معرفی مناطق حافظت شده ایران

[RAHA.G]

منطقه حفاظت شده سفیدکوه ، لرستان

منطقه حفاظت شده سفيدكوه در استان لرستان بين18/48 تا 43/47 عرض طول شرقي و 49/33 تا 29/33 عرض شرقي واقع شده است. مساحت آن 71477 هكتار مي باشد.
پوشش گياهي: بلوط ,‌ارژن,‌ كيكم ,‌انجير وحشي,‌ زالزالك ,‌آلبالوي وحشي,‌گلابي وحشي,‌ بنه ,‌ گون ,‌درمنه, چوبك و آويشن.
پستانداران: كل و بز,‌ قوچ و ميش ,‌خرس قهوه اي , پلنگ ,‌گراز و گرگ.


منطقه حفاظت شده سفيدكوه به وسعت 69500 هكتار در 67 كيلومتري شمال غربي خرم آباد واقع است. بخش اعظم اين منطقه را ارتفاعات تشكيل مي دهند كه بلندترين نقطه آن كوه كوربوري به ارتفاع 2854 متر و پست ترين نقطه آن داراي ارتفاع 1500 متر از سطح درياست.

طيف زيستي منطقه با تعيين درصد گونه هاي متعلق به هر يك از شكل هاي زيستي ترسيم شد. جايگاه اين منطقه حفاظت شده از نظر جغرافيايي گياهي ايران براساس داده هاي حاصل از پراكنش جغرافيايي گونه شناسايي شده و منابع موجود مورد بررسي قرار گرفت. از 148 گونه و زيرتقسيمات گونه اي منطقه، 1 گونه سرخس، 115 گونه دو لپه اي و 32 گونه تك لپه اي هستند. اين گونه ها به 47 تيره و 117 جنس تعلق دارند. مهمترين تيره هاي گياهي منطقه از نظر غناي گونه اي به ترتيب عبارتند از: Asteraceae، Liliaceae، Rosaceae و Poaceae. 98 گونه (2/66 درصد) فلور منطقه انحصاري ناحيه ايراني – توراني هستند كه از اين تعداد 17 گونه مختص ايران مي باشند و در ميان آنها پراكنش گونه هاي Alcea koelzii، Amygdalus elaegnifilia، Arum giganteum، Centaurea phlomoides، Dionysia gaubae، Pyrus glabra و Quercus brantii var.persica به رشته كوه هاي زاگرس محدود مي شود. در بين گياهان منطقه همي كريپتوفيت ها با 52 گونه (1/35 درصد)، ژئوفيت ها و تروفيت ها به ترتيب با 37 گونه (25 درصد) و 33 گونه (3/22درصد) فراوانترين شكل هاي زيستي محسوب مي شوند.

[RAHA.G]

منطقه حفاظت شده دز در استان خوزستان


منطقه حفاظت شده دز در استان خوزستان بين57/32 الي 36/31 عرض شمالي و 32/48 الي 10/48 طول شرقي واقع شده است. مساحت آن 17533 هكتار مي باشد.

پوشش گياهي: پده,گز, سريم, بنگله, علف مار و تمشك .

پستانداران: گوزن زرد, كفتار,‌ گرگ و گراز.
منطقه مورد نظر در سال 1346 منطقه حفاظت شده اعلام شده و در سال 1348 قسمتی از آن پارک وحش و در سال 1355 پناهگاه حیاط وحش دز معرفی گردید.این منطقه در 31 درجه و 35 دقیقه تا 32 درجه و 15 دقیقه عرض شمالی و 48 درجه و 21 دقیقه تا 48 درجه و 51 دقیقه شرقی واقع می باشد.مساحت منطقه حفاظت شده و پناهگاه حيات وحش دز بترتیب 17533 و 5301 هكتار می باشد.جنگل دز با طول حدود 150 كيلومتر از سردار آباد دزفول شروع و در امتداد رودخانه دز به طرف جنوب تا عنافچه نزديك اهواز امتداد دارد (در 20 كيلومتري شرق جاده ترانزيتي اهواز-شوش).سازندهای زمین شناسی که در اطراف منطقه دارای رخنمون می باشد عبارت است از آغاجاری، بخش لهبری و کنگلومرای بختیاری.رسوبات آبرفتی و خاکهای منطقه بیشتر شامل خاکهای قهوه ای، آبرفتی با بافت ریز، آبرفتی با بافت درشت و خاکهای شور قلیایی می باشد.

راههای دسترسی به منطقه
جاده آسفالته رانکین: این جاده که به شرکت کشت و صنعت کارون اختصاص دارد از میان پناهگاه حیات وحش دز جنب منطقه آب شیرین گذشته و پناهگاه حیات وحش دز را به دو قسمت تقسیم می کند.از 20 کیلومتری شرق جاده ترانزیتی اهواز-شوش می توان وارد منطقه شده همچنین جهت دسترسی به منطقه از راه آهن سراسری اهواز-تهران در دومین ایستگاه در نزدیکی اندیمشک به رودخانه و منطقه حفاظت شده دز نزدیک شده و از فاصله 1 کیلومتری آن گذر کرد.

معرفي گياهان منطقه :
درختان پده وگز كه به ترتيب اشكوب فوقاني يا چهارم واشكوب سوم را بخود اختصاص مي دهند. اشكوب دوم جنگل هاي دز را درختچه هاي سريم، جاز، تمشك، استبرق، كهورك و لگجي بوجود آورده واشكوب اول كه در واقع زمين كف منطقه را مي پوشاند از گياهان خانواده هاي يونجه وگرامينه وديگر گياهان علفي و يكساله تشكيل شده است.
معرفي جانوران منطقه :
جنگل كرخه زيستگاه اصلي جانوران زيادي در منطقه خوزستان مي باشد كه مهمترين آنها گوزن زرد است كه از گونه هاي نادر ايران و جهان به بشمار مي رود علاوه بر آن گونه هاي جانوري با ارزش نظير انواع پرندگان شامل بلبل خرما، ليكو، دراج و... در منطقه زندگي مي كنند از پستانداران با اهميت منطقه رودك عسل خوار، گربه جنگلي را مي توان نام برد.
آثار تاريخي – فرهنگي مذهبي :
معبد چغازنبيل در نزديكي منطقه، قديمترين و بزرگترين بناي خشتي و آجري جهان است كه از زمان ايلام ميانه به يادگار مانده است.همچنين پل ساساني به عنوان قديمي ترين پل جهان، آسياب هاي دزفول، مقبره سبز قبا ، بقعه محمد بن جعفر طيار در شهر دزفول در نزديكي منطقه از ديگر آثار مذهبي ، تاريخي است.