"AIM-152 AAAM" یک موشک هوا به هوای دوربرد ساخته شده توسط ایالات متحده آمریکا است. این برنامه یک مرحله ی توسعه طولانی مدت به حساب می آمد ولی با توجه به پایان جنگ سرد و کاهش خطر بمب افکن های مافوق صوت اتحاد جماهیر شوروی تصمیم به کنار گذاشتن این طرح گرفته شد.
طرح ساخت "AIM-152" از نیاز نیروی دریایی ایالات متحده برای یک موشک هوا به هوا پیشرفته به جای "AIM-54 Phoenix" (فونیکس) سرچشمه گرفته است . این طرح در اواسط دهه 1980 پایه ریزی شد و نیروی دریایی ایالات متحده امریکا به دنبال طراحی و ساخت یک موشک دوربرد برای مقابله با بمب افکن های دوربرد و مافوق صوت شوروی یعنی "Tu-22M Backfire" و "Tu-160" بجای موشک فونیکس بود. هدف کلی طرح نیز این بود برای یک موشک کوچکتر و سبکتر از فونیکس با دامنه عملیاتی بهتر و پرواز با سرعت 3 ماخ یا بیشتر باشد.
برخی از سیستم های در نظر گرفته شده برای این موشک در آن زمان، توسط مرکز توسعه ی سلاح های نیروی دریایی واقع در "China Lake" کالیفرنیا در اوایل دهه 1980 به عنوان بخشی از طرح رهگیری موشکی پیشرفته و مشترک دمونستراسیون "ACIMD" مورد ارزیابی قرار گرفت اما این پروژه لغو و هیچ نمونه ای انتخاب نشد. بعدها و در سال 1987،چهار شرکت به صورت دوتایی و مشترک بنامهای "هیوز/ ریتون" و "جنرال دینامیک/ وستینگ هاوس" به تولید طرح های دو گانه از موشک "AIM-152" انتخاب شدند.
طرح هیوز/ ریتون
طراحی "هیوز/ ریتون" تا حد زیادی بر اساس موشک "ACIMD" شد و با یک موتور ترکیبی "ramjet/ راکت سوخت جامد" که قادر به ارائه سرعت های بالا بود تکمیل شد. همچنین این موشک به یک سیستم "inertial guidance" با هدایت نهایی توسط رادار فعال استفاده میشد که بعد ها از این سامانه در موشک "AIM-120" کمک گرفته شد .استفاده از ترمینال جستجوگر مادون قرمز نیز برای این موشک برنامه ریزی شده بود که اجازه می داد این موشک بدون هیچ گونه انتشار هشداری به سمت هدف شلیک شود.
طرح جنرال داینامیک/ وستینگ هاوس
طراحی "جنرال داینامیک/ وستینگ هاوس" با یک موتور راکت سوخت جامد خالص و چند پالسی بود که حتی از نمونه ی درخواستی هم کوچکتر بود. این موشک نیز از یک سیستم "inertial guidance" استفاده می کرد ،اما در اواسط ساخت طرح با ارائه ی یک به روز رسانی دارای رادار نیمه فعال دو بانده شد. برای عملکرد بهتر نیز ،هدایت ترمینالی از طریق یک سنسور الکترو نوری بهمراه یک جستجوگر مادون قرمز در این طرح گنجانده شد. البته یکی از نقایص رادار نیمه فعال این است که هواپیمای شلیک کننده باید موشک را تا لحظه ی برخورد به هدف با رادار خود دنبال کند، و انجام همین پروسه به این معنی است که هواپیما در معرض خطر بیشتری قرار میگیرد . به منظور رفع این مشکل "جنرال داینامیک/ وستینگ هاوس" برنامه ریزی برای جلوگیری از این مشکل طرح ساخت یک غلاف راداری را در برنامه ی خود قرار دادند که می توانست به شلیک هدف هم از جلو و هم از عقب در حین فرار هواپیما از منطقه ی خطر اقدام کند.
فراموشی طرح با سقوط شوروی
با سقوط اتحاد جماهیر شوروی تهدید بمب افکن های روسی به طور موثر به پایان رسید و از آنجا که هیچ کشور دیگری نمی توانست دست به تهدیدات قبلی به مانند شوروی بزند عملا طرح "AAAM" بدون دشمن باقی مانده بود و سر انجام این پروژه در سال 1992 لغو شد. با توقف تدریجی تولید موشک فونیکس توسط نیروی دریایی ایالات متحده نگاهها به قابلیتهای طرح برد متوسط AIM-120 جلب شد و هم اکنون نسخه های مختلفی از طیف خانواده ی "AIM" در حال توسعه برای بازگرداندن برخی از قابلیت های گذشته هستند.
دوستان توجه داشته باشند که هرگز تصویری از موشک های نمونه های "AIM-152" ارائه نشد و در نتیجه تمام مشخصات نظری هستند.
مشخصات کلی
طرح هیوز / ریتون:
طول: 3.66 متر
قطر: 231 میلی متر
وزن: کمتر از 300 کیلوگرم (660 پوند)
سرعت: ماخ 3 +
برد: 185 کیلومتر (115 مایل)
پیشرانه : راکت سوخت جامد / ramjet
کلاهک: 14 الی 23 کیلوگرم انفجاری و دارای ترکش
طرح جنرال داینامیک/ وستینگ هاوس:
طول: 3.66 متر
قطر: 140 میلی متر
وزن: 172 کیلوگرم (380 پوند)
سرعت: ماخ 3 +
برد: 185 کیلومتر
پیشرانه: راکت سوخت جامد/ دارای پالس چندگانه
کلاهک: 14 الی 23 کیلوگرم انفجاری و دارای ترکش
مترجم: مجتبی کیا
