاف تصور عمومی بروز این اتفاق در سنین پایین (۱۷ـ ۱۶ سالگی) بی اهمیت نیست و حتی بیماری کم کاری تخمدان یا تخمدان پلی کیستیک می تواند از همین زمان شروع شود. از علائم دیگر این سندرم زیاد شدن هورمون های مردانه یا علائم آن است؛ یعنی می تواند این هورمون ها زیاد شوند یا فقط علائم افزایش این هورمون ها به صورت افزایش موهای زاید یا آکنه بروز کند. افزایش موهای زاید به معنی افزایش موهای نواحی خاصی از بدن که معروف ترین آن ناحیه فوقانی لب و چانه است اتفاق می افتد و در این نواحی به دلیل حساس بودن ریشه های مو به هورمون های مردانه، موها زبر، خشن و سیاه تر از معمول رشد می کنند. همانطور که گفته شد از نظر آزمایشگاهی میزان هورمون های مردانه در این بیماری می تواند افزایش نیابد اما علامت هیرسوتیسم با پرمویی وجود داشته باشد. علامت پرمویی در ۷۰ درصد کسانی که سندرم تخمدان پلی کیستیک دارند، روی می دهد. از دیگر علائم این بیماری بروز چاقی و آکنه (جوش های صورت در سن بلوغ) و هیرسوتیسم یا پرمویی بخصوص در سنین شروع پریود است. اغلب این علائم با پریودهای دیر به دیر همراه است. هرچند این سندرم می تواند بدون تاخیر پریود هم رخ دهد.از علائم آزمایشگاهی دیگر این سندرم مقاومت به انسولین است که در نهایت می تواند منجر به دیابت شود. از مهم ترین علائم این سندرم که علت نامگذاری آن به عنوان تخمدان پلی کیستیک است، دیده شدن کیست های متعدد کوچک در تخمدان ها در سونوگرافی است. سایز این کیست ها معمولا زیر ۱۰ میلیمتر بوده (۹ ۲ میلیمتر) و به تعداد زیاد در هر تخمدان می باشد و برخلاف کیست های بزرگ تر و منفرد تخمدان معمولا طی ۲ تا ۳ ماه بعد از بین نمی روند. به علاوه در سونوگرافی این افراد معمولا سایز تخمدان ها بزرگ تر از حد عادی است. البته این علامت هم مثل سایر علامت های این سندرم در همه افراد دیده نمی شود. در مورد عوارض و درمان این سندرم هفته آینده خواهیم نوشت. دکتر ثریا عالمی
جراح و متخصص بیماری های زنان و زایمان

روزنامه جام جم

[yas-90]

معمولا رژیم های غذایی کم چرب و مصرف کمتر شیرینی توصیه میشه



تخمدان پلي کيستيک ( تنبلي تخمدانها )

اين بيماري به صورت معمول با قاعدگي کاملاً نامنظم ، نازايي ، پرمويي بدن ، چاقي و بزرگي دو طرفه تخمدان پر از کيست است . حدود ۳٪ افراد در سنين باروري به اين بيماري مبتلا بوده و علت بيماري به طور کامل شناخته نشده است ولي شاخص ترين اختلال مربوط به غدد درون ريز بوده که در آن افزايش هورمون هاي مردانه يا آندروژنها ديده مي شود .
علائم ، نشانه ها و ارزيابي
نشانه هاي عدم تخمک گذاري
اين حالت با خونريزي هاي نامنظم ( حدود ۱۵٪ بيماران ) ، عدم قاعدگي ( حدود ۵۰٪ بيماران ) و نازايي ( ۷۵٪ بيماران ) تظاهر مي کند .
افزايش آندروژن
افزايش آندروژن هاي تخمدان و غده فوق کليوي باعث بروز پرمويي ، چرب شدن پوست و آکنه به درجات مختلف مي شود . شيوع پرمويي حدود ۹۰-۷۰ درصد موارد بوده و اغلب سرعت پيشرفت و شدت آن کم مي باشد . افزايش آندروژن غالباً به قدري زياد است که موجب عضلاني شدن اندام ، کلفت شدن صدا و ريزش موهاي شقيقه مي شود ، لذا در صورت پيشرفت سريع و شديد علائم فوق بايد به فکر بيماري هاي ديگري مثل بدخيمي و مشکلات غده فوق کليه بود .
چاقي
در حدود ۵۰ -۴۰ درصد مبتلايان به اين بيماري چاق هستند . چاقي خود موجب افزايش هورمون تستوسترون آزاد و نيز توليد دائمي استروژن از آندروژن مي شود .
همچنين ضايعات پررنگ پوستي که قهوه اي ، مايل به سبز و قرينه هستند و در لمس ظريف به صورت مخمل حس مي شوند و بيشتر مناطق گردن ، زيربغل و کشاله ران را گرفتار مي کنند و در حدود ۵۰-۳۰ درصد بيماران مبتلا و در افراد چاق ديده مي شود .
تدابير درماني
درمان بيماران مبتلا به بيماري تنبلي تخمدان وابسته به نياز و شکايت بيمار بوده و داراي ۳ جنبه اصلي است که هريک درمان خاص خود را مي طلبد و شامل پرمويي ، آکنه ، عدم تخمک گذاري مزمن و در نتيجه وجود ممتد استروژن و ضخيم شدن لايه دروني رحم ( آندومتر ) است .
در درمان پرموئي بايد نکات زير را مد نظر قرار داد و به بيمار نيز انتقال داده شود :
موهايي در بدن وابسته به آندروژن هستند و اينها به درمان طبي پاسخ ميدهند . اين موها عبارتند از : موهاي صورت ، سينه ، شکم و کشاله ران ، موهاي ساير نقاط بدن نظير اطراف سينه ، بازوها ، پشت و ساق پاها پاسخ مناسبي به درمان طبي نمي دهند .
به غير از قرص ضدبارداري در استفاده از ساير داروها بايد يک روش مطمئن جلوگيري از حاملگي در طول درمان بکار برده شود .
حداقل مدت زمان لازم براي مشاهده اثرات درماني دارو حدود ۶ ماه است .
در بيش از نيمي از بيماراني که معالجه شده اند ، پس از قطع دارو موها مجدداً رشد مي کنند .
تا حصول نتيجه مطلوب ، بهتر است از روش مکانيکي ( بي رنگ کردن ، تراشيدن و کندن مو ) نيز استفاده شود .
آن گروه از موهايي که مدتهاي مديدي است رشد کرده و داراي ضخامت زيادي هستند ، به درمان طبي پاسخ مناسب نداده و بايد به روش فيزيکي آنها را از بين برد .
در افراد چاق کاهش وزن مي تواند در هر ۳ جنبه درمان کمک کننده باشد .

[yas-90]

از نظر علمی، اصطلاحی به عنوان «تنبلی تخمدان‌ها» نداریم. ممکن‌است تخمدان‌ها خیلی زودتر از سن یائسگی به دلایل متعدد کلا از کار بیفتند که در این صورت عادت ماهیانه قطع خواهدشد و آزمایش‌های هورمونی این مشکل را به‌طور دقیق نشان می‌دهند.
در این ‌موارد اگر خانم ازدواج کرده باشد، بارداری از طریق تخمک اهدایی ممکن خواهدبود، اما گاهی تخمدان‌ها از کار نیفتاده و سالم هستند ولی فرمان‌های مغز به دلایلی به تخمدان‌ها نمی‌رسند و تخمدانها کار نمی‌کنند.

در این موارد با تحریک تخمدان‌ها به‌وسیله داروهایی که شبیه هورمون‌های مغزی هستند، درمان را شروع می‌کنیم و در بیشتر موارد تخمدان‌ها به‌کار می‌افتند و بارداری صورت می‌گیرد. در حالت سوم که از همه موارد دیگر شایع‌تر است، اختلال در عملکرد تخمدان وجود دارد و به اصطلاح علمی، «تخمدان‌ پلی‌کیستیک» است. البته کیست‌های بزرگ به آن شکل که بیماران تصور می‌کنند، نیست بلکه فولیکول‌هایی که تخمک آنها آزاد نشده و حدود ۱۰ تا ۲۰ میلی‌متر هستند، وجود دارد.
بیشتر این موارد که مردم آنها را تنبلی تخمدان می‌نامند، باعث ناباروری شخص می‌شود اما درمانش از موارد دیگر نازایی ساده‌تر است. داروهای بسیاری برای درمان این مشکل، چه حل اختلالات عادات ماهیانه و چه نازایی، وجود دارد. این اختلال به طور معمول از سنین بلوغ تا حدود ۳۵ سالگی بیشتر دیده می‌شود.