بازار و پیشینه تاریخی

[*FATIMA*]

پیشینه تاریخی بازار
بازار به معنی محل خرید و فروش و عرضه کالاست . واژه بازار بسیار کهن است و در برخی از زبان های ایران وجود داشته است . بازار در فارسی میانه به صورت وازار و با ترکیب هایی مانند وازارگ (بازاری) و وازرگان (بازرگان) به کار میرفته است .
براساس اسناد موجود میتوان حدس زد که پیشینه تاریخی بازارها حداقل به چندهزار سال پیش از میلاد میرسد . براساس بعضی از اسطوره ها و حکایت های تاریخی ، در برخی از سکونت گاه های نخستین آریایی ها بازاری برای عرضه محصولات غذاییی و سایر نیازمندی ها وجود داشت . براساس کتیبه های بدست آمده از تخت جمشید ، آشکار شده است که کارگران و صنعتگران و همه کسانی که برای برپایی مجموعه تخت جمشید کار میکردند برپایه نوع تخصص و میزان مهارت خود ، دستمزدی معین دریافت می کردن .
بازار مهمترین محور ارتباطی و فضای شهری در شهرهای ایرانی در گذشته به شمار می آمده است . شکل گیری تدریجی بازار به این علت بود که بیشتر شهرهای ایرانی از توسعه یک روستا پدید می آمد . در این میان بازار مراحل تکامل تدریجی را گذرانده تا به شکل امروزی خود رسیده است . در جوامع اولیه که افراد به شکل خودکفا زندگی می کردند هر شخص نیازهای خود را رأساً تأمین می نمود و زندگی او در دایره محدود احتیاجات سپری می شد . بنابراین نیازی به تخصص وجود نداشت . به تدریج که بعضی از افراد تونستند کالایی بیش از نیاز خود تولید کنند اقلام مازاد را با دیگران معاوضه نمودند و این معاوضه و مبادله موجب گردید برخی از مردم مشاغل و حرف معینی را دنبال نمایند . بدیهی است در این مرحله دادوستد به صورت غیرمتمرکز و در سطح محدودی انجام می گرفت . شکل کامل دادوستد یا معاوضه وقتی اتفاق افتاد که شخصی به نام "بازرگان" در مرکز مبادلات قرار گرفت و بازار به محلی برای فروش کالاهای مازاد و خرید مایحتاج تبدیل شد .
تعریف بازار
در اصطلاح عامیانه ، بازار محلی است که اجناس مورد نیاز در اختیار خریداران قرار میگیرد . از دید بخش علوم اجتماعی امریکا ، بازار محل یا مکانی است که در آنجا عرضه و تقاضا به منظور تعیین قیمت واحد با یکدیگر تلاقی میکنند . در دیدگاه دیگر ، بازار محل مبادله بوده و از مردمی تشکیل شده که دارای نیازهایی بوده ، ابزاری برای رفع این نیازها و اشتیاق به رفع آنها دارند . در عین حال برداشت پژوهش های اقتصادی این است که بازار هسته مرکزی مبادلات اقتصادی بوده و موجب برخورد عرضه و تقاضا میشود . نکته حائز اهمیت و قابل توجه این است که شزط لازم توسعه ، وجود بازار برای محصولات بوده و کشاورزی از جمله بخش های موجود در اقتصاد است که ازین قاعده مستثنا نیست .
از نظر تئوری اقتصاد نیز بازار محل معین و با کلیه اشخاصی که برای خرید و فروش کالای مشخص با یکدیگر تماس پیدا کرده و در نتیجه مبادلات آنها در زمان واحد با یک قیمت معین انجام می گیرد ، می باشد .
بازار از نظر علمی به معنی محل تجمع عده ای از مصرف کنندگان است که دارای نیازهای مشترک بوده ، از وسیله مبادله یا پول مشترکی در دادوستدهای خود استفاده میکنند . این مصرف کنندگان باید مایل به رفع نیاز های خود باشند . بدین ترتیب اگر عنصر نیاز مشترک یا تمایل به رفع نیاز وجود نداشته باشد عملاً بازاری شکل نخواهد گرفت . بازار به مفهوم رایج خود محل تلافی عرضه و تقاضا است .
بازار یک نظام باز اجتماعی است که هدف آن انجام مبادلات سودمند و رضایت بخش و ارائه خدمات و تسهیلات به همه کسانی است که در این نظام نقش دارند . لذا بازار براساس نیاز مصرف کننده و وجود عرضه و تقاضا به وجود می آید و همچنین میتوان تعدادی از افراد را که دادوستد آنها منجر به ایجاد عرضه ، تقاضا و قیمت واحد میشود ، نیز بازار نامید .
برگرفته از کتاب بازاریابی محصولات کشاورزی
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان