ادم یا خیز (به انگلیسی: Edema)که گاهی نیز بنام دراپسی شناخته میشود به معنی تجمع غیرطبیعی آب و مایعات میان بافتی موجود در پلاسما در فضای میان بافتی، زیر پوست و حفره های بدن و بعلت انتقال آنها از درون رگها به محلهای یاد شده است.در حالت طبیعی، تعادل حاصل از هموستازی باعث میگردد که مقدار این مایعات در بین بافتها و درون پلاسما میزان ثابت و کنترل شده ای داشته باشند.
انواع وعلل:
اگر بر روی پوست بیمار مبتلا به ادم، با انگشت فشار وارد کنیم تا چند ثانیه اثر این فشار باقی میماند. این حالت ناشی از شایعترین نوع ادم است که بعلت یک بیماری سیستمی(بیماری که ناشی از کارکرد نادرست بخشهای بدن است) مانند واریس، ترومبوفلبیت، حاملگی(در برخی زنان) و یا گزیدگی یک حشره ممکن است ایجاد گردد.[۳] [۴]
ادم جنرال :
افزایش فشار هیدرواستاتیک بعلت نارسایی قلبی و یا افت فشار اسمتیک (مانند نارسایی کبد و سندروم نفروتیک کلیه) و بدنبال آن کمبود فشار انکوتیک پلاسما، از علتهای شایع خیز عمومی در بدن میباشند. ادم جنرال(خیز عمومی در تمام بدن) میتواند باعث ادم در یک یا چند اندام خاص دیگر شود. مثلا یک نارسایی مزمن قلبی میتواند به ادم در ششها(ادم پولمونار) و یا آب*آوردگی شکم(آسیت) شود.
ادم اندامی :
گاهی ادم مممکن است در یک ارگان و اندام خاص در بدن ظاهر شود. از مهمترین ادمهای دربرگیرنده اندامها میتوان به ادم مغزی، ادم ریوی، ادم چشمی حاصل از گلوکوم، پف چشم و لنفدم(تجمع مایع در لنفها) اشاره نمود.
مکانیسم:
از علتهای ایجاد خیز یا ادم شامل:
1.افزایش فشار هیدرواستاتیک
2.کاهش فشار انکوتیک رگها
3.افزایش فشار انکوتیک در بافتها
4.افزایش نفوذپذیری دیواره رگها در اثر التهاب
5.تغییر در میزان حفظ آب درون بافتها(افزایش فشار هیدرواستاتیک باعث جلوگیری از دفع آب و سدیم توسط کلیه میگردد)
