با کم خونی بیشتر آشنا شویم

کم خوني فقر آهن از بيماري هاي شايعي است که به خصوص در کشور ما به وفور مشاهده مي شود و گروه هاي مختلف سني را درگير مي کند.

آهن يکي از عناصر اصلي و ضروري ساخت هموگلوبين است. هموگلوبين در حمل اکسيژن از هواي بيرون به داخل ريه و سپس به گردش خون و در نهايت رساندن اکسيژن به بافت ها نقش دارد.

زماني که آهن کمي به بدن برسد، يا دفع آهن از بدن زياد باشد، اين بيماري به وجود مي آيد.

در سنين کم و بچه هاي شیر خوار نيز کم خوني ديده مي شود که علت آن عدم وجود آهن کافي در شیر مادراست.

اختلالات تغذيه اي در بچه هايي که به مدرسه مي روند، مي تواند باعث کمبود آهن شود.

درصد بالايي از بيماراني که مبتلا به خونريزي هاي دستگاه گوارش مي باشند، دچار کمبود آهن و کم خوني ناشي از آن مي شوند..

علايم اين بيماري کدام است؟

به طور معمول اين بيماران دچار ضعف، رنگ پريدگي، بي حالي و در موارد شديدتر تپش قلب و سردرد مي باشند. پرزهاي زبان اين بيماران به مرور از بين مي رود و رنگ زبان قرمز شده و گاهي حتي با سوزش همراه مي شود. بعضي مواقع گوشه لب ترک مي خورد. ناخن هاي اين بيماران از انحناي طبيعي خارج مي شود و در روي ناخن آنها، شيارهاي طولي پيدا مي شود که گاهي صاف هستند و در موارد شديدتر، فرو رفتگي روي ناخن ايجاد مي شود که به نام "ناخن هاي قاشقي" معروف هستند.

راه هاي تشخيص اين بيماري کدام است؟

براي تشخيص اين بيماري بايد به علايم باليني توجه کرد. توجه به زبان و ضايعات دهاني و گوشه لب ها بسيار کمک کننده مي باشد و يا ناخن هاي قاشقي يکي از مشخصه هاي بارز اين بيماري مي باشد. براي تشخيص، آزمايش خون از بيمار گرفته مي شود و تعداد گلبول هاي قرمز و سفيد شمارش مي شوند. حتي گاهي به طور تقريبي نوع گلبول هاي سفيد ، مقدار گلبول هاي قرمز، هموگلوبين، حجم گلبول هاي قرمز در کل خون و تعداد پلاکت ها را نشان مي دهند و يک تخمين از اندازه بيان مي کنند.

آيا راهي براي پيشگيري از اين بيماري وجود دارد؟

خانم های بارداربراي پيشگيري از کمبود آهن مي بايست از ماه چهارم بارداري تا سه ماه بعد از زايمان از داروي آهن استفاده کنند.

به نوزادان نيز از چهار ماهگي تا حدود دو سالگي بايد قطره آهن داد و با توجه به اين که شير مادر به اندازه کافي حاوي آهن نمي باشد، تا زماني که بچه بتواند غذاهاي معمولي را بخورد، نياز است که از قطره آهن نيز استفاده شود.

در بقيه موارد به افراد توصيه مي شود، به اندازه کافي مواد حاوي آهن به خصوص گوشت قرمز را مصرف نمايند. غذاهاي غني از آهن عبارتند از : گوشت قرمز - مرغ- زرده تخم مرغ- جگر– قلوه- سبزی هاي داراي برگ سبز تيره مثل اسفناج تازه و جعفري- حبوبات مثل عدس و لوبيا- آجیل - خشکبار مثل انواع برگه، برگه آلو و هلو و زرد آلو، توت خشک انجیر خشک و کشمش.

منبع: باشگاه خبرنگاران