PDA

توجه ! این یک نسخه آرشیو شده میباشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمیکنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : اکوسیستم



*FATIMA*
30th September 2013, 04:00 PM
اکوسیستم

تعریف اکوسیستم
کلمه اکوسیستم که در سال 1935 توسط تانسلی اکولوژیست انگلیسی ، پیشنهاد شد و رواج یافت ، خلاصه شده دو کلمه انگلیسی " اکولوژیکال سیستم " است . معنا و مفهوم بسیار ساده و خلاصه اکوسیستم عبارت است از : " مجموعه موجودات زنده و محیط زندگی آنها " .
از دیدگاه تکنیکی ، می توان اکوسیستم را چنین تعریف کرد : " بخشی از طبیعت که در آن چرخه تقریباً یا کاملاً بسته ، برای انتقال ماده بین محیط و موجودات زنده ایجاد می شود و تثبیت و انتقال انرژی آفتاب را ممکن می سازد "

تشریح اجزای اکوسیستم
جزء اول محیط فیزیکی و شیمیایی است که از آب و مواد محلول تشکیل شده است و گیاهان و جانوران در آن بسر می برند . این محیط غیر زنده به اصطلاح بیوتاپ یا زیست جای نامیده می شود .
جزء دوم شامل مجموعه موجودات زنده گیاهی و جانوری است که به ادامه زندگی و تولید مثل می پردازند . یعنی جزء زنده یا بیوتیک . در میان این موجودات زنده روابط متعددی مانند وابستگی های متقابل غذایی ، رقابتی و جز این ها وجود دارد . مجموعه این موجودات زنده را بیوسنوز می نامند که برحسب نوع موجودات زنده به موجودات گیاهی یا فیتوسنوز و موجودات جانوری یا زئوسنوز تقسیم می شوند .
بیوسنوز ، اجتماعی از موجودات زنده است که با روابط متقابل به یکدیگر وابسته اند و با تولید مثل در یک محیط معین و مشخص پایدار می مانند . به عبارت دیگر ، یک بیوسنوز مجموعه ای از موجودات زنده است که به وسیله کشش ها یا جاذبه های متقابل در یک محیط زیست گرد هم آمده اند و تحت تأثیر عوامل آن قرار می گیرند .
از نظر ترمودینامیک ، یک اکوسیستم ، نظامی باز است و در طی زمان ، به نسبت پایدار می ماند . اجزای ورودی آن عبارتند از : انرژی خورشید ، مواد معدنی ، نزولات آسمانی ، و اجزای خروجی آن عبارتند از : گرما ، اکسیژن ، گاز کربنیک و گازهای دیگر و ترکیبات هوموس دار و تغییرات موجودات زنده آن .
همان طور که گفته شد هر اکوسیستم از دو بخش کاملاً متمایز یعنی محیط غیر زنده و موجودات زنده تشکیل می شود .
محیط غیر زنده برحسب نوع اکوسیستم عناصر مختلف دارد . در اکوسیستم های خاکی عواملی مانند عناصر غذایی محلول در عصاره خاک ، گازها ، آب ، حرارت ، نور ، رطوبت محیط ، انرژی های ورودی و جز اینها ، جزء محیط غیر زنده هستند .محیط های غیر زنده اکوسیستم های آبی تا حدوددی با اکوسیستم های خشکی تفاوت دارد .
مجموعه موجودات زنده اکوسیستم را می توان به دو گروه اصلی تقسیم بندی کرد : گروه اول موجودات تولید کننده یا پرودیوسرز و گروه دوم موجودات مصرف کننده یا کانسیومرز نامیده می شود .
گروه اول یا تولید کننده ها ، فقط از گیاهان کلروفیلی تشکیل شده اند که طی فرآیند فتوسنتز با استفاده از انرژی نور خورشید ، دی اکسید کربن و آب ، قادر به ساختن مواد هیدروکربنه و نیازهای غذایی خود هستند موجودات تولیدکننده در اصطلاح موجودات خودغذاساز یا اتوتروف نامیده می شوند .
گروه مصرف کنندگان یا هتروتروف ها در اکوسیستم از موجودات بسیار متنوعی تشکیل می شوند و به دو گروه تقسیم می شوند که عبارتند از : مصرف کننده های بزرگ یا ماکروکانسیومرز و مصرف کننده های کوچک یا میکروکانسیومرز .
مصرف کننده های بزرگ را می توان به سه گروه اصلی علفخواران یا (هربیورز) ، گوشتخواران (کارنیورز) و همه چیزخواران (امنیورز) تقسیم کرد .
بنابراین ، اجزای تشکیل دهنده هر اکوسیستم عبارت اند از : محیط غیر زنده شامل مواد آلی ، مواد معدنی ، نور ، ترکیبات گازی ، آب ، باد ، فشار و جز اینها . موجودات زنده که شامل تولیدکنندگان ، مصرف کنندگان و تجزیه کنندگان است .
در یک جمع بندی کلی ، اجزای ساختمانی اکوسیستم عبارت اند از :
1/ مواد غیرآلی مانند کربن ، ازت ، گاز کربنیک ، آب و جز اینها که در چرخش مواد دخالت دارند
2/ مواد آلی مانند پروتئین ها ، کربوهیدرات ها ، چربی ها و مواد هوموسی که ترکیبات زنده و غیر زنده را با یکدیگر مرتبط می سازند .
3/ رژیم اقلیمی مانند درجه حرارت و بارندگی
4/ تولیدکننده ها یا اتوتروف که بیشتر از گیاهان سبز تشکیل می شوند و می توانند از مواد ساده معدنی غذا تولید کنند .
5/ مصرف کنندگان بزرگ یا فاگوتروف که حیوانات بزرگ هستند و از موجودات دیگر تغذیه می کنند . این مصرف کنندگان تحرک زیاد دارند و ساختمان بدنی آنها با یکدیگر متفاوت است .
6/ مصرف کنندگان کوچک یا ساپروتروف مانند باکتری ها و قارچ ها که ترکیبات آلی را می شکنند و برخی از مواد تولید شده را مصرف و مواد معدنی را آزاد می کنند . این دسته کم تحرک اند و ساختمان بدنی مشابهی دارند ، ولی در عمل با یکدیگر متفاوت اند .

طبقه بندی اکوسیستم ها
واژه اکوسیستم به بیوسنوزها و بیوتپ های بسیار متنوع که وسعت بسیار متغیر دارند ، گفته می شود ، به این ترتیب ، طبقه بندی زیر انجام می شود :
1/ میکرواکوسیستم مانند یک تنه درخت مرده یا آکواریوم
2/ مزواکوسیستم مانند جنگل یا تالاب
3/ ماکرواکوسیستم مانند اقیانوس

طبقه بندی بیوسنوزها
بیوسنوزها را می توان براساس اندازه و وسعت به صورت زیر مشخص نمود :
1/ جوامع اصلی یا غالب : مهم ترین جوامعی که روی کره زمین قابل تشخیص هستند عبارتند از : جوامع زمینی (خشکی ها) ، جوامع دریایی و جوامع آب های شیرین
2/ بیوم ها : عبارتند از : گستره های جغرافیایی به نسبت وسیع که در هر یک از آنها گروهای جانوری و گیاهی تقریباً همگن مستقرند و موجودیت این بیوم ها در کنترل ماکروکلیمای منطقه است و از میان عوامل مختلف اقلیمی ، تأثیر درجه حرارت و رطوبت در تعیین خصوصیات بیوم و موجودات زنده آن مهم تر هستند . مهم ترین بیوم های کره زمین عبارتند از : جنگل های معتدل خزان کننده ، توندرا ، تایگا ، صحراها ، جنگل های پرباران مناطق حاره و جز این ها
3/ اجتماعات : در داخل بیوم ها ، اجتماعات متعددی وجود دارد که می توان نوع و محل استقرار آن ها را مشخص نمود . برای مثال ، گروهی از گیاهان یک منطقه وسیع که اجتماع پایداری به وجود می آورند مانند جنگل راش با فلور ( مجموعه گیاهی ) و فون ( مجموعه جانوری ) مخصوص خود جز این دسته هستند .
4/ سینوسی ها : کوچک ترین جزء بیوسنوزها ، سینوسی ها هستند . جسد در حال متلاشی شدن یا تنه یک درخت مرده که سبب تجمع تعدادی از موجودات می شود ، یک سینوسی هستند . طول عمر و موجودیت سینوسی ها بسیار کم و محدود است .

منبع : اکولوژی مناطق بیابانی نوشته عباس حنطه - علی اکبر دماوندی
اکولوژی عمومی نوشته دکتر علی اصغر نیشابوری
تهیه و تنظیم : سایت علمی نخبگان جوان

استفاده از تمامی مطالب سایت تنها با ذکر منبع آن به نام سایت علمی نخبگان جوان و ذکر آدرس سایت مجاز است

استفاده از نام و برند نخبگان جوان به هر نحو توسط سایر سایت ها ممنوع بوده و پیگرد قانونی دارد