قطب نماهاي قديمي وجديد

[F.PHYSICIST]

قطب نماهاي قديمي وجديد

مي گويند قطب نما را چيني ها اختراع كرده اند حدود 4500 سال پيش ! اما استفاده آن توسط اروپايي ها به قرن 12 باز مي گردد.

آنچه كه در شكل مي بينيد گمان مي رود كه تصويري از قديمي ترين قطب نماي تاريخ باشد، اگرچه ساخت قطب نما و ايده آن از آهنربا گرفته مي شود و اولين كساني كه به اين نوع سنگ ها برخورد كردند يوناني ها بودند.
داستان اولين برخورد به سنگهاي آهنربايي داستان كاملا موثق و تاييد شده اي نيست اما شنيدن آن هم خالي از لطف نيست.
مي گويند كه نخستين بار، شش قرن قبل از ميلاد مسيح ، در شهر باستاني ماگنزيا واقع درتركيه امروزي ، در جنگ ميان دو قبيله از يونانيان، زماني كه بيشتر افراد در جنگ ها مجهز به كلاه خود و زره و بسياري ديگر از ابزار آهني بودند اين سنگ كشف شد.
آورده اند كه يكي از اين دو قبيله به پيروزي خود در جنگ بسيار مطمئن بود و عده اي از افراد اين قبيله در پشت كوهي كه از سنگهاي مغناطيسي بود كمين كرده بودند كه به علت خاصيت آهنربايي سنگ ها و همچنين زره ها و شمشيرها و كلاه خود هاي آهني، سربازان به اين كوه چسبيدند و قدرت جدا شدن نداشتند كه بدين وسيله جنگ از حالت طبيعي خود خارج شد و نتيجه اي كاملا برعكس اتفاق افتاد و نيروهاي دشمن به راحتي توانستند در اين نبرد پيروز شوند.
اين سنگ ها را ماگنتيت يا مغناطيس ناميدن و نام آن را از نام محل گرفتند.

سپس قطب نماها را براي يافتن جهت ها مورد استفاده قرار دادند، سنگ هاي مغناطيسي، دو قطب مثبت و منفي دارند.
كره زمين نيز يك سنگ مغناطيسي بزرگ بوده و قطب جنوب آن قطب مثبت و قطب شمال آن قطب منفي آن است. با توجه به يك اصل علمي مبني بر آنكه «قطب هاي همنام همديگر را دفع مي كنند و قطب هاي غير همنام همديگر را جذب مي نمايند»، يك عقربه مغناطيسي كه مي تواند آزادانه بچرخد، هميشه در جهتي قرار مي گيرد كه قطب مثبت آن به سمت قطب شمال و قطب منفي آن به سمت قطب جنوب كره زمين است و اين اصل استفاده از قطب نماست
مي گويند كه نخستين بار، شش قرن قبل از ميلاد مسيح ، در شهر باستاني ماگنزيا واقع درتركيه امروزي ، در جنگ ميان دو قبيله از يونانيان زماني كه بيشتر افراد در جنگ ها مجهز به كلاه خود و زره و بسياري ديگر از ابزار آهني بودند اين سنگ كشف شد


سوزن قطب نما هم پس از تراش خوردن با سنگ مغناطيسي، خاصيت مغناطيسي به خود مي گيرد. براي تعيين جهت با اين نوع سوزن، مي توان آن را روي صفحات مسطح قرار داد البته حتي اگر آن را با نخ بسته و از سقف آويزان كنيد هم جهت را نشان مي دهد.
اما در دنياي امروز قطب نما چگونه در تكنولوژي جاي مي گيرد؟

گوشي‌هاي هوشمند با توجه به سنسورهايي كه در آن‌ها به كار گرفته مي‌شود مي‌توانند همانند يك قطب‌نماي كامل عمل كرده و راهنماي افراد باشند

به طور مثال نرم افزار Compass by catch كه براي سيستم هاي اندرودي مورد استفاده قرار مي گيرد كه البته علاوه بر اينكه جهت را نشان مي دهد، با استفاده از GPS مكان دقيق را هم نشان مي دهد جالب است بدانيد كه اين برنامه معروف‌تري و پر كاربردترين قطب‌نماي اندرويد است كه بين 10 تا 50 ميليون كاربر از سراسر دنيا دارد.

اما ماه گذشته auto blog اعلام كرد كه شركت Porsche Design ساعتي را طراحي كرده كه اجازه نمي دهد شما مسير خود را گم كنيد، ساعتي كه اين شركت طراحي كرده از لحاظ ظاهر به مانند ساعتي قديمي است كه به سال 1978 باز مي گردد به طوري كه مانند آن ساعت قديمي نمايش زمان و جهت مكانيكي كار شده است، با اين تفاوت كه سي و سه سال پيش باري ساخت اين ساعت از آلمينيوم استفاده مي شده در حالي كه در اين نمونه تيتانيوم ضدحساسيت و بسيار سبك جايگزين شده است، قطر صفحه آن هم 3 ميليمتر افزايش يافته است ، ارتفاع صفحه مياني ساعت نيز با 1.6 ميليمتر افزايش به 14.6 ميليمتر رسيده است.
در اين ساعت مچي مي توان قطب نما را از ساعت جدا كرد مطابق شكل لايه اوليه داراي سه عقربه و با دقت بالايي طراحي شده است كه با بلند كردن آن مي توان به قطب نما رسيد.
اين ساعت تا عمق 50 متري آب، ضدآب است.

در صفحه، بند و تمامي قسمت‌هاي آن از تيتانيوم استفاده شده كه آن را در مقابل خوردگي محافظت مي كند.
تيتانيوم فاقد خاصيت مغناطيسي است و قطب نما را از خطا محافظت مي كند.
منبع: تبيان