زنبور درمانی، دانشی که باید از نو شناخت

زنبور درمانی بخشی از پزشکی نوین است که به بررسی ویژگیهای زنبور عسل و فرآورده های آن می پردازد و خواص تمامی اجزا و بخش های زنبور عسل از نیش آن گرفته تا عسل و موم و غیره، را با پیشرفت علم بیش از پیش معرفی می کند.

گزارش زیر با مقدمه ای در مورد انواع زنبور عسل به بررسی علمی خواص و ترکیبات مختلف در بخش های متفاوت زنبور عسل و تولیدات این حشره مرموز می پردازد که مطالعه آن به علاقه مندان توصیه می شود.
کلمه نحل به معنی زنبور عسل در آیات ۶۸, ۶۹ سوره نحل در جز ۱۴ قرآن کریم آمده است. در تفسیر آیه ۶۸ چنین آمده است؛ پروردگارت به زنبور عسل وحی فرستاد! در اینجا لحن قرآن به طرز شگفت انگیزی تغییر می‌یابد، در عین ادامه دادن بحث‌ها در زمینه نعمت‌های مختلف الهی و بیان اسرار آفرینش در این سوره ، سخن از زنبور عسل و سپس خود عسل به میان می‌آورد. اما به شکل یک ماموریت الهی و الهام مرموز که نام وحی بر آن گذارده شده است.
نخست می‌گوید: “و پروردگار تو به زنبور عسل ، وحی کرد که خانه‌هایی از کوهها و درختان و داربست‌هایی که مردم می‌سازند انتخاب کن.”
نخستین ماموریت زنبوران در این آیه ، ماموریت خانه سازی ذکر شده است و این شاید به خاطر آن است که مساله مسکن مناسب، نخستین شرط زندگی است و به دنبال آن فعالیت‌های دیگر ، امکانپذیر است.
در آیه ۶۹ سوره “نحل” ، دومین ماموریت زنبورعسل شروع می‌شود، چنانکه قرآن می‌فرماید: “ما به او الهام کردیم که سپس از تمام ثمرات تناول کن و راههایی که پرودگارت برای تو تعیین کرده ، به راحتی بپیما.”
سرانجام ، آخرین مرحله ماموریت آنها را بصورت یک نتیجه ، این چنین بیان می‌کند،” از درون زنبوران عسل ، نوشیدنی مخصوص خارج می‌شود که رنگ‌های مختلفی دارد” و نهفته است.
جالب این که دانشمندان از طریق تجربه به این حقیقت رسیده‌اند که زنبوران به هنگام ساختن عسل آن چنان ماهرانه ، عمل می‌کنند که خواص درمانی و دارویی گیاهان کاملا محفوظ مانده و به عسل منتقل می‌شود و در ماجرای برنامه زندگی زنبوران عسل و ارمغانی که آنها برای انسانیت می‌آورند که هم غذاست و هم شفا و هم درس زندگی ، نشانه روشنی از عظمت و قدرت پروردگار است، برای جمعیتی که می‌اندیشند.
استفاده از سموم طبیعی در درمان بعضی امراض از دیر زمان ریشه در فرهنگ و تمدن بشری داشته و در این میان زهر زنبور عسل جایگاه ویژهای دارد. شواهد و قرائن دال بر آن است که بشر در قرون قبل از میلاد با درمان با زهر زنبور آشنا بوده است.
بابلی ها و مصری ها و ایرانیان و رومی ها از جمله اقوامی بودند که از زهر زنبور عسل به منظور درمان امراض گوناگون استفاده می کردند.
ژرمن ها و اسلاوها در قرون وسطی زهر زنبور عسل را برای درمان نقرس بکار می بردند و گرد خشک شده زنبور عسل را داروی مدر خوبی می دانستند.
*** گونه ها و نژادهای زنبورعسل
زنبور عسل از راسته نازک بالان (Hymenoptera) است، زنبور عسل قسمت‌های دهانی جونده و مکنده ، هر دو را داراست ؛ دگردیسی آن کامل است و بطور دسته جمعی زندگی می‌کند و شامل سه دسته هستند، ملکه (Queen) که تخم می‌گذارد ، نرها (prones) کارشان فقط بارور کردن ملکه‌های جدید است و کارگرها (Worker) که ماده و عقیم هستند.
بدن زنبور عسل بطور متراکم از موهایی پوشیده است که دارای تارهای (Barbs) جانبی کوتاهی است و به راحتی دانه‌ها و گرده را می‌گیرند. در چشم‌های مرکب و پاها ، موهای صاف وجود دارد ، پاهای جلویی در حاشیه ساق (tibia) موهای راست و خشن و کوتاهی را دارد و برای تمیز کردن چشم‌ها از گرده گل بکار می‌رود و برس چشمی (Eye bursh) می‌گویند.
بالهای زنبور در هنگام پرواز بوسیله قلاب‌هایی به یکدیگر درگیر می‌شوند و بال به نظر می‌رسند، این بال ها ممکن است ۴۰۰ بار در ثانیه مرتعش شوند ، آرواره‌های زیرین mandibles در کارگران صاف برای جمع آوری گرده و ساختن شاخه‌ها بکار می‌رود، آرواره‌های زیرین maxillae مانند قاشقک‌های طویلی بوده و برای جمع آوری گرده‌های گل بکار می‌رود.
لب تحتانی تبدیل به خرطوم شده و ضمایم حسی – بی (Cabialplas) در اطراف آن قرار دارد. مایع شهد در اثر عمل مکنده حلق به درون چینه‌دان بزرگ یا معده عسل (Money Stomash) کشیده می‌شود.
چهار لب مثلثی دریچه‌ای را درست می‌کند و از ورود عسل به معده جلوگیری می‌کند البته بجز موقعی که جهت تغذیه مورد نیاز است. روده زنبور عسل باریک و دراز است. و تقریبا به ۱۰۰ لوله کوچک ، مالپیکی اتصال دارد و روده راست ، بزرگ است و به مخرج ختم می‌شود.
در انتهای بدن زنبور سوزن وجود دارد که فقط در کارگرها و ملکه‌ها دیده می‌شود. حس بویایی در زنبوران عسل بسیار قوی و تیز است و چشم‌ها دارای تعداد فراوانی واحدهای بینایی است و دارای مغز نسبتا بزرگ است: زنبوران عسل قادر به تشخیص رنگ قرمز و سیاه از هم نیستند.
تاکنون ۵ گونه زنبور عسل شناخته شده اند که عبارتند از:زنبور عسل معمولی یا اروپایی(Apis mellifera)
، زنبور عسل شرقی یا هندی (Apis cerana) ، زنبور عسل بزرگ (Apis dorsata) ،‌ زنبور عسل کوچک(Apis florea) و زنبور عسل کوچولو(Apis andreniformis) که اخیرا در چین شناخته شده و از نظر شکل شناسی با A.florea تفاوت دارد.
زنبور عسل معمولی یا اروپایی مهمترین گونه شناسایی شده زنبور عسل است که عمده مباحث مربوط به پرورش زنبور عسل مربوط به همین گونه است.
گونه اروپایی و هندی می توانند درون کندو زندگی کرده و از نظر اقتصادی برای انسان حائز اهمیتند ولی سه گونه بعدی به صورت آزاد در طبیعت زندگی کرده و قادر به زندگی درون کندو نیستند.
در زیر پنج نژاد معروف از گونه زنبورعسل معمولی یا اروپایی که شهرت جهانی دارند معرفی شده اند.
*** زنبورعسل سیاه (A.m.mellifera)
این زنبور در تمام قاره اروپا، کوههای آلپ و روسیه مرکزی وجود دارند.افراد این نژاد در زنبورهایی درشت و سیاه رنگند. رشد جمعیت این نژاد در بهار کند بوده ولی در اواخر تابستان و اوائل زمستان، کلنی به بیشترین رشد خود می رسد که در آن زمان دیگر در طبیعت گلی وجود ندارد(عیب این نژاد) این زنبور نسبت به امراض زنبور و پروانه موم خوار حساسند. تنها مزیت این نژاد این است که شرایط زمستان را بخوبی تحمل می کنند که آن هم با خوردن غذای زیاد توام است.
*** زنبور عسل ایتالیایی (A.m.ligustica)
موطن اصلی آن ایتالیا بوده و از نر جثه کوچکتر و ظریف تر از زنبورسیاه بوده و رنگ آن معمولا زرد مایل به قهوه ای است. این نژاد دارای خصوصیات رفتاری خوب ازجمله آرام بودن و تمایل کم به بچه دهی، تولید اندک بره موم، عسل آوری و رشد سریع کلنی در اوایل بهار است. از طرفی زمستان را بخوبی تحمل نکرده و حس غارت در آن قوی بوده و حس جهت یابی ضعیفی دارند و گاهی اشتباها به کندوی مجاور می روند.
*** زنبور قفقازی (A.m.caucasica)
این نژاد ساکن کوههای قفقاز در گرجستان بوده و دارای رنگ بدن خاکستری روشن است.زنبورهای آرامی هستند و کمتر نیش می زنند و تا اواسط تابستان جمعیتش به بیشترین حد می رسد. ویژگی مطلوب آن تمایل کم به بچه دهی است اما تولید زیاد بره موم در آنها و در نتیجه چسباندن کادرها به همدیگر، کار با آنها را مشکل می سازد. این نژاد از زمستان گذرانی خوبی برخوردار نیستند.
*** زنبور عسل کارنیولان (A.m.carnica)
در قسمت جنوبی کوههای آلپ و شمال بالکان و در دره دانوب پراکنده اند.از نظر ظاهری شبیه زنبوران ایتالیایی است و رنگ بدن قهوه ای مایل به خاکستری است. از ویژگی های مطلوب آن می توان به آرام بودن، نیاز کم به غذایی اشاره کرد. این نژاد کم بچه می دهند،غارت نمی کنند و عسل خوبی تولید می نمایند و نسبت به بیماری های زنبورعسل مقاومند.
*** زنبور عسل ایرانی(A.m.mede&persica)
موطن اصلی آن ایران بوده و سه حلقه اول شکم آن سیاه و بقیه حلقه ها زرد مایل به قهوه ای است. در کتاب های زنبورداری از این زنبور بعنوان زنبور نیش زن یاد میشود.این نژاد از سایر نژادهای فوق قانع تر بوده و مصرف غذای آن در زمستان اندک است. بره موم زیادی مصرف می کند اما مقدار آن از نژاد قفقازی کمتر است.در مناطق سردسیر سرمای زمستان را بخوبی تحمل میکند و در اوایل بهار رشد آن خوب بوده و تا خردادماه به بیشترین مقدارش می رسد. از ویژگی های نامطلوب این نژاد می توان به تمایل آن به غارتگری و تولید بچه زیاد اشاره کرد.
کندوی زنبور عسل یا به صورت جعبه‌های مکعبی به ابعاد ۵۰cm که کندوی modern می‌گویند و یا به بصورت سبد که کندوی بومی می‌گویند.

*** تعریف جامع عسل
تعریف جامع عسل که در سال ۱۹۰۶ در آمریکا ارائه شده است عبارت است از :
ترشح مواد قندی درختان و شهد گل نباتات که توسط زنبوران عسل، جمع آوری ، تغییر یافته و درون سلول های قاب ذخیره می شوند را عسل می گویند .
*** مواد متشکله عسل :
گرچه ترکیب عسل در مناطق مختلف و از منابع گیاهی و زمان های متفاوت است اما تفاوت زیادی با یکدیگر ندارند ولی همان مقدار تفاوت نا چیز آن ها تأثیر قابل توجهی در کیفیت عسل های مختلف دارد.
گیاهان بسیار زیادی تولید شهد می کنند که زنبور عسل با ملاقات و جمع آوری شهد از آن ها نسبت به تولید عسل عمل می کند ، اما از نظر زنبور داران تعداد محدودی از این گیاهان به واسطه شهد زیاد و کیفیت خوب عسل آن ها حائز اهمیت هستند.
هر نوع عسلی دارای طعم و مزه و رنگ و بوی خاص خود است؛ در زیر در مورد هر یک از مواد تشکیل دهنده عسل مختصرا توضیح داده می شود :
*** آب
عسل های مختلف ممکن است بین حدود ۱۳ تا بیش از ۲۰ درصد رطوبت داشته باشند . رطوبت عسل پس از استخراج ممکن است تغییر نماید . عسل های درجه یک دارای رطوبتی حدود ۶/۱۸ درصد می باشد .
*** قند ها
حدود ۹۵ تا ۹/۹۹ درصد مواد جامد عسل را قند ها تشکیل می دهند . قند های اصلی عسل را قند های ساده مانند دکستروز ( گلوکز ) و لوولوز ( فروکتوز ) تشکیل می دهند . تا کنون بیش از بیست نوع قند مختلف در عسل شناسایی شده اند، ولی همان طور که گفته شد قسمت اعظم قند های عسل را لوولوز و دکستروز تشکیل می دهند که حدود ۸۵ تا ۹۵ درصد قند ها می باشد . شیرینی عسل ۲۵ برابر بیشتر از شیرینی قند معمولی یعنی سوکروز است .
*** مواد معدنی
به طور متوسط ۱۷/۰ درصد وزن عسل را تشکیل می دهند . این مقدار از ۰۲/۰ تا بیش از ۱ درصد متغیر است . بیشترین مقدار عناصر موجود در عسل به ترتیب پتاسیم ، سدیم ، کلسیم ، منیزیم ، آهن ، مس ، منگنز ، کلر ، فسفر ، گوگرد و سیلیکن می باشند . عسل های تیره رنگ ، مقدار مواد معدنی بیشتری در مقایسه با عسل های روشن دارند .
*** آنزیم ها
مهم ترین آنزیم در عسل اینورتاز است که به نام ساکاراز هم گفته می شود . این آنزیم در اصل از غدد بزاقی زنبور عسل ترشح و ساکارز موجود در شهد گل را به لوولوز و دکستروز تبدیل می کند . آنزیم مهم دیگری که در عسل وجود دارد دیاستاز یا آمیلاز است . اینهیبین، آنزیم دیگری است که خاصیت باکتری کشی دارد و از رشد باکتری ها در عسل جلو گیری می کند .
*** پروتئین ها و اسیدهای آمینه
مقدار پروتئین های عسل بین ۱/۰ تا ۶/۰ است و مقدار اسیدآمینه آن ۰۰۳۴/۰ تا ۰۰۵۸/۰ درصد گزارش شده است.این مواد گرچه مقدارشان در عسل کم می باشد و اهمیت غذایی زیادی ندارند ولی تاثیر زیادی روی طعم و مزه عسل دارند
*** ژله رویال(شاه انگبین) چیست؟
ژله رویال، ماده ی است که به وسیله یک جفت غده مغزی زنبوران کارگر پرستار در سنین ۳ تا ۱۲ روزگی ترشح و مورد استفاده ملکه در تمام طول عمر و نوزادان زنبور کارگر در مراحل اولیه رشد لارو به مدت سه روز قرار می گیرد.
ژله رویال همیشه به طور مستقیم به ملکه یا لارو کارگر داده شده و در کندو ذخیره نمی شود، تنها زمان ممکن برای برداشت ژله رویال زمان پرورش ملکه در مقطع بچه دهی کلنی است.
آنچه ملکه را از زنبوران کارگر متمایز می کند نحوه تغذیه در طول مراحل لیسه ای ( شفیره ای) است، در واقع تمامی تخم های ماده می توانند به یک زنبور ملکه تبدیل شوند اما این تنها زمانی ممکن است که طی تمامی مراحل تکامل، شفیره ها همچون یک زنبور ملکه مورد مراقبت قرار گیرند و از ژله رویال تغذیه شوند.
پرورش ملکه که توسط مکانیسم های پیچیده ا ی در درون کندو تنظیم می شود، یک سری کنش و واکنش های هورمونی و شیمیایی در شفیره جوان به وجود می آورد که موجب تبدیل شفیره به زنبور ملکه می شود.
*** ترکیب ژله رویال شامل :
آب ۶۶ درصد – مواد قندی ۱۵ درصد- پروتیین ۱۰ درصد – لیپید ۶ درصد – فاکتور آر ۳درصد- ویتامین ، ریزعنصرها و یک درصد نمک های معدنی است.
یکی از بارزترین گرایش های موجود در زمینه پیشرفت طب معاصر – علاقه به روش های زیست درمانی و زیست داروها است ، بر اساس تحقیقات، زهر و فرآورده های زنبور عسل یک بیو دارو است.
زنبور درمانی بخشی از پزشکی نوین است که به بررسی ویژگی های زنبور عسل و فرآورده های آن می پردازد.
زنبور درمانی (Apitherapy) از ترکیب دو لغت لاتین با نام های Apis به معنای زنبور و therapy به معنی درمان منشاء گرفته است. در مفهوم جامع تر Apitherapy به استفاده از فرآورده های زنبور عسل همچون عسل – زهر زنبور – گرده گل – بره موم ، رویال ژل ، موم و نان زنبور اطلاق می شود.
اجرای این شیوه درمان به شکل سنتی قدمت بسیار داشته ( کتیبه های پاپیروسی دو هزار سال پیش از میلاد مسیح و تمدن بابلی ها و آشوری ها ) که پس از بررسی های جدید و تأثیر کار توسط پیشکسوتان هم اکنون به شکل علمی آکادمیک در بعضی از کشورهای جهان اجرا می شود.
به طوری که انجمن زنبور درمانی آمریکا با داشتن بیش از ۵۰۰ عضو از متخصصین مختلف علوم پزشکی اطلاعات کامل و جامعی در خصوص این طب جمع آوری کرده و مشغول تحقیق در زمینه شناخت اثرات، انواع و تأثیرات درمانی اجزاء و فرآورده های فوق است.
در سال ۱۹۹۴ انستیتو ملی سلامت آمریکا طرح تحقیقاتی زنبور درمانی بعنوان جانشین درمان MS به اجرا درآمد.
زنبور عسل و فرآورده های آن امروز در سه شاخه تخصصی ( زیست شناسی – کشاورزی و پزشکی ) حوزه تحقیقات، ابداعات و روشهای بهره وری می باشد. بالطبع مجموعه خواص و اثرات درمانی و داروئی این بخش بزرگ از علوم زیستی مطمع نظر می باشد.

** خواص درمانی عسل
ضد باکتریایی ( (Van kettle) خواص ضد باکتریایی عسل را در سال ۱۸۶۲ کشف کردند و علتش وجود inhibin باکتری کش و باکتریولیتیک است.
اثرات قلبی – عروقی: کاهش ویسکوزیته خون – بهبود تغذیه ماهیچه قلب- گشادکننده عروق کرونر -کاهش فشار خون
ترمیم زخم ( تحریک جریان خون و لنف ) – افزایش تغذیه و استحکام پوست – افزایش فعالیت کبد- افزایش فعالیت آنزیم های گوارشی – افزایش روند Erythropoesis ( تکثیر گلبول قرمز ) – کنترل فعالیت سیستم عصبی – بهبود حافظه و خواب، اثرات آرام بخش – افزایش سطح انرژی بد در استرس های فیزیکی و فشارهای شدید عصبی – روانی
تسریع گردش خون موضعی و لنف افزایش اکسیداسیون و احیاء سلولی – کاهش روند های التهابی بدن
خواص درمانی گرده گل: Bee pollen
گرده زنبور عسل حاوی پروتئین- کربوهیدرات- اسیدهای چرب- ویتامین C- ویتامین B1- ریبوفلاوین (B2)- بیوتین (H)- توکوفرول (E)- اسید نیکوتینیک- اسید فولیک (B9)- اسید پانتوتنیک (B6)- کاروتنوئیدها می باشد.
قدرت گرده گل ۲۰ برابر عسل است. گرده گل (Bee pollen ) در درمان دیابت- کم خونی- اختلالات حافظه- تقویت دستگاه گوارش و قلب و عروق و همچنین در درمان پوکی استخوان- پروستات- آترواسکروز- بی اشتهایی عصبی- تنظیم و تأمین انرژی، بخصوص در ورزشکاران اثرات التیام پوستی و سوء تغذیه کودکان کاربرد درمانی دارد.
** یکی از مؤثرترین درمان های سندروم خستگی مزمن (CFS) می باشد.
تقویت کار قلب با عسل
برای تقویت کار قلب یا کمک به رفع تنگی عروق برای مدت ۳ ماه هر روزه در سه نوبت صبح – ظهر – و شب بعد از غذا ۳۰ گرم عسل را شربت و مصرف کنید . انشاء الله بهبودی چشم گیری خواهید دید .
درمان سنگ کلیه با عسل
۳۰ گرم عسل را با ۲۰۰ گرم آب ترب سیاه و آب لیمو مخلوط کنید و به صورت شربت درآورید و روزانه میل کنید .
درمان واریس با عسل
یک استکان آب ولرم تهیه کنید و دو قاشق غذا خوری عسل به آن اضافه کنید . روی سیاه رگهای پا به آرامی با این محلول مایاژ دهید . این عمل را در روز چند بار تکرار کنید . داروی خوبی برای درمان واریس است.
درمان سنگ کلیه با عسل:
۱۰۰ گرم برگ گیاه پنیرک را خوب ریز ریز کنید و با یک استکان آب بجوشانید ، سپس یک قاشق غذا خوری عسل به آن اضافه کنید . حالا یک قاشق مربا خوری کره که از گاو به دست آمده باشد به آن اضافه کنید و در موقع درد بخورید.
تقویت قوه جنسی با عسل
سبزی ترب با سبزی شاهی و زنجبیل و سیاه دانه را با هم مخلوط کنید و عسل به آن اضافه کنید . قبل از عمل مجامعت یک قاشق از آن را بخورید ؛ زیاده روی موجب بیماری می شود.
برطرف کردن جای زخم با عسل :
عسل طبیعی را روی محل زخمها مالیده بعد از مدتی با آب ولرم شسته و این کار را در روز تا سه مرتبه انجام دهید . بهبودی زخم به وسیله عسل فاقد بجای ماندن اثر زخم در روی پوست می شود.
رفع عفونت گلو با با قرقره کردن عسل
برگ مریم گلی به صورت چای تهیه نمایید ، با عسل مخلوط نمایید و روزانه در دو نوبت به مدت ۵ دقیقه قرقره نمایید . عفونت گلو از بین می رود.
برطرف کردن خارش بدن با عسل و یک حبه سیر را رنده کنید . آب آن را بگیرید و با ۲ قاشق غذا خوری عسل مخلوط نمایید . روی محل خارش بدن بمالید . بعد از ۳ ساعت این ضماد را با آب ولرم بشویید . خارش بدن برطرف می شود.
باز شدن پوست صورت با عسل :
یک قاشق غذا خوری عسل را با یک عدد سیب رنده شده تهیه نمایید سپس به مدت ۲۰ دقیقه بر روی پوست صورت بمالید و بعد با آب ولرم بشویید .پوست صورت شما باز و شفافیت خاصی پیدا می کند.
رفع خستگی روزانه با عسل:
یک قاشق آویش و مقداری سنبل الطیب را با مقداری عسل مخلوط کنید و داخل قوری چای صاف شده بریزید و روزانه ۳ استکان از این چای مصرف کنید . خستگی روزانه شما بر طرف می شود .
رفع کم خونی با عسل
با گزنه و عسل چای تهیه نمایید و روزانه ۳ مرتبه هر بار ۱ استکان از این چای را کم کم میل نمایید
خواب کردن کودکان پر جنب و جوش با عسل :
روزانه بر حسب نوع سن کودک حداقل ۳۰ گرم عسل را در نوبت های غذایی به کودک بدهید . خواب کودک تنظیم می گردد.
درمان شب ادراری کودکان ( کودکان زیر ۵ سال) با عسل:
مقدار ۳۰ گرم عسل را بصورت شربت در ۳ نوبت غذایی به کودک خورانده شود .
جلو گیری از برفک دهان با عسل:
چون عسل یک خاصیت ضد عفونی دارد . افرادی که در دهانشان ( بویژه کودکان ) برفک می زند . ۳۰ گرم عسل را به صورت شربت زلال با آب در آورید و به صورت قرقره یا مز مزه کردن در چند دقیقه انجام دهید . کل برفک ها برطرف می شود .
درمان سستی کمر در امر قوای جنسی با عسل :
۲۵۰ گرم مغز بادام و پسته و گردو ی را با هم مخلوط کنید . هر روز یک قاشق غذا خوری از این مواد را در یک لیوان شیر بریزید و یک عدد زرده تخم مرغ به آن اضافه کنید . سپس ۲ قاشق غذا خوری عسل به آن اضافه کنید . ۳ ساعت بعد از نهار لیوان را بنوشید . این دستور را روزانه به مدت ۲ هفته ادامه دهید .
تنظیم فشار خون با عسل :
یک عدد پیاز معمولی را رنده کنید و به اندازه وزن همان پیاز عسل را با آن مخلوط کنید . بعد از نهار و شام روزانه یک قاشق غذا خوری از آن را میل کنید . فشار خون خود را بعد از ۳ روز بگیرید و نتیجه را ملاحظه کنید .
جلو گیری از یبوست :
۱۰۰ گرم عسل را با یک استکان جوشانده پوست خشک نارنج مخلوط کرده ، قبل از نهار و شام مصرف نمایید .
درمان زخم معده با عسل :
۵ قاشق غذا خوری عسل با ۵ عدد انجیر تازه مخلوط کنید . روزانه بعد از غذا بخورید .
درمان لاغری با عسل:
۳۰۰ گرم عسل با ۲۰۰ گرم مغز بادام مخلوط کنید و بعد از هر وعده غذایی یک قاشق غذا خوری میل کنید .
تقویت خانم های باردار با عسل :
در ۳ ماهه آخر که بدن خانم های باردار به غذای بیشتری نیاز دارد یک عدد تخم مرغ آب پز را همراه با یک لیوان شیر و ۲ قاشق غذا خوری عسل طبیعی خالص را با هم مخلوط کنید و مقدار ۲ عدد گردوی گرده شده و با ۵ عدد گرد مغز بادام بعد از صبحانه و نهار و شمام میل نمایید .
رفع فراموشی با عسل :
یک قاشق چای خوری زنجبیل با یک قاشق غذاخوری عسل طبیعی مخلوط نمایید و هر روزه در ۲ نوبت بخورید .
افزایش انرژی در بدن ورزشکاران و افرادی که تحرک جسمانی زیادی دارند :
روزانه ۲۰۰ گرم عسل را بصورت شربت درآورید و با یک لیوان آب میوه طبیعی میل نمایید .
برطرف کردن سرفه های خشک با عسل :
۲ قاشق غذا خوری عسل را با ۱۰۰ گرم فندق پودر شده مخلوط کنید . هر یک ساعت کمی گرم کنید و میل نمایید .
درمان سوختگی با عسل :
زخم های سوختگی هم خیلی درد ناک تر از زخمهای معمولی بوده و هم خیلی بهبودی آن طول می کشد . در صورتی که سوختگی از نوع درجه ۱ و یا ۲ باشد یک لایه نازک روی محل سوختگی بمالید و روی آن را با گاز استریل ببندید در روز این کار را ۲ مرتبه تکرار کنید .
درمان رماتیسم مفسلی با عسل :
یک قاشق غذا خوری با عسل با یک استکان جوشانده گل بنفشه مخلوط کنید ، نیم ساعت قبل از غذا میل نمایید .
جلو گیری از سرما خوردگی با عسل :
۱۰۰ گرم عسل را با یک استکان مریم گلی با هم مخلوط کرده و مقداری شیر به آن اضافه کنید و در چند نوبت مصرف نمایید .
بر طرف کردن بوی بد دهان با عسل :
موم زنبور عسل را از عسل جدا کنید و به صورت مداوم آن را در دهان مانند آدامس بجوید . همچنین صبح ناشتا مقدار شربت عسل را در دهان قرقره کنید و آب آن را بیرون بریزید .
درمان زخم معده با موم و عسل :
موم زنبور عسل در معده انسان قابل هضم نیست اما وقتی از دستگاه گوارش انسان عبور می کند ، مواد زایدی که به جداره معده و یا روده ها چسبیده است را جذب می نماید و با خود از بدن دفع می کند . پس موم را با عسل میل نمایید تا بهبود یابید .
دفع کرم معده از بدن :
۱۵۰ گرم عسل را با ۶ گرم گرد گل بو مادران با هم مخلوط کرده و ناشتا بخورید .
درمان سرما خوردگی شدید با عسل :
۱۵۰ گرم عسل را با نصف استکان لیمو ترش مخلوط کنید در دفعات مختلف بنوشید .
چاق شدن با عسل :
بعد از هر وعده غذایی یک قاشق غذا خوری عسل را با یک لیوان شیر تازه مخلوط کنید و میل نمایید .
تقویت شیر مادر با عسل:
۲۰ گرم گرد گردو ، ۲۰ گرم گرد مغز بادام ، ۲۰ گرم گرد مغز پسته ،‌ یک لیوان شیر ،‌ ۲ قاشق غذا خوری عسل ، ۲۰ گرم خامه تازه با هم مخلوط کنید و بعد از هر وعده غذایی بخورید.
تقویت کار کبد با عسل :
یک قاشق غذا خوری عسل را با ۲۵ گرم زنجبیل آسیاب شده مخلوط کنید و هر روز بعد از صبحانه یک قاشق چایخوری بخورید.
تقویت اعصاب با عسل:
روزانه ۱۰۰ گرم عسل را با آب ولرم و آب میوه طبیعی مخلوط کنید و به جای آب بنوشید .
بر طف شدن تب مزمن با عسل :
۵۰ گرم عسل را با یک استکان جوشانده گل بنفشه صاف شده مخلوط کنید و هر روز یک ساعت قبل از هر وعده غذایی استفاده کنید.
تقویت زنان در دوران قائدگی با عسل:
چند روز قبل از موعد قائدگی هر روز ۲ قاشق عسل با نا سبوس دار گندم در صبحانه بخورید . درد ناشی از قائدگی را احساس نمی کنید.
رویال ژل Royal jelly
ضد فعالیت میکروبی -آنتی اکسیدان بسیار قوی – کاهش چربی خون – فشار خون گشادکننده عروق – کاهش خطر بروز آتروا سکروز – فشار خون اولیه و سکته ها – متعادل کننده گردش خون (Micro vascular) در سطح قلب
از طریق تحریک متابولیسم موجب کنترل وزن می شود.
کاهش ضعف و ا ختلالات روانی – مشکلات هیجانی و مقابله با اثرات مخرب داروهای روان گردان -
افزایش وزن و بهبود اشتها و افزایش همگلوبولین در نوزادان و کودکان نارس.
ترکیبات زهر زنبورعسل :
*** خواص فیزیکی :
مایعی شفاف , دارای بویی تیز همانند عسل و طعم بسیار تند و قابلیت انحلال بالا درآب و اسید و عدم انحلال در الکل , و چگالی برابر با ۱۳۱۳/۱ و PH آن تقریبا” برابر با ۲/۵ بوده و در درجه حرارت معمولی ۷۰% از وزن خود را از دست می دهد. و میزان خاکستر آن۲۷ /۳% می باشد.
خواص زهر زنبور عسل در اثر گرم کردن آن در HCl یا NaOH از بین می رود. حلالیت زهر در KMnO4 و سایر اکسید کننده ها ضعیف می شود.
زهر زنبور عسل در برابر حرارت بسیار مقاوم است مثلا” با نگهداری آن در دمای Cº۱۰۰ به مدت ده روز تغییری در خواص آن پدید نمی آید. همچنین این ماده در مقابل سرما هم مقاوم است زیرا در صورت منجمد شدن خواص خود را به مدت چندین سال حفظ می کند.
*** درصد ترکیبات معدنی زهر زنبور عسل :
کربن نیتروژن ئیدروژن گوگرد کلسیم منیزیم فسفر منگنز
۴۶٫۳ ۱۳٫۳ ۷٫۵۶ ۱٫۶۵ ۰٫۲۶ ۰٫۴۹ ۰٫۴۲ ۰٫۰۴
استخراج ترکیب کیتوزان – ملانین از زنبور مرده Chitosan Melanin
منبع سنتی کیتوزان سخت پوستان هستند. استخراج این ماده ( بیوپلیمر Bi.polimer ) از زنبور عسل ایده جدیدتری در طب و داروسازی می باشد.
از این ماده در سم زدائی (Detoxifieation) و کمک به ساخت بافت ها استفاده می شود.
استفاده در صنایع آرایشی – محافظ در برابر اشعه
Belsam – Apinit ترکیببی چند منظوره که در طب مدرن کاربرد ویژه و گسترده ای دارد و شامل:
بهبود گردش خون مویرگی و اسپاسم آنان که موجب کاهش خطر بیماری قلب و عروقی می شود.
با جداسازی کلروسدیم (CINa) موجب کنترل فشار خون می شود.
تخلیه و عادی سازی عملکرد لوله گوارش-احیای فلورمیکروبی روده-به سبب خاصیت جذب داخلی چربی و کربوهیدرات موجب کاهش وزن می شود.
بعلت افزایش جذب سطحی و دفع (Detoxifietion) سموم شیمیایی و آفت کش ها فلزات سنگین (سرب – جیوه کادمیوم ) مواد هسته ای و رادیواکتیو نقش عهده ای دارد.
زهر زنبور Bee venom
Bee venom therapy زهر زنبور درمانی

*** اثرات زهر زنبور در دستگاههای مختلف:
دستگاه عصبی
در مقدار کم اثر تحرکی و در مقدار زیاد اثر آرام بخش دارد ، بطور مقطعی باعث کاهش درد می شود ، فعالیت های ضد تشنجی را افزایش می دهد ، باعث بهبود شرایط روانی، حافظه و خواب می شود ، باعث کاهش اعتیاد به الکل و نیکوتین می شود.
باعث بهبود گردش خون مغز می شود ، تورم مغزی را کاهش می دهد ، دستگاه قلبی – عروقی ، گشادکننده عروق ، جلوگیری از لخته شدن خون ، جلوگیری از انباشتگی یاخته های خون ، محرک قلب ، رقیق کردن خون رگها و کاهش فشار خون ، جلوگیری از آریتمی ، افزایش گردش خون ، اثر ضد کم خونی با افزایش میزان هموگلوبولین و تعداد گلبول های قرمز ، دستگاه تنفس ، گشادکننده نایژه ها و خلط زدائی می کند.
همچنین دستگاه گوارش ، افزایش حرکات دودی معده و روده ، باعث تحریک تولید آنزیم ها، شیره ی معده و صفرا ، به عنوان ضد زخم عمل می کند ، اثر ضد اسپاسمی روی دستگاه گوارش ، تحریک فعالیت کبد ،‌
سیستم غدد درون ریز ، تولید کورتیکو استروئیدها توسط غدد آدرنال (فوق کلیوی) ، عادی کردن فعالیت های غده ی تیروئید و غدد جنسی ، کاهش قند خون ، اثر ضدالتهابی ، کاهش گرفتگی بینی و سینه ، تحریک دستگاه ایمنی ، محافظت کننده در برابر پرتوهای رادیواکتیو ، اثر ضدباکتریایی دارد ، اثر حل کنندگی دارد
عادی کردن سوخت و ساز ، اثرات ضد حساسیت دارد.
*** موارد تجویز زهر زنبور عسل (Therapeutic indication)
بیماریهای دستگاه عصبی
نوروپاتی، علائم درد در نواحی مختلف، ***که، هواخواری (هوابلعی)، گنگی، کری غیر عضوی، لکنت زبان، تیک، اسپاسم پلک چشم، لرزش، بی اختیاری ادرار شبانگاهی، بی اشتهایی عصبی
بیماریهای دستگاه عصبی خود مختار: هیپرهیدروز، دردهای خیالی، علائم بیماری رینود، میگرن، بحران خود مختار ، مولتیپل اسکلروزیس ، بیماری پارکینسون ، صرع ، کره (Korea) و دیگر انواع هیپرکینزی
آسیب های جمجمه ای – مغزی و پیامدهای آنها ، ورم عنکبوتیه ، بیماری های پس از سکته مغزی
فلجی و نیمه فلجی ، پلی میلیت ، فلج مغزی کودکان ، الکلیسم، سیگار، اعتیاد داروئی و مسمومیت
بیماری های دستگاه قلبی و عروقی ، آنژین صدری در حالت استراحت یا فعالیت ، انفاکتوس حاد میوکارد و پیامدهای آن ، کاردیواسکلروز آترواسکلروتیک و پس از سکته مغزی ، آریتمی قلبی ، التهاب میوکارد ،
فشار خون یا علت نامعلوم ، ترومبوفلبیت رگ های اندام های پایین ، آندوکاردیت انسدادی ، واریکوز
بیماریهای دستگاه تنفس ، برونشیب مزمن ، آسم نایژه ای ، فیبروز ششی ، بیماری های لوله ی معده – روده
زخم معده و اثنی عشری در دوره های فروکش ، ورم معده و اثنی عشر مزمن ،‌هموروئید مزمن ، بیماریهای مجاری ادراری – تناسلی ، بیماری های زنان ، یائسگی پاتولوژیک ، ناباروری با اختلالات دوره ای قاعدگی
ناباروری با علت هورمونی و مجاری ، بیماری های مردان ، التهاب مزمن پروستات ، ناتوانی جنسی ، ورم پروستات ، بیماری های دستگاه اسکلتی – ماهیچه ای ، استئوآرتریت تغییر شکل دهنده ، آرترئیت همراه با تحلیل عضلات ، آرتریت آلرژیک عفونی ، اسپوندپلیت آرتریت ، ماهیچه درد ، میوزیت ، انقباض غیر طبیعی عضلات ، بیماری های متابولیسمی و غدد درون ریز ، دیابت نوع دوم ، نقرس ، بیماری های پوستی ،‌اگزما
خارش در نقاط مختلف بدن ، بیماری های آلرژیک ، کم خونی ، بیماری های چشمی ، ورم ملتجه ،
نزدیک بینی.
*** موارد عدم تجویز زهر زنبور Contra indication
عدم تحمل زهر زنبور ، بیماری های عفونی حاد و مزمن در دوره های شدت بیماری ، زمان واکسیناسیون
سل مزمن ، هپاتیت مزمن ،‌نارسایی کلیوی، کبدی، مختل شدن اعمال قلب، مشکلات تنفسی ، تومورهای سرطانی ، کودکان زیر ۵ سال ، دوران بارداری و دوران شیردهی است.
این تحقیق توسط دکتر محمد ملک احمدی متخصص بیمارهای داخلی _ غدد ومتابولیسم فلو شیب تخصصی (PH.D) طب شرقی دانشگاه همدرد انجام شده است.

ایرنا