متن كامل اساسنامه جديد دانشگاه آزاد
اساسنامه دانشگاه آزاد در يك پروسه چهار ساله و با مطالبه دانشجويان توسط شوراي‌عالي انقلاب فرهنگي اصلاح شد.
به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاه خبرگزاري فارس، متن كامل اساسنامه دانشگاه آزاد كه در دي ماه سال گذشته و پس از 4 سال كش‌وقوس در شوراي عالي انقلاب فرهنگي اصلاح شد، به شرح ذيل است:
اساسنامه اصلاحي دانشگاه آزاد اسلامي شماره626/89/دش
مصوب جلسات 597، 636، 651، 652، 654، 656 و 660 مورخ 19/10/1385، 5/9/1387، 5/8/1388، 19/8/1388، 17/9/1388، 29/10/1388 و 24/1/1389 شوراي عالي انقلاب فرهنگي
فصل اول ـ كليات
ماده1ـ در جهت تحقق اهداف مندرج در كليات آيين‌نامه تأسيس مؤسسات آموزش عالي غيردولتي غيرانتفاعي مصوب چهل و يكمين جلسه شوراي عالي انقلاب فرهنگي، دانشگاه آزاد اسلامي كه از اين پس در اين اساسنامه به اختصار « دانشگاه» ناميده مي‌شود، تأسيس مي‌گردد.
ماده2ـ دانشگاه يك مؤسسه آموزشي و پژوهشي با تابعيت ايراني است كه براي مدت نامحدود تأسيس مي‌گردد و مركز آن در تهران است. تغيير اين محل، با پيشنهاد هيئت مؤسس موضوع ماده 8 اين اساسنامه و تصويب وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي امكان‌پذير است.
ماده3ـ حدود فعاليت آموزشي و پژوهشي دانشگاه از حيث مقطع و رشته تحصيلي و از حيث ايجاد واحدهاي وابسته، به تناسب رشته با توجه به مجوز شوراهاي گسترش آموزش عالي وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تعيين مي‌گردد.
ماده4ـ دانشگاه از تاريخ صدور جواز تأسيس توسط شوراهاي گسترش آموزش عالي وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي رسميت مي‌يابد و رئيس دانشگاه نماينده قانوني دانشگاه خواهد بود.
ماده5 ـ دانشگاه مؤسسه‌اي است عمومي و غيردولتي و اموال آن بعنوان اموال عمومي محسوب مي‌شود. هيچ يك از اعضاي هيأت مؤسس، هيأت امناء ، مديران و ديگر اركان و مسئولين دانشگاه هيچ گونه حق مالكيت و حق انتفاع شخصي از اموال مزبور را ندارند و اموال و منافع مزبور منحصراً با رعايت مفاد اين اساسنامه و مقررات حاكم و با رعايت مصلحت دانشگاه، صرف هزينه‌ها و پيشرفت و توسعة فعاليتهاي دانشگاه خواهد شد.
ماده6 ـ دانشگاه تابع كليه ضوابط و مقررات مربوط به مؤسسات آموزش عالي غيردولتي غيرانتفاعي مصوب شوراي عالي انقلاب فرهنگي و اصلاحات بعدي آن و حسب مورد مقررات وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي خواهد بود.
فصل دوم ـ اركان دانشگاه
ماده7ـ اركان دانشگاه عبارتند از:
1ـ هيئت مؤسس.
2ـ هيئت امناء.
3ـ رئيس دانشگاه.
4ـ شوراي دانشگاه.
ماده8 ـ هيئت مؤسس مركب از 9 نفر شامل آقايان: اكبر هاشمي رفسنجاني، سيدعبدالكريم موسوي اردبيلي، عبدالله جاسبي، علي‌اكبر ولايتي، حسن حبيبي، سيدحسن خميني، محسن قمي و حميد ميرزاده مي‌باشد و چنانچه اعضاء هيئت مؤسس به علل مختلف مانند فوت، استعفاء ، بيماري، بركناري، ناتواني و يا هر علت ديگر به 6 نفر كاهش يابد، هيئت مؤسس مي‌بايد افراد جايگزين به تعداد مورد نياز را ظرف مدت 3 ماه براي عضويت در هيئت مؤسس به شوراي عالي انقلاب فرهنگي پيشنهاد نمايد.
تبصره1ـ چنانچه هر يك از اعضاي هيئت مؤسس در 3 جلسه متوالي يا 5 جلسه غيرمتوالي و بطور غيرموجه شركت نكنند مستعفي تلقي مي‌شوند و طبق مفاد ماده فوق جايگزين آنها تعيين مي‌شود.
تبصره2ـ چنانچه هيئت مؤسس طبق حكم قسمت اخير ماده فوق و ظرف مدت 3 ماه افراد جايگزين را براي عضويت در هيئت مؤسس به شوراي عالي انقلاب فرهنگي پيشنهاد ندهد، شورا رأساً اقدام به معرفي و تصويب افراد جايگزين خواهد نمود.
ماده9ـ وظايف و اختيارات هيئت مؤسس:
الف) كسب امتياز تأسيس از وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و ساير مراجع ذيصلاح.
ب) معرفي اعضاء پيشنهادي براي تكميل هيئت مؤسس طبق ماده 8 فوق و براساس اكثريت دوسوم آراء اعضاي باقيمانده از هيئت مؤسس.
تبصره ـ تركيب اعضاي هيئت مؤسس بايد در هر حال مشتمل بر تعداد دو سوم اعضاء يعني 6 نفر باشد.
ج) نظارت مستمر بر فعاليتهاي دانشگاه در جهت نيل به اهداف تعيين شده موضوع ماده 1 و ارائه گزارش ساليانه از نظارت و بازرسي خود به شوراي عالي انقلاب فرهنگي.
د) تنظيم و تصويب آيين‌نامه داخلي هيئت مؤسس با رعايت مفاد اين اساسنامه.
تبصره ـ يك نسخه از صورت جلسات هيأت مؤسس، حسب مورد توسط رئيس دانشگاه به شوراي عالي انقلاب فرهنگي ارائه مي‌شود.
ماده10ـ اعضاء هيئت امناء عبارتند از:
1ـ پنج نفر از اعضاء هيئت علمي تمام وقت دانشگاه‌ها در مرتبه دانشياري و يا بالاتر به پيشنهاد و تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي.
2ـ چهار نفر از اعضاي هيئت مؤسس كه حتماً يك نفر از آنها روحاني باشد.
3ـ وزراي علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و يا نمايندگان آنها.
4ـ رئيس نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها يا معاون وي.
5 ـ رئيس دانشگاه (دبير هيئت امناء).
تبصره1ـ مدت عضويت هيئت امناء چهار سال بوده و در اولين جلسه از بين اعضاء يك نفر به رياست هيئت انتخاب مي‌شود.
تبصره2ـ در صورت استعفاء هر يك از اعضاء هيئت امناء يا فوت يا بركناري يا ناتواني و يا هر علت ديگر، جايگزين او طبق مقررات اين اساسنامه و براي باقيمانده مدت دوره انتخاب خواهد شد.
تبصره3ـ احكام اعضاء هيئت امناء با امضاء رئيس هيأت مؤسس صادر خواهد شد.
ماده11ـ هيئت امناء حداقل هر دو ماه يكبار به دعوت رئيس هيئت تشكيل جلسه مي‌دهد. جلسات با حضور اكثريت كل اعضاء رسميت مي‌يابد و تصميمات با اكثريت آراء اعضاي حاضر در جلسه معتبر خواهد بود.
تبصره1ـ در صورت لزوم به پيشنهاد رئيس دانشگاه يا نمايندگان وزارتخانه‌هاي علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و يا سه نفر از اعضاء، جلسه فوق‌العاده هيئت امناء تشكيل مي‌گردد.
تبصره2ـ اداره جلسات هيئت امناء طبق آئين‌نامه‌اي خواهد بود كه با رعايت مفاد اين اساسنامه به تصويب هيئت امناء مي‌رسد.
تبصره3ـ رئيس دانشگاه به عنوان دبير هيئت امناء مكلف است يك نسخه از صورت جلسات را براي هر يك از اعضاء هيئت امناء ، هيئت مؤسس و شوراي عالي انقلاب فرهنگي ارسال نمايد.
تبصره4ـ چنانچه هر يك از اعضاي هيئت امناء در 3 جلسه متوالي يا 5 جلسه غيرمتوالي و بطور غيرموجه شركت نكنند مستعفي تلقي مي‌شوند و طبق مفاد اين اساسنامه جايگزين آنها تعيين مي‌شود.
ماده12ـ وظايف و اختيارات هيئت امناء :
الف) تصويب سازمان و تشكيلات دانشگاه و آئين‌نامه‌هاي مالي و اداري كه از طرف رئيس دانشگاه پيشنهاد مي‌شود.
ب) تصويب بودجه دانشگاه و پيشنهاد طرحهاي توسعه آن به وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي.
ج) تعيين خزانه‌دار دانشگاه و همچنين تعيين اشخاصي كه حق گشايش حسابهاي بانكي به نام دانشگاه و حق برداشت از حسابهاي آن را دارند و تعيين حسابرس براي دانشگاه.
د) تأييد و تصويب حساب‌ها و ترازنامه سالانه دانشگاه با توجه به گزارش حسابرسي و سپس تقديم گزارش به وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي.
هـ) پيشنهاد رئيس دانشگاه به شوراي عالي انقلاب فرهنگي و صدور حكم توسط رئيس هيئت امناء پس از تصويب توسط شوراي عالي انقلاب فرهنگي.
تبصره ـ هيئت امناء پس از رسميت يافتن طبق اين اساسنامه، ظرف مدت يك ماه فرد پيشنهادي براي احراز رياست دانشگاه را به شوراي عالي انقلاب فرهنگي معرفي مي‌نمايد.
و) عزل رئيس دانشگاه.
ز) جلب كمك‌هاي مالي و امكانات.
ح) تصويب مقررات مربوط به اعضاء هيئت علمي و كاركنان اداري دانشگاه و تعرفه حقوق و دستمزد و مزايا.
تبصره ـ مقررات ناظر بر جذب و تبديل وضعيت هيئت علمي دانشگاه، تابع حكم مقرر در ماده 19 اين اساسنامه خواهد بود.
ط) پيشنهاد هر نوع تأسيس، توسعه يا انحلال واحدهاي دانشگاه به وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي.
س) تنظيم آئين‌نامه مالي و معاملاتي و ارائه آن به وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي موضوع ماده 15 كليات آئين‌نامه تأسيس مؤسسات آموزش عالي غيردولتي غيرانتفاعي.
ك) پيشنهاد ميزان شهريه دانشجويان و آئين‌نامه چگونگي دريافت آن جهت تصويب حسب مورد به وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي.
گ) تنظيم و تصويب آئين‌نامه داخلي هيئت امناء .
ف) تصويب اخذ وام.
ل) تعيين نحوه ادارة واحدهاي توليدي دانشگاه
م) تصويب آئين‌نامه تشكيل شوراي دانشگاه.
ن) تصويب ظرفيت پذيرش دانشجويان كه از طرف رئيس دانشگاه پيشنهاد مي‌گردد.
ي) انتخاب رئيس واحدهاي مراكز استان و واحدهايي كه داراي 5000 دانشجو به بالا مي‌باشد به پيشنهاد رئيس دانشگاه و تأييد هيأت امناء و تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي مي‌باشد. همچنين انتخاب رؤساي ساير واحدها به پيشنهاد رئيس دانشگاه و تأييد هيأت امناء و حسب مورد تصويب وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي خواهد بود. صدور حكم براي مدت چهار سال توسط رئيس دانشگاه انجام مي‌شود.
تبصره1ـ هر نوع توسعه، ايجاد رشته جديد، ايجاد ظرفيت و ساير موارد مربوط با پيشنهاد هيأت امناء و طبق ماده 3 اين اساسنامه با تأييد وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مي‌باشد.
تبصره2ـ هيئت امناء در انجام وظايف خود، مقررات و ضوابط قانوني كشور و به ويژه مصوبات شوراي عالي انقلاب فرهنگي را رعايت خواهد كرد.
تبصره3ـ به منظور ارتقاء خلاقيت و مديريت كيفي دانشگاه، در هر يك از استان‌هاي كشور هيأت امناي استاني دانشگاه آزاد اسلامي براي انجام مأموريتهاي محوله تشكيل مي‌شود. نحوه تشكيل، تركيب اعضاء و شرح وظايف اين هيأتها، توسط هيأت امناء مركزي دانشگاه تهيه و به تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي خواهد رسيد.
ماده13ـ رئيس دانشگاه:
اداره امور دانشگاه با رئيس دانشگاه است كه به پيشنهاد هيئت امناء و تأييد شوراي عالي انقلاب فرهنگي و حكم رئيس هيئت امناء براي مدت 4 سال منصوب مي‌شود.
تبصره1ـ پذيرش استعفا و يا عزل رئيس دانشگاه پس از تصويب هيئت امناء با حكم رئيس هيئت امناء خواهد بود.
تبصره2ـ پس از استعفا و يا عزل رئيس دانشگاه هيأت امناء موظف است ضمن تعيين سرپرست براي دانشگاه، طي يك مهلت سه ماهه نسبت به معرفي گزينه پيشنهادي براي احراز رياست دانشگاه به شوراي عالي انقلاب فرهنگي اقدام نمايد. در صورت انقضاء مهلت سه ماهه، شوراي عالي انقلاب فرهنگي رأساً نسبت به تعيين سرپرست دانشگاه اقدام نموده تا زماني كه هيأت امناء، گزينه پيشنهادي را معرفي نمايد.
تبصره3ـ در صورتي كه بيش از دوسوم اعضاي شوراي‌عالي انقلاب فرهنگي، قائل به فقدان صلاحيت رئيس دانشگاه باشند، هيأت امناء مكلف به عزل وي و معرفي فرد جايگزين مي‌باشد.
ماده14ـ وظايف و اختيارات رئيس دانشگاه:
الف) اجراي مفاد اساسنامه، مقررات و ضوابط و سياست‌هاي شوراي‌عالي انقلاب فرهنگي و مقررات و آئين‌نامه‌هاي مصوب وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي.
ب) نظارت بر حسن اجراي كليه امور دانشگاه و ايجاد هماهنگي ميان مسؤولان آموزشي و پژوهشي و دانشجويي و ساير واحدهاي تحت مديريت و ارسال گزارش سالانه به وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و شوراي عالي انقلاب فرهنگي.
ج) شركت در جلسات هيئت امناء به عنوان دبير.
د) نصب و عزل رؤساي واحدها و مسئولاني كه مستقيماً زير نظر رئيس دانشگاه انجام وظيفه مي‌نمايند.
تبصره ـ نصب رؤساي واحدهاي مراكز استان و واحدهايي كه داراي 5000 دانشجو به بالا مي‌باشد طبق مفاد بند ي ماده 12 اين اساسنامه خواهد بود.
ه( تهيه و تنظيم بودجه سالانة دانشگاه و واحدهاي تابعه و ارائه آن به هيئت امناء براي تصويب.
و) ارائه پيشنهادهاي مربوط به تأسيس، توسعه، انحلال و ادغام واحدها و مؤسسات تابعه به هيئت امناء.
ز) تهيه و تنظيم سازمان و تشكيلات دانشگاه و آئين‌نامه‌هاي مربوط و ارائه آن به‌هيئت امناء براي تصويب.
ح) ايجاد هماهنگي لازم در بهره‌وري از امكانات علمي، آموزشي، پژوهشي و فني و جذب نيروهاي مورد نياز براي نيل به اهداف دانشگاه.
تبصره ـ رئيس دانشگاه مي‌تواند به مسؤوليت خود قسمتي از اختيارات خود را به‌قائم‌مقام و يا هر يك از معاونان و رؤساي واحدهاي تابعه تفويض نمايد.
ماده15ـ شوراها و كميسيون‌ها:
تشكيل شوراي دانشگاه و شوراي دانشكده‌ها و كميسيون‌هاي آموزشي، پژوهشي و دانشجويي حسب مورد طبق ضوابط معمول در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي تابع وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي خواهد بود.
فصل سوم ـ ساير مقررات
ماده16ـ ايجاد دانشكده‌ها منوط به احراز شرايط و ضوابط تعيين شده حسب مورد توسط شوراهاي گسترش آموزش عالي وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري يا بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مي‌باشد.
ماده17ـ ظرفيت پذيرش دانشجويان براي هر سال تحصيلي موضوع بند ن ماده 12 اين اساسنامه بايد براساس نيازهاي كشور و حسب مورد به تصويب نهائي وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي برسد.
ماده18ـ گزينش عمومي دانشجويان اين دانشگاه براساس ضوابط معمول در ساير دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و با نظارت هيئت‌هاي مركزي گزينش انجام شود.
ماده19ـ جذب اعضاء هيئت علمي دانشگاه براساس ضوابط معمول در كليه دانشگاه‌هاي كشور و با نظارت هيئت عالي جذب هيأت علمي و حسب مورد در هيأتهاي مركزي جذب وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي انجام شود.
ماده20ـ استفاده از عناوين مرتبه‌هاي دانشگاهي مشتمل بر مربي ـ آموزشيار، مربي، استاديار، دانشيار و استاد بايد مطابق ضوابط به تصويب هيأتهاي مميزه دانشگاه برسد. چارچوب فعاليت و تركيب هيأتهاي مزبور حسب مورد به تأييد هيئت مميزه مركزي وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و يا بهداشت، درمان و آموزش پزشكي خواهد رسيد.
ماده21ـ وظائف و اختيارات هيئت مؤسس و هيئت امناء دانشگاه قائم به شخص است و قابل واگذاري به ديگري نيست.
ماده22ـ در كليه موارد مندرج در اين اساسنامه كه هر يك از اركان دانشگاه موظف به ارائه گزارش به شوراي عالي انقلاب فرهنگي و وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مي‌باشند، گزارش مزبور بايستي در چارچوب محورها و موضوعات مورد نظر شوراي عالي و وزارتين مزبور ارائه شود.
ماده23ـ انحلال دانشگاه به پيشنهاد دوسوم اعضاي هيئت مؤسس و تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي امكان‌پذير خواهد بود. پس از تصويب انحلال دانشگاه، هيئت تصفيه‌اي مركب از 9 نفر (دو نفر به انتخاب هيئت مؤسس و دو نفر نماينده وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و پنج نفر نماينده شوراي عالي انقلاب فرهنگي) با رعايت مقررات قانوني امر تصفيه را برعهده خواهند داشت.
تبصره ـ در صورت تصويب انحلال، هيئت تصفيه موظف است كليه تعهدات مربوط به دانشجويان موجود را تا اتمام دوره تحصيلات آنان به نحو مطلوب به انجام رساند. اين امر در مورد واحدهاي تابعه به عهده تشكيلات مركزي دانشگاه خواهد بود.
ماده24ـ هرگونه تغيير و اصلاح اين اساسنامه مطابق راهكارهاي ذيل انجام مي‌شود:
1ـ بنا به پيشنهاد هر يك از هيأتهاي مؤسس و امناء دانشگاه و حسب مورد تأييد شوراي گسترش آموزش عالي وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي.
2ـ بنا به پيشنهاد و تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي.
ماده25ـ اين اساسنامه در 25 ماده و 22 تبصره در جلسات 597، 636، 651، 652، 654، 656 و 660 مورخ 19/10/1385، 5/9/1387، 5/8/1388، 19/8/1388، 17/9/1388، 29/10/1388 و 24/1/1389 شوراي عالي انقلاب فرهنگي به تصويب رسيد و اساسنامه قبلي مصوب 12/8/1366 شوراي عالي انقلاب فرهنگي و همچنين ساير مقررات مغاير با آن، منسوخ مي‌باشد.
