الفبای ترکی استانبولی

[محسن آزماینده]

زبان ترکی در طول تاریخ دستخوش تغییرات زیادی قرار گرفته است.گر چه آنچه ما از واژه ترکی برداشت می کنیم ممکن است باعث سوء تفاهم در مورد این زبان شود که کدام ترکی؟ ترکی آذری - آذربایجانی - ترکمنی - ازبکی یا ترکی استانبولی؟ آنچه اکنون در دنیا برای واژه ترکی استانبولی رایج شده است همان واژه ترکی است و در واقع این سایر زبانهای ترکی است که با پسوندشان می آید.زبانی که امروز در استانبول صحبت می شود در واقع با ترکی رایج کشورمان تفاوتهایی دارد.واژه های از زبانهای فارسی٬ عربی ٬انگلیسی و مخصوصا فرنسه این زبان را به شکلی واقعی متحول کرده است. سادگی بیش از حد ترکی در خواندن و نوشتن می باشد که با فراگیری چند قانون تقریبا هیچ مشکلی در خواندن و نوشتن باقی نمی گذارد. لازم به ذکر است زبان ترکی (استانبولی) یکی از ساده ترین زبانهای دنیا است.
الفبای ترکی: زبان ترکی دارای ۲۹ حرف است که به شرح زیر می باشد:
A a آ B b بِ C c ج Ç ç چ D d دِ E e اِ F f فِ G g گِ Ğ ğ یوموشاک گِ H h هِ İ i ای I ı ای* J j ِژ K k کِ L l ِ ل M m ِ م N n ِ ن O o اُ Ö ö اُ* P p پِ R r رِ S s ِ س Ş ş ِ ش T t ِت U u او Ü ü او* V v وِ Y y ِ ی Z z زِ
حروفی که با * مشخص شده اند در فارسی معادلی ندارند.همانطور که دیده می شود حروف w,x,q در ترکی وجود ندارد و در صورت دیده شدن در واژه ای آن واژه را باید یک واژه دخیل و غیر ترکی دانست و حروف ü,ö,ı,ş,ç,ğ در انگلیسی وجود ندارند.

[محسن آزماینده]

تلفظ در زبان ترکی:
A a : صدای آ می دهد مانند :
Adam مـــــرد آدام Ayı خـــرس آیی
: صدای ب می دهد مانند : B b
Baba بابا بابا
Bay آقا بای
: صدای ج می دهد مانند : C c
Can جان جان
Cesur جسور جسور
Ç ç : صدای چ می دهد مانند :
Çalmak دزدیدن چالماک
Çıplak لـــــخت چیپلاک
D d : صدای د می دهد مانند :
شاخه دال Dal
شــــتر دِ وَ Deve
E e : صدای اِ و ا ََ می دهد مانند :
مرد اِرکــِـک Erkek
گوشــــت اِت Et
F f : صدای ف می دهد مانند :
فـــیل فـــیل Fil
فنجان فــِنجان Fincan
G g : صدای گ می دهد مانند :
بــــــرف گــــار Gar
گــُـل گـــول Gül
Ğ ğ : صدایی بین غ و ی می دهد :
* اگر "یوموشاک گِ" در آخــر کلمه ترکی بیایید صدای "غ" می دهد یا اصلا تلفظ نمی شود،مانند:
کوه داغ Dağ
روغـــن یاغ Yağ
* اگــر "یوموشاک گ" در وسط کلمه ترکی بیاید صدای "ی" می دهد مانند:
معلم اُیرتمــَن Öğretmen
دانش آموز اُیرَ نــجی Öğrenci
* "یوموشاک گ" در اول کلمات اصیل تـرکی نمی آید.
H h : صدای ه می دهد مانند :
حـنجره هانجـِره Hancere
حال،وضعیـــت هــــال Hal
İ i : صدای ای می دهد مانند :
ایران ایران İran
ایمـــان ایمـــان İman
I ı : صدای ای (غلیظ) می دهد مانند :
عرق،نـــژاد ایرک Irk
رود ایـــرماک Irmak
* حروف I ı در فارسی وجود ندارد.امــا İ i همان است که ما در فارسی داریم.
J j : صدای ژ می دهد مانند :
ژل،ژله ژُلـــه Jöle
آژانـــس آژانــس Ajans
K k : صدای ک می دهد مانند :
کتاب کــیتاپ Kitap
قلـــم کالــِـم Kalem
L l : صدای ل می دهد مانند :
لاله لالــَه Lale
لامـــپ لامبــــا Lamba
M m : صدای م می دهد مانند :
معنی،معنــا مـانــا Mana
مــحـله مـاحـالا Mahala
N n : صدای ن می دهد مانند :
نـرگـس نـِرگـیس Nergis
نــبض نا بـیض Nabız
O o : صدای اُ می دهد مانند :
او اُ O
مـــدرسه اُکـــول Okul
Ö ö : صدای اُ (گــرد) می دهد مانند :
اردک اُردِک Ördek
ویــــژه،مخصوص اُزَل Özel
P p : صدای پ می دهد مانند :
پارک پارک Park
پول پارا Para
R r : صدای ر می دهد مانند :
روایت ریوایــِت Rivayet
رویا رویا Rüya
S s : صدای س می دهد مانند :
قـــصر سارای Saray
صــــدا سـَــس Ses
Ş ş : صدای ش می دهد مانند :
شیــک شیـــک Şık
شـــوخی شـاکـا Şaka
T t : صدای ت می دهد مانند :
شـــانه تـاراک Tarak
دوره تـُــرَن Tören
U u : صدای او می دهد مانند :
ارزان اوجوز Ucuz
نـــــوک اوچ Uç
Ü ü صدای او (گـرد) می دهد مانند :
انگــور اوزوم Üzüm
امـــید اومیت Ümit
V v : صدای و می دهد مانند :
چــمدان والــــیز Valiz
گـــــلدان وازو Vazo
Y y : صدای ی می دهد مانند :
کـِــنار یــــان Yan
کمک یاردیم Yardım
Z z : صدای ز می دهد مانند :
ســـخـت زور Zor
پـاکــت نامه زارف Zarf

چـند نکته در مورد تلفظ:
1. تلفظ ö، ü، ğ، ı در فارســی وجود ندارد.
2. تلفظ "ق" و "خ" در زبان اصیل تـــرکی وجود نــدارد.اما گاها در رئستاهای ترکیه این تلفظ ها دیده می شود.
3. در بعضی واژه های ترکی ممکن است ^ روی حروف صدا دار دیده شود که باعث کشیده شدن آوا و تغییر معنایی می شود.مانند:
ســـود Kâr هــنوز Hâlâ عــالی Âli
بـــرف Kar عـــمه Hala عـــلی Ali
4. در مورد حرف E که دارای دو تلفظ می باشد ذکر این نکته لازم است که تفاوت چندانی ندارد که اِ خوانده شود یا ا َ .هــر چند در این مورد که چگونه خوانده شود چند نکته وجود دارد،اما از آنجایی که این نکات نیز گاها رعایت نمی شوند از ذکر آن صرف نظر می کنیم. این تفاوت تلفظی در ابتدا وجود نداشته است و بعدها به خاطر تفاوت لهجه شهرهای مختلف به وجود آمده است.
در انتها اضافه می کنم که به دلیل ساده بودن بیش از حــد تلفظ در زبان ترکی از نوشتن تلفظ کلمات در پستهای بعدی صرف نظر می کنم.
با بهترین آرزوها

[طلیعه طلا]

ممنون . واقعا به این مطلب نیاز داشتم ...
ترکی استانبولی ، به ترکی آذربایجان نزدیکه یا مثه گویش های مختلف ترکی تو ایران می مونه ؟

[محسن آزماینده]

ممنون . واقعا به این مطلب نیاز داشتم ...
ترکی استانبولی ، به ترکی آذربایجان نزدیکه یا مثه گویش های مختلف ترکی تو ایران می مونه ؟

تفاوتهايي در ساخت فعلها و مصدرها دارند
ولي اگر كسي به يكي از زبانهاي تركي استانبولي و آذري تسلط داشته باشه ميتونه در هر 2كشور بدون مشكل باشه

[نازخاتون]

تفاوتهايي در ساخت فعلها و مصدرها دارند
ولي اگر كسي به يكي از زبانهاي تركي استانبولي و آذري تسلط داشته باشه ميتونه در هر 2كشور بدون مشكل باشه

کاملا صحیح.. ممنون آقا محسن عالی بود ....
البته کمی در نوع گویشهاشون تفاوت وجود داره ..مانند گویش فارسی تهرانی و گویش فارسی فردی که در جنوب ایران زندگی می کنه...
ولی اگر کسی که یکی از گویشها مثلا آذربایجانی رو بلد باشه ظرف کمتر از یک ماه اگر در محیط ترکی استانبولی باشه به طور کامل می تونه گویش استانبولی رو خوب متوجه و صحبت کنه.....

[farzaneh fard]

mersi.ali bood va vazeh