دکتر شيرين ميرزازاده/دارودرماني آسم در بارداري
وقتي کودک درون راه نفس را مي بندد
آسم، اختلال انسدادي دستگاه تنفسي است که با التهاب، حساسيت بيش از حد و انقباض مجاري هوايي تظاهر ميکند. آسم در زنان باردار پيرو قانون «يک سوم» است. يک سوم مبتلايان به آسم طي بارداري با بهبود علايم مواجه ميشوند؛ يک سوم علايمشان شديدتر ميشود و يک سوم هم هيچ تغييري در وضعيت بيماري خود تجربه نخواهند کرد...
مطالعههاي متعددي افزايش آمارهاي بستري و تشديد آسم در زنان باردار را نشان دادهاند. در 3 ماهه اول بارداري معمولا خبري از تشديد علايم نيست. اوج علايم آسم را در ماه 6 بارداري شاهد هستيم. شيوع علايم آسم و تشديد آنها در ماه آخر بارداري و طي زايمان کاهش مييابد؛ به طوري که فقط 10 تا 20 درصد از زنان علايم آسم را تجربه ميکنند.
نکته ديگر آنکه شدت علايم آسم در بارداريهاي بعدي از الگوي بارداري اول پيروي ميکند.
يک زن باردار مبتلا به آسم و جنينش در معرض خطرهاي متعددي هستند. در يک مطالعه وسيع آيندهنگر، رابطهاي نسبي ميان آسم و زايمان زودرس مشاهده شد. به علاوه، يک مطالعه گذشتهنگر نشان داد که زنان باردار مبتلا به آسم بيشتر مستعد ابتلا به اختلالات فشارخون، خونريزيهاي قبل از زايمان، خونريزي پس از زايمان، اختلالات مرتبط با غشاهاي جفتي، ديابت بارداري، زايمان زودرس نياز به سزارين و وزن کم در هنگام زايمان قرار دارند. بنابراين کنترل آسم در بيماران باردار اهميت بسياري دارد.
درمانهاي دارويي آسم در بارداري
داروهاي مورد استفاده در درمان آسم را ميتوان به 2 گروه طبقهبندي کرد: داروهاي کنترلکننده و داروهاي نجاتدهنده. داروهاي کنترلکننده براي پيشگيري از علايم آسم تجويز ميشوند؛ در حالي که داروهاي نجاتدهنده براي بهبود علايم و رهايي از آنها بهکار ميروند.
داروهاي کنترلکننده آسم
کورتيکواستروئيدهاي استنشاقي: کورتيکواستروئيدهاي استنشاقي براي پيشگيري و کنترل التهاب تجويز ميشوند و درمان کنترلکننده ارجح در بيماران مبتلا به آسم و از جمله زنان باردار هستند. بهنظر ميرسد که اين داروها علايم آسم را بهبود داده و عملکرد ريه را بهتر ميکنند. کورتيکواستروئيدهاي استنشاقي که اخيرا در بازار موجود هستند عبارتند از بکلومتازون، بودزونايد، سيکلزونايد، فلونيزولايد و فلوتيکازون. بودزونايد براي دوران بارداري ارجح است زيرا اثربخشي و بيخطري آن در چند مطالعه وسيع به اثبات رسيده است.
در يک مطالعه اثرات تراتوژنيک مصرف بودزونايد در اوايل بارداري بر 2014 نوزاد بررسي شد و چنين نتيجه گرفتند که چنين خطري بعيد بهنظر ميرسد. ساير کورتيکواستروئيدها هنوز بيخطر تشخيص داده نشدهاند. عوارض ناخواسته ناشي از کورتيکواستروئيدها عبارتند از سرفه، گرفتگي صدا و عفونت قارچي دهان.
بتاآگونيستهاي طولاني اثر: اين گروه دارويي در بيماراني نسخه ميشوند که تنها با کورتيکواستروئيدها علايمشان کنترل
نمي?شود. در چنين بيماراني بتاآگونيستهاي طولاني اثر بهترين گزينه دارويي براي اضافه شدن به گروه کورتيکواستروئيدها هستند. شواهد اندکي در مورد بيخطري مصرف اين گروه دارويي در دوران بارداري وجود دارد. در جعبه اطلاعات دارويي بتاآگونيستهاي طولاني اثر در مورد افزايش خطر مرگ در مصرف کنندگان آن هشدار داده شده است. اين افزايش خطر به طور اوليه با مونوتراپي بتاآگونيستهاي طولاني اثر مرتبط است و ربطي به ترکيب درماني آن با کورتيکواستروئيدها ندارد. عوارض جانبي ناشي از مصرف اين گروه دارويي عبارتند از تاکي کاردي و ترمور. فورموترول و سالمترول 2 داروي موجود در بازار از اين گروه هستند.
تئوفيلين: هرچند که تئوفيلين درمان ارجح در آسم محسوب نمي شود، ممکن است درمان آلترناتيو در بيماراني باشد که با کورتيکواستروئيدهاي استنشاقي به تنهايي آنچنان که بايد کنترل نشدهاند. در يک مطالعه کوهورت روي 824 بيمار باردار مبتلا به آسم و 678 زن سالم، ارتباط قابل توجهي ميان مصرف تئوفيلين و ناهنجاريهاي مادرزادي يا تولد زودهنگام مشاهده نشد. به هر حال، اگر تئوفيلين را در دوران بارداري تجويز ميکنيد، بهتر است در حداقل دوز باشد. عوارض ناخواسته ناشي از مصرف تئوفيلين عبارتند از تهوع و بيخوابي.
کرومولين: هرچند که کرومولين داروي بيخطري است، تجويز آن در مبتلايان به آسمي که باردار هستند توصيه نمي شود. مطالعههاي نشان داده?اند که کرومولين اثربخشي کمتري در مقايسه با کورتيکواستروئيدهاي استنشاقي دارند. بنابراين اين دارو تنها به عنوان آلترناتيو درمان آسم در بارداري درنظرگرفته ميشود.
تعديلکنندههاي لوکوترين: مونته لوکاست و زفيرلوکاست، 2 آنتاگونيست گيرنده لوکوترين هستند که درمان ارجح در آسم محسوب نمي شوند. اما ميتوان از اين 2 دارو به عنوان آلترناتيو درمان آسم پايدار استفاده کرد.
ايميونومدولاتور: مطالعههاي کافي براي قضاوت در مورد استفاده از اماليزوماب در بارداري وجود ندارد. اماليزواب براي بيماران بالاي 12 سال که به آسم آلرژيک متوسط تا شديد مبتلا هستند و به دنبال مصرف کورتيکواستروئيدها به خوبي کنترل نشده?اند تجويز ميشود.
داروهاي نجاتدهنده از آسم
بتاآگونيستهاي کوتاه اثر: بتاآگونيستهاي کوتاه اثر نظير آلبوترول، گروه داروي انتخابي براي درمان آسم در دوران بارداري است. مطالعههاي انجام شده روي مصرف بتاآگونيستهاي کوتاه اثر در دوران بارداري نشان داده?اند که ارتباط واضحي ميان اين داروها و ناهنجاريهاي مادرزادي، زايمان زودرس يا تاخير در رشد داخل رحمي وجود ندارد. اين داروها شروع اثر سريعي دارند (ظرف 3 تا5 دقيقه) و مدت اثر آنها 4تا6ساعت است.
کورتيکواستروئيدهاي سيستميک: آسم شديد با مرگ و مير مادر و کودک ارتباط مستقيم دارد. بنابراين، منابع مختلف مصرف خوراکي کورتيکواستروئيدها در طي بارداري را (در صورت لزوم) توصيه کردهاند. اما مصرف کورتيکواستروئيدهاي سيستميک در طي بارداري با پره اکلامپسي و تولد زودرس نوزاد همراه است.
منبع: U. S. Pharmacist,August2011
www.salamatiran.com
علاقه مندی ها (Bookmarks)