توصیه های دارویی و پیشگیری از مسمومیت ها در ایام نوروز

در سفر:

۱- ممکن است در ایام تعطیلات عید دسترسی شما به داروخانه های روزانه به دلیل تعطیلی آنها مقدور نباشد ولی همیشه داروخانه های شبانه روزی و برخی داروخانه هایی که ملزم به باز بودن داروخانه به صورت شیفت از پیش تعیین شده می باشند، قابل دسترسی هستند.

۲- باید توجه کرد چنانچه شما و یا بستگانتان، دارویی را به صورت مرتب مصرف می کنید، مطمئن شوید دارو را به حد نیاز و تا پایان تعطیلات و ضمن سفر در اختیار دارید، چرا که بسیاری از داروها مانند داروهای ضد تشنج، داروهای بیماریهای قلبی، داروهای ضد افسردگی و اختلالات روانی، داروهای ضد دیابت و چربی خون و برخی داروهای مسکن و همچنین آنتی بیوتیک ها باید مرتب مصرف شوند و قطع ناگهانی این داروها، بیمار را دچار مشکل خواهد کرد.

۳- چنانچه ضمن حرکت اتومبیل، قطار، کشتی و یا هواپیما، دچار سرگیجه و حالت تهوع می شوید، به خاطر داشته باشید با مصرف ۱ یا ۲ قرص ۵۰ میلی گرمی دیمن هیدرینات، نیم ساعت قبل از شروع سفر و تکرار یک قرص هر ۴ تا ۶ ساعت یکبار در طی سفر، می توان عوارض ناشی از حرکت، تهوع و سرگیجه را برطرف کرد. باید توجه داشت که در طول ۲۴ ساعت نباید بیشتر از ۸ عدد قرص مصرف شود. در طی دوره مصرف دارو از رانندگی یا کار با ماشین آلات خطرناک خودداری نمایید.

۴- چنانچه به امارات متحده عربی (دبی، شارجه، ابوظبی) سفر می کنید، از همراه بردن داروهای آرامبخش مانند داروهای دیازپام، اگزازپام، لورازپام و…، داروهای مسکن کدئین دار (مانند استامینوفن کدئین) و ترکیبات روانگردان جداً اجتناب نمائید. براساس قوانین این کشور، متهمین به حمل این داروها با مجازات سنگینی مواجه خواهند بود.

۵- جهت پیشگیری از گزش حشرات در محیط های گرم و مرطوب، پشه بند، حشره کش های خانگی و یا پماد دافع حشرات همراه داشته باشید.

۶- همراه داشتن جعبه کمک های اولیه خصوصاً در مورد خانواده هایی که فرزند خردسال دارند، همچنین همراه داشتن شیرخشک شیرخوار، داروهای بدون نسخه مانند شربت تب بر، قطره و یا شربت مولتی ویتامین و دیگر داروهایی که کودک در حال مصرف می باشد در طی سفر ضروری می باشد.


7- نحوه نگهداری داروها را از دکتر داروساز، هنگام تحویل گرفتن دارو از داروخانه بپرسید و هیچگاه داروهای خود را در اتومبیلی که زیر نور آفتاب پارک شده است و یا در شیشه عقب اتومبیل قرار ندهید. داروهای یخچالی را در ظروفی مانند یخدان حمل نمایید.

اگر با سوال دارویی و موارد مسمومیت برخورد کردیم، این سوالات را از کجا بپرسیم؟ مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم به صورت ۲۴ ساعته در ایام تعطیلات نوروز عهدا دار پاسخ گویی به سوالات دارویی و موارد مسمومیت اتفاقی به صورت تلفنی می باشد. شما هموطن گرامی می توانید سوالات دارویی خود را در زمینه نحوه مصرف دارو، میزان مصرف دارو، عوارض دارویی، مصرف داروها در بارداری و شیردهی و … و همچنین نحوه برخورد با فرد مسموم پیش از رسیدن به مراکز درمانی را به صورت تلفنی از این مرکز سوال نمایید. شماره تماس ما در استان……………………: ……………………..

شماره تماس ستاد مرکزی( تهران) : ۶۶۴۱۹۳۰۶-۰۲۱ نحوه پیشگیری از بروز مسمومیت های دارویی، شیمیایی و غذایی :۱٫ کودکان ۱ تا ۶ ساله، پر خطرترین گروه سنی از نظر بروز مسمومیت هستند. داروهای خود را در مقابل چشم کودکان نخورید، چرا که کودکان از رفتار بزرگسالان تقلید می کنند و ممکن است دور از چشم والدین داروها را به دهان ببرند. بسیاری از داروها و محصولات خانگی مانند جوهر نمک، مواد شوینده و لک بر، سموم حشره کش و جونده کش (مانند مرگ موش)، تینر، ضدیخ، بنزین و نفت می توانند در صورت بلعیده شدن و تماس با پوست و چشم و یا در صورت تنفس، سمی باشند.نام داروی مصرفی و میزان مصرف آن را به خاطر بسپارید و یا یادداشت کنید تا دوز تکراری مصرف ننمایید.کیف دستی، ساک خرید و کیسه های نایلونی را دور از دسترس کودکان قرار دهید. ممکن است داخل آنها وسایلی باشد که توسط کودک بلعیده شود و یا کودک ضمن بازی آنها را روی سر خود کشیده و سبب خفگی وی شود.هنگام بازی کودکان در فضای باز مراقب آنها باشید تا توسط گلها و گیاهان سمی، مسموم نشوند. تماس پوست با برخی از این گیاهان و یا به دهان بردن آنها منجر به مسمومیت کودکان می شود.در سفر از خوردن گیلهان و قارچهای خودرو اجتناب نمایید.زیرا تشخیص گیاهان و قارچهای سمی از انواع بی خطر بسیار مشکل است.هیچگاه گیاهان یا قارچها را به دلیل مصرف آنها توسط جانوران، غیر سمی تلقی ننمایید.در هنگام مصرف دارو و یا استفاده از فرآورده های شیمیایی حتماً در نور کافی برچسب روی بسته بندی را مطالعه نموده سپس مصرف نمائید. استفاده از داروها و مواد شیمیایی د رتاریکی می توانند خطرناک باشد.

در هنگام استفاده از مواد شیمیایی و فرآورده های شوینده و پاک کننده، پنجره ها را باز کنید تا هوا به خوبی در محیط جریان داشته باشد.

از اختلاط مواد شیمیایی مانند جوهر نمک و مواد سفید کننده جداً خودداری کنید. بخارات و گازهای ناشی از این اختلاط بسیار سمی و خفه کننده می باشند.همیشه پس از استفاده از مواد شیمیایی سریعاً درب آن را ببندید، هیچ ظرف دربسته ای از دسترسی کودکان در امان نیست.در صورتیکه کودک شما ماده ای غیر خوراکی را بلعید، با مرکز اورژانس و یا مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم تماس بگیرید.

محصولات شیمیایی و شوینده، نفت و بنزین را همیشه در ظرف اصلی آن نگهداری کنید.
هیچگاه این فرآورده ها را در ظرف مواد خوراکی (مانند بطری نوشابه) نگه داری نکنید. این عمل سبب خورده شدن اشتباهی این مواد توسط کودکان می شود.جهت کاهش احتمال بروز مسمومیت با گاز منوکسید کربن ( که بی رنگ، بی بو و شدیدا” سمی است) باید یک سیستم تهویه هوا در محیط باشد، دائما” از سلامت و استاندارد بودن دستگاههای گرمازا و وسایل غذاپزی اطمینان حاصل نمائید. هیچگاه در داخل اتومبیل با موتور روشن در مدت هرچند کوتاه، نخوابید. این کار سبب بروز مسمومیت کشنده با منوکسید کربن خواهد شد. همچنین از روشن کردن گاز پیک نیکی در داخل چادر و یا اتومبیل و یا در محیط بسته دیگری به منظور تامین گرما، جدا” خودداری نمائید.چنانچه در یک محیط بسته و دارای بخاری نفتی یا گازی حالت تهوع، سرگیجه و خواب آلودگی داشتید، سریعاً بقیه را در جریان بگذارید. و اگر مشکوک به مسمومیت با منواکسید کربن هستید سریعاً محیط را ترک کنید. هر شخصی که با گاز منوکسید کربن در تماس بوده و دارای علایم ملایم تا متوسط است باید فوراً توسط پزشک معاینه شود. نوزادان و افراد مسن، زنان حامله، افرادی که دارای ناراحتی های قلبی عروقی هستند چنانچه با این گاز در تماس باشند حتی در صورت نداشتن علامت حتماً باید توسط پزشک معاینه شوند.غذاهای مسموم کننده ممکن است بو یا مزه ناخوشایندی نداشته باشند. با وجودیکه اکثر مسمومیت های غذایی معمولاً ظرف ۲۴ ساعت برطرف می شوند، اما بعضی از آنها می توانند کشنده باشند. رعایت ایمنی غذایی مانع بروز مسمومیت غذایی می شود. ضمن سفر از حمل گوشت خام و تخم مرغ خام و فرآورده های لبنی با ماندگاری کوتاه خودداری نمایید، چرا که سریعا” فاسد می شوند.از خرید قوطی های کنسرو دارای برآمدگی، فرورفتگی و یا نشتی خودداری کنید و مطمئن شوید که درپوش آن ها شکسته نشده باشد. اگر فرآورده ای ظاهر و یا بوی ناخوشایندی داشت، به هیچ عنوان آن را نچشید.در طی سفر برای حمل مواد غذایی فاسد شدنی، از یخدان مناسب استفاده کنید.هرگز غذاهای پخته شده را بیش از ۲ ساعت (اگر هوای اتاق گرم می باشد، بیش از یک ساعت) در دمای محیط رها نکنید. برای دوباره گرم کردن غذاهای باقیمانده آنها را تا ۷۴ درجه سانتی گراد گرما دهید و همچنین غذاهایی که بیش از ۳ روز باقیمانده اند را مصرف نکنید. همیشه قبل از آماده کردن و یا خوردن غذا، دستهایتان را با صابون بشویید. نوعی از اسهال میکروبی در طی سفر و به دلیل عدم رعایت بهداشت قابل انتقال است.به خاطر داشته باشید دستهایتان را بعد از استفاده از سرویسهای بهداشتی، برداشتن گوشت خام، سیگار کشیدن، دست زدن به حیوانات و دست زدن به زباله ها حتماً بشوئید.علایم و نشانه های برخی از مسمومیتهای غذایی با تاخیر ظاهر می شود. یعنی ممکن است ۱۲ تا ۲۴ ساعت بعد از مصرف غذای آلوده، علایم در فرد مسموم بروز نماید. علایم و نشانه های این مسمومیت ها شامل سردرد، تب، خستگی، تهوع، استفراغ، اسهال آبکی شدید، کم شدن آب بدن، ضعف و درد شکم می باشند. بوتولیسم نوعی مسمومیت غذایی کشنده است که در اثر مصرف کشک غیر پاستوریزه، غذاهای کنسروی (که قبل از مصرف حرارت مناسب به آنها نرسیده است) و یا سوسیس و کالباس خام و آلوده بروز می کند. علایم و نشانه های این مسمومیت با تاخیر(بعد از ۱۲ تا ۲۴ ساعت) ظاهر می شود و شامل تاری دید، دوبینی، افتادگی پلک فوقانی، عدم توانایی حرکتی، اختلال تکلم، لکنت زبان، سختی بلع، و خشکی و درد گلو می باشد. مهمترین اقدام درمانی در این مسمومیت تجویز سریع ضد سم (Anti toxin) در مرکز درمانی می باشد.در صورت عدم درمان ممکن است فرد مسموم در اثر فلج تنفسی فوت نماید. اگر در تهیه غذایی حرارت کمی به کار رفته باشد، ممکن است بوتولینیوم در آن ایجاد شود و سپس به هنگام مصرف مسمومیت ایجاد کند.

در صورت وجود خون در مدفوع یا استفراغ، تب بالا ، از دست دادن مایعات بدن و یا در مواردیکه علایم بیش از یک روز طول بکشد، باید حتماً به پزشک مراجعه کرد. شدت نشانه ها و علایم مسمومیت غذاییبا توجه به سن و وضعیت سلامتی بدن متفاوت می باشد. این علایم در سالمندان و نوزادان می تواند خطرناکتر باشد. دستور طلائی پیشگیری از مسمومیت غذایی: ” پختن غذا و خوردن آن در همان روز ” است.

اگر با موارد مسمومیت برخورد کردیم، چه باید بکنیم؟ ۱٫در مسومیت های دارویی و شیمیایی باید بدانیم فرد مسموم چه نوع دارو، چه مقدار از دارو، چه موقع از روز و از چه راهی دارو و سم را مصرف کرده است. ۲٫اگر بیمار هوشیار بود با مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم تماس گرفته و در خصوص اقدامات بعدی سوال می نمایید. ۳٫اگر فرد مسموم هوشیار نبود و یا مواد اسیدی، قلیایی و یا نفتی را بلعیده بود، از ایجاد استفراغ در فرد مسموم خودداری کنید و سریعا” مسموم را به نزدیکترین مرکز درمانی منتقل نمایید.۴٫در مورد مسمومیت با گازها خصوصا” منوکسید کربن، باید سریعا” فرد مسموم را به فضای باز ببریم و سپس به مرکز درمانی برسانیم.۵٫در تماس پوست و چشم با مواد شیمیایی و یا سوزاننده ، موضع را فوری با آب فراوان بشوئید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید.۶٫در صورت تماس پوست یا چشم با مواد اسیدی یا قلیایی، به هیچ وجه از مواد شیمیایی برای خنثی سازی آنها استفاده نکنید زیرا این کار سبب بدتر شدن و تشدید عوارض می شود.

منبع