فرهنگ رستنی های ایران

[*FATIMA*]

Abrus precatorius L
شِشُم ، درخت تسبیح ، قُلقُل

1/ ششم درختچه ای قلمی ، خزان دار ، نیمه همیشه سبز یا همیشه سبز ، پیچیده است .
2/ این درختچه در نواحی گرمسیری جنگلهای پست دنیا یافت می شود .
3/ این درختچه یا بوته بومی هندوستان است .
4/ به دلیل طعم و مزه دار بودن برگ های آن به شیرین بیان ، دارای محتوی گلی سیر هیزین می باشد .
5/ ماده محتوای این بوته 50 تا 60 برابر شیرین تر از شکر است .
6/ برگ های بوته ششم پنجه ای با رنگ گلهای ارغوانی متمایل به میخک است .
7/ گل آذین درخت تسبیح خوشه ای بوده که در تابستان ظاهر می گردد .
8/ گلها بعداً به نیامی به طول 5 سانتیمتر تبدیل شده که محتوی بذرهای به رنگ سرخ و انتهایی سیاه دارد .
9/ ارتفاع این بوته یا درختچه به 1 تا 4 متر و پهنای آن نامحدود است .
10/ درختچه ششم رستنی دارویی بوده و از برگها و دانه آن استفاده می گردد .
11/ درختچه ششم به بیش از 10 یا 15 درجه سانتیگراد نیاز دارد و در برابر یخبندان مقاوم نمی باشد .
12/ این جنس دارای 17 گونه در دنیا است که کشت آن در بعضی کشورها محدودیت قانونی دارد .
13/ ششم گیاه زینتی می تواند باشد و محل های آفتابی یا سایه و آفتاب را ترجیح می دهد .
14/ این گیاه ترد و نازک به خاک های خوب زهکشی شده ، حاصلخیز ، لومی شنی نیاز دارد .
15/ حداقل درجه حرارت برای فعالیت آن 16 و برای به گل نشستن 21 درجه سانتیگراد است .
16/ قلقل در برابر شرایط لب شور تا حدوددی بردباری دارد .
17/ قلقل به وسیله بذر زیاد می گردد یا قلمه ترکه های چوبی نرم در اوایل بهار که درجه حرارت به 24 درجه سانتیگراد رسید تکثیر می گردد .
18/ برای جوانه زدن بهتر بذر باید بذر یا دانه قلقل را د24 ساعت قبل از کشت خیس نمود .
19/ در صورت تولید شاخ و برگ زیاد باید یک یا دو بار در اوایل بهار بوته را هرس نمود .
20/ در طول دوره رشد برگ های قلقل را چیده و خشک نموده و برای دم کردن استفاده می گردد .
21/ بذر یا دانه های رسیده در پاییز جمع آوری کرده و برای خمیر آسیاب می کنند .
22 / خاصیت های گیاه ششم یا قلقل طعم شیرین آن است که برگ های آن تسکین دهنده ، قی آور ، تحریک کننده یا سوزش آور و بذرهای آن داروی سقط جنین کش است .
23/ از نقطه نظر مصرف داخلی برگ های آن برای گلودرد و سیاه سرفه مفید است .
24/ از نقطه نظر مصرف خارجی بذرهای آن برای درد عرق النساء ، ریزش مو ، بیماری پوستی یا پیسه یا خوره (جذام) ، ضعف اعصاب و فلج یا رعشه مفید است .
25/ بذر قلقل بسیار سمی است و اگر زیاد خورده شود باعث پیچش معده ، استفراغ ، بدشکلی تولد ، عقیقمی و اغماء یا مرگ می گردد .
26/ از ریشه های گلی سرین دار این گیاه هم به عنوان ماده شیرین استفاده می گردد .
منبع : فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Acacia spp
صمغ عربی ، ام غیلان ، خار مغیلان

1/ این جنس دارای گونه های همیشه سبز ، نیمه همیشه سبز یا خزان دار به صورت درخت یا درختچه دارد .
2/ این درخت یا بوته ها دارای گل های ریز و ترکیب شده از توده پرچم هایی بوده که آنها را در بعضی موارد برای علوفه آن می کارند .
3/ گونه های این جنس بیشتر در سراسر نواحی گرمسیری تا گرم پراکنده می باشند .
4/ بیشتر گونه های این جنس در افریقا و استرالیا دیده می شود .
5/ بعضی گونه های این جنس در بعضی نواحی گرم به عنوان زینت استفاده می گردد .
6/ گونه های صمغ عربی معمولاً سریع الرشد بوده و گلدهی آن ها در اوایل رشد می باشد .
7/ برگ های صمغ عربی مرکب و مشتمل بر چندین برگچه می باشد .
8/ درخت یا درختچه های صمغ عربی در برابر سرما تا حداقل 5-7 درجه سانتیگراد مقاوم هستند .
9/ ازدیاد گونه های این جنس در دنیا بیش از 1000 گونه و در ایران دارای 4 گونه است .
11/ گونه ای این جنس به آفتاب زیاد و خاک خوب زهکشی شده نیاز دارد .
12/ بیشتر گونه های این جنس در سواحل خلیج فارس و دریای عمان بوده و از آنها برای احیاء و بازسازی مناطق جنوبی استفاده می گردد .
13 / گونه های زیادی از این جنس از مناطق مختلف دنیا بخصوص استرالیا وارد ایران شده است .
14/ صمغ عربی در صنایع چوب و مرکب مرغوب ، آهار پارچه و فرآورده های دیگر دارویی مصرف دارد .
منبع : فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Acacia catechu willd
درخت کادی

1/ درخت کادی درختی است با تنه کوتاه و خزان دار
2/ این درخت دارای برگ های مرکب تقسیم شده پرمانند دارد
3/ برگ کادی مرکب از چندین جفت برگچه است که بزرگی برگ بین 5/7 تا 15 سانتیمتر میرسد
4/ سر شاخه های کادی خارهای قلابی شکلی در قاعده خود دارد
5/ گلهای کادی به رنگ زرد کم رنگ بوده و به صورت 2 یا 3 یا به صورت سنبله کوچکی در قاعده تولید می کنند
6/ گلها در تابستان ظاهر می گردد و ارتفاع درخت تا 25 متر و پهنای آن به 15 متر می رسد
7/ از برگها ، ساقه ها ، پوست یا چوب آن استفاده می گردد
8/ درخت کادی جنبه داروئی و اقتصادی دارد و در برابر یخبندان حساس می باشد
9/ در هند ، میانمار 0برمد) و سریلانکا درخت کادی مورد توجه خاص است
منبع : فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Acacia dealbata Link
اکاسیای نقره ای

1/ اکاسیای نقره ای که به آن سیموزا هم گفته میشود توی استرالیا می باشد.
2/ اکاسیی نقره ای چندین سال است که جهت زینت به ایران وارد شده و در شمال آنرا می کارند .
3/ در بهار از شاخه های گلدار آن در مغازه های گلفروشی به فروش می رسد .
4/ میموزا درختی سریع الرشد ، همیشه سبز و گسترده است .
5/ برگ های میموزا یا اکاسیای نقره ای پرمانند رنگ آنها سبز مایل به آبی است .
6/ برگ های پرمانند دارای تعداد برگچه می باشد
7/ آرایش گل خوشه ای مدور و معطر و به رنگ زرد روشن است
8/ این گلها در اواخر زمستان و یا در بهار خود را نشان می دهند .
9/ درخت میموزا نیاز به آفتاب و خاک خوب زهکشی شده دارد .
10/ این درخت تا -5 درجه سانتیگراد را تحمل می کند و سازشی با یخبندان های زیادتر را ندارد .
11/ این درخت شایستگی خوبی برای فضای سبز باغچه ها دارد .
منبع : فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Acacia farnesiana (L.)willd
درخت عنبر ، مشک

1/ درخت عنبر در جنوب شرقی آسیا بوده و در استرالیا هم بومی شده است .
2/ درخت عنبر در خوزستان ، خارک ، هرمزگان و بلوچستان یافت می گردد .
3/ از این درخت جهت زینت در نواحی گرم استفاده شده و دارای رشد سریع دارد .
4/ درخت کوچکی است با خارهای ظریف و برگ های مرکب متفرق یا تنک .
5/ این درخت یا بوته بزرگ دارای برگهای 4 تا 8 جفتی برگچه ای است که بزرگی آن به حدود 8 سانتیمتر می رسد .
6/ گلهای زرد معطر از محور برگ گیاه در تابستان ظاهر می گردد .
7/ ارتفاع درخت به 3-7 متر و پهنای آن 3 تا 5 متر می رسد .
8/ از چوب یا پوست ، گلها ، میوه ها یا نیامها و دانه های آنها استفاده می گردد .
9/ مشک جنبه دارویی ، تجملاتی (آشپزخانه) ، اقتصادی و عطری دارد .
10/ درخت عنبر به سرما حساس و باید درجه حرارت محیط بالای 10 درجه سانتیگراد در زمان فعالیت باشد .
منبع : فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Acacia longifolia willd
اکاسیای طلایی

1/ اکاسیای طلایی بومی استرالیا می باشد و اسم انگلیسی آنهم به سیدنی نسبت داده شده است .
2/ اکاسیای طلایی درختی همیشه سبز و گسترده بوده و دارای ارتفاعی با پهنای حدود 6 متر دارد .
3/ این درخت تا چندین درجه حرارت سانتیگراد زیر صفر را تحمل می کند .
4/ این درخت را برای زینت و تثبیت خاک می کارند .
5/ برگ های بیضی باریک بیدی شکل دارای رنگ سبز تیره است .
6/ آرایش گل سنبله ای استوانه ای شکل بوده که از محور برگ های بیدی شکل به وجود می آیند .
7/ این سنبله های بلند ظریف گل به رنگ زرد روشن و یا زرد طلایی می باشد که در بهار تولید می گردد .
8/ گونه های زیاد دیگر آکاسیا در ایران وجود دارد که انها را بیشتر در مناطق گرم جنوب ایران می کارند .
منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Albizia julibrissin Durazz
شب خسب ، درخت ابریشم

1/ این گونه به آکاسیای ایرانی هم در زبان انگلیسی شناخته می شود .
2/ این جنس دارای حدود 150 گونه در دنیا و دو گونه در ایران دارد .
3/ شب خسب درختی است نسبتاً کوچک ویژه مناطق گرم و گرمسیری آسیا و افریقا
4/ شب خسب درختی زینتی ، خزان دار ، گاهی خاردار ، اغلب در خاک های فقیر ، مقاوم خشکی و به گرما می باشد.
5/ این درخت زینتی دارای آرایش گل گرد متراکم خوشه ای و برس مانند داشته و مشتمل بر تعدادی زیاد گل و پرچمهای میخکی رنگ بلند دارد .
6/ این گلها در تابستان ظاهر شده و زیبایی خاصی دارد .
7/ ارتفاع درخت به حدود 10 متر و پهنای 10 متر می رسد .
8/ از پوست یا چوب و گلها ان استفاده شده و جنبه داروئی دارد .
9/ این درخت در برابر یخبندان های بیشتر از 5 درجه سانتیگراد زیر صفر را معمولاً تحمل نمی کند .
10/ این درخت در فضای سبز به خاطر برگ های مرکب پر مانند آن هم مورد توجه می باشد .
11/ شب خسب به آفتاب زیاد و خاک خوب زهکشی شده نیاز دارد .
12/ ازدیاد درخت ابریشم یا شب خسب بوسیله بذر در پاییز صورت می گیرد .
13/ از شاخ و برگ ان به عنوان علوفه هم می توان استفاده نمود .
14/ شب خسب ویژه جنگل های شمال ایران و مناطق معتدله و معتدله گرم کشور است .
منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Alhagi camelorum Fisch
خارشتر

1/ خارشتر گیاهی است دائمی یا پایا و بوته ای با خارهای زیاد که بر روی ساقه های کم برگ آن قرار دارند .
2/ خارشتر بوته ایست پرپشت و بلند که گاهی ارتفاع آن به بیش از یک متر می رسد .
3/ برگ های بیضی شکل کشیده بر روی ساقه و در کنار خارهای بوته خارشتر قرار دارند .
4/ تعداد برگ های خارشتر حتی کمتر از تعداد خارهای روی بوته است .
5/ خارشتر دارای ریشه راست و بسیار عمیق است که گاهی به چندین ده متر می رسد .
6/ خارشتر به علت ریشه های بسیار عمیق برای نواحی خشک و کم آب و علف و کویری می تواند علوفه خوبی برای شتر باشد .
7/ شتر با میل وافر از ان تعلیف نموده و بهمین جهت گویش خارشتر به آن نهاده شده است .
8/ گلهای صورتی یا صورتی مایل به بنفش خارشتر منفرد بوده و بر روی شاخه ها قرار می گیرد .
9/ گلها بعد از باروری تبدیل به نیام یا میوه باریک و بدون کرک و بند بند کوچک می گردد .
10/ ازدیاد خارشتر بوسیله بذر انجام می گیرد و اگر شرایط مناسب باشد تکثیر خود به خود آن زیاد است .
11/ خارشتر می تواند در مناطق کویری کشور با احداث مرتع مصنوعی از خارشتر و دیگر خارها چراگاه خوبی برای شتر ایجاد نمود .
12/ به کمک شاخ و برگ خارشتر و استفاده از شاخ و برگ بعضی گیاهان دیگر مناسب سیلو ، میتوان علوفه سیلوی خوبی در مناطق صحرائی کشور تولید نمود .
13/ گل خارشتر دارای کاسه گل فاقد کرک است .
14/ با توجه به زمختی خارشتر ، چنانچه خارشتر در یونجه زارها یافت گردد با توجه به آبیاری های مکرر یونجه و برداشت آن خارشتر از بین می رود .
15/ از گیاه خارشتر ترنجبین بدست می آید .
16/ از خارشتر می توان برای جلوگیری از فرسایش بادی استفاده و با ایجاد خزانه آنرا تکثیر کرد .
منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Amorpha spp
نیلک ، نیل کاذب

1/ گونه های جنس نیلک بوته یا نیمه بوته هایی خزان دار می باشد .
2/ گونه های این جنس را به خاطر گل ها و شاخ و برگ آن می کارند .
3/ گونه های این جنس مناسب مناطق سرد ، خشک و دامنه های آفتابی است .
4/ گونه های این جنس تا 15- درجه سانتیگراد را تحمل می کند .
5/ نیلک ها نیاز به آفتاب زیاد و خاک خوب زهکشی شده دارد .
6/ ازدیاد نیلک ها بوسیله بذر در پاییز و یا قلمه اندام های چوبی نرم در تابستان صورت می گیرد .
7/ ارتفاع بوته های نیلک ها گاهی به 2-1 متر می رسد .
8/ گل آذین سنبله ای متراکم از گل های ظریف و ارغوانی رنگ با پرچم های نارنجی رنگ پوشیده شده است .
9/ برگ ها بیضی شکل و پوشیده از موهای خاکستری و تقسیم شده به 20-40 برگچه تخم مرغی باریک است .
منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

[*FATIMA*]

Anthyllis vulneraria L
صاری یونجه ، موسگ

1/ صاری یونجه گیاهی است چندین ساله یا دائمی با ریشه های ضخیم و محکم با انشعاب کم .
2/ صاری یونجه در سطح خاک طوقه ای خشبی و چوبی دارد و از آن چند انشعاب شاخه تولید می گردد .
3/ انشعابات یا ساقه های تولید شده راست و مستقیم بوده و پوشیده از کرک است .
4/ برگ صاری یونجه مرکب و دارای چندین برگچه بوده که برگچه وسطی برگ مرکب بزرگتر از سایر برگچه ها می باشد .
5/ آرایش گل کپه ای و در انتهای دمگل نسبتاً بلندی به تعداد چند گل قرار دارد .
6/ میوه حاصل از گل نیامی است که بعد از رسیدن در پوشش گل باقی می ماند .
7/ در داخل نیام صاری یونجه و یا موسگ یک یا چند بذر وجود دارد .
8/ صاری یونجه آب و هوای گرم و خشک و زمین های آهکی را دوست دارد
9/ این گیاه در مقابل خشکی ، کم آبی و سرمای زمستان مقاوم است .
10/ علوفه مرغوب خوبی درست نمی کند ولی اثر دارویی دارد
11/ ارتفاع این بوته به حداکثر 60 سانتیمتر و گاهی بیشتر می رسد .
12/ ساقه های برافراشته و راست صاری یونجه معمولاً ساده ، گرد ، کرک دار و فشرده می باشد .
13/ برگچه های این گیاه تخم مرغی کشیده تا بیضی با حاشیه صاف و انتهایی بدون زائده دارد
14/ برگچه های فرعی برگ مرکب کوچک ، کشیده و تا حدودی چسبیده به ساقه است .
15/ این گیاه در برابر اسیدیته زیاد خاک و رطوبت مداوم حساس می باشد و در عوض در برابر خشکی و سرمای زمستان مقاوم است .
16/ این گیاه به آفتاب و خاک خوب زهکشی شده نیاز دارد .
17/ این گیاه بیشتر به وسیله بذر زیاد می گردد ولی میتوان آنرا بوسیله قلمه های چوبی ترم در تابستان زیاد نمود
18/ این گیاه خشبی نواحی سنگلاخی را ترجیح می دهد و دارای رنگ گلهای سفید ، میخکی روشن ، زرد رنگ و غیره می باشد که در تابستان ظاهر می گردند .
19/ در قدیم از این گیاه به عنوان شفابخش زخم و جراحت استفاده می شده است .
20/ این گیاه مانند لوتوس ها دارای باکتری های ذخیره کننده ازت مخصوص خود دارند .
منبع فرهنگ رستنی های ایران نوشته دکتر هادی کریمی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان