باستان شناس
18th April 2010, 01:14 AM
آشنايي با قلعه دختر
http://www.hamshahrionline.ir/images/upload/news/posa/8801/dokhtar-2201-mm.jpg (http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=83647)
قلعه دختر در 6 كيلومتري جاده فيروزآباد به شيراز در دامنه كوهي مشرف به جاده قرار دارد.
تمام قلعه (http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=78515)از سنگهاي درشت ساخته و سنگهاي نما، تراشيده شده اند ولي سنگهاي پيها و داخل ديوارها از قلوه سنگهاي درشت رودخانهاي تشكيل شده اند.
بزرگي بناي اين قلعه، مبهوت كننده است و ديوارهاي بلند آن با همه شكستگي و ريخته شدن، هنوز هم شكوهي خيره كننده دارند.
در قسمتي از قلعه دهانه غاري ديده ميشود كه به قول بعضي از محليها اين غار راهي به كاخ ساساني در جلگه فيروزآباد داشته است.
يعني در زمان حمله دشمن به قلعه، محصورين قلعه ميتوانستند از طريق اين غار با شهر ارتباط داشته باشند و بتوانند غذا و نيروي انساني وارد قلعه كنند.
قلعه دختر، نشان ظهور امپراتوري ساساني و افول دولت اشکاني است.
اين قلعه
از سه جهت شمال، غرب، جنوب با صخره کوهستاني با ارتفاع غير قابل نفوذ محصور است و بر هر صخره با روي بلند و برج هاي ديده باني ساخته شده در سمت شرق با فاصله بيش از يک کيلومتر از قلعه ديوار سنگي محکمي کشيده شد تا مانع ورود افراد شود.
تنها راه ورود به اين دژ از جنوب قلعه با پلکاني بوده که علاوه بر صخره کوه از چند لايه ديواره باره و برج تودرتو با نگهبانان مخصوص امکان پذير بوده است.
http://www.hamshahrionline.ir/images/upload/news/pose/8801/dokhtar-2201-mm1.jpg
داخل قلعه با سه طبقه متوالي تنظيم و با برج پلکاني با هم ارتباط داشته است.
طبقه اول
اتاق نگهبانان با برجهاي مشرف به جهات مختلف با روزنههاي خاص و قابليت تيراندازي از داخل به خارج قلعه و يک آب انبار و دو حلقه چاه مخفي حفاري شده در دل کوه تا عمق رودخانه، حياطي با تالار بزرگ طبقه دوم را تشکيل ميدهد که بخش محل استراحت نگهبانان و محافظان و بخش مخصوص مهمانان بوده است.
کاوشهای قلعه دختر نشان داده، کمربند دفاعی اصلی دژ که خود دارای بازوهای دفاعی پیش آمده است، ارتفاعی در حدود 6 یا 7 متر داشته.
کنگرههای دفاعی که در دو یا چند ردیف مرتب و متداخل قرار گرفته و پلههایی که به طرف دالانهای نگهبانان میرفتند، در پس راه باریکی به ضخامت تقریبی 50 سانتیمتر قرار گرفته بودند که از رو یا پشت دیوارهای مربوط به فضاهای اسلحه خانه و سربازخانه میگذشت.
ساختمان مدور که محل تخت و بارگاه بود و به یک سیاه چال عظیم شباهت دارد، چونان برجی با شکوه بر فراز تپه قد برافراشته است.
بناي شاهي با ديوان و تالار گنبددار در سطح سوم قرار گرفته است
تا تالار اصلي با اتاقهاي جانبي به صورت قلعه عظيم و مدوري برفراز بلندترين نقطه رشته کوه و داخل خط دفاعي قلعه قرار گرفته است.
اين قلعه نخستين بناي گنبد دار ايراني است که با اصول فني و معماري خاص ساخته شده و مصالح به کاررفته در آن شبيه کاخ اردشير است.
بناي اين دژ همزمان با احداث شهر بيشاپور بوده و متشكل از دو قسمت مجزا ميباشد.
بخش اصلي اين دژ در بالاترين قسمت كوه احداث شده و متشكل از يكسري اتاق به همراه يك حياط است كه در وسط ساختمان قرار دارد.
قسمت دوم شامل بخشهايي است كه بر دامنه كوه احداث گرديده و حالت شيبداري دارد كه عمدتا شامل ديوارهاي بلند حفاظتي با برجهاي مدوري در طرفين خود ميباشد.
روي بدنههاي بيروني اين دژ به منظور ايجاد ديد براي نگهبانان، تيركش هاي متعددي احداث نمودهاند كه شكل كلي آنها به صورت دريچه هايي است مستطيل شكل كه در قسمت بالاي خود داراي طاق هلالي شكل ميباشند.
بيشاپور شهري است كه در دشت قرار گرفته و به همين علت داراي آسيب پذيري دفاعي ميباشد و بهترين نقطه تدافعي براي اهالي اين استراحت گاه سلطنتي دژي است كه بالاترين نقطه تدافعي شهر باشد.
وجه تسميه اين قلعه به سبب انتساب آن به الهه آناهيتا، خداي آبهاي زير زميني و پاكيها... بوده كه در فرهنگ ما ايرانيان به صورت يك دختر نجيب و معصوم تصور شده است.
بر اساس اينكه اين قلعه دست نيافتني و صعب العبور بوده است در باور مردم و به مرور زمان به قلعه دختر معروف شده است.
قلعه بر اثر فرسايش تخريب شده و تنها ديوارها و اتاقهاي فرو ريخته دژ و در قسمت شرقي باقي مانده است.
قلعه پسر يا قلعه كر نيز در كوه مقابل قلعه دختر قرار دارد كه در حال حاضر تخريب شده است.
http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=83647
http://www.hamshahrionline.ir/images/upload/news/posa/8801/dokhtar-2201-mm.jpg (http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=83647)
قلعه دختر در 6 كيلومتري جاده فيروزآباد به شيراز در دامنه كوهي مشرف به جاده قرار دارد.
تمام قلعه (http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=78515)از سنگهاي درشت ساخته و سنگهاي نما، تراشيده شده اند ولي سنگهاي پيها و داخل ديوارها از قلوه سنگهاي درشت رودخانهاي تشكيل شده اند.
بزرگي بناي اين قلعه، مبهوت كننده است و ديوارهاي بلند آن با همه شكستگي و ريخته شدن، هنوز هم شكوهي خيره كننده دارند.
در قسمتي از قلعه دهانه غاري ديده ميشود كه به قول بعضي از محليها اين غار راهي به كاخ ساساني در جلگه فيروزآباد داشته است.
يعني در زمان حمله دشمن به قلعه، محصورين قلعه ميتوانستند از طريق اين غار با شهر ارتباط داشته باشند و بتوانند غذا و نيروي انساني وارد قلعه كنند.
قلعه دختر، نشان ظهور امپراتوري ساساني و افول دولت اشکاني است.
اين قلعه
از سه جهت شمال، غرب، جنوب با صخره کوهستاني با ارتفاع غير قابل نفوذ محصور است و بر هر صخره با روي بلند و برج هاي ديده باني ساخته شده در سمت شرق با فاصله بيش از يک کيلومتر از قلعه ديوار سنگي محکمي کشيده شد تا مانع ورود افراد شود.
تنها راه ورود به اين دژ از جنوب قلعه با پلکاني بوده که علاوه بر صخره کوه از چند لايه ديواره باره و برج تودرتو با نگهبانان مخصوص امکان پذير بوده است.
http://www.hamshahrionline.ir/images/upload/news/pose/8801/dokhtar-2201-mm1.jpg
داخل قلعه با سه طبقه متوالي تنظيم و با برج پلکاني با هم ارتباط داشته است.
طبقه اول
اتاق نگهبانان با برجهاي مشرف به جهات مختلف با روزنههاي خاص و قابليت تيراندازي از داخل به خارج قلعه و يک آب انبار و دو حلقه چاه مخفي حفاري شده در دل کوه تا عمق رودخانه، حياطي با تالار بزرگ طبقه دوم را تشکيل ميدهد که بخش محل استراحت نگهبانان و محافظان و بخش مخصوص مهمانان بوده است.
کاوشهای قلعه دختر نشان داده، کمربند دفاعی اصلی دژ که خود دارای بازوهای دفاعی پیش آمده است، ارتفاعی در حدود 6 یا 7 متر داشته.
کنگرههای دفاعی که در دو یا چند ردیف مرتب و متداخل قرار گرفته و پلههایی که به طرف دالانهای نگهبانان میرفتند، در پس راه باریکی به ضخامت تقریبی 50 سانتیمتر قرار گرفته بودند که از رو یا پشت دیوارهای مربوط به فضاهای اسلحه خانه و سربازخانه میگذشت.
ساختمان مدور که محل تخت و بارگاه بود و به یک سیاه چال عظیم شباهت دارد، چونان برجی با شکوه بر فراز تپه قد برافراشته است.
بناي شاهي با ديوان و تالار گنبددار در سطح سوم قرار گرفته است
تا تالار اصلي با اتاقهاي جانبي به صورت قلعه عظيم و مدوري برفراز بلندترين نقطه رشته کوه و داخل خط دفاعي قلعه قرار گرفته است.
اين قلعه نخستين بناي گنبد دار ايراني است که با اصول فني و معماري خاص ساخته شده و مصالح به کاررفته در آن شبيه کاخ اردشير است.
بناي اين دژ همزمان با احداث شهر بيشاپور بوده و متشكل از دو قسمت مجزا ميباشد.
بخش اصلي اين دژ در بالاترين قسمت كوه احداث شده و متشكل از يكسري اتاق به همراه يك حياط است كه در وسط ساختمان قرار دارد.
قسمت دوم شامل بخشهايي است كه بر دامنه كوه احداث گرديده و حالت شيبداري دارد كه عمدتا شامل ديوارهاي بلند حفاظتي با برجهاي مدوري در طرفين خود ميباشد.
روي بدنههاي بيروني اين دژ به منظور ايجاد ديد براي نگهبانان، تيركش هاي متعددي احداث نمودهاند كه شكل كلي آنها به صورت دريچه هايي است مستطيل شكل كه در قسمت بالاي خود داراي طاق هلالي شكل ميباشند.
بيشاپور شهري است كه در دشت قرار گرفته و به همين علت داراي آسيب پذيري دفاعي ميباشد و بهترين نقطه تدافعي براي اهالي اين استراحت گاه سلطنتي دژي است كه بالاترين نقطه تدافعي شهر باشد.
وجه تسميه اين قلعه به سبب انتساب آن به الهه آناهيتا، خداي آبهاي زير زميني و پاكيها... بوده كه در فرهنگ ما ايرانيان به صورت يك دختر نجيب و معصوم تصور شده است.
بر اساس اينكه اين قلعه دست نيافتني و صعب العبور بوده است در باور مردم و به مرور زمان به قلعه دختر معروف شده است.
قلعه بر اثر فرسايش تخريب شده و تنها ديوارها و اتاقهاي فرو ريخته دژ و در قسمت شرقي باقي مانده است.
قلعه پسر يا قلعه كر نيز در كوه مقابل قلعه دختر قرار دارد كه در حال حاضر تخريب شده است.
http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=83647