به التهاب بافت ريه که همراه با تراکم فضای آلوئولی باشد ، پنومونی گفته می شود . البته بيشتر در طي شير خوارگي و ابتداي کودکي ديده مي شود . ممکن است يک بيماري الوليه باشد يا ثانويه بر بيماري ديگري اتفاق افتد .
اتيولوژی :
شايعترين اتيولوژی پنومونی درکودکان عفونتهای ويروسی است . عفونتهای باکتريايی 30-10 % پنومونی های اطفال راشامل می شوند . ميکرو ارگانيسم ها ازراه انتشار خونی يا گسترش موضعی ازسيستم برونشيال به طرف پايين ، به ريه می رسند .
عفونتهای تنفسی ويروسی اغلب پيش درآمد عفونتهای باکتريايی می باشد. شير خواران 1تا 3 ماهه اغلب به پنومونی بدون تب مبتلا می شوند ، که اکثرا" ناشی از عوامل مادرزادی يا کسب شده از محيط می باشند ، نظير اوره پلاسما اوره ليتيکوم ، کلاميديا تراکو ماتيس ، سيتو مگالو ويروس ، پنوموسيستيس کارينی ، RSV ويروس آنفلوانزا ، پارا انفلوانزا ازعلل شايع پنومونی ويروسی هستند . آدنو ويروس و سرخک می توانند سبب بيماری شديد شوند . استرپتوکوک پنومونيه شايعترين علت پنومونی باکتريال است . استافيلوکوک اورئوس ازعلل نادر پنومونی در شيرخواران است ولی پنومونی آن با امپيم ، پنوماتوسل ، نارسايی تنفسی و حال عمومی وخيم همراه است . پنومونی در کودکان مبتلا به فيبروز کيستيک غالبا" به علت استافيلوکوک اورئوس ( درشيرخوارگی ) ، سودو موناس آئرو زينا يا بور خولدريا سپاسيا ( دربچه های بزرگتر ) است .
از نظر مورفولوژي به صورت زير تقسيم مي گردد :
* Lobar : تمام يا بخش بزرگي از يک يا تعداد بيشتري از لب هاي ريه گرفتار است .
* برونکوپنوموني : در برونشیول هاي انتهايي آغاز مي گردد که با ترشحات چرکي مخاطي مسدود مي گردد .
* پنوموني Interstital : فرآيند التهابي که ديواره هاي آلوئولي و بافت هاي پري برونشيال و اينترلوبولار اتفاق مي افتد .
از نظر عامل ايجاد کننده نيز به شکل زير تقسيم مي شود :
* پنوموني ويرال : بيشتر از باکتريال اتفاق مي افتد ، اکثرا با عفونت هاي ويراي فوقاني تنفسي همراه است . پيش آگهي معمولا خوب است ، البته کودک مستعد به تهاجم باکتريال نيز مي گردد .
درمان معمولا علامتي است و شامل معيار هايي جهت بهبود اکسيژن رساني و ايجاد آرامش از طريق تجويز اکسيژن با رطوبت خنک ، فيزيوتراپي قفسه سينه و تخليه وضعيتي ، ضد تب و دادن مايعات زياد مي باشد .
* پنوموني آتيپيک اوليه : عفونت با مايکوپلاسما پنومونيه ، معمول ترين علت پنوموني در کودکان 12 - 5 سال است . در پاييز و زمستان و در نواحي شلوغ بيشتر است . بيمران اکثرا طي 7 تا 10 روز از مرحله حاد بهبودي مي يابند . به دنبال آن يک هفته نقاهت وجود دارد . بستري به ندرت لازم است و درمان علامتي و حمايتي صورت مي گيرد .
* پنوموني باکتريال : در کودکان پس از دوره نوزادي ، پنوموني باکتريال الگوي باليني خاصي را ايجاد مي کند که به افتراق آن از ساير نوموني ها کمک مي کند . شروع ناگهاني است و معوملا ابتدا يک عفونت ويروسي وجود دارد که با مختل نمودن مکانيسم هاي دفاعي فوقاني تنفس ، موجب گسترش باکتري ها ميگردد . کودک بيمار به نظر مي رسد ، و علائم موضعي و عمومي دارد مثل تب ، بد حالي ، تنفس سريع ، و کم عمق ، سرفه و درد سينه که با تنفس تشديد مي شود و ممکن است به شکم منتشر گردد . لرزش معمول است و علائم مننژيسم نيز ممکن است ديده شود . بيشتر کودکان بزرگتر دچار پنوموني پنوموکوکي را مي توان در خانه درمان کرد . آنتي بيوتيک ، استراحت در تخت ، دريافت مايع آزاد و ضد تب معيار هاي اصلي درمان مي باشد . بستري زماني صورت مي گيرد که افيوژن پلور يا آمپيم وجود داشته باشد يا کودک دچار پنوموني استافيلوکوکي باشد . در شير خوران و کودکان کوچک بهتر است بستري در بيمارستان صورت گيرد زيرا دوره بيماري متفاوت بوده و احتمال عوارض نيز بيشتر است . مايعات معمولا وريدي داده مي شود و در صورت ديسترس تنفسي ، اکسيژن لازم است . خطر پنوموتراکس در پنوموني استافيلوکوکي بيشتر است و افيوژن پلور و اوتت مياني با پنوموني پنوموکوکي بيشتر همراه است . براي خروج ترشحات چرکي يا تزريق آنتي بيوتيک مستقيم به فضاي جنب ممکن است توراسنتز لازم باشد . افيوژن هاي غير چرکي معمولا نياز به خارج کردن ندارند . پيش آگهي عفونت هاي پنوموکوکي بخصوص اگر تشخيص و درمان زود صورت گيرد خوب است . دوره پنوموني استافيلوکوکي معمولا طولاني است .
علايم بالينی
تظاهرات بالينی پنومونی های ويروسی وباکتريايی غالبا" تفاوت دارند .تاکی پنه ، سرفه ، ضعف و بی حالی ، درد پلورتيک قفسه سينه و رتراکسيون عضلات تنفسی درهردو نوع مشترک است .پنومنی های ويروسی بيشتر باسرفه ، ويز يا استريدور همراه هستند و تب کمتر ازپنومونيهای باکتريايی می باشد . CXR درشکل ويروسی ، انفيلتراسيون های منتشر خطی ناشی از برونکو پنومونی رانشان می دهد وتعداد گلبول های سفيد اغلب تغييری نمی کند ( اکثريت با سلولهای لنفوسيت است ) .
پنومونی های باکتريايی به طور مشخص همراه با سرفه ، تب زياد ، تنگی نفس و يافته های سمعی تراکم بافتي ( کاهش صدا های تنفسی يا پيدايش صدای توبولر ، ماتيته در دق و اگوفونی دريک ناحيه محدود ) می باشند . CXR درپنومونی باکتريايی اغلب تراکم لوبر و افوزيون پلور ( 30-10% ) رانشان می دهد . تعداد گلبولهاي سفيد نيز ، افزايش می يابند که اکثريت بانوتروفيل ها می باشد.
تشخيص
برای تشخيص قطعی پنومونی مشخص کردن ارگانيسم عامل بيماری الزامی است.
مراقبت و درمان :
1- ارزيابي از نظر ديسترس تنفسي از طريق بررسي علائم حياتي و وضعيت تنفس
2- دادن داروهاي تجويز شده
الف ) آنتي بيوتيک ها براي درمان پنوموني باکتريال مورد استفاده دارد . پنيسيلين جي معمولا براي پنوموني پنوموککي و استرپتوکوکي ، يک پنيسيلين مقاوم به پليسيليناز ( متيسيلين ) معمولا براي پنوموني استافيلوکوکي استفاده مي شود .
ب) آنتي بيوتيک ها برا ي پنوموني ويرال استفاده نمي شوند اما ممکن است براي کاهش خطر عفونت باکتريال ثانويه تجويز شود .
3 - بهبود اکسيژن رساني و يک الگوي طبيعي تنفس :
الف ) تجويز برونکو ديلاتور ها ، ضد التهاب ها ، موکوليتيک ها و اکسپکتورانت ها
ب ) بالا بردن سر تخت براي اينکه کودک يک پوزيشن راحت تر داشته باشد
پ ) تجويز اکسيژن در صورت نياز
ت) انجام فيزيوتراپي قفسه سينه در حد تحمل کودک ، که مي تواند با پالس اکسي متري کنترل شود .
ث ) تغيير پوزيشن دوره اي کودک بايد انجام شود ، از يک طرف به طرف ديگر و از جلو به عقب براي بهبود ترشح برونش و بهبود اتساع و تهويه تمام نواحي ريه
ج ) استفاده از ساکشن و اکسي متري در صورت لزوم
چ ) استفاده از روش هاي تسکين درد مناسب زماني که درد با مکانيسم سرفه تداخل مي نمايد
ح ) تشويق کودک به تخليه خلط
خ ) بهبود استراحت از طريق برنامه ريزي مراقبت ها يپرستاري به طوري که با استراحت کودک تداخل ننمايد ، و تشويق به انجام فعاليت هاي متناسب با سطح تحمل و سن
4 - رساندن مايعات و الکتروليت ها
الف ) مانيتور جذب و دفع
ب) اطمينان از دريافت هيدراتاسيون مناسب از طريق تشويق به مصرف مايعات يا دادن مايعات وريدي
پ ) به کودک اجازه دهيد که رژيم غذايي در حد تحمل و مورد علاقه خود را داشته باشد .
ت ) در صورت لزوم NPO بودن و رساندن مايعات وريدي
5 - کاهش ترس و اضطراب :
الف ) فراهم آوردن محيطي آرام و استفاده از رفتاري آرام و اطمينان دهنده
ب ) توضيح در مورد روش ها و وسايل ، و تشويق والدين به شرکت مراقبت از کودک
پ ) فراهم آوردن امکان فعاليت هاي سرگرم کننده و تشويق به گفتگو
6 - آموزش به کودک و خانواده
انديکاسيون بستری در پنومونی در کودکان
نکته : پنومونی در کودکان 5 تا 10 ساله به علت مايکو پلاسما پنومونيه يا استرپتوکوک پنومونيه ايجاد می گردد وبا اريترومايسين يا کلاريترو مايسين درمان می گردد .
- ديسترس تنفسی متوسط يا شديد
- عدم پاسخ به آنتی بيوتيک های خوراکی
- عدم توانايی در مصرف خوراکی آنتی بيوتيک ها در منزل به علت استفراغ يا عدم مصرف صحيح
- تراکم لوبر در بيش از يک لوب
- ضعف ايمنی
- آمپيم
- آبسه يا پنوماتوسل
- وجود بيماری زمينه ای قلبی – ريوی( مانند ديسپلازی برونکو پولمونر يا هيپرتانسيون)
پيش آگهی : کودکانی که به پنومونی مبتلا می گردند ، اغلب سريع و به طور کامل بهبود
می يابند و يافته های CXR در عرض 8-6 هفته به وضعيت طبيعی باز می گردند .
نکته : اگر پنومونی بيشتر از يک ماه ادامه يابد يا عود نمايد ، احتمالا بيماری زمينه ای وجود دارد لذا در اين بيماران بايد آزمون توبر کولين ، اندازه گيری کلر در عرق ، اندازه گيری ايمونو گلوبين های سرم و زيرگروههای IgG ، برونکوسکوپی و بلع باريوم انجام شود.
تبیان
Chatrooms
Announcements
Single Player Games
Translate This Page
Share This Page
علاقه مندی ها (Bookmarks)