LaDy Ds DeMoNa
31st October 2009, 07:31 AM
موسيقي مذهبي
بر اساس نوشته هاي هرودوت مورخ يوناني، مغان هخامنشي بدون همراهي ساز با ناي سرودهاي مذهبي مي خواندند و از اين نظر، نه مثل سرود خوانان بابلي و آشوري بودند و نه تحت تاثير اقوام سامي. موسيقي اين سرودها صرفآ موسيقي آوازي بود و نه موسيقي سازي
مشاهده مي کنيد که پرهيز از استفاده از ساز و آلات در موسيقي مذهبي از ادوار گذشته تاريخي وجود داشته و اثرات آن تا به امروز هم به چشم مي خورد
مسئوليت اجراي سرودهاي مذهبي با موبدان خوش آواز بوده و به قول "استرابو" دانشمند يوناني اين نغمه ها منحصر به مفاخر پهلواني و مناجات با يزدان بوده است. شايان ذکر است که امروزه بازمانده هايي از اين آئين کهن هنوز هم در فرهنگ ايران ديده مي شود
: هرودوت هم چنين مي نويسد
"ايرانيان براي قرباني در راه خداوند و مقدسات خود، کشتارگاه و آتشکده ندارند و بر قبور مردگان شراب نمي پاشند. در عوض يکي از پيشوايان مذهبي حاضر مي شود و يکي از سرودهاي مذهبي را مي خواند
موسيقي رزمي
اما در دوران هخامنشي موسيقي نوع ديگري هم موجود بوده است. يکي از انواع ديگر، موسيقي رزمي با جنگي بوده است
: گزنوفون ديگر مورخ يوناني در کتاب "سيروپيديا" مي نويسد
"کورش کبير به عادت ديرينه، در موقع حمله به ارتش آشور سرودي را آغاز کرد و سپاهيان او با صداي بلند آنرا خواندند و بعد از پايان سرود، آزادمردان با قدمهاي مساوي و منظم به راه افتادند. کورش در وقت حمله به دشمن سرود جنگي را آغاز کرد و سپاهيان با او هماهنگ شدند
"کورش براي حرکت سپاه دستور داد سربازان با شنيدن صداي شيپور قدم بردارند و حرکت کنند، زيرا صداي شيپور علامت حرکت است
: اين سروده ها براي بر انگيختن حس شجاعت و دليري سربازان اجرا مي شد و گزنوفون اضافه مي کند که
"کورش از کشته شدن سربازان طبري و طالشي مغموم شد و براي مرگ سربازان مازندراني و طالشي سرودي خواند و اين همان سرودي است که در ادوار بعد در مراسم موسوم به 'مرگ سياوش' خوانده مي شد."
اين مراسم هنوز هم در بين بسياري از طوايف ايراني وجود دارد و بنام "سوگ سياوشان" يا "سووشون" معروف است و بقاياي اين آئين قديمي حتي در مراسم آئيني ايران بعد از اسلام نيز ديده مي شود.
از دوران هخامنشي سازهايي باقيمانده است از آنجمله مي تواند به کرنا، ني، شيپور، کوس (نوعي ساز ضربي)، دراي و سنج اشاره کرد.
در سال 1336 هجري شمسي در کاوشهاي تخت جمشيد در حول و حوش آرامگاه اردشير سوم هخامنشي، يک شيپور فلزي به طول 120 سانتي متر به دست آمد که شبيه کرناي است. قطر دهنه آن 50 سانتيمتر و جزو سازهاي جنگي محسوب مي شود
موسيقي مجلسي
اما نوع ديگري از موسيقي بنام مجلسي نيز در آن روزگار مرسوم بوده است. موسيقي مجلسي يا همان بزمي از دير باز در تمدن ايران وجود داشته است. آوازهاي فراغت، سرودهاي شادي و سرور، در جلسات بزم بکار مي رفت و سازهاي ويژه و شيوه اجراي خاص خود را داشت.
گزنوفون و هرودوت هر دو از اين نوع موسيقي نام برده اند و ديگر مورخ يوناني "آتنه" در اين باره نوشته است که :
"در جشن مهرگان که در حضور شاهنشاه هخامنشي برگزار مي شد، نوازندگان و خوانندگان با اجراي برنامه هايي در مجلس شرکت مي کردند و خوانندگان و نوازندگان در آن جشن ها سهم اساسي داشتند."
هرودوت از وجود تعداد زيادي موسيقيدان در عصر هخامنشي ياد مي کند و مي نويسد که آنها در دربار نيز زندگي مي کردند و در روزهاي جشن همچون مهرگان، سده، نوروز و ... به دربار خوانده مي شدند و شادي و سرور برپا مي کردند.
: گزنوفون نيز مي نويسد
"کورش براي کياخسار تعدادي از موسيقيدانها را برگزيد ... اسکندر مقدوني از خزانه کورش 320 فقره اسب و آلات موسيقي را بدست آورد ..."
: و جالب اينجاست که در سفرنامه فيثاغورث نيز به مراسم تاجگذاري داريوش اشاره شده است
"حدود 360 دختر خنياگر (نوازنده يا خواننده) به آوزاخواني و نوازندگي مي پرداختند."
منبع: گفتگوي هارمونيک
بر اساس نوشته هاي هرودوت مورخ يوناني، مغان هخامنشي بدون همراهي ساز با ناي سرودهاي مذهبي مي خواندند و از اين نظر، نه مثل سرود خوانان بابلي و آشوري بودند و نه تحت تاثير اقوام سامي. موسيقي اين سرودها صرفآ موسيقي آوازي بود و نه موسيقي سازي
مشاهده مي کنيد که پرهيز از استفاده از ساز و آلات در موسيقي مذهبي از ادوار گذشته تاريخي وجود داشته و اثرات آن تا به امروز هم به چشم مي خورد
مسئوليت اجراي سرودهاي مذهبي با موبدان خوش آواز بوده و به قول "استرابو" دانشمند يوناني اين نغمه ها منحصر به مفاخر پهلواني و مناجات با يزدان بوده است. شايان ذکر است که امروزه بازمانده هايي از اين آئين کهن هنوز هم در فرهنگ ايران ديده مي شود
: هرودوت هم چنين مي نويسد
"ايرانيان براي قرباني در راه خداوند و مقدسات خود، کشتارگاه و آتشکده ندارند و بر قبور مردگان شراب نمي پاشند. در عوض يکي از پيشوايان مذهبي حاضر مي شود و يکي از سرودهاي مذهبي را مي خواند
موسيقي رزمي
اما در دوران هخامنشي موسيقي نوع ديگري هم موجود بوده است. يکي از انواع ديگر، موسيقي رزمي با جنگي بوده است
: گزنوفون ديگر مورخ يوناني در کتاب "سيروپيديا" مي نويسد
"کورش کبير به عادت ديرينه، در موقع حمله به ارتش آشور سرودي را آغاز کرد و سپاهيان او با صداي بلند آنرا خواندند و بعد از پايان سرود، آزادمردان با قدمهاي مساوي و منظم به راه افتادند. کورش در وقت حمله به دشمن سرود جنگي را آغاز کرد و سپاهيان با او هماهنگ شدند
"کورش براي حرکت سپاه دستور داد سربازان با شنيدن صداي شيپور قدم بردارند و حرکت کنند، زيرا صداي شيپور علامت حرکت است
: اين سروده ها براي بر انگيختن حس شجاعت و دليري سربازان اجرا مي شد و گزنوفون اضافه مي کند که
"کورش از کشته شدن سربازان طبري و طالشي مغموم شد و براي مرگ سربازان مازندراني و طالشي سرودي خواند و اين همان سرودي است که در ادوار بعد در مراسم موسوم به 'مرگ سياوش' خوانده مي شد."
اين مراسم هنوز هم در بين بسياري از طوايف ايراني وجود دارد و بنام "سوگ سياوشان" يا "سووشون" معروف است و بقاياي اين آئين قديمي حتي در مراسم آئيني ايران بعد از اسلام نيز ديده مي شود.
از دوران هخامنشي سازهايي باقيمانده است از آنجمله مي تواند به کرنا، ني، شيپور، کوس (نوعي ساز ضربي)، دراي و سنج اشاره کرد.
در سال 1336 هجري شمسي در کاوشهاي تخت جمشيد در حول و حوش آرامگاه اردشير سوم هخامنشي، يک شيپور فلزي به طول 120 سانتي متر به دست آمد که شبيه کرناي است. قطر دهنه آن 50 سانتيمتر و جزو سازهاي جنگي محسوب مي شود
موسيقي مجلسي
اما نوع ديگري از موسيقي بنام مجلسي نيز در آن روزگار مرسوم بوده است. موسيقي مجلسي يا همان بزمي از دير باز در تمدن ايران وجود داشته است. آوازهاي فراغت، سرودهاي شادي و سرور، در جلسات بزم بکار مي رفت و سازهاي ويژه و شيوه اجراي خاص خود را داشت.
گزنوفون و هرودوت هر دو از اين نوع موسيقي نام برده اند و ديگر مورخ يوناني "آتنه" در اين باره نوشته است که :
"در جشن مهرگان که در حضور شاهنشاه هخامنشي برگزار مي شد، نوازندگان و خوانندگان با اجراي برنامه هايي در مجلس شرکت مي کردند و خوانندگان و نوازندگان در آن جشن ها سهم اساسي داشتند."
هرودوت از وجود تعداد زيادي موسيقيدان در عصر هخامنشي ياد مي کند و مي نويسد که آنها در دربار نيز زندگي مي کردند و در روزهاي جشن همچون مهرگان، سده، نوروز و ... به دربار خوانده مي شدند و شادي و سرور برپا مي کردند.
: گزنوفون نيز مي نويسد
"کورش براي کياخسار تعدادي از موسيقيدانها را برگزيد ... اسکندر مقدوني از خزانه کورش 320 فقره اسب و آلات موسيقي را بدست آورد ..."
: و جالب اينجاست که در سفرنامه فيثاغورث نيز به مراسم تاجگذاري داريوش اشاره شده است
"حدود 360 دختر خنياگر (نوازنده يا خواننده) به آوزاخواني و نوازندگي مي پرداختند."
منبع: گفتگوي هارمونيک