آسيب هاي شيميايي چشم

آسيب هاي شيميايي چشم زياد اتفاق مي افتند و مي توانند از يك تحريك خفيف تا از دست رفتن بينايي و يا حتي گاهي از دست رفتن چشم را سبب شوند. از جمله موادي كه در صورت ورود به چشم مي توانند آسيب شيميايي ايجاد كنند مواد ضد عفوني كننده، حلال ها، مواد آرايشي، محلول هاي لوله باز كن، گاز پاك كن، آمونياك و محلول هاي سفيد كننده هستند كه در خانه و محل كار يافت مي شوند.
آسيب شيميايي چشم يك وضعيت اورژانس است. آسيب مي تواند ظرف 1 تا 5 دقيقه رخ دهد. البته بيشتر آسيب هاي شيميايي چشم تنها سبب يك تخريب سطحي شده و با از دست دادن ديد همراه نيستند. مواد شيميايي سوزاننده (قليايي) نظير آمونياك، لوله بازكن ها، پورد ماشين ظرف شويي و گاز پاك كن ها بيشترين آسيب را ايجاد مي كنند.
علائم
علائم آسيب شميايي عبارتند از:
احساس سوزش در چشم
اشكريزش شديد
درد
قرمزي چشم و سطح پلك
مدت علائم و آسيب به چشم به نوع ماده شيميايي و مقداري كه به چشم وارد شده بستگي دارد.
پيشگيري
بهترين راه پيشگيري استفاده از عينك هاي محافظ است. مهمترين نكته اي كه بايد در هنگام ورود مواد شيميايي به چشم به خاطر سپرد شستشوي فراوان و مستمر با آب است.
درمان
مهمترين درمان شستشوي چشم با آب فراوان در اسرع وقت است. قبل از مراجعه به پزشك و بلافاصله پس از ورود مواد شيميايي، چشم را زير شير آب بگيريد و با آب فراوان بشوييد. بهتر است از آب سرد استفاده كنيد و اين كار را حداقل 10 دقيقه بصورت مستمر ادامه دهيد هر چند توصيه مي شود شستشو را تا زمان مراجعه به چشم پزشك ادامه دهيد. براي شستشو بايد با دو انگشت يك دست پلك ها را باز نگهداريد و صورت خود را بصورت كج زير شير آب بگيريد بطوريكه چشم مبتلا پايين و چشم سالم بالا قرار گيرد و آب از روي قسمت بالايي بيني به روي چشم مبتلا بريزد. اين وضعيت باعث مي شود چشم سالم آلوده نشود. در صورتيكه هر دو چشم دچار آسيب شده باشند مي توان چشم ها را يكي در ميان شستشو داد و يا صورت را بگونه اي زير آب گرفت كه هر دو چشم شستشو شوند.
در صورتيكه امكان گرفتن صورت زير شير آب وجود نداشته باشد مي تواند از يك نفر ديگر كمك گرفت تا آب را روي چشم بريزد و بيمار پلك خود را باز نگهدارد. در صورتيكه به آب دسترسي نباشد مي تواند از شير هم استفاده كرد.
در صورتيكه از كنتاكت لنز استفاده مي كنيد سعي نكنيد قبل از شسشوي چشم لنز خود را در آوريد. اگر بعد از چندين دقيقه شستشو لنز هنوز در چشم باقي مانده باشد مي توانيد لنز را از چشم خارج كنيد.
حتي بعد از شستشو هم از ماليدن چشم خودداري كنيد.
پس از مراجعه به چشم پزشك، وي شستشو را با محلول نرمال سالين ادامه خواهد داد. معمولاً قبل از آن با استفاده از قطره بيحس كننده چشم بيحس مي شود. چشم پزشك ممكن است پلك ها را با وسيله مخصوصي باز نگهدارد. بعد از شستشوي كامل pH (اسيديته) چشم اندازه گيري مي شود. شستشو تا زمانيكه pH به حد طبيعي و يا نزديك آن برسد ادامه خواهد يافت. در بعضي موارد بويژه بعد از سوختگي هاي شديد با مواد قليايي، ممكن است لازم باشد شستشو تا 24 ساعت نيز ادامه يابد.
پس از تكميل شستشو، چشم پزشك چشم را معاينه كرده و در صورت وجود، اجسام خارجي را از آن خارج مي كند. همچنين فشار چشم اندازه گيري مي شود. پماد آنتي بيوتيك نيز براي پيشگيري از عفونت تجويز شده و چشم پانسمان و بسته مي شود. موارد شديد آسيب شيميايي به چشم ممكن است جهت كنترل مرتب فشار چشم و سير ترميم قرنيه در بيمارستان بستري شوند.

پيش آگهي
پيش آگهي آسيب شيميايي چشم متغير بوده و به ماهيت و شدت تماس ماده شيميايي با چشم بستگي دارد. بيشتر بيماران كاملا بهبود مي يابند. البته عوارضي نظير گلوكوم، آسيب قرنيه، و خشكي چشم نيز ممكن است ايجاد شود. موارد خيلي شديد آسيب شيميايي ممكن است با از دست رفتن بينايي يا حتي چشم همراه باشند.

منبع: بیمارستان چشم پزشکی نور