راهکارهای موثر برای جلب سرمایه‌گذاران داخلی
راهکارهای موثر برای جلب سرمایه‌گذاران داخلی
کارشناسان اعتقاد دارند برای جذب سرمایه مقولهء فرهنگ‌سازی، اعتمادسازی و افزایش بازدهی بورس از مهم‌ترین مولفه‌هاست.
جذب سرمایه‌گذاران داخلی از سه زاویه قابل بررسی است. یکی فراهم شدن بسترهای حقوقی و این‌که سازمان بورس و شرکت سهامی بورس تاکنون تا چه میزان ابزارهای لازم برای جذب سرمایه‌های خرد در جامعه را فراهم کرده است. به‌طور قطع مبادلهء تقسیم سهام یکی از چندین روش در جذب سرمایه‌گذار به سمت بورس است در حالی‌که ابزارهای مختلفی چون اوراق مشارکت، صکوک، لیزینگ، بازار ثانویه رهن و ابزار مشتقه نیز از دیگر راه‌های جذب سرمایه‌های موجود در جامعه است.
در عین حال، هر یک از ابزارهای یاد شده از انواع مختلف تشکیل شده‌اند به‌طوری‌که صکوک، از 14 نوع تشکیل شده است.
زاویهء دیگری که برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی باید مورد توجه واقع شود بحث فرهنگ‌سازی در اجتماع است و این‌که دولت به عنوان یک وظیفهء حاکمیتی چه برنامه‌هایی را برای جلب سرمایه‌گذاران به سمت سرمایه‌گذاری در بورس انجام داده است و پاسخ به این سوال که آیا شورایی فرهنگی برای این کار تشکیل شده است؟ به طور قطع اطلاع‌رسانی و افزایش دانش مردم نسبت به مقولهء سرمایه‌گذاری و تاثیر آن در اقتصاد ملی می‌تواند به گسیل سرمایه‌های موجود جامعه به سمت بورس کمک کند. زاویهء دیگر از منظر اقتصادی قابل بررسی است.
بی‌تردید یکی از عوامل موثر در جذب سرمایه‌گذاران برای خرید یا سرمایه‌گذاری روی سهام یک بنگاه میزان بازدهی آن و به طور کلی بازدهی کل بورس است. از عوامل موثر در رشد بازدهی بنگاه‌ها ایجاد فضای کسب و کار مطلوب در جامعه است و یکی از عوامل رشد بازدهی کل بورس اتخاذ مقررات منطقی برای انجام معاملات همچون شفافیت در اطلاع‌رسانی و عدم انحصارات در بورس است و اما در این میان نگاه چهارم نیز وجود دارد، مبنی بر این‌که دولت در اجرای سیاست‌های اصل «44» به چه میزان اهداف واقعی این سیاست‌ها را در نظر دارد.
برخی از اقدامات دولت مانند عرضهء بلوک 20 درصدی سهام مس و خرید آن از سوی کنسرسیومی از شبه‌دولتی‌ها به اجرای واقعی و درست سیاست‌های اصل «44» منجر نخواهد شد.
مقولهء‌سهام عدالت مثال دیگری در این راستاست.
در حالی‌که توزیع عادلانهء ثروت خواست همهء دولت‌هاست، تحقق این امر زمانی ممکن است که پویایی و کارآیی اقتصادی به‌طور همزمان در نظر گرفته شود; بنابراین شاید لازم باشد که دولت در توزیع سهام عدالت به‌گونه‌ای تدریجی عمل کند به‌طوری که انگیزه‌های سرمایه‌گذاران در بورس را دچار صدمه نکند.
فضای مناسب کسب و کار مقدم بر افزایش سرمایه‌گذاری در بورس
_سرمایهمدیرعامل شرکت بورس در راستای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و افزایش بازدهی در بورس معتقد است، مهم‌ترین عامل، فراهم کردن محیط مناسب کسب و کار است.
علی رحمانی، مدیرعامل شرکت بورس، ضمن بیان مطلب فوق به خبرنگار «سرمایه» گفت: «از دیگر راه‌ها در جذب سرمایه‌گذاران داخلی کنترل ریسک یا کاهش ریسک است به طوری که اگر بتوانیم ریسک را برای سرمایه‌گذاران کاهش دهیم و اعتماد آن‌ها را جلب کنیم، گام بزرگی برداشته‌ایم.»وی ضمن اشاره به اهمیت فرهنگ‌سازی خاطرنشان کرد: «مسالهء دیگر میزان دسترسی مردم به بازار سرمایه است، باید دید در حال حاضر مردم تا چه میزان به بورس دسترسی دارند و آیا بازار را هم مانند بانک‌ها به خوبی می‌شناسند؟»
رحمانی ضمن تاکید بر بازدهی بنگاه‌های اقتصادی عنوان کرد: «بازدهی اقتصادی به چگونگی مدیریت شرکت‌ها برمی‌گردد.»
وی ادامه داد: «در هر دوره‌ای یک صنعت خاص پیشرو است; بنابراین اگر ابزارهای مالی درستی داشته باشیم می‌توانیم نوسان سودآوری تک‌تک شرکت‌ها را با ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری بزرگ کاهش دهیم.»
مدیرعامل شرکت بورس تاکید کرد: «اما مهم‌ترین امر در بازدهی اقتصادی بنگاه‌ها فراهم کردن محیط مناسب کسب و کار است.»رحمانی در پاسخ به این سوال که «توسعهء ابزارهای مالی به غیر از اوراق بهادار در بورس اکنون در چه وضعیتی است»، گفت: «تنوع محصول در بازار در برنامه‌های شرکت بورس قراردارد اما نهایی نشده و تنها صندوق سرمایه‌گذاری کارآفرین در این خصوص ایجاد شده است.»مدیرعامل شرکت بورس در ادامه گفت: «سرمایهء اصلی جهت جلب سرمایه‌گذاران داخلی اعتماد مردم است.»
سه استراتژی گسیل نقدینگی به سمت بورس
_سرمایهعضو هیات مدیرهء شرکت بورس معتقد است، برای جذب سهام‌داران داخلی در بازار سرمایه، سه استراتژی‌اساسی را باید به کار بست.
محمد آرام، عضو هیات مدیرهء شرکت بورس، در گفت‌وگو با خبرنگار «سرمایه» استراتژی جذب سرمایه‌گذاران داخلی را به سه دستهء افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران، بازاریابی و نوآوری‌های مالی و اطلاع‌رسانی تقسیم کرد.
وی با بیان این‌که افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران یا همان بحث فرهنگی از اهمیت بسزایی برخوردار است، گفت:«شفافیت و ثبات سیاستگذاری‌های داخلی چه در حوزه اقتصاد کلان و چه در سیاست به افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران منجر می‌شود به طوری که هرگونه سیاستی که منجر به درآمد یک بنگاه اقتصادی شود در صورت شفافیت و ثبات سبب افزایش اعتماد ملی می‌شود.»آرام ضمن تشریح استراتژی بازاریابی عنوان کرد:«در استراتژی بازاریابی عمدتا سه مرحله وجود دارد، یک مرحله این‌که بازار با ابزار موجود حفظ و تقویت شود، به عبارت دیگر سرمایه‌گذاران موجود را چگونه حفظ کنیم، مرحلهء بعدی این‌که برای سرمایه‌گذاران موجود ابزارهای جدید طراحی شود تا منابع مالی بیش‌تری جذب شود و مرحلهء سوم این است که ابزار مالی برای سرمایه‌گذاران جدید توسعه داده شود.»عضو هیات مدیرهء شرکت بورس با اشاره به استراتژی نوآوری‌های مالی و اطلاع‌رسانی شفاف ادامه داد:«در بازارهای توسعه یافته جهان خلاقیت مالی و اطلاع رسانی اهمیت فراوانی دارد که در جذب سرمایه‌گذاران بسیار موثر است.»
وی با اشاره به یکی از روش‌های بازاریابی گفت:«این‌که چگونه می‌توان برای بازار مالی، سرمایه‌گذاران جدید را جذب کرد تحت عنوان بازاریابی خدمات مالی مطرح می‌شود و این‌که چگونه می‌توان متناسب با سطح نیاز و خواستهء سرمایه‌گذاران ابزار مالی جدید را رواج داد.»وی در این خصوص ادامه داد: «خدماتی که در این بازاریابی ارایه می‌شود باید با سطح ریسک‌پذیری یا ریسک‌گریزی سهام‌داران هماهنگ باشد و این مساله در واقع علت پیدایش یک رشتهء جدید علمی است به نام مهندس مالی.»عضو هیات مدیرهء شرکت بورس افزود: «در خصوص بازاریابی خدمات مالی اولین قدم این است که سهام باید تحت عناوینی چون سهام رشدی، درآمدی، پرخطر یا سهام همراه با ریسک بالا طبقه‌بندی شود و در مرحلهء بعدی و پس از گزینش سهام باید ابزارهای مالی جدیدی ایجاد شود.»
وی ادامه داد:«از جمله ابزارهای مالی جدید می‌توان به «اوراق مشتقه» اشاره کرد; برای افرادی که می‌خواهند ریسک بیش‌تری داشته باشند، «صندوق‌های پوششی» که ترکیبی از ابزارهای مشتقه هستند، «صندوق‌های لیزینگ» که واحدهای آن در بازار سرمایه خرید و فروش می‌شود ولی منابع موجود در آن توسط یک شرکت لیزینگ در بازار به صورت اجاره به شرط تملیک واگذار می‌شود.»آرام صندوق‌های سرمایه‌گذاری رهنی را نوع دیگری از ابزارهای مالی خواند و افزود:«بنابراین باید بگوییم بازاری داریم که تنها یکی از ابزارهایش سهام است و ابزارهای دیگری چون اوراق مشتقه، صندوق‌های رهنی، صکوک و ... هم در آن وجود دارد.»
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: «در دنیا چیزی به اسم حجم مبنا وجود ندارد اما در ایران برای این‌که جلوی هیجانات را در بازار بگیرند تا قیمت یک سهم به شدت بالا و پاین نرود نیاز به آن احساس شد.»
وی ادامه داد: «شورای بورس و مسوولان بازار مجازند زمانی که کل بورس با یک هیجان روبه‌رو می‌شود محدودیت نوسان قیمت بگذارند.»
آرام با بیان این‌که سطح کارایی بازار ما ضعیف است، گفت: «در بازارهای نوظهور نسبت حجم معامله به ارزش بازار بیش از سه برابر است و در کل دنیا این نسبت تقریبا نزدیک یک است; بنابراین باید به سمتی برویم که بازار نقدینگی‌اش بالا رود و حداقل به عدد یک نزدیک شود.»عضو هیات مدیرهء بورس در خصوص چگونگی اجرای سهام عدالت و تاثیر آن در جلب سرمایه‌گذاران داخلی گفت: «سهام عدالت نباید برای تمام شرکت‌های ذیل اصل «44» باشد، بلکه باید برای شرکت‌های بزرگ و معتبر باشد چون این شرکت‌ها به ندرت به سمت زیان پیش می‌روند.»
آرام در این خصوص یادآور شد: «سازوکار مدیریت خرید یا فروش سهام عدالت باید معین و همچنین مزایای ناشی از سهام عدالت به خصوص حق رای باید تعیین شود.»
