*مینا*
13th February 2010, 06:28 PM
http://www.aftab.ir/articles/science_education/aerospace/images/3edbff61cb3d1273fed8460a3186ec7c.jpg
عموما ً بروز یک سانحه هوایی فقط یک دلیل ندارد بلکه سانحه مجموعه ای از عوامل زنجیره ای است و تا این زنجیره ها کامل نشود سانحه اتفاق نمی افتد ، به بیان دیگر چناچه بخواهیم از بروز سوانح جلوگیری کنیم باید از تشکیل حلقه یا حلقه هایی از زنجیره این حوادث جلوگیری کنیم .
به این خاطر صاحبان صنعت هواپیمایی و نظریه پردازان مدیریت ترافیک هوایی وارد عمل شده تا به هر طریقی ضریب ایمنی و سلامتی پرواز را بالا ببرند که نتیجه آن تلاش ها ، پیشرفت های چشمگیری برای عملی کردن راهکار های مختلف افزایش ایمنی و سلامتی پرواز بوده است .
با توجه به روند رشد ترافیک هوایی ، علاوه بر نیاز به ارائه خدمات هوایی کارا تر و موثرتر ،نیاز به تلاش برای افزایش ایمنی و سلامت پرواز ها نیز محسوس تر می گردد . آنچه به همراه توسعه و پیشرفت روزافزون این صنعت برای صاحبان آن به ارمغان آمد ، دغدغه افزایش سوانح و حوادث بود .
شرکتهای هواپیمائی باید تغییر در عملیات یا تجهیز کابین هواپیماها را که بمنظور ایجاد رفاه بیشتر مسافران صورت می گیرد با محدودیتهائی که این تغییرات برای ایمنی پرواز فراهم می آورد دائماً مدنظر داشته باشند.
سازمان هواپیمائی کشوری انگلستان معتقــد است گاهــی ارائــــه خدمات بهتر منجر بــه کاهش ضریب ایمنی پروازها می شود و متخصصان عملیات کابین و امور ایمنی پرواز باید در تصمیم گیری ها شریک باشند. به تشخیص مقامات هواپیمائی کشوری انگلستان ایمنی پرواز و خدماتی که به مسافران ارائه می شود هر دو از عوامل اساسی موفقیت در کار شرکت هواپیمائی محسوب می شوند اماخدمه پرواز بیشتر به سرویس دهی می پردازند در حالیکه قانوناً برای حفظ ایمنی مسافران در کابین حضور دارند.
طی سال های ۱۹۹۰ سازمان هواپیمائی انگلیس (CAA ) نکاتی را مورد توجه قرار داد که بواسطه آن " ارائه خدمات " می تواند بر " ایمنی پرواز " اثر نامطلوب بگذارد.
CAA اعتقاد دارد ارتباط نزدیک برخی بخشهای تامین ایمنی پرواز با بخش بازاریابی در شرکتهای هواپیمائی ضمن در نظر داشتن اهمیت نقش یکدیگر ، می توانند شرکت را در سطح قابل اطمینانی از ایمنی قرار دهند.
رعایت استانداردهای بالا برای توجه به مسافر و خدمات ، به معنای نادیده گرفتن ایمنی پرواز نیست، بلکه بدون برقرارکردن تعادل معقول ممکن است نکات ایمنی در سایه خدمات داخل کابین نادیده گرفته شود. ایجاد تعادل وقتی دشوار می شود که ساختار مدیریتی سازمان به گونه ای طراحی شده باشد که گزارشات ایمنی در کابین به جای آنکـــه بـــه بخش عملیات سازمــان ارســال گردد، بــــه بخش بازاریابـــــی شرکت منعکس گردد.
دستورالعملهای ایمنی که برای خدمه پرواز تدوین شده نباید توسط ملاحظات بازرگانی نادیده انگاشته شود. بنابراین مدیران بخش خدمات پرواز باید در مقابل فشار بخش بازرگانــــی مقاومت نماینـــد. خدمــــه پرواز بایـد مدیـــران خــود را از مشکـــلات و موضوعات قابل توجه مربوط به ضعف های ایمنی پرواز آگاه نمایند و مقامات عالی شرکت باید از نزدیک تداخل اهداف خدماتی و ایمنی را مد نظر داشته باشند.
در برخی پروازها ، زمانی را که مهمانداران روزنامه توزیع می کنند باید صرف دقت در قرار گرفتن بسته های بار همراه مسافر در محل صحیح و انجام چک های ایمنی نمایند ، چون غالباً وقت کافی برای انجام همه امور در اختیار نیست. مثلاً پس از انجام نمایش دستورات ایمنی پیش از پرواز ، انجام چک ایمنی داخل پرواز که شامل انجام وظایف عدیده ای از جمله جابجائی احتمالی بار دستی مسافران به محل های ایمن است ، باید رعایت شود.
بسیاری از ملاحظات بازرگانی شرکت ، در فاز Taxiبا ایمنی کابین تداخل ایجاد می کند. برای مثال ارائه نوشیدنی وحوله گرم معمولاً قبل از Take Off انجام می شود و موجب رفت و آمد فراوان مهمانداران در کابین شده و از وقت آنان در بررسی کابین می کاهد در ضمن شرکتهای هواپیمائی مسئول حفظ سلامت و ایمنی مهمانداران در فاز تاکسی و سایر فازهای پروازی نیز هستند.
مطالعه بسیاری از سوانح رعایت ایمنیCrew را تائید می کند. پس از توزیع روزنامه تعداد کمی از مسافران توجه خود را معطوف دستورات ایمنی می کنند. تاکید بر ارائه برخی خدمات ، از اهمیت دستورات ایمنی پرواز می کاهد و این مغایر با شعارهائی است که در آنها شرکت ها خود را مدعیان رعایت جدی اصول ایمنی معرفی می کنند.
طی ده سال ( ۱۹۸۰- ۱۹۹۰ ) در انگلستان ۲۴۴ تخلیه اضطراری ثبت شده که غالب آنها یعنـــی ۱۸۶ مـــورد از قبل پیش بینـــی شـــــده و ۵۸ مـــــورد کاملاً اضطـــراری بــــوده که منجر به صدمات جسمی جزئی در مسافران شده است. بسیاری از حوادث و سوانح هوائی در درب های خروج ( گیت ) ، هنگام حرکت هواپیما بر روی باند ، هنگام پرواز و صعود و فرود اتفاق می افتد.
باید از زمان عقب راندن هواپیما تا پرواز و از لحظه تماس هواپیما با باند و رسیدن به گیت ، مسافران و مهمانداران تحت بیشترین مراقبت های ایمنی قرار گیرند. کلیه مسافران و مهمانداران باید قبل از حرکت هواپیما با کمربندهای بسته در جای خود مستقر باشند.
● لزوم رعایت ایمنی توسط مسافران
CAA تشخیص داده است ، فلسفه ای غالب ،وجود دارد که می گوید: مسافران را به هر قیمتی باید خوشحــال نگه داریم . این بیان در حفظ بازار با رقابت بسیار شدیـــد ممکن است معقـــول باشد ولـی عملاً درخصوص رعایت نکات ایمنی کاستی هائی بوجود می آورد وچنین دیدگاهی ممکن است به مهمانداران این ذهنیت را بدهد که باز یا بسته بودن کمربند توسط مسافران و آزاد گذاشتن بچه ها در گهواره ها و خردسالان به هنگاهی که باید روی صندلی نشسته و کمربند را بسته نگه دارند مانعی ندارد .
CAA می گوید هنگامی که چراغ کمربند ها روشن می شود بسته نگه داشتن کمربندها امری اجباری است نه توصیه ای.
کنار آمدن با خواسته های مسافران ، از جمله ، افراد ناراحت می تواند اثرات نامطلوبی بر مهمانداران و اجرای وظایف آنها بگذارد. مهمانداران دوست دارند چنین مسافرانی از هواپیما تخلیه شوند ولی شناسائی و خروج بار این مسافران تاخیر ایجاد می کند.
از شرکتهای هواپیمائی خواسته شده تا رفتارهای غیر عادی مسافرانی که مشروبات الکلی نوشیده اند را گزارش کنند . بر این اساس گزارش هایی دریافت شده که حاکی از انداختن سیگار و کبریت به کف کابین توسط آن هاست. گاهی برخی مسافران بطور کلامی یا فیزیکی به دیگر مسافران یا مهمانداران توهین می کنند و بسیــاری از ایــــن حــوادث منجــــر بـــــه دستگیری مسافران هنگام ورود به مقصد می شود. بروز برخی مشکلات داخل هواپیما نیز منجر به تغییر مسیر هواپیما شده است.
با آنکه درخواست می شود گزارش پروازها توسط مهمانداران ارائه گردد، گاهی ترس از بازتاب انتقام جویانه مانع این کار می شود.
تاخیر پروازها همچنیـــن جلوگیـــری از کشیدن سیگار در هواپیمـــا باعث پرخاشگری برخی مسافران می شود اما علاوه بر آنها ناراحتی دیگری وجود دارد که به آن جنون در آسمان ( Air Rage) می گویند که مسافر مبتلا را به پریشان رفتاری وا می دارد و بهرحال لازم است رویه های مناسب برای مقابله با اینگونه ناهنجاریها به وجود آید.
گزارش می شود ، مسافران بعد از فرود به دستورات ایمنی مهمانداران در خصوص کمربندهای ایمنی و قرارگرفتن در صندلی ها بی توجهی می کنند. چون گاهی تردد می کنند تا اقلام خود را که مثلاً برای نگهداری در یخچال امانت داده اند تحویل بگیرند. می توان بجای ترغیب رفت و آمد مهمانداران در طول کابین ، بازگرداندن اقلام به مسافران را پیش ازتوقف کامل هواپیما ، ممنوع اعلام نمایند. از نقطه نظر ایمنی ، رفت و آمد مهمانداران جز در شرایطی خاص ، قابل تایید نیست ، ولی شرکت های هواپیمائی به دلایل ارائه خدمات به مسافران به این کار اقدام می کنند.یک راه حل اینست که به مسافران اعلام گردد (( مسافران و مهمانداران باید تا توقف کامل هواپیما در جای خود بنشینند سپس نسبت به بازگردانـــدن لوازم امانتـی آنها اقدام خواهد شد)) برخی شرکتهای هواپیمائی با استفاده از راه حل بالا، بر مسئله رفت و آمد مسافران در حال تاکسی نیز فائق آمده اند.
در طراحی جدید کابین هواپیما ها ایمنی عملیات در نظر گرفته شده است. اخیراً غالب کارخانه های هواپیماسازی ایده های جدیدی بمنظور گسترش بازار حمل و نقل مسافر در طراحی کابین ارائه کرده اند که بر مبنای آن مناطق زیرین هواپیما برای ارائه خدمات بیشتر به مسافران به کار گرفته خواهد شد.
برای مثال ایر باس A۳۳۵ تجهیزات دستشوئی ها را در طبقه پائین کابین به نوعی طراحی کرده است که ظرفیتـــی حدود ۱۰ نفر در کابین دو واحده دستشوئــــی و ۸ نفر در منطقه پشت دستشوئی ها دارد. در حال حاضـــر تجربــــه ای از بکارگیــری تجهیـزات در طبقــه پائین تـــوسط مسافــــران بدست نیامـــده است . البته مشکلات عملیاتـــــــی شامل کنترل و نظارت بـــر مسافـــران وآگاهی بـــه موقع از بروز احتمال آتش سوزی ( decompression ) توربولانس و فوریت های پزشکی دارای اهمیت ویژه ای است.
شرکت های هواپیمائی برای تعیین ساختار داخل کابین هواپیماها نیاز به کسب اطلاعات توسط مهمانداران دارند .
هنگامیکه شرکت های هواپیمائی انواع جدیدی از هواپیماها را به کار می گیرند طبعاً نخستین موضوعی که در نظر دارند " تجارت " است - برای مثال آنها باید تناسب نوع هواپیما با مسیر و فرودگاهها و کارآئی آن ها در ارتباط با سوخت، لود مسافر و عواملی از این قبیل را در نظر بگیرند. به همین دلیل شرکت های سازنده هواپیما نحوه قرارگرفتن صندلی ها، فرم گلی ها ، دستشوئی و فضاهای خالی بالای سر مسافران را در اختیار بخش های بازاریابی شرکت های هواپیمائی قرار میدهند. مقامات هواپیمائی کشوری انگلستان مشاهده کرده اند نظریه متخصصین تامین ایمنی کابیـــــن از جملـــه خود مهمانـــداران به نـــدرت در انتخاب نـــوع و دکوراسیـــــــون داخل هواپیماها دخالت داده شده است. در نتیجه آئین نامه های مربوط به رعایت نکات ایمنی نسبت به موضوع دکوراسیون داخل هواپیما از اولویت برخوردار نبوده است. برای مثال باید محل تخلیه مسافران در حالت اضطراری براساس موقعیت صندلی و اسکان مهمانداران تعیین گردد ، در حالیکه ممکن است به خاطر استقرار گلی ها دچار محدودیت هائی شده باشد. هواپیماهائـــــی که از حداکثـــر ظرفیت صندلــــی خود استفاده می کنند مشکلاتی بوجود می آورند و تراکم و کمبود جا در این گونه هواپیماها باعث می شود استفاده از وسائل ایمنی در موقعیت های اضطراری که در قفسه های نزدیک محل استقرار مهماندارهاست با محدودیت هائی همراه گردد.
براساس تائید متخصصان لازم است محل استقرار مهمانداران در نزدیک ترین محل به درهای خروجـــی اضطراری در نظر گرفتـــه شود. همچنین فضاهائـی که اصطلاحاً به آنها Assist Space می گویند در اختیار مهمانداران باشد تا خروج اضطراری از هواپیما تسهیل گردد. این فضا نباید کمتر از ۲۰ اینچ در ۱۲ اینچ ( ۵۱ در ۳۱ سانتی متر ) در مقابل درهای خروج اضطراری هواپیما باشد .
CAA تذکر می دهد تلاش هائی از سوی شرکتهای هواپیمائی جریان دارد تا این فضای مورد نیاز مهمانداران محدودتر گردد و فضای گلی ها و دستشوئی ها و سایر تجهیزات افزایش یابد.در هر حال محل استقرار مهمانداران و فضاهای کمکی برای ایمنی هواپیماها و سرنشینان ضروری است.
عدم توجه به حریم ایمنی در طراحی داخل هواپیماها و روش های عملیاتی مربوط به آنها قابل قبول نیست چون باید به خدمه پرواز بیشترین و موثرترین ابزار برای انجام وظایفشان در وضعیت اضطراری داده شود.
دیواره های متحرکی که برای جداسازی قسمت های مختلف کابین هواپیما به منظور تفکیک مسافران کلاس های مختلف بکار می رود با آنکه مورد تائید نیستند غالباً توسط شرکت های هواپیمائی متناسب با تقاضای مسافران برای بخش های مختلف هواپیما تنوع پیدا می کنند.CAA به موضوع قرارگرفتن این دیواره ها اشاره می کند که در کنار درهای خروج اضطراری و مقابل بال هواپیما نصب می شوند و غالباً در وضعیت تخلیه اضطراری ممکن است از جای خود جدا شوند و سرراه خروج قرار گیرند و مانع استفاده از درها شونــــد برای اطمینان از قابــــل دیدبودن تمام طول راهروی کابین نیزCAA مقــرر کرده است پرده هایی که به پانل ها وصل هستند در وضعیت تاکسی و صعود و فرود هواپیما کنار نگه داشته شوند.
سیاست شرکت های هواپیمائی بر موضوع ایمنی بار همراه مسافران تاثیر می گذارد .
برای پاسخگوئی به درخواست مسافران ، برخی از شرکت های هواپیمایی سیاست سازگاری در خصوص قبول بار و بسته همراه مسافر را به کار گرفته اند.
تحت چنین سیاست هائی چنانچه لود هواپیما در یک مسیر خاص پائین باشد مسافران اجازه دارند هر تعداد بسته بار همراه که مایلند با خود بداخل کابین بیاورند، در حالیکه اگر هواپیما با ظرفیت پر پرواز کند چنین امکانی برای مسافران نمی تواند وجود داشته باشد .
دنبال کردن چنین سیاستی مشکلاتی ایجاد خواهد کرد و آن هنگامـــی است که مسافــــر در برگشت در همان مسیــــر یا در سفــــر با سایــر شرکت های هواپیمائــــی که با ظرفیت کامل مسافــــر حمل می کنند هنوز انتظار داشته باشند بار اضافه به داخل هواپیما بیاورند .
مهمانداران به حکم قانون وظیفه دارند بار همراه مسافران را در قفسه های تعیین شده قرار دهند و در نتیجـــه وجود شرایط غیر یکســـان در پروازهـــا آنها را دچار مشکـــل می کنــــد. بــــرای جایگزینی بار بیش از حد ، وقت زیادی صرف خواهد شد. آنهم درست قبل از پرواز ، در حالیکه آنها مسئول نظارت بر بسیاری از نکات ایمنی در پرواز هستند وظیفه جایگزینی بار همراه اضافی ، از توان آن ها برای انجام سایر وظایف می کاهد.
شرکت های هواپیمائی مایل نیستند مسافرانی را که بار اضافی با خود بداخل کابین حمل می کنند برنجانند ، خصوصاً اگر این مسافران مربوط به بخش های درجه یک و تجاری باشنـد. قاعدتاً کارکنان مستقـــر در فرودگاه یا گیت بایـــد میـــزان بارهای دستـــی مسافران را کنترل کنند اما چون کارکنان زمینی هم مایل به برخورد با مسافران نیستند در نتیجه مشکل ناامنی حمل بار دستی اضافه مسافران به مهمانداران منتقل می شود.طی مشاهدات روزمره دیده می شود بار فراوانی توسط مسافران بداخل کابین ها آورده می شـود که این قطعاً ناشی از فقدان نظارت از سوی کارکنان زمینی است .
● آموزش مهارت در وضعیت اضطراری
در انگلستان قبـــل از انجـــام وظایف مربـــوط بـــه پرواز ، مهمانــــداران بایــــــــــد آموزش های تئوری و عملی وسیعی را بگذرانند. این آموزش شامل کسب مهارت و شناخت و کار با تجهیزات ایمنی کابین روی هر نوع از هواپیماهائی است که در آن کار می کنند همچنین به یادگیری روش تخلیه مسافران ، اطفاء حریق ditching ،فرود اضطراری، کمک های اولیــــه و موضوعاتی نظیر آن می پردازند .
مهمانداران هر سال در کلاس های باز آموزی شرکت می کنند امتحان می دهند و هر سه سال یکبار آموزش هایی در خصوص اطفاء حریق و عملیات تخلیه و خروج و پاسخگوئی به مسافران می ببینند.
در حال حاضر آموزش های ارائه خدمات به مسافران و بهبود تولیدات رو به افزایش است ، در حالیکـــه از سایر آمـــوزش های مهمانـــداران بدلیل طولانی بـــودن مـــدت آن ها بـــه نوعــــی کاستــــه می شود .
CAA موکداً سفارش می کند آموزش های ایمنی برای کادر پرواز ، کابین و کاکپیت باید تواماً انجام شــود تا آموزش های مشتـــرک ، تعاون و همکاری بیشتری بین این دو گروه ایجاد کند که در مواقع اضطراری بسیار موثر واقع شود. در حال حاضر شرکت های هوایی این آموزش ها را در نقاط مختلف و جدا از یکدیگر انجام می دهند.
● تمرکز و توجه کادر پرواز با انجام بریفینگ ایمنی قبل از پرواز
در حالیکه وظیفه اصلی کادر پرواز ، حفظ ایمنی است در برخی از مواقع بخاطر عدم آموزش کافی در شرایط اضطراری دیده شده است کارائی لازم را از خود نشان نداده اند . در پاسخ به چنین مشکلی CAA از کلیه مهمانداران خواسته بریفینگ ایمنی را هم دریافت کنند در حالیکه بخاطر مشکلات اقتصادی و موضوع over duty برقراری بریفینگ ایمنی به دوره های پیش از پرواز محدود می شود.
به دلیل فشار بیش از حد برای انجام به موقع پرواز ، توجه به ایمنی پرواز کاهش یافته است . سرعت زیاد در تخلیه و مسافرگیری خود از جنبه های قابل توجه است . بدلیل امکان تفاوت تجهیزات و استقرار آن ها در هر هواپیما زمان کافی قبل از پرواز برای مهمانداران که با چند نوع هواپیما سفــــر می کنند و فرصت کوتاه قبل از ورود مسافران باعث مــــی شود تا آنها برای انجام بررسی های ( چک ) لازم وقت نداشته باشند .
CAA معتقد است کاهش زمان ارائه آموزش های ایمنی به کارکنان صلاح نیست و این در حالی است که میل شرکت های هواپیمائی برای برقراری کلاس های آموزشی رفتار با مشتریان و بهبود خدمات و تصویر سازمان رو به تزاید است.
آمار نشان می دهد : ۹۰% سوانح مربوط به هواپیماها منجر به انهدام نمی شود ، ۷۰% مسافران از سوانح هوائی جان سالم بدر می برند و فقط ۱۰% از مسافران ممکن است جان خود را از دست بدهند. این آمار اهمیت تخلیه اضطراری را در نجات مسافران قابل تامل می کند.
آگاهی داشتـــن مسافران از دستورالعمل های ایمنــــی بر توانائــــی آنان در مقابلــه با خطر می افزاید . پیشنهاد می شود مسافـران دستورالعمل استفاده از جلیقه های نجات ، ماسک اکسیژن ، کمربند ایمنی و خروج اضطراری را بیاموزند . غالب مسافران از اهمیت نمایش دستورات ایمنی اطلاع ندارند . هر چه انتقال پیام های ایمنی به آنان قوی تر باشد توجه انها به این مسئله بهتر جلب می شود .
ولی بنا به دلایل بازرگانی ، برخی شرکت های هواپیمائی به موضوع جلوه کافی نمی دهند و دستورات ایمنی را بدرستی ادا نمی کنند ، گوئی گوینده غایب است. این نوع گویش از جلب توجه مسافران می کاهد . لذا شرکت های هواپیمائی باید روش های مثبت تری را در اطلاع رسانـــی به مسافران بـــه کار گیرنــد . عبارات طوری تهیه نشده باشــــد که نشان دهــــد از شرکت های هواپیمائی خواسته شده این اطلاعات را بدهنـــد و خودشــان طالب ارائــــه ایـــن پیامها نیستند .
سرو نوشیدنی و توزیع روزنامه و مجله به تک تک مسافران و ارائه هدفون و غیره نباید حین ارائه دستورات ایمنی صورت گیرد." شرکت ها باید بطور فعال راههائی برای ترغیب مسافران و جلب نظر آنها نسبت به مطالعه کارت های حاوی دستورات ایمنی و توجه به نمایشات و دستورات ایمنی به کار گیرند .
باید به مسافران آموزش داد تا چه اندازه آگاهی آنان از دستورات ایمنی می تواند در موقع لزوم موثر باشد . مطلع نگه داشتــــن مسافران از دستورالعمل های ایمنی و شفاف نمودن دلایل به کارگیری روش های ایمنی ، مورد تاکید فراوان است .
ارائه خدمات فوق العاده در مسیرهای کوتاه ، ایمنی را به حداقل کاهش می دهد .
CAA از شرکت های هواپیمائی می خواهد نسبت به ارائه خدمات بسیار در مسیرهای کوتاه مـــدت ، با حداقل مهماندار و رعایت ایمنـــی پرواز دقت کافـــی داشتـــه باشند. از لحظه ای که چراغ مربوط به بسته بودن کمربندها خاموش می شود مهمانداران باید با عجله فراوان تا قبل از فرود هواپیما کار کنند تا بتوانند تمام سرویس های پیش بینی شــــده را ارائــــه دهنــــد.
شرکت های هواپیمائــــی باید از خود بپرسند : مسافــران از این که مهمانداران با عجله و سرعت در راهروها به رفت و آمد مشغولند و ناخواسته با زانو و آرنج مسافران برخورد می کنند یا سینی های غـذا از دستشان لیز می خورد و برای تک تک مسافران نمی توانند وقت کافی صرف کنند چه احساسی دارند .
تاکید به پذیرایی فراوان از مسافران در پروازهای کوتاه مدت می تواند میزان توجه مهمانداران به چگونگی حضور مسافران و رعایت مقررات نکشیدن سیگار توسط آنها و چک های لازم دستشوئی ها و اطمینان یافتن از کارائی لازم حس گر ها ( سنسور ) مربوط به آتش و دود سیگار را کاهش دهـــد. در مسیرهای کوتاه مشاهده شده به خاطر جابجایی غیر اصولی اقلام کیترینگ با تجهیزات مربوط به خدمات پرواز ، مشکلات عملیاتی نیز ایجاد شده است .غالباً بخاطر نوع دکوراسیون هواپیما اقلام کیترینگ در مکانی قرار نمی گیرد که دسترسی به آنها آسان باشد و لذا گاهی مهمانداران اقلام مزبور را از جای مخصوص خارج می کنند تا در اماکن نزدیکتر در دسترس خود قرار دهند که استفاده از این اماکن مورد تایید نیست .
برخی از شرکت های هواپیمائی تاکید فراوان بر فروش اقلام duty free در پروازهای خــــود دارند کــه می تواند مهمانداران را از نظر صرف زمان تحت فشار قرار دهد .
اقلام باقی مانده از فروش duty free باید برای اطلاع گمرک ثبت شود و کارتحویل و تحول که با دست یا کامپیوتر انجام می شود باید قبل از فرود هواپیما و خروج مسافران از کابین انجام شده باشد . این بخش از کار نیز زمان بر است که از میزان دقت در ایمنی پیش از فرود می کاهد ، زیرا غالباً در آخرین لحظات پرواز صورت می گیرد . در حالیکه ممکن است وضعیت اضطراری برای تخلیه مسافران در همین اوقات پیش آید .
بطور خلاصه شرکت های هواپیمائی مرتباً با تبلیغات خود مردم را به پرواز تشویق می کنند و بخش های بازرگانی افکار خلاقی در خدمات شرکت ها دارند لذا موضوع ایمنـــی بـــه ندرت مورد توجـــه است. شرکت های هواپیمائــــی باید بین ایمنــــی عملیات و نوآوری در ارائــــه خدمات به مسافران در داخل کابین تعادل لازم را ایجاد نمایند.
http://www.aftab.ir/images/article/break.gif گردآورنده : بهروز سروش نیا
منابع :
مجله Flight Safety Foundation
مجله مراقبت پرواز ( اوج )
عموما ً بروز یک سانحه هوایی فقط یک دلیل ندارد بلکه سانحه مجموعه ای از عوامل زنجیره ای است و تا این زنجیره ها کامل نشود سانحه اتفاق نمی افتد ، به بیان دیگر چناچه بخواهیم از بروز سوانح جلوگیری کنیم باید از تشکیل حلقه یا حلقه هایی از زنجیره این حوادث جلوگیری کنیم .
به این خاطر صاحبان صنعت هواپیمایی و نظریه پردازان مدیریت ترافیک هوایی وارد عمل شده تا به هر طریقی ضریب ایمنی و سلامتی پرواز را بالا ببرند که نتیجه آن تلاش ها ، پیشرفت های چشمگیری برای عملی کردن راهکار های مختلف افزایش ایمنی و سلامتی پرواز بوده است .
با توجه به روند رشد ترافیک هوایی ، علاوه بر نیاز به ارائه خدمات هوایی کارا تر و موثرتر ،نیاز به تلاش برای افزایش ایمنی و سلامت پرواز ها نیز محسوس تر می گردد . آنچه به همراه توسعه و پیشرفت روزافزون این صنعت برای صاحبان آن به ارمغان آمد ، دغدغه افزایش سوانح و حوادث بود .
شرکتهای هواپیمائی باید تغییر در عملیات یا تجهیز کابین هواپیماها را که بمنظور ایجاد رفاه بیشتر مسافران صورت می گیرد با محدودیتهائی که این تغییرات برای ایمنی پرواز فراهم می آورد دائماً مدنظر داشته باشند.
سازمان هواپیمائی کشوری انگلستان معتقــد است گاهــی ارائــــه خدمات بهتر منجر بــه کاهش ضریب ایمنی پروازها می شود و متخصصان عملیات کابین و امور ایمنی پرواز باید در تصمیم گیری ها شریک باشند. به تشخیص مقامات هواپیمائی کشوری انگلستان ایمنی پرواز و خدماتی که به مسافران ارائه می شود هر دو از عوامل اساسی موفقیت در کار شرکت هواپیمائی محسوب می شوند اماخدمه پرواز بیشتر به سرویس دهی می پردازند در حالیکه قانوناً برای حفظ ایمنی مسافران در کابین حضور دارند.
طی سال های ۱۹۹۰ سازمان هواپیمائی انگلیس (CAA ) نکاتی را مورد توجه قرار داد که بواسطه آن " ارائه خدمات " می تواند بر " ایمنی پرواز " اثر نامطلوب بگذارد.
CAA اعتقاد دارد ارتباط نزدیک برخی بخشهای تامین ایمنی پرواز با بخش بازاریابی در شرکتهای هواپیمائی ضمن در نظر داشتن اهمیت نقش یکدیگر ، می توانند شرکت را در سطح قابل اطمینانی از ایمنی قرار دهند.
رعایت استانداردهای بالا برای توجه به مسافر و خدمات ، به معنای نادیده گرفتن ایمنی پرواز نیست، بلکه بدون برقرارکردن تعادل معقول ممکن است نکات ایمنی در سایه خدمات داخل کابین نادیده گرفته شود. ایجاد تعادل وقتی دشوار می شود که ساختار مدیریتی سازمان به گونه ای طراحی شده باشد که گزارشات ایمنی در کابین به جای آنکـــه بـــه بخش عملیات سازمــان ارســال گردد، بــــه بخش بازاریابـــــی شرکت منعکس گردد.
دستورالعملهای ایمنی که برای خدمه پرواز تدوین شده نباید توسط ملاحظات بازرگانی نادیده انگاشته شود. بنابراین مدیران بخش خدمات پرواز باید در مقابل فشار بخش بازرگانــــی مقاومت نماینـــد. خدمــــه پرواز بایـد مدیـــران خــود را از مشکـــلات و موضوعات قابل توجه مربوط به ضعف های ایمنی پرواز آگاه نمایند و مقامات عالی شرکت باید از نزدیک تداخل اهداف خدماتی و ایمنی را مد نظر داشته باشند.
در برخی پروازها ، زمانی را که مهمانداران روزنامه توزیع می کنند باید صرف دقت در قرار گرفتن بسته های بار همراه مسافر در محل صحیح و انجام چک های ایمنی نمایند ، چون غالباً وقت کافی برای انجام همه امور در اختیار نیست. مثلاً پس از انجام نمایش دستورات ایمنی پیش از پرواز ، انجام چک ایمنی داخل پرواز که شامل انجام وظایف عدیده ای از جمله جابجائی احتمالی بار دستی مسافران به محل های ایمن است ، باید رعایت شود.
بسیاری از ملاحظات بازرگانی شرکت ، در فاز Taxiبا ایمنی کابین تداخل ایجاد می کند. برای مثال ارائه نوشیدنی وحوله گرم معمولاً قبل از Take Off انجام می شود و موجب رفت و آمد فراوان مهمانداران در کابین شده و از وقت آنان در بررسی کابین می کاهد در ضمن شرکتهای هواپیمائی مسئول حفظ سلامت و ایمنی مهمانداران در فاز تاکسی و سایر فازهای پروازی نیز هستند.
مطالعه بسیاری از سوانح رعایت ایمنیCrew را تائید می کند. پس از توزیع روزنامه تعداد کمی از مسافران توجه خود را معطوف دستورات ایمنی می کنند. تاکید بر ارائه برخی خدمات ، از اهمیت دستورات ایمنی پرواز می کاهد و این مغایر با شعارهائی است که در آنها شرکت ها خود را مدعیان رعایت جدی اصول ایمنی معرفی می کنند.
طی ده سال ( ۱۹۸۰- ۱۹۹۰ ) در انگلستان ۲۴۴ تخلیه اضطراری ثبت شده که غالب آنها یعنـــی ۱۸۶ مـــورد از قبل پیش بینـــی شـــــده و ۵۸ مـــــورد کاملاً اضطـــراری بــــوده که منجر به صدمات جسمی جزئی در مسافران شده است. بسیاری از حوادث و سوانح هوائی در درب های خروج ( گیت ) ، هنگام حرکت هواپیما بر روی باند ، هنگام پرواز و صعود و فرود اتفاق می افتد.
باید از زمان عقب راندن هواپیما تا پرواز و از لحظه تماس هواپیما با باند و رسیدن به گیت ، مسافران و مهمانداران تحت بیشترین مراقبت های ایمنی قرار گیرند. کلیه مسافران و مهمانداران باید قبل از حرکت هواپیما با کمربندهای بسته در جای خود مستقر باشند.
● لزوم رعایت ایمنی توسط مسافران
CAA تشخیص داده است ، فلسفه ای غالب ،وجود دارد که می گوید: مسافران را به هر قیمتی باید خوشحــال نگه داریم . این بیان در حفظ بازار با رقابت بسیار شدیـــد ممکن است معقـــول باشد ولـی عملاً درخصوص رعایت نکات ایمنی کاستی هائی بوجود می آورد وچنین دیدگاهی ممکن است به مهمانداران این ذهنیت را بدهد که باز یا بسته بودن کمربند توسط مسافران و آزاد گذاشتن بچه ها در گهواره ها و خردسالان به هنگاهی که باید روی صندلی نشسته و کمربند را بسته نگه دارند مانعی ندارد .
CAA می گوید هنگامی که چراغ کمربند ها روشن می شود بسته نگه داشتن کمربندها امری اجباری است نه توصیه ای.
کنار آمدن با خواسته های مسافران ، از جمله ، افراد ناراحت می تواند اثرات نامطلوبی بر مهمانداران و اجرای وظایف آنها بگذارد. مهمانداران دوست دارند چنین مسافرانی از هواپیما تخلیه شوند ولی شناسائی و خروج بار این مسافران تاخیر ایجاد می کند.
از شرکتهای هواپیمائی خواسته شده تا رفتارهای غیر عادی مسافرانی که مشروبات الکلی نوشیده اند را گزارش کنند . بر این اساس گزارش هایی دریافت شده که حاکی از انداختن سیگار و کبریت به کف کابین توسط آن هاست. گاهی برخی مسافران بطور کلامی یا فیزیکی به دیگر مسافران یا مهمانداران توهین می کنند و بسیــاری از ایــــن حــوادث منجــــر بـــــه دستگیری مسافران هنگام ورود به مقصد می شود. بروز برخی مشکلات داخل هواپیما نیز منجر به تغییر مسیر هواپیما شده است.
با آنکه درخواست می شود گزارش پروازها توسط مهمانداران ارائه گردد، گاهی ترس از بازتاب انتقام جویانه مانع این کار می شود.
تاخیر پروازها همچنیـــن جلوگیـــری از کشیدن سیگار در هواپیمـــا باعث پرخاشگری برخی مسافران می شود اما علاوه بر آنها ناراحتی دیگری وجود دارد که به آن جنون در آسمان ( Air Rage) می گویند که مسافر مبتلا را به پریشان رفتاری وا می دارد و بهرحال لازم است رویه های مناسب برای مقابله با اینگونه ناهنجاریها به وجود آید.
گزارش می شود ، مسافران بعد از فرود به دستورات ایمنی مهمانداران در خصوص کمربندهای ایمنی و قرارگرفتن در صندلی ها بی توجهی می کنند. چون گاهی تردد می کنند تا اقلام خود را که مثلاً برای نگهداری در یخچال امانت داده اند تحویل بگیرند. می توان بجای ترغیب رفت و آمد مهمانداران در طول کابین ، بازگرداندن اقلام به مسافران را پیش ازتوقف کامل هواپیما ، ممنوع اعلام نمایند. از نقطه نظر ایمنی ، رفت و آمد مهمانداران جز در شرایطی خاص ، قابل تایید نیست ، ولی شرکت های هواپیمائی به دلایل ارائه خدمات به مسافران به این کار اقدام می کنند.یک راه حل اینست که به مسافران اعلام گردد (( مسافران و مهمانداران باید تا توقف کامل هواپیما در جای خود بنشینند سپس نسبت به بازگردانـــدن لوازم امانتـی آنها اقدام خواهد شد)) برخی شرکتهای هواپیمائی با استفاده از راه حل بالا، بر مسئله رفت و آمد مسافران در حال تاکسی نیز فائق آمده اند.
در طراحی جدید کابین هواپیما ها ایمنی عملیات در نظر گرفته شده است. اخیراً غالب کارخانه های هواپیماسازی ایده های جدیدی بمنظور گسترش بازار حمل و نقل مسافر در طراحی کابین ارائه کرده اند که بر مبنای آن مناطق زیرین هواپیما برای ارائه خدمات بیشتر به مسافران به کار گرفته خواهد شد.
برای مثال ایر باس A۳۳۵ تجهیزات دستشوئی ها را در طبقه پائین کابین به نوعی طراحی کرده است که ظرفیتـــی حدود ۱۰ نفر در کابین دو واحده دستشوئــــی و ۸ نفر در منطقه پشت دستشوئی ها دارد. در حال حاضـــر تجربــــه ای از بکارگیــری تجهیـزات در طبقــه پائین تـــوسط مسافــــران بدست نیامـــده است . البته مشکلات عملیاتـــــــی شامل کنترل و نظارت بـــر مسافـــران وآگاهی بـــه موقع از بروز احتمال آتش سوزی ( decompression ) توربولانس و فوریت های پزشکی دارای اهمیت ویژه ای است.
شرکت های هواپیمائی برای تعیین ساختار داخل کابین هواپیماها نیاز به کسب اطلاعات توسط مهمانداران دارند .
هنگامیکه شرکت های هواپیمائی انواع جدیدی از هواپیماها را به کار می گیرند طبعاً نخستین موضوعی که در نظر دارند " تجارت " است - برای مثال آنها باید تناسب نوع هواپیما با مسیر و فرودگاهها و کارآئی آن ها در ارتباط با سوخت، لود مسافر و عواملی از این قبیل را در نظر بگیرند. به همین دلیل شرکت های سازنده هواپیما نحوه قرارگرفتن صندلی ها، فرم گلی ها ، دستشوئی و فضاهای خالی بالای سر مسافران را در اختیار بخش های بازاریابی شرکت های هواپیمائی قرار میدهند. مقامات هواپیمائی کشوری انگلستان مشاهده کرده اند نظریه متخصصین تامین ایمنی کابیـــــن از جملـــه خود مهمانـــداران به نـــدرت در انتخاب نـــوع و دکوراسیـــــــون داخل هواپیماها دخالت داده شده است. در نتیجه آئین نامه های مربوط به رعایت نکات ایمنی نسبت به موضوع دکوراسیون داخل هواپیما از اولویت برخوردار نبوده است. برای مثال باید محل تخلیه مسافران در حالت اضطراری براساس موقعیت صندلی و اسکان مهمانداران تعیین گردد ، در حالیکه ممکن است به خاطر استقرار گلی ها دچار محدودیت هائی شده باشد. هواپیماهائـــــی که از حداکثـــر ظرفیت صندلــــی خود استفاده می کنند مشکلاتی بوجود می آورند و تراکم و کمبود جا در این گونه هواپیماها باعث می شود استفاده از وسائل ایمنی در موقعیت های اضطراری که در قفسه های نزدیک محل استقرار مهماندارهاست با محدودیت هائی همراه گردد.
براساس تائید متخصصان لازم است محل استقرار مهمانداران در نزدیک ترین محل به درهای خروجـــی اضطراری در نظر گرفتـــه شود. همچنین فضاهائـی که اصطلاحاً به آنها Assist Space می گویند در اختیار مهمانداران باشد تا خروج اضطراری از هواپیما تسهیل گردد. این فضا نباید کمتر از ۲۰ اینچ در ۱۲ اینچ ( ۵۱ در ۳۱ سانتی متر ) در مقابل درهای خروج اضطراری هواپیما باشد .
CAA تذکر می دهد تلاش هائی از سوی شرکتهای هواپیمائی جریان دارد تا این فضای مورد نیاز مهمانداران محدودتر گردد و فضای گلی ها و دستشوئی ها و سایر تجهیزات افزایش یابد.در هر حال محل استقرار مهمانداران و فضاهای کمکی برای ایمنی هواپیماها و سرنشینان ضروری است.
عدم توجه به حریم ایمنی در طراحی داخل هواپیماها و روش های عملیاتی مربوط به آنها قابل قبول نیست چون باید به خدمه پرواز بیشترین و موثرترین ابزار برای انجام وظایفشان در وضعیت اضطراری داده شود.
دیواره های متحرکی که برای جداسازی قسمت های مختلف کابین هواپیما به منظور تفکیک مسافران کلاس های مختلف بکار می رود با آنکه مورد تائید نیستند غالباً توسط شرکت های هواپیمائی متناسب با تقاضای مسافران برای بخش های مختلف هواپیما تنوع پیدا می کنند.CAA به موضوع قرارگرفتن این دیواره ها اشاره می کند که در کنار درهای خروج اضطراری و مقابل بال هواپیما نصب می شوند و غالباً در وضعیت تخلیه اضطراری ممکن است از جای خود جدا شوند و سرراه خروج قرار گیرند و مانع استفاده از درها شونــــد برای اطمینان از قابــــل دیدبودن تمام طول راهروی کابین نیزCAA مقــرر کرده است پرده هایی که به پانل ها وصل هستند در وضعیت تاکسی و صعود و فرود هواپیما کنار نگه داشته شوند.
سیاست شرکت های هواپیمائی بر موضوع ایمنی بار همراه مسافران تاثیر می گذارد .
برای پاسخگوئی به درخواست مسافران ، برخی از شرکت های هواپیمایی سیاست سازگاری در خصوص قبول بار و بسته همراه مسافر را به کار گرفته اند.
تحت چنین سیاست هائی چنانچه لود هواپیما در یک مسیر خاص پائین باشد مسافران اجازه دارند هر تعداد بسته بار همراه که مایلند با خود بداخل کابین بیاورند، در حالیکه اگر هواپیما با ظرفیت پر پرواز کند چنین امکانی برای مسافران نمی تواند وجود داشته باشد .
دنبال کردن چنین سیاستی مشکلاتی ایجاد خواهد کرد و آن هنگامـــی است که مسافــــر در برگشت در همان مسیــــر یا در سفــــر با سایــر شرکت های هواپیمائــــی که با ظرفیت کامل مسافــــر حمل می کنند هنوز انتظار داشته باشند بار اضافه به داخل هواپیما بیاورند .
مهمانداران به حکم قانون وظیفه دارند بار همراه مسافران را در قفسه های تعیین شده قرار دهند و در نتیجـــه وجود شرایط غیر یکســـان در پروازهـــا آنها را دچار مشکـــل می کنــــد. بــــرای جایگزینی بار بیش از حد ، وقت زیادی صرف خواهد شد. آنهم درست قبل از پرواز ، در حالیکه آنها مسئول نظارت بر بسیاری از نکات ایمنی در پرواز هستند وظیفه جایگزینی بار همراه اضافی ، از توان آن ها برای انجام سایر وظایف می کاهد.
شرکت های هواپیمائی مایل نیستند مسافرانی را که بار اضافی با خود بداخل کابین حمل می کنند برنجانند ، خصوصاً اگر این مسافران مربوط به بخش های درجه یک و تجاری باشنـد. قاعدتاً کارکنان مستقـــر در فرودگاه یا گیت بایـــد میـــزان بارهای دستـــی مسافران را کنترل کنند اما چون کارکنان زمینی هم مایل به برخورد با مسافران نیستند در نتیجه مشکل ناامنی حمل بار دستی اضافه مسافران به مهمانداران منتقل می شود.طی مشاهدات روزمره دیده می شود بار فراوانی توسط مسافران بداخل کابین ها آورده می شـود که این قطعاً ناشی از فقدان نظارت از سوی کارکنان زمینی است .
● آموزش مهارت در وضعیت اضطراری
در انگلستان قبـــل از انجـــام وظایف مربـــوط بـــه پرواز ، مهمانــــداران بایــــــــــد آموزش های تئوری و عملی وسیعی را بگذرانند. این آموزش شامل کسب مهارت و شناخت و کار با تجهیزات ایمنی کابین روی هر نوع از هواپیماهائی است که در آن کار می کنند همچنین به یادگیری روش تخلیه مسافران ، اطفاء حریق ditching ،فرود اضطراری، کمک های اولیــــه و موضوعاتی نظیر آن می پردازند .
مهمانداران هر سال در کلاس های باز آموزی شرکت می کنند امتحان می دهند و هر سه سال یکبار آموزش هایی در خصوص اطفاء حریق و عملیات تخلیه و خروج و پاسخگوئی به مسافران می ببینند.
در حال حاضر آموزش های ارائه خدمات به مسافران و بهبود تولیدات رو به افزایش است ، در حالیکـــه از سایر آمـــوزش های مهمانـــداران بدلیل طولانی بـــودن مـــدت آن ها بـــه نوعــــی کاستــــه می شود .
CAA موکداً سفارش می کند آموزش های ایمنی برای کادر پرواز ، کابین و کاکپیت باید تواماً انجام شــود تا آموزش های مشتـــرک ، تعاون و همکاری بیشتری بین این دو گروه ایجاد کند که در مواقع اضطراری بسیار موثر واقع شود. در حال حاضر شرکت های هوایی این آموزش ها را در نقاط مختلف و جدا از یکدیگر انجام می دهند.
● تمرکز و توجه کادر پرواز با انجام بریفینگ ایمنی قبل از پرواز
در حالیکه وظیفه اصلی کادر پرواز ، حفظ ایمنی است در برخی از مواقع بخاطر عدم آموزش کافی در شرایط اضطراری دیده شده است کارائی لازم را از خود نشان نداده اند . در پاسخ به چنین مشکلی CAA از کلیه مهمانداران خواسته بریفینگ ایمنی را هم دریافت کنند در حالیکه بخاطر مشکلات اقتصادی و موضوع over duty برقراری بریفینگ ایمنی به دوره های پیش از پرواز محدود می شود.
به دلیل فشار بیش از حد برای انجام به موقع پرواز ، توجه به ایمنی پرواز کاهش یافته است . سرعت زیاد در تخلیه و مسافرگیری خود از جنبه های قابل توجه است . بدلیل امکان تفاوت تجهیزات و استقرار آن ها در هر هواپیما زمان کافی قبل از پرواز برای مهمانداران که با چند نوع هواپیما سفــــر می کنند و فرصت کوتاه قبل از ورود مسافران باعث مــــی شود تا آنها برای انجام بررسی های ( چک ) لازم وقت نداشته باشند .
CAA معتقد است کاهش زمان ارائه آموزش های ایمنی به کارکنان صلاح نیست و این در حالی است که میل شرکت های هواپیمائی برای برقراری کلاس های آموزشی رفتار با مشتریان و بهبود خدمات و تصویر سازمان رو به تزاید است.
آمار نشان می دهد : ۹۰% سوانح مربوط به هواپیماها منجر به انهدام نمی شود ، ۷۰% مسافران از سوانح هوائی جان سالم بدر می برند و فقط ۱۰% از مسافران ممکن است جان خود را از دست بدهند. این آمار اهمیت تخلیه اضطراری را در نجات مسافران قابل تامل می کند.
آگاهی داشتـــن مسافران از دستورالعمل های ایمنــــی بر توانائــــی آنان در مقابلــه با خطر می افزاید . پیشنهاد می شود مسافـران دستورالعمل استفاده از جلیقه های نجات ، ماسک اکسیژن ، کمربند ایمنی و خروج اضطراری را بیاموزند . غالب مسافران از اهمیت نمایش دستورات ایمنی اطلاع ندارند . هر چه انتقال پیام های ایمنی به آنان قوی تر باشد توجه انها به این مسئله بهتر جلب می شود .
ولی بنا به دلایل بازرگانی ، برخی شرکت های هواپیمائی به موضوع جلوه کافی نمی دهند و دستورات ایمنی را بدرستی ادا نمی کنند ، گوئی گوینده غایب است. این نوع گویش از جلب توجه مسافران می کاهد . لذا شرکت های هواپیمائی باید روش های مثبت تری را در اطلاع رسانـــی به مسافران بـــه کار گیرنــد . عبارات طوری تهیه نشده باشــــد که نشان دهــــد از شرکت های هواپیمائی خواسته شده این اطلاعات را بدهنـــد و خودشــان طالب ارائــــه ایـــن پیامها نیستند .
سرو نوشیدنی و توزیع روزنامه و مجله به تک تک مسافران و ارائه هدفون و غیره نباید حین ارائه دستورات ایمنی صورت گیرد." شرکت ها باید بطور فعال راههائی برای ترغیب مسافران و جلب نظر آنها نسبت به مطالعه کارت های حاوی دستورات ایمنی و توجه به نمایشات و دستورات ایمنی به کار گیرند .
باید به مسافران آموزش داد تا چه اندازه آگاهی آنان از دستورات ایمنی می تواند در موقع لزوم موثر باشد . مطلع نگه داشتــــن مسافران از دستورالعمل های ایمنی و شفاف نمودن دلایل به کارگیری روش های ایمنی ، مورد تاکید فراوان است .
ارائه خدمات فوق العاده در مسیرهای کوتاه ، ایمنی را به حداقل کاهش می دهد .
CAA از شرکت های هواپیمائی می خواهد نسبت به ارائه خدمات بسیار در مسیرهای کوتاه مـــدت ، با حداقل مهماندار و رعایت ایمنـــی پرواز دقت کافـــی داشتـــه باشند. از لحظه ای که چراغ مربوط به بسته بودن کمربندها خاموش می شود مهمانداران باید با عجله فراوان تا قبل از فرود هواپیما کار کنند تا بتوانند تمام سرویس های پیش بینی شــــده را ارائــــه دهنــــد.
شرکت های هواپیمائــــی باید از خود بپرسند : مسافــران از این که مهمانداران با عجله و سرعت در راهروها به رفت و آمد مشغولند و ناخواسته با زانو و آرنج مسافران برخورد می کنند یا سینی های غـذا از دستشان لیز می خورد و برای تک تک مسافران نمی توانند وقت کافی صرف کنند چه احساسی دارند .
تاکید به پذیرایی فراوان از مسافران در پروازهای کوتاه مدت می تواند میزان توجه مهمانداران به چگونگی حضور مسافران و رعایت مقررات نکشیدن سیگار توسط آنها و چک های لازم دستشوئی ها و اطمینان یافتن از کارائی لازم حس گر ها ( سنسور ) مربوط به آتش و دود سیگار را کاهش دهـــد. در مسیرهای کوتاه مشاهده شده به خاطر جابجایی غیر اصولی اقلام کیترینگ با تجهیزات مربوط به خدمات پرواز ، مشکلات عملیاتی نیز ایجاد شده است .غالباً بخاطر نوع دکوراسیون هواپیما اقلام کیترینگ در مکانی قرار نمی گیرد که دسترسی به آنها آسان باشد و لذا گاهی مهمانداران اقلام مزبور را از جای مخصوص خارج می کنند تا در اماکن نزدیکتر در دسترس خود قرار دهند که استفاده از این اماکن مورد تایید نیست .
برخی از شرکت های هواپیمائی تاکید فراوان بر فروش اقلام duty free در پروازهای خــــود دارند کــه می تواند مهمانداران را از نظر صرف زمان تحت فشار قرار دهد .
اقلام باقی مانده از فروش duty free باید برای اطلاع گمرک ثبت شود و کارتحویل و تحول که با دست یا کامپیوتر انجام می شود باید قبل از فرود هواپیما و خروج مسافران از کابین انجام شده باشد . این بخش از کار نیز زمان بر است که از میزان دقت در ایمنی پیش از فرود می کاهد ، زیرا غالباً در آخرین لحظات پرواز صورت می گیرد . در حالیکه ممکن است وضعیت اضطراری برای تخلیه مسافران در همین اوقات پیش آید .
بطور خلاصه شرکت های هواپیمائی مرتباً با تبلیغات خود مردم را به پرواز تشویق می کنند و بخش های بازرگانی افکار خلاقی در خدمات شرکت ها دارند لذا موضوع ایمنـــی بـــه ندرت مورد توجـــه است. شرکت های هواپیمائــــی باید بین ایمنــــی عملیات و نوآوری در ارائــــه خدمات به مسافران در داخل کابین تعادل لازم را ایجاد نمایند.
http://www.aftab.ir/images/article/break.gif گردآورنده : بهروز سروش نیا
منابع :
مجله Flight Safety Foundation
مجله مراقبت پرواز ( اوج )