نخستین گام در ثبت اختراع و به دست آوردن پتنت، ارائه اظهارنامه ثبت اختراع (Patent application) و تشکیل پرونده (Filing) در اداره ثبت اختراع است که بخش اصلی و مهم اظهارنامه،متن اختراع می باشد. تدوین متن اختراع باید در بردارنده اطلاعات لازم جهت ثبت در اداره های ثبت اختراع کشور یا کشورهای مورد نظر و در چارچوب قوانین داخلی و بین المللی باشد. این اطلاعات می بایست به بهترین حالت و کاملترین صورت نگاشته شوند تا با مطالعه متن آن، شرایط عمومی ثبت اختراع، یعنی نو بودن، گام ابتکاری داشتن و کاربرد عملی داشتن آن، مشخص باشد.
متن اختراع باید بر روی یک کاغذ A4 سفید تایپ شود و در بردارنده چهار بخش اصلی شرح اختراع، ادعاها، اشکال، اشکال و چکیده اختراع است که هر بخش روی کاغذهای جداگانه نوشته می شود.
همه برگه ها به ترتیب شماره قرار میگیرند.
هر برگه از شرح و ادعاها باید در سری سه تایی در سمت راست برگه (برای متن فارسی) و در سمت چپ برگه (برای متن انگلیسی) باشند. فاصله استاندارد بین خطوط، 5/1 سانتی متر باشد.
1- شرح اختراع
در قسمت شرح اختراع جزئیات اختراع شرح داده می شود؟، که شامل موارد زیر است:
- عنوان اختراع
میبایست یک عنوان واحد کلی و متناسب باماهیت اختراع، جهت اختراع مورد نظر انتخاب کرد.
- رشته فنی مربوط به اختراع
در این قسمت باید گروه و زیر گروه فناوری که اختراع در آن گروه است، درج شود.
- دانش پیشین مربوط به اختراع
می بایست درباره سابقه تحقیقات و پژوهشهای پیشین اختراع و آنچه که از پیش، در دانش و رشته مربوطه وجود داشته است، شرح داده شود. در واقع باید به اقدامات پژوهشی، سابقه تحقیق، مقالات و اختراعات ثبت شده دیگران در زمینه مربوطه اشاره ای شود. در به کار بردن نام مرجع یا مراجع برای معرفی سابقه تحقیق، باید مشخصات کامل ایشان درج بشود، مانند شماره اظهارنامه، تارخ اظهارنامه و شماره ثبت اختراع و تاریخ صدور و مشخصات اداره و کشور صادر کننده آن، عنوان و نویسنده و مشخصات نشر کتاب و شماره صفحه ها باید درج شوند.
- ارزیابی در دانش فنی موجود
که به امکانات و دانش فنی موجود در رشته مربوطه و کاستی ها و مشکلاتی که هنوز برطرف نشده است، اشاره می شود.
- آشکار سازی اختراع مورد نظر
در قسمت آشکارسازی اختراع، باید مشکلات موجود و راه حل ارائه شده برای برطرف کردن آن مشکلات را به صورت کامل توصیف کرد.
- عکسها، نقشه ها و جدول های پیوست شده، با درج شماره درمتن شرح داده می شوند.
- باید کاربرد عملی – اجرایی اختراع مورد نظر شرح داده شود.
- برترینهای اختراع
- میبایست برتری اختراع را نسبت به دانش و فناوری و اختراعات موجود، به وضوح نشان داده و با درج مزیت ها و برتری ها با تمام جزئیات به آن اشاره نمود.
- تشریح اختراع مورد نظر با مثال :
عملکرد اختراع، به وسیله شکل‌ها، نقشه ها و نمودارها شرح داده شود.


2- موارد اظهارنامه اختراع
1- ادعاها:
ادعاها با شرح ویژگیهای فنی و صنعتی اختراع، حدود قانونی حمایت از اختراع را مشخص میکنند. ادعاها باید به طور خلاصه، واضح، شفاف و روشن نگاشته شوند و شرح کامل آنها در بخش شرح اختراع آمده باشد. یعنی شرح اختراع آمده باشد. یعنی شرح اختراع و ادعاها میباست پایه و پیرو یکدیگر باشند.
2- چکیده:
چکیده برای شرحی مختصر بوده و فاقد ارزش حقوقی است. چکیده باید مشکل موجود و راه حل ارائه شده در اختراع را به طور خلاصه شرح بدهد. چکیده شامل عنوان اختراع و خلاصه ای از شرح، ادعاها و برتریهای اختراع است که نباید بیش از 150 واژه باشد. در نگارش چکیده میبایست از واژه های کلیدی استفاده شود که در جستجوی اطلاعات پتنت در بانکهای اطلاعاتی مورد استفاده قرار می گیرد.
3- شکلها
به وسیله جدولها، نقشه ها، نقشه های فنی، نمودارها و شکل ها به شرح جامع تر و کاملتر اختراع میتوان پرداخت. هر جدول، نقشه، نقشه فنی، شکل و نموداری شماره ویژه خود را دارد و بخشهای مختلف شکل، نقشه، نقشه فنی و نمودار با اعداد مشخص شده پیرو آن اعداد، در متن شرح داده می شوند. پرواضح است که نشانه هائی که در شرح اختراع و ادعاها موجود نیست، نباید در نقشه، نقشه فنی، شکل و نمودار ثبت شود و بالعکس.
برای تشکیل پرونده ثبت اختراع، باید مدارک زیر تهیه، تنظیم، تکمیل و به اداره کل مالکیت صنعتی تهران (اداره ثبت اختراع) تحویل گردد :
اظهارنامه ثبت اختراع
از طریق سایت اداره مالکیت صنعتی امکان پذیر است.
توصیف مشروح اختراع
نقشه های اختراع
ادعانامه
خلاصه اختراع