ارزيابي سطح معني داري براي پيش بيني دوران خشکسالي و ترسالي فصل پاييز و شش ماهه سرد ايران بر اساس وضع
ارزيابي سطح معني داري براي پيش بيني دوران خشکسالي و ترسالي فصل پاييز و شش ماهه سرد ايران بر اساس وضع
پيش بيني قابل اعتماد از وضعيت آتي دوره هاي خشک و تر، يکي از مباني اصلي موفقيت در برنامه ريزي منابع آب است. هر چه پيش بيني ها از مبناي علمي و سطح معني داري بالاتري برخوردار باشند، اعتماد عمومي به آنها بيشتر شده و حجم خسارات کاهش مي يابد. تعيين سطح معني داري پيش بيني ها روش هاي آماري خاص خود را طلب مي نمايد که در سال هاي اخير مورد توجه محققين قرار گرفته است. با توجه به اين که در تحقيقات قبلي پديده ال نينو - نوسانات جنوبي (enso) يکي از نمايه هاي مهم در امر پيش بيني دوران خشک و تر ايران شناخته شده است، در تحقيق حاضر سطح معني داري براي پيش بيني وقوع اين دوران ها بر اساس وضعيت فازهاي enso از طريق کاربرد آزمون دقيق فيشر مورد بررسي قرار گرفت. مقدار شاخص soi در فصل تابستان به عنوان پيشگو کننده و شرايط خشک و تر در فاصله زماني اکتبر تا دسامبر (پاييز) و همچنين شش ماهه سرد سال (اکتبر تا مارس) به عنوان پيشگوشونده در نظر گرفته شدند. نتايج به دست آمده بيانگر آن بود که با وقوع يک ال نينوي تابستانه و در شرايطي که مقدار soi کمتر از (5-) باشد، پيش بيني ترسالي پاييزه در بسياري از نقاط کشور از سطح معني داري %95 يا بالاتر برخوردار است. در اين شرايط پيش بيني شرايط خشکسالي از نظر آماري ممکن نيست. همچنين نتايج نشان مي دهند که در دوران ال نينوي تابستانه، پيش بيني معقول براي مناطق شرقي سواحل درياي خزر وقوع شرايط نرمال (نه ترسالي) مي باشد. همچنين در دوران لانيناي تابستانه (soi>5) در تعداد زيادي از ايستگاه هاي مورد مطالعه، شرايط خشکسالي پيش بيني مي گردد که در نتيجه عملا پيش بيني ترسالي در سطح کشور منطقي نيست. در حالي که وقوع ال نينوي تابستانه احتمال وقوع ترسالي در شش ماهه سرد سال را به ميزان قابل توجهي افزايش مي دهد، وقوع لانيناي تابستانه تاثير معني داري بر وقوع خشکسالي 6 ماهه ندارد.
دانلود مقاله
