اشکال دارویی در صنعت داروسازی
اشکال دارویی در صنعت داروسازی
اشکال دارویی:
از آنجا که اغلب اثر بخشی داروبستگی به شکل دارو و راه مصرف آن دارد.لذا پس از بررسی اثرات دارویی یک دارو، آن را به بهترین شکل ممکن تهیه و عرضه می نماید تا علاوه بر آزادی پزشک در انتخاب راه تجویز(بر اساس شرایط بیمار) مورد قبول بیماران نیز قرار گیرد.
|
| شربتها |
اشکال دارویی هستند که از انحلال مواد موثر در شربت قند حاصل می‌شوند این قند سبب مطبوع کردن طعم دارویی می‌گردد. |
syrups |
| الگزیرها |
با افزودن مواد قند، الکل و برخی مواد معطر به مواد داروئی تلخ، مزه آنها را مطبوع می‌سازند. |
elixirs |
| مخلوطها |
محلولهای آبی با سوسپانسیونهایی هستند که داروها در آنها حل شده یا بصورت معلق وجود دارد و معمولاً با ماده خوشبویی معطر شده‌اند. |
mixtures |
| سوسپانسیونها |
مخلوطهای مایعی هستند که مواد تشکیل دهنده آنها برای مدت کوتاهی در حالت تعلیق مانده و سپس رسوب میکنند. لذا قبل از مصرف باید تکان داد تا ظرف محتوی دارو، ماده ته نشین شده را حل نمود. |
suspensions |
| محلولهای دارویی |
از انحلال مواد شیمیایی مختلف در آب مقطر به دست می‌آید و جهت مصرف از راه خوراکی، موضعی یا تزریقی استفاده می‌شوند. |
solution |
| لوسیون |
محلولهای دارویی هستند که علاوه بر ترکیبات دارویی گوناگون، کمی نیز الکل دارند (جهت تبخیر سریع و اثر خشک کنندگی) و به منظور تمیز کردن پوست یا درمان عوارض پوستی به صورت موضعی مصرف می‌گردند. |
lotions |
| امولوسیون |
مخلوط آب و روغن به کمک یک ماده افزوده شده دیگر (امولوسیون کننده) نظیر متیل سلولز، صمغ عربی و یا کتیرا بشکل محلول یکنواختی در می‌آید. |
emulosions |
| پمادها یا روغن‌ها |
اشکال دارویی نیمه جامدی هستند که برای مصارف موضعی به کار می‌روند و مواد دارویی با یک ماده زمینه یا پایه نظیروازلین یا پارافین مخلوط شده است. |
ointmets |
| ضمادها یا خمیرهای پوستی |
پمادهایی که در ترکیب آنها از گردهای دارویی نظیر اکسید روی، نشاسته یا پودر تالک استفاده شده و قوام سفتی دارند. |
pastes |
| مشمعها |
نوارهای پارچه‌ای، پنبه‌ای، ابریشمی و یا کاغذی هستند که یک سطح آن آغشته به مواد داروئی است و به منظور کاهش درد و گرم کردن بصورت موضعی مصرف می‌گردد. |
|
| گردها، پودرها |
پودرهای دارویی موادی کاملاً نرم هستند که علاوه بر مصرف به شکل اصلی دارویی در تهیه قرص‌ها یا سایر فرآورده‌های دارویی بکار می‌روند. |
powders |
| حبها |
ماده یا مواد دارویی یا بیضی شکل هستند که بدون جویدن توسط بیمار بلع می‌شوند و از محفوظ کردن داروی موردنظر با یکی از صمغ‌ها تهیه می‌گردد ولی تعیین دارو در آن دشوار است. |
pills |
| قرص‌ها |
یکی از اشکال دارویی جامد و از بهترین داروهای خوراکی هستند، زیرا که مقدار دریافت دارو دقیقاً تحت کنترل قرار می‌گیرد. |
tablets |
| قرص‌های روپوش‌دار یا دراژه |
چنانچه دارو بدطعم و به شکل شربت و محلول نیز قابل مصرف باشد قرص را توسط یک ورقه قندی با رنگهای مختلف می‌پوشانند که آنرا دراژه می‌نامند. |
coated tablest |
| کپسول‌ها |
محفظه‌های کوچک ژلاتینی استوانه‌ای یا بیضوی شکل هستند که طعم بد و تلخ دارو را مخفی کرده و پس از ورود در معده و مجاورت با شیره معدی حل می‌شوند. |
capsules |
| شیافها |
اشکال دارویی مخروطی هستند که از طریق رکنال و یا واژینال استعمال می‌شوند. در ساختمان آنها از کره کاکائو، ژلاتین و … استفاده شده است که در حرارت معمولی جامد بوده و در حرارت بیشتر از 31 درجه ذوب شده و مواد موثر آن جذب می‌گردد. برخی از شیافها اثر موضعی دارند. (ملین و ضدمسهل و آنتی هموروئید) و برخی دارای اثرات عمومی هستند. |
suppositiones |
| وول |
اشکال دارویی نرم یا جامد و بیضی هستند که در ترکیب آنها گلیسیرین ژلاتین آب و داروی مورد نیاز (مواد ضدمیکروبی و قارچی و …) وجود دارد و بیشتر برای درمان موضعی به کار می‌رود. |
ovules |
| داروهای تزریقی |
داروهای تزریقی یا محلول قابل تزریق، محلولی است استریل که حاوی یک یا چند ماده دارویی است و از طریق تزریق وریدی، عضلانی و زیر جلدی به کار می‌رود. |
ingections |
| بخورها |
بخورها موادی محلول و یا پودر هستند که در هنگام مصرف کمی از آنرا به آب جوش اضافه میکنند و در نتیجه ماده فراری (شامل ماده موثر دارویی به همراه بخار آب) استنشاق می‌شود مانند بخور پنی‌سیلین و اکالیپتوس. |
inhalation
|
